Τη Πέμπτη της πέμπτης εβδομάδος των νηστειών, κατά την αρχαίαν παράδοσιν ψάλλομεν την Ακολουθίαν του Μεγάλου και κατανυκτικού Κανόνος.
Τον μέγιστον όντως τούτον και κατανυκτικώτατον απάντων των Κανόνων αρίστως και τεχνηέντως συνέθεσε και συνέγραψεν ο εν Αγίοις Πατήρ ημών Ανδρέας, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης ο και Ιεροσολυμίτης καλούμενος, ο εορταζόμενος κατά την δ΄ (4ην) Ιουλίου. Ούτος πατρίδα είχε την Δαμασκόν, υπήρχε δε μέχρι του εβδόμου έτους της ηλικίας του άφωνος, θεραπευθείς δια θαύματος. Δεκατετραετής δε γενόμενος παρεδόθη από τους γονείς του εις το σχολείον, επειδή δε ήτο οξύς εις τον νουν κατεγίνετο εις τα μαθήματα με πολλήν προθυμίαν και επιμέλειαν και γυμναζόμενος με πόθον υπερβολικόν εις πάσαν μάθησιν επροχώρησε με μεγάλην σύνεσιν και εις την φιλοσοφίαν και την επιστημονικήν μελέτην των Θείων Γραφών. Αφού δε ο μακάριος ετελείωσε τας σπουδάς του, μετέβη εις τα Ιεροσόλυμα και έγινε Μοναχός οσίως και θεοφιλώς πολιτευόμενος και πολλά συγγράμματα ψυχωφελέστατα, λόγους δηλαδή και κανόνας πανηγυρικούς συγγράφων δια την Εκκλησίαν του Θεού, συν δε τούτοις και τον παρόντα Μέγαν Κανόνα εποίησεν, κατάνυξιν άπειρον αποστάζοντα, ομού δε και παρηγορίαν. Εις τον Κανόνα τούτον συνήθροισε και έθεσεν ο Άγιος όλας τας ιστορίας της Παλαιάς και Νέας Διαθήκης, αρχίζων από τον Αδάμ, έως εις αυτήν την Ανάληψιν του Χριστού και μέχρι του Αποστολικού κηρύγματος, τούτο δε το μέλος τεχνηέντως συνθέσας, προτρέπει δι’ αυτού πάσαν ψυχήν προς μίμησιν μεν των καλών, αποφυγήν δε των κακών και εις Θεόν επιστροφήν δια μετανοίας και δακρύων και πάσης αγαθής πράξεως.
Τόσον δε επιτηδείως συνήρμοσε και εμελούργησε τα θεία ταύτα νοήματα, ώστε δύνανται να μαλάξουν και την πλέον σκληράν καρδίαν και να παρακινήσουν εις κατόρθωσιν αρετής με μόνην την ψαλμωδίαν αυτού, εάν βεβαίως οι ψάλλοντες ή ακούοντες προσέχουν και με ταπείνωσιν ψυχής κατανοούσι τα ψαλλόμενα. Τούτον τον Μέγαν Κανόνα έφερε πρώτος εις την Κωνσταντινούπολιν αυτός ούτος ο ποιητής αυτού, όταν νεώτατος έτι ων εστάλη υπό του τότε Πατριάρχου Ιεροσολύμων ως αντιπρόσωπός του εις την Αγίαν ΣΤ΄ Οικουμενικήν Σύνοδον, ήτις συνηθροίσθη εκεί κατά των αιρέσεων των μονοθελητών εν έτει χπ΄ (680). Ομού δε με τον Μέγαν τούτον Κανόνα έφερεν ο Άγιος και τον Βίον της Οσίας Μητρός ημών Μαρίας της Αιγυπτίας, τον οποίον προλαβών είχε συγγράψει ο εν Αγίοις μέγας Πατήρ ημών Σωφρόνιος ο Ιεροσολύμων. Επειδή λοιπόν οι μεταγενέστεροι θείοι Πατέρες εγνώρισαν, ότι και τα δύο ταύτα συγγράμματα είναι ψυχωφελέστατα, διέταξαν, όπως κατά την παρούσαν ημέραν και ο Μέγας Κανών ψάλληται και ο θαυμάσιος Βίος της Οσίας Μαρίας αναγινώσκηται, διότι και εκείνος και ούτος δύνανται να διαθερμάνουν και να διαγείρουν εις μετάνοιαν και διόρθωσιν βίου τους ραθυμοτέρους και αμελεστέρους. Ο μεν λοιπόν θείος Ανδρέας, ως εις άριστος στρατηγός, με τας ιστορίας του Μεγάλου Κανόνος, διηγούμενος την αρετήν των μεγάλων ανδρών και εκ του εναντίου, των φαύλων την εκτροπήν, γενναιοτέρους καθιστά τους αγωνιζομένους και τους κάμνει να επεκτείνωνται ανδρικώς εις τα έμπροσθεν. Ο δε ιερός Δωφρόνιος με την διήγησιν της υπέρ φύσιν πολιτείας της Οσίας Μαρίας μάλλον σώφρονας και προς Θεόν διεγείρει και δεν αφήνει τους ανθρώπους να καταπίπτωσι και να απελπίζωνται ως άνθρωποι αμαρτήσαντες. Διότι η διήγησις του Βίου της Οσίας ταύτης παριστά το μέγεθος της φιλανθρωπίας και της ευσπλαγχνίας του Θεού δια τους ολοψύχως μετανοούντας και προαιρουμένους να επιστρέψωσιν από τα πρότερα αυτών αμαρτήματα. Λέγεται δε Μέγας ο Κανών ούτος ίσως και δια τα μεγάλα και πολλά όντως και υψηλά νοήματα· όμως το αληθέστερον είναι, δια το ότι ο αριθμός των τροπαρίων του ανέρχεται εις διακόσια και πεντήκοντα, από τα οποία καθέν ηδονήν αποστάζει άρρητον. Αρμοδίως λοιπόν και πρεπόντως ο Μέγας ούτος Κανών, ο οποίος μεγάλην κατάνυξιν δύναται να προξενήση, διωρίσθη να ψάλληται εις την μεγάλην Τεσσαρακοστήν και μάλιστα προς το τέλος αυτής, όταν οι άνθρωποι αρχίζωσι να αποκάμνωσιν. Εν Κωνσταντινουπόλει δε διατρίβων ο θείος ούτος Πατήρ απεσπάσθη και μη θέλων δια θείας αποκαλύψεως από την ησυχίαν του και διωρίσθη εις την διακονίαν της Μεγάλης Εκκλησίας, είτα δε και ορφανοτρόφος εψηφίσθη και μετά μικρόν εγένετο και της Κρήτης Αρχιεπίσκοπος, την οποίαν επί πολλά έτη εποίμανεν. Ελθών δε περί το ψκ΄ (720) έτος δι’ αναγκαίαν υπόθεσιν εις Κωνσταντινούπολιν επέστρεφε και πάλιν εις την επαρχίαν του· φθάσας όμως εις την Μιτυλήνην, εις πόλιν καλουμένην Ερεσόν, εκεί προς Κύριον εξεδήμησεν. Ταις του Αγίου Ανδρέου πρεσβείαις, ο Θεός ελέησον και σώσον ημάς. Αμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου