Ο ὀρθόδοξος ἔναντι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ --- Ανδρέου Θεοδώρου

Ο ὀρθόδοξος θεολόγος ἔναντι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ* Τοῦ Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Αθηνών, ᾿Ανδρέου Θεοδώρου (†)

(῾Ως γνωστόν, τὸν Δεκέμβριον τοῦ παρελθόντος ἔτους [1972] ἡ Αδελφότης Θεολόγων «῾Ο Σωτήρ», συνεκρότησε Σύναξιν Θεολόγων, φίλων καὶ συνεργατῶν αὐτῆς, καθ᾿ ἣν ὡμίλησεν ὁ Καθηγητὴς κ. ᾿Ανδρέας Θεοδώρου με θέμα: «῾Ο ὀρθόδοξος Θεολόγος ἔναντι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ». ᾿Εκ τῆς ἐμπεριστατωμένης αὐτῆς εἰσηγήσεως ὁ «Ο.Τ.» δημοσιεύει ἀκολούθως τὰ σημεῖα ἐκεῖνα, εἰς τὰ ὁποῖα τονίζονται εὐστόχως οἱ τεράστιοι κίνδυνοι, τοὺς ὁποίους διατρέχει ἡ ᾿Ορθοδοξία ἐκ τῆς συμμετοχῆς αὐτῆς εἰς τὸν σύγχρονον Οἰκουμενισμόν).

Η ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΘΕΣΙΣ τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἐν τῷ συγχρόνῳ Οἰκουμενισμῷ, ἐγκυμονεῖ, ὡς εἶναι φυσικόν, τεραστίους δι᾿ αὐτὴν κινδύνους. ῾Ο μόνος λόγος ὁ δυνάμενος ὁπωσοῦν νὰ δικαιολογήση βασίμως τὴν ἐν τῷ Π.Σ.Ε. συμμετοχὴν τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, εἶναι τὸ χρέος τῆς μεταδόσεως τοῦ ὀρθοδόξου καθολικοῦ φωτὸς εἰς τοὺς ἐν τῷ σκότει καὶ τῇ πλάνῃ εὑρισκομένους Χριστιανοὺς τῆς Δύσεως. Τὸ ἔργον δηλαδὴ αὐτῆς εἶναι ἔργον σαφῶς ἱεραποστολικόν. ῾Η μέχρι τοῦδε ἀποστολὴ αὕτη τῆς ᾿Ορθοδοξίας εἶχε μὲν ἀποτελέσματα, πενιχρὰ ὅμως καὶ ἀσήμαντα. Βεβαίως δὲν δυνάμεθα νὰ ἀρνηθῶμεν τὸ γεγονὸς ὅτι ἐν τοῖς κόλποις τῆς οἰκουμενικῆς κινήσεως ἡ ᾿Ορθοδοξία κατέστη βαθμιαίως περισσότερον γνωστὴ εἰς τοὺς ἑτεροδόξους τῆς Δύσεως. Πέραν ὅμως τούτου, καὶ δὴ καὶ πέραν ἑνὸς συγκινησιακοῦ θαυμασμοῦ ἐν ὄψει τοῦ πλούτου τῆς ὀρθοδόξου λατρείας (κατὰ προτίμησιν τῆς ρωσικῆς), οὐδὲν τὸ θετικόν, ἁπτόμενον τοῦ ὀντολογικοῦ βάθους τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὁμολογιῶν, ἔχει ἄχρι τοῦδε ἐπιτευχθῆ. ῎Ηδη παρῆλθον πολλαὶ δεκαετηρίδες οἰκουμενιστικῆς ἐμπειρίας καὶ ζωῆς. Οἱ Προτεστάνται μᾶς ἔχουν γνωρίσει ἐπαρκῶς. Θὰ ἦτο δὲ ἀφέλεια νὰ πιστεύσωμεν, ὅτι εἶναι ποτὲ δυνατὸν νὰ προσέλθουν οὗτοι εἰς τὴν ᾿Ορθοδοξίαν καὶ νὰ ἀποστοῦν τῆς βασικῆς των προτεσταντικῆς ἀρχῆς, τοσούτω μᾶλλον ὅσω ἡ περὶ κλάδων θεωρία καὶ ἄσκοπον θεωρεῖ καὶ ἀποκλείει ἓν τοιοῦτον ἐνδεχόμενον. ᾿Εν συγκρίσει πρὸς τὰ πενιχρὰ ταῦτα ὀφέλη τῆς ᾿Ορθοδοξίας, αἱ ζημίαι καὶ οἱ κίνδυνοι, τοὺς ὁποίους αὕτη διατρέχει ἐκ τῆς ἐν τῷ Οἰκουμενισμῷ συμμετοχῆς της, εἶναι ἀσυγκρίτως περισσότεροι καὶ σημαντικώτεροι. ῾Ο κυριώτερος κίνδυνος ἐν προκειμένῳ εἶναι ἡ βαθμιαία διάβρωσις τῆς ὀρθοδόξου συνειδήσεως πρῶτον μὲν τῶν μετεχόντων ἐν τῇ οἰκουμενιστικῇ κινήσει ὀρθοδόξων ἐκπροσώπων, εἶτα δὲ καὶ εὐρυτέρων ἐκκλησιαστικῶν ὁμάδων καὶ κύκλων, ἰδία τῶν συμφυρομένων μετὰ τῶν ἑτεροδόξων ἐν τῷ Νέῳ Κόσμῳ καὶ ταῖς χώραις τῆς Δύσεως. ῾Η διαμορφουμένη κατάστασις ἐνταῦθα εἶναι αὐτόχρημα τραγική! Πλεῖστοι τῶν κατ᾿ ἐπίφασιν ὀρθοδόξων οἰκουμενιστῶν ἔπαυσαν νὰ πιστεύουν, ὅτι ἡ ᾿Ορθόδοξος Καθολικὴ ᾿Εκκλησία ἀποτελεῖ τὴν Unam Sanctam ἐπὶ τῆς γῆς. Καὶ ἂν δὲν τὸ ὁμολογοῦν παρρησία, ἐν τούτοις ἡ συνείδησίς των ἀσπάζεται ἐνδομύχως τὴν περὶ κλάδων προτεσταντικὴν θεωρίαν καὶ ἄλλας συναφεῖς ἀλλοκότους ἰδέας. Τὰ ὀρθόδοξα τῆς Πίστεως δόγματα ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ παραθεωροῦν, τὴν ἱερὰν Παράδοσιν τῆς ᾿Ορθοδοξίας εἰς ὀλίγον λογίζονται, τοὺς ἱεροὺς κανόνας αὐτῆς περιφρονοῦν καὶ καταπατοῦν! Καυχῶνται ὅτι εἶναι ὀρθόδοξοι, ἐνῶ εἰς τὴν πραγματικότητα εἶναι βεβαπτισμένοι εἰς τὴν κολυμβήθραν πασῶν τῶν χριστιανικῶν ὁμολογιῶν! ῎Ισως δὲ καὶ μερικοὶ ἐξ αὐτῶν νὰ εἶναι ἕτοιμοι νὰ ἀπεμπολήσουν καὶ τὰ ὀρθόδοξα πρωτοτότκιά των ἀντὶ πινακίου οἰκουμενιστικῆς φακῆς! Τὸ πνεῦμα τοῦτο, τὸ συνταράσσον τὰς ὀρθοδόξους κοινότητας τοῦ ἐξωτερικοῦ, ἤρχισεν, ὡς μὴ ὤφελε, νὰ πνέη καὶ εἰς τὸν παραδοσιακὸν χῶρον τῆς ᾿Ορθοδόξου ῾Ελλαδικῆς ᾿Εκκλησίας. ῾Ως ἓν μικρὸν δεῖγμα τῆς ἰδέας, ὅτι ἡ ᾿Ορθόδοξος Καθολικὴ ᾿Εκκλησίας δυνατὸν νὰ μὴ εἶναι ἡ μία καὶ μοναδικὴ ᾿Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τῆς Γῆς, ἀναφέρομεν κατωτέρω βραχεῖαν περικοπῂν ἐκ τοῦ περιοδικοῦ «Χριστιανικὸν Φῶς» (τεῦχος ᾿Οκτωβρίου 1972, ἀρ. φύλ. 146), τῆς ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυδωνίας καὶ ᾿Αποκορώνου, Κρήτης: «Αἱ ἐργασίαι τοῦ Σεμιναρίου διεξήχθησαν ἐντὸς ἀτμοσφαίρας μυστατωγικῆς μὲ ἀποτέλεσμα τὸν ἀν α β απ τ ι σ μ ὸν τ ῶν ψ υχ ῶν π ρ ὸ ς τ ὴ ν ἰ δ έ α ν τ ῆ ς Μ ι ᾶ ς κα ὶ ῾ Ε ν ι α ί α ς ἀνὰ τ ὸ ν κό σ μ ο ν ᾿ Ε κ κ λ η σ ί α ς — Παλλαδίου κα ὶ Κ ι β ω τ ο ῦ τ ῶ ν ἐ λ π ί δ ω ν τ ῆ ς μ έ χ ρ ι θ α ν ά τ ο υ ἀ γ ω ν ι ώ σ ης σήμερον Πανανθρωπίνης Κοινότητος »1. Τί νὰ ἐννοῆ ἆραγε ὁ συντάκτης τοῦ σχολίου λέγων, ὅτι ἀνεβαπτίσθησαν αἱ ψυχαὶ ἐν τῇ ἰδέᾳ τῆς Μιᾶς καὶ ῾Ενιαίας ἀνὰ τὸν κόσμον ᾿Εκκλησίας; Ποία εἶναι ἡ ᾿Εκκλησία αὕτη; Μήπως ἀνεβαπτίσθησαν εἰς τὴν ἰδέαν αὐτῆς καὶ οἱ ᾿Ορθόδοξοι; Δὲν ἀρκεῖ δηλαδὴ τὸ ὅτι εἶναι βεβαπτισμένοι οὗτοι εἰς τὴν μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν τοῦ Χριστοῦ ᾿Εκκλησίαν; Εἶναι ἢ ὄχι ἡ ᾿Ορθοδοξία ἡ μοναδικὴ καὶ πραγματικὴ ἐν τῷ κόσμῳ ᾿Εκκλησία τοῦ Σωτῆρος; ῍Η μήπως εἶναι ἁπλῶς μία τῶν τριῶν μεγάλων ῾Ομολογιῶν, ὡς ὁ ἴδιος ὁ συντάκτης εἰς ἄλλο σημεῖο τοῦ σχολίου του παρατηρεῖ; Θὰ ἤμεθα ὄντως εὐτυχεῖς ἂν ὁ σχολιογράφος, τὸν ὁποῖον προσωπικῶς δὲν γνωρίζομεν, μᾶς ἐδήλωνε σαφῶς καὶ ἀπεριφράστως, ὅτι ὑπὸ ἀναβαπτισμὸν ἐνταῦθα ἐννοεῖ τὸν ἀναβαπτισμὸν τῶν ἑτεροδόξων τῆς Δύσεως εἰς τὴν ἰδέαν τῆς ᾿Ορθοδόξου Καθολικῆς ᾿Εκκλησίας, ὡς τῆς Μιᾶς καὶ ἑνιαίας ᾿Εκκλησίας τοῦ Κυρίου ἐπὶ τῆς γῆς.

* * *

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ, τὸν ὁποῖον διατρέχει ἡ ᾿Ορθόδοξος Καθολικὴ ᾿Εκκλησία ἐκ τοῦ ρ ω μ α ι ο κ α θ ο λ ι κ ο ῦ Οἰκουμενισμοῦ , εἶναι, κατὰ τὴν κρίσιν ἡμῶν, πολὺ μεγαλύτερος καὶ σημαντικώτερος. ᾿Ενταῦθα πρόκειται περὶ ὑποκριτικοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἠμφιεσμένου τὰ ψιμύθια τῆς ἀγάπης. ᾿Αγάπης δ᾿ ἀορίστου καὶ γενικῆς, κεχωρισμένης τῆς ἐξ ἀποκαλύψεως θείας ἀληθείας καὶ διεζευγμένης τῆς θεολογίας. ᾿Εν ὀνόματι τῆς ἀγάπης ταύτης παραθεωροῦνται τὰ χάσματα καὶ τὰ κενά, γεφυροῦται ἡ διάστασις καὶ αἴρεται ὁ ἀποχωρισμός. Πρὸ αὐτῆς ὁ θεολογικὸς διάλογος ὑποχωρεῖ. ᾿Εν ὄψει τῆς ἀγάπης, παραδίδονται εἰς τὴν λήθην ἡ παράδοσις καὶ ἡ ἱστορία! Λέξις ἡ ἀγάπη μαγική, μεταποιοῦσα ταχυδακτυλουργικῶς ἐκκλησιαστικὰς καταστάσεις μορφωθείσας εἰς τὸ πέρασμα μακρῶν αἰώνων! ῾Η ἰδέα τῆς ἀγάπης συγκινεῖ. ῾Ως πελώριος μαγνίτης ἕλκει τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων, σαγηνεύουσα τὰ ἀστήρικτα πνεύματα καὶ γοητεύουσα τοὺς περὶ τὴν πίστιν ἀπληροφορήτους. ᾿Εν ὀνόματι τῆς ἀγάπης οἱ ἀρχηγοὶ τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ καὶ τῆς ᾿Ορθοδοξίας προῆλθον εἰς θεαματικὰς ἐκδηλώσεις ἐπὶ τοῦ προσκηνίου τοῦ οἰκουμενιστικοῦ θεάτρου. ῞Υψωσαν τὴν φωνήν των μέχρις οὐρανοῦ. ῎Εχυσαν ποταμοὺς οἰκουμενιστικῶν δακρύων. ῎Επλασαν ὄνειρα οἰκουμενιστικά! ᾿Επεδόθησαν εἰς δρόμον ταχύτητος πρὸς τὸ τέρμα τῆς οἰκουμενιστικῆς ἑνώσεως. Καὶ τὴν τελευταίαν στιγμὴν ἡ θεία Πρόνοια ἔσωσε τὴν ᾿Ορθοδοξίαν ἀπὸ μίαν de facto ἕνωσιν, τὴν ὁποίαν ἐσκόπευον νὰ ἐγκαινιάσουν οἱ ὡς ἄνω ἀρχηγοὶ τῶν ᾿Εκκλησιῶν κατὰ τὸ παρελθὸν ἔτος (1971) ἐν Ρώμῃ, κοινωνοῦντες ἐκ τοῦ αὐτοῦ θείου Ποτηρίου! ῾Ο ἀδεὴς μετὰ τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν συγχρωτισμὸς ἐγκυμονεῖ θανασίμους διὰ τὴν ᾿Ορθοδοξίαν κινδύνους . ῾Υπὸ τὸ οἰκουμενιστικὸν πνεῦμα ἀγάπης καὶ διὰ τῆς ἰδέας ὅτι ὁ Ρωμαιοκαθολικισμὸς δὲν ἀφίσταται δῆθεν οὐσιωδῶς τῆς ᾿Ορθοδοξίας, διανοίγεται ἡ πύλη πρὸς ποικίλα κακὰ καὶ ἐγκληματικὰ τολμήματα, ὡς ἡ ἀπονενοημένη πρωτοβουλία τοῦ ρωσικοῦ πατριαρχείου, ὅπερ βασιλικώτερον τοῦ βασιλέως, ἀπεφάσισεν ἐσχάτως τὴν μυστηριακὴν διακοινωνίαν μετὰ τῶν αἱρετικῶν τῆς Δύσεως (Παπικῶν)! Προώθησις ἐν προκειμένῳ τῆς ἐγκληματικῆς ταύτης πολιτικῆς θὰ ὁδηγήση ἀφεύκτως τὴν ᾿Ορθοδοξίαν εἰς τὸ θλιβερώτερον σχίσμα τῆς ἱστορίας της!

* * *

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ, ὑπ᾿ ἀμφοτέρας αὐτοῦ τὰς ὄψεις, ἀποτελεῖ θλιβερὰν ἐκκοσμίκευσιν τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ζῶν καὶ ἀναστρεφόμενος εἰς ἕνα κόσμον, ὁ ὁποῖος οὐσιαστικῶς κατέλυσε πᾶσαν ἔννοιαν αὐθεντίας καὶ ἀρχῆς καὶ ἀπώλεσε πᾶσαν μεταφυσικὴν αἴσθησιν τῆς μυστηριακῆς ἱερότητος τοῦ βίου, περιστέλλων ἀσφυκτικῶς τὴν ἀνθρωπίνην ὕπαρξιν ἐντὸς τῶν φυσικῶν ὁρίων τῆς παρούσης ζωῆς, ἤρχισεν ἀπό τινος χρόνου ἐπικινδύνως νὰ συσχηματίζεται πρὸς τὸ πνεῦμα τοῦτο τοῦ αἰῶνος, ἀμβλύνων πᾶσαν ἔννοιαν θείας καὶ ἀνθρωπίνης αὐθεντίας καὶ ἀποβάλλων βαθμηδὸν τὴν αἴσθησιν τῆς μυστηριακῆς δομῆς τῆς χριστιανικῆς ὑπάρξεως καὶ ζωῆς. ῾Ο σύγχρονος Οἰκουμενισμός, ὁσημέραι ἐκκοσμικευόμενος, τείνει νὰ ὑποβαθμίση τὸ ἀπόλυτον καὶ ἀποκλειστικὸν μεγαλεῖον τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὡς τῆς μόνης καὶ par excellence [κατ᾿ ἐξοχὴν] ἐξ ἀποκαλύψεως θείας θρησκείας, οὕτω δὲ [τείνει] νὰ μειώση καὶ τὴν ἀποκλειστικότητα τοῦ λυτρωτικοῦ χαρακτῆρος αὐτοῦ. Τί ἄλλο ἆραγε νὰ σημαίνη ἡ ἄκριτος καὶ ἐπιπολαία στροφή του πρὸς τὰ ἄλλα ἐξωχριστικανικὰ θρησκεύματα, μετὰ τῶν ὁποίων σπεύδει νὰ ἔλθη εἰς διάλογον ἀδελφικὸν καὶ φιλικόν; Τί ἄλλο, ἢ ὅτι ἀναγνωρίζει οὗτος ἓν εἶδος ἰσοτιμίας τῶν θρησκευμάτων τούτων πρὸς τὸν Χριστιανισμὸν καὶ μέχρις ἑνὸς βαθμοῦ — ἂν μὴ πλήρως καὶ τελείως — τὴν δυνατότητα παρ᾿ αὐτοῖς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου! Ταῦτα δὲ πάντα εἰς πεῖσμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν, ὅστις ἀπέστειλε τοὺς Μαθητάς Του ὄχι νὰ συνδιαλέγωνται ἀδελφικῶς, μετὰ τῶν εἰδωλολατρῶν, ἀλλὰ νὰ κηρύσσουν εἰς αὐτοὺς τὸ εὐαγγέλιον τῆς σωτηρίας καὶ νὰ βαπτίζουν τούτους εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος! ῞Οτι ἡ τοιαύτη οἰκουμενιστικὴ ἐκκοσμίκευσις τῆς οὐσίας τοῦ Χριστιανισμοῦ, καταλύουσα πλήρως τὴν παραδοσιακὴν ὑπόστασιν τῆς ᾿Ορθοδοξίας, τείνει νὰ ὑποσκάψη καὶ τὰ θεμέλεια τοῦ ῎Εθνους ἡμῶν, εἶναι περιττὸν καὶ νὰ σημειώσωμεν.

* * *

ΛΕΓΕΤΑΙ καὶ γράφεται, ὅτι ὁ Οἰκουμενισμὸς εἶναι παναίρεσις. Προσωπικῶς δὲν συμφνοῦμεν πρὸς τὸν χαρακτηρισμὸν τοῦτον. ῾Ο Οἰκουμενισμὸς δὲν εἶναι παναίρεσις, διότι δὲν ἀσχολεῖται εἰδικῶς μὲ τὰ δόγματα, τὰ ὁποῖα κακοδόξως νὰ παραμορφοῖ. Τοὐναντίον, οὗτος οὐδόλως ἐνδιαφέρεται δι᾿ αὐτά. Τὰ παραθεωρεῖ καὶ τὰ ὑπερβαίνει, ὅπως παραθεωρεῖ καὶ ὑπερβαίνει τὰς δογματικὰς τῶν ᾿Εκκλησιῶν διαφοράς. ῾Ο Οἰκουμενισμὸς εἶναι ἀμνήστευσις καὶ ἀνοχὴ τῶν αἱρέσεων, διὰ νὰ μὴ εἴπωμεν κολασμὸς καὶ δικαίωσις αὐτῶν. Εἶναι ὑπέρβασις τῶν αἱρέσεων καὶ ἀποδυνάμωσις καθόλου τοῦ βάρους καὶ τῆς ἰσχύος αὐτῶν. ᾿Εν τούτῳ δ᾿ ἀκριβῶς ὁ Οἰκουμενισμὸς εἶναι τι κατὰ πολὺ χειρότερον τῆς παναιρέσεως. Αἱ αἱρέσεις εἶναι ἐμφανεῖς τῆς ᾿Εκκλησίας ἐχθροί . Πρὸς αὐτὰς δύναται αὕτη νὰ ἀντιπαλαίση. Πρὸς τὸν Οἰκουμενισμὸν ὅμως, διεκδικοῦντα ὑπὲρ ἑαυτοῦ τὴν γνησίαν μορφὴν καὶ οὐσίαν τῆς ᾿Ορθοδοξίας, πῶς νὰ ἀντιπαλαίση; ῾Ο Οἰκουμενισμὸς εἶναι ἐχθρὸς καταχθόνιος καὶ ὕπουλος . ᾿Αναβλύζει ἐκ τῶν ἔνδον, κοπτόμενος δῆθεν ὑπὲρ τοῦ κάλλους τῆς ᾿Ορθοδοξίας! ᾿Εν τούτῳ δὲ ἔγκειται καὶ ὁ ἐξ αὐτοῦ θανάσιμος κίνδυνος. ῾Ο Οἰκουμενισμὸς εἶναι παγὶς καὶ νόσος πρὸς θάνατον!