ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα: «ΨΗΛΑΦΗΣΙΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΡΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 25-3-1983]
Ω, αγαπητοί μου, ελάτε να ψηλαφήσουμε αυτό το καινούριο μυστήριο, το καινόν μυστήριο, το όντως καινόν μυστήριον υπό τον ήλιον, για να αισθανθούμε αυτά τα μυστήρια του Θεού. Η Θεοτόκος αποτελεί πράγματι το καινόν όνομα και το καινόν μυστήριον. Διότι αληθώς είναι καινόν πράγμα. Λέγει ο Εκκλησιαστής: «οὐδέν καινόν ὑπό τον ἣλιον», δεν υπάρχει τίποτα καινούριο κάτω από τον ήλιον. Και όμως, ένα μόνο είναι καινούριο. Εκείνο το σεσιγημένον μυστήριον, το κεκρυμμένον και εις τους ανθρώπους και εις τους αγγέλους. Και αυτό το μυστήριον είναι ότι άνθρωπος θα γινόταν Θεοτόκος! Θα γεννούσε τον Θεό! Αυτό είναι όντως το καινούριο μυστήριο. Γι' αυτό σας είπα ότι η Θεοτόκος είναι το καινόν όνομα και το καινόν πράγμα. Πράγματι ήτο η προαιώνιος βουλή του Θεού, η ένωσίς του μετά της κτιστής Του δημιουργίας. Ευθύς μετά τη δοκιμασία που υπέστη, ο Αδάμ και ενικούσε τον πειρασμόν και ενισχύετο και εσταθεροποιείτο στην αρετήν και στην αγιότητα, τότε ευθύς μετά ο Θεός Λόγος θα εσαρκούτο. Και θα ήτο σε κοινωνία μετά του Αδάμ. Βεβαίως δε θα υπήρχε ανάγκη να υπάρξει η γυναίκα, ούτε η γέννησις με τον γνωστό μας τρόπο. Έχουμε τρεις τρόπους υπάρξεως. Ο Αδάμ δημιουργείται άμεσα από τον Θεό. Η Εύα δημιουργείται από τον Θεό διαμέσου του Αδάμ. Και ο Κάιν γεννιέται με την ένωση του Αδάμ και της Εύας. Έχουμε τρεις διαφορετικούς τρόπους δημιουργίας του ανθρώπου. Δεν θα υπήρχε λοιπόν ο λόγος,παρά μόνο ο πρώτος τρόπος δημιουργίας. Οι άλλοι τρόποι εισήχθησαν ενόψει ότι ο άνθρωπος θα έπεφτε. Και έτσι ο Θεός Λόγος θα ενηνθρώπιζε και θα ήτο κοινωνός των ανθρώπων και ολοκλήρου της δημιουργίας Του. Ήτο μέσα εις την προαιώνιαν βουλή Του. Ο Αδάμ όμως έπεσε, ηστόχησε, κι έτσι ματαιώθηκε αυτή η κοινωνία του Θεού Λόγου, να έλθει τότε, όταν ετοποθέτησε τον Αδάμ εις τον Παράδεισον
Στην Ορθοδοξία συντελείται η προσωπική κοινωνία και συνάντηση του πιστού με τον Θεό
Η Ορθοδοξία είναι η αποκάλυψη του Θεού με την ενανθρώπιση του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδος. Δεν είναι δηλαδή η Ορθοδοξία απλώς μία θρησκευτική τελετουργία ή θρησκευτική γνωσιολογία και θρησκευτικός στοχασμός. Στην Ορθοδοξία συντελείται η προσωπική κοινωνία και συνάντηση του πιστού με τον Θεό, ο Οποίος στις σχέσεις Του με τον άνθρωπο δεν είναι μόνο Θεός , αλλά Θεάνθρωπος. Και η συνάντηση και κοινωνία του πιστού με τον Θεάνθρωπο συντελείται με την βιωματική ένταξή του στο Σώμα του Χριστού, την Αγία Εκκλησία Του και την μέθεξη της Θείας Χάριτος με τα μυστήρια της Εκκλησίας. Χωρίς την βιωματική αυτή ένταξη είναι αδύνατη η λύτρωση, η αναγέννηση και τελείωση του ανθρώπου. Η Ορθοδοξία ως καθαρώς πνευματική βασιλεία του Χριστού έχουσα αποκλειστικό σκοπό την πνευματική αναγέννηση, απολύτρωση και θέωση του ανθρώπου, αποτελεί την μοναδική δυνατότητα για την διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων και συνεπώς κοινοτήτων με ανθρώπινο πρόσωπο, όπως απέδειξε με την δισχιλιετή προσφορά Της στην ανθρωπότητα.