Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ -- Αθωνικά άνθη

Η Εκκλησία είναι «και» παιδαγωγός. «Παιδαγωγός εις Χριστόν». Χρησιμοποιεί όλα τα μέσα δια την κατά Χριστόν «μόρφωσιν» των τέκνων της. Κορυφαίον μέσον παιδαγωγίας είναι ο Τίμιος Σταυρός του Χριστού. Είναι το εν σχήματι σταυρού ξύλον, επί του οποίου εκαρφώθη, εμαρτύρησε και απέθανεν ο Χριστός. Αυτό το Σχήμα – Σύμβολον – Πάθος προβάλλει η αγία Εκκλησία δύο φοράς την εβδομάδα εις τα τέκνα της, προς φρονηματισμόν. Την Τετάρτην και την Παρασκευήν. Εξαιρέτως δε, κατά την 14ην Σεπτεμβρίου, ως ανάμνησιν της Παγκοσμίου Υψώσεώς Του. Ούτως η Εκκλησία, εκτός από την τιμήν, που αποτίει εις το όργανον της σωτηρίας του ανθρώπου, και την λατρείαν, που προσφέρει εις τον εξ αγάπης επί του Σταυρού καθηλωθέντα Χριστόν, υπενθυμίζει εις τους πιστούς τον Σταυρόν, ως σύμβολον ζωής.
Διότι αναμφιβόλως, ουδέν άλλο σύμβολον εν τη Εκκλησία υπομνηματίζει τόσον την χριστιανικήν ιδιότητα όσον ο Τίμιος Σταυρός του Κυρίου. Οι χριστιανοί είναι Σταυροφόροι. Η πίστις μας συνδέεται τόσον αρρήκτως με τον Σταυρόν, ώστε χωρίς αυτόν, να μη δυνάμεθα να εννοήσωμεν τι είμεθα. Όντως. Ο Σταυρός του Κυρίου είναι και Σταυρός του ανθρώπου του πιστεύοντος εις Αυτόν. Εκείνος ήτο πραγματικός. Ο ιδικός μας είναι ηθικός και πνευματικός. Εκείνος ήτο ξύλον, ήλοι, αίμα, πάθος. Ο ιδικός μας είναι «νέκρωσις της σαρκός συν τοις παθήμασι και ταις επιθυμίαις». Είναι «σταύρωσις» της υπερηφανείας και των εμπαθών λογισμών. Ο Σταυρός, η «σταύρωσις», είναι υποχρεωτική δια πάντα πιστόν. Εκείνος που δεν λαμβάνει τον Σταυρόν αυτού καθ’ ημέραν, λέγει ο Κύριος, δεν είναι άξιος μαθητής μου. Βεβαίως, ο Σταυρός είναι οδυνηρός. Όσον οδυνηρός και αν είναι, είναι απαραίτητος. Αλλά η φύσις του ηθικού και πνευματικού μας Σταυρού δεν είναι αφ’ εαυτής οδυνηρά. Οδυνηρά γίνεται από ημάς. Από την ιδικήν μας εμπάθειαν. Όπως η οδός του Χριστού είναι μεν «στενή και τεθλιμμένη», αλλά και «χρηστός ο ζυγός και το φορτίον ελαφρόν», ούτω και ο Σταυρός μας είναι και οδυνηρός, είναι και γλυκύς. Οδυνηρός μεν όσον είμεθα εμπαθείς, γλυκύς δε, όταν «νεκρώσωμεν την σάρκα συν τοις παθήμασι και ταις επιθυμίαις». Όταν δι’ αγώνων και χρόνου εθισθώμεν εις το αγαθόν. Απόδειξις, τα πλήθη των Μαρτύρων, των Ομολογητών, των Οσίων, που μετά χαράς έχυνον το αίμα των ή εμαρτύρουν αναιμάκτως, κατά την συνείδησιν. Απόδειξις, οι Άγιοι Απόστολοι, που έχαιρον δια τους διωγμούς των, και αυτός ο μέγας Παύλος, όστις εβόα εις την οικουμένην: «χαίρω εν τοις παθήμασί μου…». Είχεν υπερβή την φύσιν της οδύνης, δια της χαράς του Αγίου Πνεύματος, η ενέργεια του Οποίου μετέβαλε τα θλιβερά, τας διώξεις, τας μάστιγας υπέρ του Χριστού, εις γλυκύτατα γεγονότα. Και δεν έμενεν εις την χαράν. Προχωρούσε και εις την καύχησιν. «Εμοί δε μη γένοιτο, έλεγε, καυχάσθαι ειμή εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι’ ου εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω». Ο Χριστός έσωσε τον κόσμον δια της εκουσίου εξ αγάπης σταυρώσεώς Του. Και εσταυρώθη, δια να μας αφήση τόπον, «ίνα επακολουθήσωμεν τοις ίχνεσιν αυτού». Αλλά μετά την Σταύρωσιν και τον θάνατον ο Κύριος ανέστη. Και συνανέστησε την πεσούσαν φύσιν. Άρα ο Σταυρός δεν είναι το μόνιμον σύμβολον ζωής των χριστιανών. Είναι ένα μέσον, προς διάβασιν, προς την ανάστασίν μας. Ούτω λοιπόν, ενώ οφείλομεν την «συσταύρωσιν» με τον Χριστόν, την «σταύρωσιν» των εμπαθών επιθυμιών μας, εν τούτοις πρέπει να βλέπωμεν προς το φως της αναστάσεως του Χριστού, που είναι και ανάστασις εκ του ηθικού, πνευματικού και ψυχικού θανάτου μας. Συμμετέχομεν ως μέλη του μυστικού σώματος του Χριστού εις την λαμπρότητα της Αναστάσεώς Του. Αλλά δεν πρέπει να λησμονώμεν ότι εισερχόμεθα εις το φως δια του Σταυρού, δια της «σταυρώσεώς» μας. Είμεθα «τέκνα φωτός». Αλλά «δυνάμει». Οφείλομεν να καταστώμεν και «ενεργεία». Πως; Δια της «σταυρώσεως» των εμπαθών επιθυμιών. Εάν δεν διέλθωμεν δια της «σταυρώσεως», δεν πρέπει να ελπίζωμεν επί της αναστάσεως. Εν αναλύσει και αυτή η επιθυμία του φωτός της Αναστάσεως, εφ’ όσον δεν εσταυρώθημεν, αποτελεί αμαρτίαν. Και δυστυχώς, πλανώντες εαυτούς, μη όντες συσταυρωμένοι με τον Χριστόν, μεταπηδώμεν, αναισχύντως, εις την περιοχήν του ακτίστου φωτός της Αναστάσεως. Ομιλούμεν δι’ αυτήν, επιθυμούμεν το φως, αλλά τα έργα μας, οι διαλογισμοί μας, αι επιθυμίαι μας γέμουν ακαθαρσίας. Και επειδή όλος ο κόσμος γνωρίζει ότι ο Χριστιανισμός είναι κυρίως και εξαιρέτως σταύρωσις των κακιών μας, σαρκικών και ψυχικών, δεν ακούει, δεν πείθεται, δεν πιστεύει εις τους λόγους μας, εις τας κατηχήσεις μας, εις τα κηρύγματά μας, όταν δεν μας βλέπη εσταυρωμένους. Και όσον αν καθ’ εαυτόν ο Σταυρός είναι «τοις απολλυμένοις μωρίαν», εν τούτοις μέγας αριθμός εξ αυτών γίνεται εχθρός του Χριστιανισμού εξ αφορμής των μη εσταυρωμένων λειτουργών του. Και πλήθη ολόκληρα εκ των «σωζομένων» χάνονται εκ του ιδίου λόγου. Και λειτουργοί μεν του Χριστιανισμού είναι πάντες οι πιστεύοντες. Αλλ’ εκείνοι που βλάπτουν καιρίως είναι οι υψηλά ιστάμενοι. Χριστιανοί, εκκλησιαστικοί άνδρες και πολιτικοί. Όταν ο βίος είναι τρυφηλός, ο τρόπος φιλάργυρος, η αναστροφή υπερήφανος, αι πράξεις εμπαθείς – «ων ο Θεός η κοιλία, οι εχθροί του Σταυρού» --, όταν παραβαίνωνται οι νόμοι του Θεού και οι Κανόνες της Εκκλησίας, χάριν ιδιοτελών σκοπών, είναι πρόδηλον ότι ουδένα πείθουν. Αλλ’ αντιθέτως σκανδαλίζουν. Και πυκνώνουν ούτω τας αντιχριστιανικάς και αντικληρικάς τάξεις, αίτινες εσχηματίσθησαν εξ άλλων αιτίων. Βεβαίως, οι δυνατοί χριστιανοί δεν εξαρτούν την πίστιν των και την συνέπειάν των εκ των μη καλών φορέων του Χριστιανισμού. Οι αδύνατοι όμως όχι μόνον σκανδαλίζονται, αλλά κυριολεκτικώς απιστούν. Και χάνονται αιωνίως αι ψυχαί, δι’ ας «Χριστός απέθανε». Όσον και αν η διεφθαρμένη εποχή μας, ως σαρκική, είναι αντισταυρική, όσον και αν ημείς οι «Χριστιανοί», δια της εμπαθείας μας, «ανασταυρούμεν τον Χριστόν και παραδειγματίζομεν», ο Σταυρός του Κυρίου είναι «ο φύλαξ πάσης της οικουμένης». Είναι «η ωραιότης της Εκκλησίας». Είναι «βασιλέων το κραταίωμα». Είναι «πιστών το στήριγμα». Είναι «αγγέλων η δόξα και των δαιμόνων το τραύμα». Είναι το μόνον μέσον δια του οποίου ο Θεός απεκάλυψε την άπειρον αγάπην Του προς τον άνθρωπον. Και αποτελεί το επί του Σταυρού πάθος του Χριστού, το μέτρον της αγάπης Του. Και ας είπωμεν ανθρωποπρεπώς, ο Κύριος σεμνύνεται εις το πάθος Του, αφού και μετά την ανάστασίν Του εμφανίζεται με τους «Τύπους των ήλων» και την πλευράν Του ανεωγμένην. Και όπως λέγει ο Καβάσιλας, ο Χριστός εν τη Θεανδρική υποστάσει Του, θα παραμείνη εις τους αιώνας με τους «τύπους των ήλων», δια να μαρτυρήται εις τους αιώνας, η προς ημάς αγάπη Του. Αυτό δε το βλέπομεν και εις τας αρχαίας εικόνας, όπου ο Χριστός παριστάνεται ως Κριτής, εν τη Δευτέρα παρουσία, με τας χείρας και τους πόδας από τους ήλους του Σταυρού Του. Ας παρακαλέσωμεν τον Εσταυρωμένον Ιησούν, να καταλάβωμεν «τον λόγον του Σταυρού» και να μας ενδυναμώση, να σηκώσωμεν τον ιδικόν μας. Και να μη μείνωμεν μόνον εις την οδύνην αλλά να βιώσωμεν την γλυκύτητά Του. Δια να εισέλθωμεν εις την βασιλείαν Του.


θ.μ.δ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: