Η εξουθένωση του Σταυρού και η δόξα της Αναστάσεως είναι
οι δύο άξονες της πορείας του Θεανθρώπου Κυρίου μας πάνω στη γη. Ταπεινώθηκε
τόσο πολύ, ώστε έγινε «υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλ. 2, 8).
«Χωρίς να έλθει σε επαφή με την ουσία του θανάτου, κατέβηκε στο χώμα του
θανάτου», γράφει ο άγιος Αθανάσιος. Εντούτοις, συνεχίζει ο άγιος πατέρας, δεν
παρέμεινε νεκρό το σώμα του. Κάτι τέτοιο «δεν ήταν δυνατόν, διότι αυτό (το σώμα
του) είχε γίνει ναός ζωής. Γι΄ αυτό, πέθανε μεν ως θνητό, ανέζησε όμως λόγω της
ζωής που είχε μέσα του». Η πιο εκφραστική εικόνα, όπου παρουσιάζεται ο Χριστός
σταυρωμένος και αναστημένος ταυτόχρονα, είναι εκείνη την οποία καταχωρίζει ο
άγιος απόστολος Ιωάννης στο ιερό βιβλίο της Αποκαλύψεως. Ο Ιησούς, ο «λέων» εκ
της φυλής του Ιούδα (Γε. 49, 9), ο δυνατός βασιλιάς των βασιλιάδων και Κύριος
των κυρίων εμφανίζεται με τη μορφή ενός αρνίου, το οποίο μάλιστα έχει δύο
παράδοξα χαρακτηριστικά·
Είναι «εσφαγμένο», σφαγιασμένο, αλλά και «εστηκός», στέκει όρθιο (Αποκ. 5,6). Ο συμβολισμός του Ιησού Χριστού ως αρνίου ξεκινά από την Παλαιά Διαθήκη. Ο πασχαλινός αμνός, που συνδέεται με την απελευθέρωση των Εβραίων από τη σκλαβιά της Αιγύπτου, ο αποδιοπομπαίος τράγος, που θυσιαζόταν στη γιορτή του εξιλασμού, μαζί με πολλές άλλες σχετικές αναφορές αποτελούν προτυπώσεις του λυτρωτικού έργου του Ιησού Χριστού. Το αποκορύφωμα όλων αυτών των προφητειών είναι η προφητεία του Ησαϊα για τον πάσχοντα δούλο του Θεού, ο οποίος «ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη και ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος» (53, 7) υπομένει τις κακοποιήσεις και θυσιάζεται εκούσια. Όλες τις μεσσιανικές προφητείες τις συνοψίζει ο τελευταίος προφήτης, ο πρόδρομος του Κυρίου. Εκείνος δείχνει με το δάκτυλό του τον Ιησού κι αναφωνεί· «ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου» (Ιω. 1, 29). Διακηρύττει έτσι την ακριβή εφαρμογή των παλαιοδιαθηκικών προφητειών στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο πασχάλιος αμνός των Χριστιανών (Α΄ Κορ. 5,7· Α΄ Πέ 1, 19). Συνδυάζοντας την υπέρτατη δύναμη με την έσχατη αδυναμία «το αρνίον το εσφαγμένον ως εστηκός» έσωσε τον κόσμο όχι με τη θεϊκή του παντοδυναμία αλλά με την έσχατη ταπείνωση και αδυναμία, με τη σταυρική του θυσία. Έτσι μας λυτρώνει από τη δουλεία της αμαρτίας και του θανάτου, και μας ανοίγει το δρόμο, για να διαβούμε από τη γη στον ουρανό. «Είχαμε ανάγκη από Θεό που σαρκώθηκε και πέθανε, για να ζήσουμε», θεολογεί ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Στη μακροχρόνια πορεία της ιστορίας του κόσμου το εσφαγμένο και εστηκός αρνίο δέχεται τις σκληρότερες επιθέσεις. Εναντίον του διεξάγεται μάχη κραταιά. Και το αποτέλεσμα της μάχης; Παράδοξο· Ενώ όλοι περιμένουν να κατασπαραχθεί το αρνίο από τα φοβερά θηρία που ορμούν πάνω του, αυτό κυριαρχεί ως νικητής. «Εξήλθε νικών και ίνα νικήση» (Απ. 6,2). Νίκησε το θάνατο, την αμαρτία, τον ίδιο τον κοσμοκράτορα του αιώνος τούτου. Αυτή η νικηφόρα πορεία του αρνίου μέσα στις αντιθέσεις και επιθέσεις της ιστορίας αποτελεί τη διαρκή μαρτυρία της Αναστάσεως. Ο αναστημένος Χριστός, που επί σαράντα ημέρες εμφανιζόταν στους μαθητές του (Πράξ. 1, 3), εξακολουθεί να εμφανίζεται μέχρι τη συντέλεια του αιώνος «εν ετέρα μορφή» (Μρ 16, 12). Είναι η Εκκλησία. Παρότι με μύριους τρόπους βάλλεται, προσβάλλεται, διαβάλλεται και εκβάλλεται από τη ζωή πολλών σαν ένα απεχθές κατεστημένο, η Εκκλησία οδεύει νικηφόρα στο διάβα του χρόνου. Η πίστη στον εσταυρωμένο και αναστημένο Κύριο και η πορεία στα δικά του ίχνη είναι η εγγύηση και βεβαιότητα για τη νίκη της. Το ίδιο ισχύει και για τον κάθε πιστό που καθημερινά διαπλέει πελάγη θλίψεων, διασχίζει ωκεανούς κινδύνων, αντιμετωπίζει φουρτούνες πειρασμών και λογισμών, περνά από συμπληγάδες διλημμάτων, παθών και αδυναμιών. Βγαίνοντας από τον τάφο ο αναστημένος Χριστός, «που για χάρη μας επισκέφθηκε τον κόσμο», χαρίζει στους πιστούς του τη δύναμη και τη χάρη του, λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Την πρακτική αυτής της οικειοποιήσεως της νίκης εκ μέρους των πιστών υποδεικνύει απλά η αγία Γραφή (Γα 5, 18· Εφ 4, 1έ· Φιλ. 2, 12·Κλ 3, 1-2 κ.ά.) και οι σεπτοί πατέρες της Εκκλησίας μας. «Έχουμε πεθάνει μαζί του (με τον Χριστό) κατά το βάπτισμά μας, για να καθαρισθούμε. Έχουμε ανασυσταθεί μαζί του επειδή έχουμε συναποθάνει, και έχουμε δοξασθεί επειδή έχουμε συναναστηθεί», γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Και ο άλλος Θεολόγος, ο άγιος Συμεών ο νέος, συνιστά να μιμούνται οι χριστιανοί τα Πάθη του Κυρίου με τη μετάνοια και την υπακοή τους. «Αυτοί που δεν θα μιμηθούν τα Πάθη του Χριστού με τη μετάνοια και την υπακοή», γράφει, «δεν θα γίνουν μέτοχοι του θανάτου του… αυτοί ούτε της πνευματικής του αναστάσεως θα γίνουν συμμέτοχοι ούτε Πνεύμα άγιο θα λάβουν». Εφαρμογή της πατερικής διδασκαλίας προσφέρουν οι βίοι των αγίων. Άνθρωποι ήταν κι αυτοί. Πολλοί, μάλιστα, υπήρξαν φοβερά αμαρτωλοί. Κι όμως, όχι μόνο λυτρώθηκαν, αλλά έγιναν άγιοι και μάρτυρες. Με την πίστη στην ανάσταση του Κυρίου νίκησαν και εξευτέλισαν τον πονηρό. Ζούσαν πραγματοποιημένη την υπόσχεση του αναστημένου Κυρίου· «ιδού εγώ μεθ΄ υμών ειμι πάσας τας ημέρας» (Μθ. 28, 20), την υπόσχεση που έγινε θριαμβευτική ιαχή στα χείλη της Εκκλησίας· «Ω θείας, ω φίλης, ω γλυκυτάτης σου φωνής· μεθ΄ ημών αψευδώς γαρ, επηγγείλω έσεσθαι, μέχρι τερμάτων αιώνος, Χριστέ…». Με την ανάστασή του ο Κύριος υπόσχεται, βεβαιώνει, εγγυάται τη νίκη, τη σωτηρία μας, τη δόξα μας, τη συνάντησή μας μαζί του στον ουρανό. Με μία απαραίτητη προϋπόθεση όμως· να μείνουμε μέσα στην Εκκλησία, σ΄ αυτή τη συνοδοιπορία και συστράτευση με τον εσταυρωμένο και αναστημένο Κύριο, που εγγυάται τη νίκη και τη δόξα.
Είναι «εσφαγμένο», σφαγιασμένο, αλλά και «εστηκός», στέκει όρθιο (Αποκ. 5,6). Ο συμβολισμός του Ιησού Χριστού ως αρνίου ξεκινά από την Παλαιά Διαθήκη. Ο πασχαλινός αμνός, που συνδέεται με την απελευθέρωση των Εβραίων από τη σκλαβιά της Αιγύπτου, ο αποδιοπομπαίος τράγος, που θυσιαζόταν στη γιορτή του εξιλασμού, μαζί με πολλές άλλες σχετικές αναφορές αποτελούν προτυπώσεις του λυτρωτικού έργου του Ιησού Χριστού. Το αποκορύφωμα όλων αυτών των προφητειών είναι η προφητεία του Ησαϊα για τον πάσχοντα δούλο του Θεού, ο οποίος «ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη και ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος» (53, 7) υπομένει τις κακοποιήσεις και θυσιάζεται εκούσια. Όλες τις μεσσιανικές προφητείες τις συνοψίζει ο τελευταίος προφήτης, ο πρόδρομος του Κυρίου. Εκείνος δείχνει με το δάκτυλό του τον Ιησού κι αναφωνεί· «ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου» (Ιω. 1, 29). Διακηρύττει έτσι την ακριβή εφαρμογή των παλαιοδιαθηκικών προφητειών στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο πασχάλιος αμνός των Χριστιανών (Α΄ Κορ. 5,7· Α΄ Πέ 1, 19). Συνδυάζοντας την υπέρτατη δύναμη με την έσχατη αδυναμία «το αρνίον το εσφαγμένον ως εστηκός» έσωσε τον κόσμο όχι με τη θεϊκή του παντοδυναμία αλλά με την έσχατη ταπείνωση και αδυναμία, με τη σταυρική του θυσία. Έτσι μας λυτρώνει από τη δουλεία της αμαρτίας και του θανάτου, και μας ανοίγει το δρόμο, για να διαβούμε από τη γη στον ουρανό. «Είχαμε ανάγκη από Θεό που σαρκώθηκε και πέθανε, για να ζήσουμε», θεολογεί ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Στη μακροχρόνια πορεία της ιστορίας του κόσμου το εσφαγμένο και εστηκός αρνίο δέχεται τις σκληρότερες επιθέσεις. Εναντίον του διεξάγεται μάχη κραταιά. Και το αποτέλεσμα της μάχης; Παράδοξο· Ενώ όλοι περιμένουν να κατασπαραχθεί το αρνίο από τα φοβερά θηρία που ορμούν πάνω του, αυτό κυριαρχεί ως νικητής. «Εξήλθε νικών και ίνα νικήση» (Απ. 6,2). Νίκησε το θάνατο, την αμαρτία, τον ίδιο τον κοσμοκράτορα του αιώνος τούτου. Αυτή η νικηφόρα πορεία του αρνίου μέσα στις αντιθέσεις και επιθέσεις της ιστορίας αποτελεί τη διαρκή μαρτυρία της Αναστάσεως. Ο αναστημένος Χριστός, που επί σαράντα ημέρες εμφανιζόταν στους μαθητές του (Πράξ. 1, 3), εξακολουθεί να εμφανίζεται μέχρι τη συντέλεια του αιώνος «εν ετέρα μορφή» (Μρ 16, 12). Είναι η Εκκλησία. Παρότι με μύριους τρόπους βάλλεται, προσβάλλεται, διαβάλλεται και εκβάλλεται από τη ζωή πολλών σαν ένα απεχθές κατεστημένο, η Εκκλησία οδεύει νικηφόρα στο διάβα του χρόνου. Η πίστη στον εσταυρωμένο και αναστημένο Κύριο και η πορεία στα δικά του ίχνη είναι η εγγύηση και βεβαιότητα για τη νίκη της. Το ίδιο ισχύει και για τον κάθε πιστό που καθημερινά διαπλέει πελάγη θλίψεων, διασχίζει ωκεανούς κινδύνων, αντιμετωπίζει φουρτούνες πειρασμών και λογισμών, περνά από συμπληγάδες διλημμάτων, παθών και αδυναμιών. Βγαίνοντας από τον τάφο ο αναστημένος Χριστός, «που για χάρη μας επισκέφθηκε τον κόσμο», χαρίζει στους πιστούς του τη δύναμη και τη χάρη του, λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Την πρακτική αυτής της οικειοποιήσεως της νίκης εκ μέρους των πιστών υποδεικνύει απλά η αγία Γραφή (Γα 5, 18· Εφ 4, 1έ· Φιλ. 2, 12·Κλ 3, 1-2 κ.ά.) και οι σεπτοί πατέρες της Εκκλησίας μας. «Έχουμε πεθάνει μαζί του (με τον Χριστό) κατά το βάπτισμά μας, για να καθαρισθούμε. Έχουμε ανασυσταθεί μαζί του επειδή έχουμε συναποθάνει, και έχουμε δοξασθεί επειδή έχουμε συναναστηθεί», γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Και ο άλλος Θεολόγος, ο άγιος Συμεών ο νέος, συνιστά να μιμούνται οι χριστιανοί τα Πάθη του Κυρίου με τη μετάνοια και την υπακοή τους. «Αυτοί που δεν θα μιμηθούν τα Πάθη του Χριστού με τη μετάνοια και την υπακοή», γράφει, «δεν θα γίνουν μέτοχοι του θανάτου του… αυτοί ούτε της πνευματικής του αναστάσεως θα γίνουν συμμέτοχοι ούτε Πνεύμα άγιο θα λάβουν». Εφαρμογή της πατερικής διδασκαλίας προσφέρουν οι βίοι των αγίων. Άνθρωποι ήταν κι αυτοί. Πολλοί, μάλιστα, υπήρξαν φοβερά αμαρτωλοί. Κι όμως, όχι μόνο λυτρώθηκαν, αλλά έγιναν άγιοι και μάρτυρες. Με την πίστη στην ανάσταση του Κυρίου νίκησαν και εξευτέλισαν τον πονηρό. Ζούσαν πραγματοποιημένη την υπόσχεση του αναστημένου Κυρίου· «ιδού εγώ μεθ΄ υμών ειμι πάσας τας ημέρας» (Μθ. 28, 20), την υπόσχεση που έγινε θριαμβευτική ιαχή στα χείλη της Εκκλησίας· «Ω θείας, ω φίλης, ω γλυκυτάτης σου φωνής· μεθ΄ ημών αψευδώς γαρ, επηγγείλω έσεσθαι, μέχρι τερμάτων αιώνος, Χριστέ…». Με την ανάστασή του ο Κύριος υπόσχεται, βεβαιώνει, εγγυάται τη νίκη, τη σωτηρία μας, τη δόξα μας, τη συνάντησή μας μαζί του στον ουρανό. Με μία απαραίτητη προϋπόθεση όμως· να μείνουμε μέσα στην Εκκλησία, σ΄ αυτή τη συνοδοιπορία και συστράτευση με τον εσταυρωμένο και αναστημένο Κύριο, που εγγυάται τη νίκη και τη δόξα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου