Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση

Η ΑΦΘΟΝΙΑ ΔΙΩΧΝΕΙ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ

ΠΟΤΕ δέν χάρηκα ἕνα ἀριστοκρατικό σπίτι. Περνάω ἀπ᾽ ἔξω καί

ἐνοχλοῦμαι. Βλέπω τούς ἔνοικους καί παρακαλῶ τό Θεό νά

μή ἐπιτρέψει νά γίνω κάποτε ὅμοιός τους. Πάντα διερωτῶμαι

τί ἀξία ἔχουν τά πολυτελῆ,

τά ἄνετα καί ἐντυπωσιακά –στά μάτια

τοῦ λαοῦ, ὄχι στά δικά μου– κτήρια; Ὅσες φορές βρέθηκα μέσα σέ τέτοια σπίτια –παρά τήν θέλησή μου, ἀλλά ἀπό κάποια κοινωνική ὑποχρέωση– αἰσθανόμουν ἄβολα. Ἔνιωθα ὅτι ἔκοβα κάθε ἐπικοινωνία μέ τόν οὐρανό καί κατέβαζα τόν νοῦ μου πολύ χαμηλά, στά περιττά καί μάταια, τά ὁποῖα δέν ἔχουν καμιά ἀξία γιά μένα.Ὅσα ἔβλεπα ἦταν ἄσχημα μέσα στήν ὡραιότητά τους. Παράξενος φαίνεται ὁ λόγος μου, ἀλλά ἔτσι τά ἔβλεπα. Τά λίγα πράγματα, πού ἔπιανα, ὅπως ποτήρι, φλυτζάνι, καρέκλα ἤ κάποιο δωράκι, τά ἔνιωθα ὅτι εἶχαν ἀγκάθια, πού θά μοῦ τρυποῦσαν τά δάχτυλα καί ἤμουν ἐπιφυλακτικός.Ὅσα ἄκουγα ἐπίσης δέν μέ εὐχαριστοῦσαν. Ἦταν κούφια καί ὑποκριτικά λόγια. Οἱ βαθιές πολυθρόνες μέ κούραζαν.

Δέν μποροῦσα νά ἀνταποκριθῶ στή ματαιοδοξία τῶν πλουσίων.

Αὐτοί γελοῦσαν καί ἐγώ πιεζόμουν ἐσωτερικά, καθώς προσπα-

θοῦσα νά γελάσω κι ἐγώ χωρίς νά μοῦ ἔρχεται.

Οἱ ἔνοικοι τῶν ἀρχοντόσπιτων εἶναι δύσκολοι ἄνθρωποι.Ἔχουν

ἔντονο τό πάθος τῆς προβολῆς, εἶναι νευρικοί, ὑπερβολικά ἀπαι-

τητικοί, φιλήδονοι, φιλόδοξοι, ὑπερήφανοι μέ μιά λέξη δυστυχεῖς. Εἶναι δοῦλοι τῶν παθῶν τους.Ὅλα τούς φταῖνε, ὅλα τούς λείπουν καί πάντα εἶναι ἀνικανοποίητοι. Κουράζονται κυριολεκτικά μέχρι νά διαλέξουν ποιά ροῦχα θά φορέσουν, ποιά φαγητά θά τούς ἑτοιμάσουν καί σέ ποιούς τόπους διασκέδασης θά πᾶνε. Τό ἀποτέλεσμα τῶν ἐπιλογῶν τους πάντα εἶναι ἀρνητικό. Δέν ἀπολαμβάνουν αὐτό πού ἐπιθυμοῦν. Ἔτσι κυλάει ἡ ζωή τους καί ἄς ἔχουν ἐξωτερική εἰκόνα εὐτυχισμένων ἀνθρώπων. Τά πράγματα θά μποροῦσαν νά εἶναι καλύτερα, ἐάν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἐπέλεγαν τόν λιτό τρόπο ζωῆς, ἔχοντας μόνο τά ἀναγκαῖα. Τά ἄφθονα ὑλικά ἀγαθά ὁδηγοῦν στόν κορεσμό καί χάνεται ἡ ἀξία τους. Αὐτό συμβαίνει ἰδιαίτερα στήν ἐποχή μας, γιατί οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τή δυνατότητα νά χρησιμοποιήσουν πολλά ὑλικά ἀγαθά καί μάλιστα σέ μεγάλη ποικιλία.

Πρίν λίγες δεκαετίες οἱ ἄνθρωποι ἦταν στήν πραγματικότητα

ἄρχοντες, γιατί ζοῦσαν μέ λίγα ἀγαθά, δέν εἶχαν ἀνικανοποίητες

ἐπιθυμίες καί ρύθμιζαν τή ζωή τους μέ τρόπο ἁπλό καί ταπεινό.

Χρησιμοποιοῦσαν τά παλιά πράγματα, τά μερεμέτιζαν ὅταν χα-

λοῦσαν, ἦταν δεμένοι μαζί τους καί ἀρνοῦνταν νά τά ἀλλάξουν.

Ἦταν ἐλεύθεροι καί χαρούμενοι μέσα στή φτώχεια τους. Εἶχαν

ἀκόμη τή διάθεση νά δίνουν καί στούς ἄλλους ὅ,τι τούς περίσ-

σευε. Συμμετεῖχαν στά προβλήματα τῶν γειτόνων καί τῶν

χωριανῶν τους, κάτι πού στήν ἐποχή μας εἶναι σπάνιο.

Οἱ ἄνθρωποι πρέπει νά ἐπιστρέψουν στό λιτό τρόπο ζωῆς, γιά νά

εἶναι σέ θέση νά χαίρονται τή ζωή καί νά βρίσκουν τό νόημα τῆς

ὕπαρξης. Δέν ζοῦμε, γιά νά τρῶμε. Ἔχουμε ἀνώτερο προορισμό,

πέρα ἀπό τίς ὑλικές ἀπολαύσεις καί τίς σαρκικές ἡδονές. Ὁ ἀεί-

μνηστος Φώτης Κόντογλου ἔλεγε σχετικά μέ τό θέμα αὐτό: «Δό-

ξα σοι ὁ Θεός, δέν ἔχω μάταιες ἔγνοιες, εἶμαι φχαριστημένος μέ

ὅ,τι ἔχω. Τί χρειάζεται παραπάνω στόν ἄνθρωπο; Μάλιστα, πολλές φορές μοῦ φαίνεται πώς ἔχω πιό πολλά ἀπ᾽ ὅσο πρέπει. Ὁ πολύς ὁ κόσμος κάνει ὅ,τι κάνουνε τά μυρμήγκια, πού μαζεύουνε περισσότερα ἀπ᾽ ὅσα τούς χρειάζονται καί τό καλοκαίρι τά κουβαλᾶνε πάλι ἔξω ἀπό τή φωλιά τους καί τά πετᾶνε. Μαζεύουνε καί οἱ ἄνθρωποι ἕνα σωρό πράγματα,

μά δέ βρίσκουνε καιρό νά τά χαροῦνε, γιατί ὁλοένα μαζεύουνε. Καί τό κάθε πρᾶγμα, γιά νά τό χαρεῖς, δέν φτάνει νά τό κοιτάζεις μονάχα ἔτσι ἀδιάφορα, παρά πρέπει νά τό περιεργασθεῖς σέ κάθε ὥρα, νά τό γνωρίσεις ὅπως γνωρίζεις ἕναν ἄνθρωπο, ὥστε νά τό πιάσεις, νά κουβεντιάζεις μαζί του καί νά τ᾽ ἀγαπήσεις. Ἀφοῦ λοιπόν δέν τ᾽ ἀγαπᾶνε μέ γνώση οἱ ἄνθρωποι τά ὅσα ἔχουνε, τί τά μαζεύουνε; Γι᾽ αὐτό λέγω, πώς κι αὐτά τά λιγοστά πράγματα, πού εἶναι κοντά μου, αὐτά τά φτωχά καί τά ταπεινά, κι αὐτά μοῦ φαίνονται πολλά γιά νά τά κάνω δικά μου».

Οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νά χαίρονται τή ζωή τους χωρίς νά

ἔχουν πολλά ὑλικά ἀγαθά. Προηγουμένως ὅμως πρέπει νά κα-

τανοήσουν καί νά ἀποδεχτοῦν ὅτι οἱ πλούσιοι στά ὑλικά ἀγαθά

εἶναι φτωχοί στά πνευματικά καί τό ἀντίστροφο: οἱ φτωχοί

στά ὑλικά ἀγαθά εἶναι πλούσιοι στά πνευματικά. Αὐτό, βέβαια,

προϋποθέτει νά βάλουν διαφορετικές προτεραιότητες στή

ζωή τους, μέ ὁδηγό πάντα τούς κανόνες τῆς χριστιανικῆς

ἀλήθειας, τούς ὁποίους στίς μέρες μας ἔχουμε ξεχάσει ἤ

ἀκριβέστερα ἔχουμε ἀρνηθεῖ.