Ζωντανό Μυστήριο --- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Ο ερχομός του Μεσσία, όπως αναμένεται από το λαό του Θεού και προφητεύεται στην Παλαιά Διαθήκη, συνδέεται χαρακτηριστικά με δύο μεγάλα πνευματικά μεγέθη· το ένα αναφέρεται στην προσφορά του Θεού, το άλλο στην ανταπόκριση του ανθρώπου: Είναι το έλεος αφ΄ ενός και η αγαλλίαση αφ΄ ετέρου. Ο Κύριος ελεεί και σώζει, ο άνθρωπος σώζεται και αγαλλιάται. Ψάλλει ο ψαλμωδός όλος πίστη και ευγνωμοσύνη· «Εγώ δε επί τω ελέει σου ήλπισα, αγαλλιάσεται η καρδία μου επί τω σωτηρίω σου» (Ψαλ. 12: 6). Ελπίδα μόνη, που μπορεί να στερεώσει την καρδιά μας στη βαθιά ανησυχία της, για την ακεραιότητα της υπάρξεώς μας, η οποία απειλείται συνεχώς από ποικίλους κινδύνους, είναι η αγάπη του Θεού.

Μία αγάπη, η οποία προσφέρεται δωρεάν, χωρίς ανταλλάγματα, άφθονα, χωρίς κρατούμενα και προ πάντων μεγαλόψυχα, χωρίς συνερισμούς «συνίστησι δε την εαυτού αγάπην εις ημάς ο Θεός, ότι έτι αμαρτωλών όντων ημών Χριστός υπέρ ημών απέθανε» (Ρωμ. 5: 8). Μέσα σε μία τέτοια αγκαλιά μπορεί η ψυχή μας να απαλλαγεί από τους υποχθόνιους φόβους της και να γεμίσει ουράνια ειρήνη. Είναι η αγκαλιά, που άνοιξαν τα χέρια του Χριστού πάνω στο ξύλο του σταυρού δίνοντας τις άπειρες διαστάσεις της αγάπης του Θεού. Από εκεί έσταξε πάνω μας το Αίμα και το Ύδωρ, που μας κάνει καινούργιους, από εκεί σταλάζει στη ζωή μας το έλεος που μας σώζει. Δεν είναι λοιπόν, λάθος να πούμε ότι στον Μεσσία Χριστό, που περίμενε ο κόσμος και ήλθε ως Θεάνθρωπος, ενσαρκώθηκε με τον πληρέστερο τρόπο το έλεος του Κυρίου προς την ανθρωπότητα. Όσοι δέχονται αυτό το έλεος με την πίστη ότι το προσφέρει ο Θεός για την σωτηρία τους, ένα μόνο αίσθημα μπορούν να δοκιμάζουν· αγαλλίαση, χαρά, ευφροσύνη και τέρψη πνευματική από ανακούφιση και ασφάλεια. Διότι εκείνο, που συνθλίβει τη χαρά μας είναι ο φόρτος των απειλών στη ζωή μας, η αβεβαιότητα της επιβιώσεώς μας ως όντων με ψυχή και με σώμα· είναι το άγχος της υπάρξεώς μας να μη χαθεί, αλλά να ζήσει αιώνια. Εκείνοι που ζούσαν προ Χριστού, που περίμεναν τον Μεσσία, αλλά δεν είχαν γνωρίσει το σταυρό του, ένιωθαν το έλεος ως σωτηρία από τους εχθρούς του Θεού, από τους ανθρώπους του πονηρού και του κακού και αναγάλλιαζαν προσδοκώντας την ολοκληρωμένη νίκη και δόξα του Μεσσία. Αυτοί δε που μετά Χριστόν απολαμβάνουμε το έλεος του σταυρού του, αναγαλλιάζουμε «χαρά ανεκλαλήτω και δεδοξασμένη» (Α΄ Πέτρ. 1: 8) δοξολογώντας τον αρχηγό της σωτηρίας μας, τον Κύριο Ιησού. Κορυφαία στο χορό των λυτρωμένων η Παναγία Μητέρα του Κυρίου μας, που υπηρέτησε το σχέδιο της θείας οικονομίας, ψάλλει· «Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον και ηγαλλίασε το πνεύμα μου επί τω Θεώ τω σωτήρί μου» (Λουκ. 1: 46-47). Δεν είναι, λοιπόν, άστοχο να πούμε ότι ο Χριστός, που μας λυτρώνει, γίνεται η ίδια η αγαλλίασή μας, καθώς είναι η αιτία της χαράς μας και το περιεχόμενο της ευφροσύνης μας. Αυτός ο Θεός μας, που ενανθρώπησε, όχι μόνο πραγματώνει τέλεια στο πρόσωπό του το έλεος του Θεού και την αγαλλίαση του ανθρώπου, αλλά συνιστά επίσης αυτό τούτο το γεγονός της σωτηρίας μας. Δεν είναι απλώς ο Σωτήρας μας, αλλά είναι συγχρόνως αυτός και η σωτηρία μας. Πράγματι, ο Ιησούς Χριστός εργάσθηκε, για την σωτηρία μας, όπως όλοι οι δίκαιοι και οι άγιοι, με τη ζωή του, με το λόγο του, με τη θυσία του ακόμη, καταγγέλλοντας την αλήθεια που σώζει. Αλλά η προσφορά του ξεπερνά το έργο ενός απλού δούλου του Θεού· δεν ήταν απλώς μία υπηρεσία. Ο Χριστός κατέστησε τον ίδιο τον εαυτόν του, τη σάρκα του και το αίμά του, συστατικό της σωτηρίας μας, ώστε η λύτρωση να μη νοείται χωρίς τον Λυτρωτή. «Αμήν, αμήν λέγω υμίν, εάν μη φάγητε την σάρκα του Υιού του ανθρώπου και πίητε αυτού το αίμα, ουκ έχετε ζωήν εν εαυτοίς», είπε ο ίδιος (Ιω. 6: 53). Η πραγματικότητα αυτή εκφράζεται, μπορούμε να πούμε, λεκτικά αρκετές φορές στην Παλαιά Διαθήκη, αλλά και στους πατέρες της Εκκλησίας, με το ουσιαστικό «σωτήριον», που ως χαρακτηρισμός αναφέρεται στον Χριστό και περιέχει μέσα του ως ουδέτερο και την έννοια της σωτηρίας και την έννοια του σωτήρος. Είναι, λοιπόν, το σωτήριόν μας ο Θεάνθρωπος Ιησούς, ο οποίος επίσης είναι και το έλεος και η αγαλλίαση. Αυτός η πηγή, αυτός το νερό, αυτός η αναψυχή. Στο πρόσωπό του ανακεφαλαιώνονται όλα τα θαυμάσια και κατανοούνται όλα τα μυστήρια. Είναι το ζωντανό μυστήριο της σωτηρίας. Στο θείο Βρέφος, που γιορτάζουμε κι αυτά τα Χριστούγεννα, μπορούμε να δούμε καλλίτερα από οπουδήποτε αλλού πως μας ελέησε ο Θεός με την πολλή του αγάπη και ενανθρώπησε· πως μας έσωσε με το πολύ του έλεος και μας χάρισε τη ζωή του· πως μας ευαγγελίσθηκε χαρά μεγάλη με τη σωτηρία, που μας έφερε και μας έκανε μέλη της Εκκλησίας του. Μέσα στην Εκκλησία του τώρα αναδεύουμε στην καρδιά μας τα νοήματα των αποστόλων «Ευλογητός ο Θεός και πατήρ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ο κατά το πολύ αυτού έλεος αναγεννήσας ημάς… εις σωτηρίαν ετοίμην αποκαλυφθήναι εν καιρώ εσχάτω· εν ω αγαλλιάσθε» (Α΄ Πέτρ. 1: 3-6). «Ευλογητός ο Θεός και πατήρ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού… προορίσας ημάς εις υιοθεσίαν δια Ιησού Χριστού εις αυτόν…» (Εφ. 1: 3-5). Παίρνουμε στα χείλη μας τα λόγια των προφητών του· «Εγώ δε επί τω ελέει σου ήλπισα, αγαλλιάσεται η καρδία μου επί τω σωτηρίω σου· άσω τω Κυρίω τω ευεργετήσαντί με και ψαλώ τω ονόματι Κυρίου του Υψίστου» (Ψαλμ. 12: 6). Και κάνουμε τραγούδι λυτρωμού την ευγνωμοσύνη μας σ΄ Αυτόν, που είναι για μας Έλεος και Σωτήριον και Αγαλλίαση.