Φτωχότερη η Ελλάδα χωρίς τον «δάσκαλο» Σαράντο Καργάκο

■ «Εφυγε» από καρκίνο ο αγαπημένος φιλόλογος και ιστορικός, που δεν σταμάτησε να κληροδοτεί κείμενα ακόμα και τις τελευταίες στιγμές του
■ Η προφητεία του 1992: «Η Ελλάς θα δεχθεί τον όρο “Βόρεια Μακεδονία”»

Δύο χρόνια «πάλεψε» παλικαρίσια με τον καρκίνο ο συνεργάτης και αρθρογράφος της «δημοκρατίας» Σαράντος Καργάκος. Οπως λέει και η σύντροφος της ζωής του, η σύζυγός του, η κυρία Γιάννα, ο διαπρεπής ιστορικός και φιλόλογος «δεν το έβαλε ποτέ κάτω, ενώ μέχρι τελευταία στιγμή είχε πίστη πως θα τα καταφέρει. Η νοσηλεύτριά του μας έλεγε πως δεν της είχε τύχει ποτέ ξανά παρόμοιος ασθενής».
Πάντα αισιόδοξος, ακόμη κι όταν ήταν στο κρεβάτι του πόνου, ο Σαράντος Καργάκος δεν σταμάτησε ποτέ να λέει -και κυρίως να πιστεύει- πως πολύ σύντομα θα ανακάμψει. «Οταν τον ρωτούσαν αν έχει πόνους, εκείνος έλεγε πως ο μοναδικός πόνος που είχε ήταν ότι με όλη αυτή την κατάσταση στενοχωρούσε εμένα αλλά και τη νοσηλεύτριά του. Τέτοιος άνθρωπος ήταν» λέει στη «δημοκρατία» η σύζυγός του.
Ο ιστορικός και συγγραφέας, ο οποίος επί σειρά ετών αρθρογραφούσε και στην εφημερίδα «Εστία», ενώ από τον Απρίλιο του 2018 συνεργαζόταν και με την εφημερίδα «δημοκρατία», διαγνώστηκε με καρκίνο στις 12 Ιανουαρίου του 2017, ενώ τον τελευταίο καιρό είχε κάνει μετάσταση στο συκώτι.

Διαβάστε επίσης: Ὕστατο χαῖρε ἀπό τήν «Ἑστία» στόν Σαράντο Καργάκο

«Ενας ξαφνικός πόνος τον έφερε στο νοσοκομείο κι έτσι το μάθαμε. Από τότε μέχρι σήμερα, εκτός από ένα διήμερο, δεν χρειάστηκε να νοσηλευτεί ποτέ» συνεχίζει η σύζυγός του. «Προχθές το βράδυ, που «έφυγε» από κοντά μας, ήταν στο σπίτι μας. Περιστοιχισμένος από την οικογένειά του. Δεν τον αφήσαμε λεπτό».
Επιδείνωση της υγείας
Η κατάσταση της υγείας του μετά την Πρωτοχρονιά επιδεινώθηκε, ενώ τις τελευταίες ημέρες είχε πέσει σε ηπατικό κώμα. «Λόγω της κατάστασής του, δυσκολευόταν ακόμη και στα κείμενα. Δεν μπορούσε να τα γράψει και γι' αυτό μού τα υπαγόρευε. Μάλιστα, εκεί κοντά στις γιορτές, για να του κρατάω συντροφιά, του διάβαζα τα χριστουγεννιάτικα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Τον λάτρευε τον Παπαδιαμάντη. Επίσης, στις τελευταίες του στιγμές συνήθιζα να του διαβάζω στιγμιότυπα από τα ημερολόγια που κρατούσα από τα ταξίδια μας όλα αυτά τα χρόνια. Του άρεσε να ξαναθυμάται τα μέρη τα οποία είχαμε επισκεφθεί. Την Αιθιοπία, την Αρμενία, τη Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και τόσα πολλά ακόμη όμορφα μέρη που είχαμε δει μαζί».
----
EΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ
Η απώλεια του Σαράντου Καργάκου είναι τεράστια. Για την περίπτωσή του το «ουδείς αναντικατάστατος» αποτελεί εξαίρεση. Τα τελευταία χρόνια μάς τίμησε με τη συνεργασία του. Πάντα πρόθυμος ακόμη και τις δύσκολες ημέρες της θεραπείας του, με χαμόγελο και νεανική ορμή παρέδιδε τα χειρόγραφα άρθρα του που τα φρόντιζε σαν παιδιά του. Μέγας επιστήμων, αλλά και μέγας άνθρωπος. Τόσο απλός και καταδεκτικός παρά το πνευματικό του ανάστημα. Η μνήμη του θα είναι αιώνια μέσα από τα βιβλία και τις παρακαταθήκες που μας άφησε. Πραγματικά διαμάντια.
Τον ευχαριστούμε.
Δ. Ριζούλης

----
Η προφητεία του 1992: «Η Ελλάς θα δεχθεί τον όρο “Βόρεια Μακεδονία”»
«Η Ελλάς και πάλι θα υποχωρήσει, θα δεχθεί τον όρο Νέα Μακεδονία ή Βόρεια Μακεδονία». Αυτά είχε γράψει ο μεγάλος ιστορικός και συγγραφέας Σαράντος Καργάκος στον επίλογο ενός βιβλίου του που είχε εκδοθεί το 1992!
Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στις αρχές του 2018 είχε εκφράσει ανοιχτά την άποψή του για την ονομασία των Σκοπίων αλλά και τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονταν τότε σε εξέλιξη.
«Για αυτό το ζήτημα, που το είχα ονομάσει “σκοπιανή εμπλοκή” σε βιβλίο μου που εκδόθηκε το 1992, ήμουν ανήσυχος από τότε. Στον επίλογο αυτού του βιβλίου είχα γράψει τα εξής: “Είμαι ανήσυχος διότι ο “ρεαλισμός'' στο τέλος θα νικήσει. Η Ελλάς και πάλι θα υποχωρήσει, θα δεχθεί τον όρο Νέα Μακεδονία ή Βόρεια Μακεδονία, ωστόσο δεν πρέπει να υποκύψει”. Δυστυχώς υποκύψαμε. Ο όρος FYROM ήταν παγιδευτικός διότι μέσα σε αυτό το μακροσκελές όνομα το μόνο που έμενε ήταν η Μακεδονία. Αναγνώριζαν τους Σκοπιανούς ως μακεδόνες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Σαράντος Καργάκος.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του ο ιστορικός είχε τονίσει: «Οι Σκοπιανοί υπήρξαν ανώτεροι ημών ως λαός και ως ηγεσία. Παρά το γεγονός ότι το 1992 πεινούσαν, έμειναν σταθεροί στις θέσεις τους, διότι μπορεί να ήταν γυμνοσκελείς, αλλά από διπλωματία ήξεραν. Μονοπωλούν το όνομα της Μακεδονίας, την ιστορία της Μακεδονίας μας και όποιος μονοπωλήσει το όνομα θα διεκδικήσει μονοπώλιο και για το έδαφος» είχε τονίσει ο Σαράντος Καργάκος. Μάλιστα, είχε κάνει λόγο για φόβο των Ελλήνων να πουν ότι η Μακεδονία τούς ανήκει. «Φοβόμαστε εμείς οι Ελληνες να πούμε ότι η Μακεδονία είναι δική μας; Γιατί;» διερωτήθηκε και αναφέρθηκε στις μεγάλες δυνάμεις, που έχουν ως απώτερο σκοπό να διασπάσουν τα κράτη που έχουν Ιστορία και παραδόσεις. «Να μην ξέρει ο λαός την Ιστορία του και την παράδοσή του, αυτός είναι ο στόχος τους» είχε τονίσει ο ιστορικός.
----
Αφησε πίσω του 75 βιβλία
Πλούσια παρακαταθήκη αφήνει πίσω του ο μεγάλος ιστορικός, φιλόλογος και δοκιμιογράφος Σαράντος Καργάκος. Συνολικά δημοσίευσε 75 βιβλία. Από αυτά ξεχωρίζουν οι γλωσσικές μελέτες «Αλαλία, ήτοι το σύγχρονο γλωσσικό μας πανόραμα» (εκδ. Gutenberg, 1986), «Αλεξία, γλωσσικό δράμα με πολλές πράξεις» (εκδ. Gutenberg, 1993) και οι συλλογές δοκιμίων «Προβληματισμοί, ένας διάλογος με τους νέους» (6 τόμοι, εκδ. Gutenberg).
Κατά την περίοδο 1977-2000 κυκλοφόρησαν τα εξής βιβλία του: «Η πολιτιστική συνεισφορά του αρχαίου και μεσαιωνικού κόσμου» (2 τόμοι, εκδ. Gutenberg), «Ζαχαρίας Μπαρμπιτσιώτης, ο δάσκαλος της κλεφτουριάς» (εκδ. Σιδέρη), «Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής» (συνεργασία Χρήστου Λεμπέση, εκδ. Πατάκη), «Λυκούργου, κατά Λεωκράτους Λόγος» (εκδ. Κάκτος), «Κινούμενη Αμμος» (κείμενα πολιτικά και κοινωνικά, εκδ. Αρμός), «Η Στρατηγική του Λόγου» (εκδ. Gutenberg), η ιστορική μελέτη «Αλβανοί-Αρβανίτες-Ελληνες» (εκδ. Σιδέρη) καθώς και η ογκώδης μονογραφία «Αλεξανδρούπολη: μια νέα πόλη με παλιά ιστορία» (αυτοέκδοση).
Ακόμη, μεταξύ άλλων, το 2003 κυκλοφόρησαν ακόμη δύο έργα του: τα «Μικρά Γλωσσικά» (εκδ. Αστρολάβος/Ευθύνη) και «Η πολιτική σκέψη του Παπαδιαμάντη» (εκδ. Αρμός). Στις 2 Δεκεμβρίου 2004 κυκλοφόρησε η τρίτομη «Ιστορία των Αρχαίων Αθηνών», ένα ογκώδες έργο 2.000 σελίδων (εκδ. Gutenberg).
Εξάλλου, το 2006 κυκλοφόρησαν «Η Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης» (εκδ. Gutenberg) και «Η Ελληνικότητα της Μακεδονίας» (εκδ. Γεωργιάδη).
----
«Θα τον θυμόμαστε για πάντα μέσα από τα γραπτά του»
Συλλυπητήρια από Βούτση και ευάριθμους πολιτικούς φίλους
Συγκίνηση και θλίψη προκάλεσε η είδηση της απώλειας του ιστορικού, φιλολόγου και δοκιμιογράφου Σαράντου Καργάκου.
Τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια του Σαράντου Καργάκου εξέφρασε ο πρόεδρος της Βουλής Νικόλαος Βούτσης, σημειώνοντας: «Ο Σαράντος Καργάκος ανήκει σε μια γενιά ιστορικών και φιλολόγων που υπηρέτησαν με αφοσίωση, πάθος και δημιουργικότητα την επιστήμη και την εκπαίδευση, αφήνοντας ως παρακαταθήκη όχι μόνο το έργο αλλά και το παράδειγμά τους. Τα σημαντικά και πολυάριθμα βιβλία του αγαπήθηκαν από τους αναγνώστες, ιδιαίτερα τους νέους, και συνέβαλαν στην ιστορική και τη φιλολογική παιδεία πολλών γενιών. Εκφράζω τα συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του».
Τα συλλυπητήριά της για τον θάνατο του ιστορικού Σαράντου Καργάκου εξέφρασε και η Ενωση Κεντρώων. Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση του κόμματος αναφέρεται: «Η Ενωση Κεντρώων εκφράζει τα συλλυπητήριά της για τον θάνατο του ιστορικού Σαράντου Καργάκου. Ο εκλιπών αφήνει τη σφραγίδα του στη νεότερη Ιστορία, ενώ με πάθος υπηρέτησε την παιδεία και την εκπαιδευτική κοινότητα. Τα συλλυπητήριά μας στην οικογένειά του».
Με ένα συγκινητικό μήνυμα στον προσωπικό λογαριασμό του στο facebook αποχαιρέτησαν τον σπουδαίο ιστορικό και φιλόλογο οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Κατσαφάδος (Πειραιά) και Σταύρος Καλαφάτης (Θεσσαλονίκη). Ο τελευταίος έγραψε χαρακτηριστικά: «Οι άνθρωποι του πνεύματος που φεύγουν δεν αναπληρώνονται. Ο Σαράντος Καργάκος έγραψε πολλά, δίδαξε πολλούς, μίλησε στην καρδιά ακόμη περισσότερων. Θα τον θυμόμαστε πάντα μέσα από τα κείμενά του».
Συλλυπητήριο μήνυμα έστειλε και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης, δηλώνοντας: «Ο μεγάλος ιστορικός, φιλόλογος αλλά και δοκιμιογράφος, που ταξιδεύει τώρα για τη “γειτονιά των αγγέλων”, άφησε σε όλους εμάς μια μεγάλη παρακαταθήκη.
Τα δεκάδες βιβλία του, τις χιλιάδες επιφυλλίδες του, καθώς και τις ομιλίες του, που θυμίζουν σε όλους την ελληνική Ιστορία -για την οποία πρέπει να είμαστε περήφανοι-, αλλά και αναδεικνύουν με ανάγλυφο τρόπο τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας».
----
Γίγαντας του πνεύματος, αγωνίστηκε για τη γλώσσα και την εθνική ταυτότητα
Ενας σπουδαίος Ελληνας, ένας σύγχρονος δάσκαλος του Γένους, ο Σαράντος Καργάκος, άφησε την τελευταία πνοή του σε ηλικία 82 ετών. Μέγας φιλέλληνας -όπως τον αποκαλούσαν-, ο Σαράντος Καργάκος ήταν ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς, συγγραφείς και φιλολόγους της εποχής μας, και ο χαμός του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον χώρο των γραμμάτων, της διανόησης και της πνευματικής ζωής του τόπου.
Γεννημένος το 1937 στο Γύθειο της Λακωνίας, ο διαπρεπής ιστορικός μαζί με την οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα την περίοδο του Εμφυλίου. Σπούδασε, εργαζόμενος από μαθητής, Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου είχε εισαχθεί τρίτος. Από τα φοιτητικά του χρόνια άρχισε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά, ενώ πρωταγωνίστησε στο φοιτητικό κίνημα των ετών 1961-1963. Εκείνος ήταν και ο εισηγητής του 15% για την Παιδεία.
Για περισσότερα από 35 χρόνια εργάστηκε στα μεγαλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια των Αθηνών αλλά και σε κορυφαίους φροντιστηριακούς οργανισμούς. Μάλιστα, ήταν ιδρυτικό μέλος του «Ηράκλειτου» και του «Αριστοτέλη», ενώ ανάμεσα στα πιο γνωστά βιβλία του ήταν τα περιβόητα «Μαθήματα εκθέσεων» που διαπαιδαγώγησαν γενιές και γενιές.
«Δεν αρκεί η γονιμότητα στα λόγια και στις υποσχέσεις. Απαιτούνται έργα, συγκεκριμένα μέτρα. Μέτρα για το παιδί, ώστε να μη γίνεται θύμα της αστοργίας. Να μη ζει την αγωνία της αγονίας, της έλλειψης δηλαδή γονιών, όχι επειδή είναι ορφανό αλλά επειδή ο γονιός είναι απών. Μέτρα για την προστασία των προσφύγων, ώστε να μην καταντούν της γης οι κολασμένοι. Γιατί αλλιώς η δική τους κόλαση θα μεταφερθεί στον δικό μας δήθεν παράδεισο» είχε γράψει σε ένα από τα διεισδυτικά κείμενά του, τα οποία παραμένουν διαχρονικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1983 είχε αποσυρθεί από τη φροντιστηριακή δραστηριότητα, ενώ έκτοτε είχε αφοσιωθεί στη συγγραφή και την αρθρογραφία -σε μια σειρά από εφημερίδες και περιοδικά-, τις οποίες δεν εγκατέλειψε ακόμη και όταν οι «σειρήνες» της πολιτικής τον κάλεσαν. Χαρακτηριστικό είναι ότι τη δεκαετία του '90 δίδασκε στη Σχολή Πολέμου του Ελληνικού Ναυτικού, στη Σχολή Εθνικής Αμύνης (ΣΕΘΑ) και τη Διακλαδική Σχολή Θεσσαλονίκης.
Ηταν παντρεμένος με τη δικηγόρο και εκπαιδευτικό Ιωάννα Δ. Κώττα, με την οποία είχαν αποκτήσει δύο παιδιά: τον Γιάννη, ιστορικό και φιλόλογο με σπουδές Στρατιωτικής Κοινωνιολογίας στο King's College του Λονδίνου, και τη Ρωξάν, καθηγήτρια Γερμανικής Φιλολογίας με σπουδές Βιβλιολογίας στο London University.

Η εξόδιος ακολουθία θα γίνει αύριο και ώρα 14.00 από τον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου, έναντι του Β' Νεκροταφείου Αθηνών.

Δημοκρατία

Δεν υπάρχουν σχόλια: