π. Γεώργιος Μεταλληνός : Ο ΠΑΠΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΜΕ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΝ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ

Μίαν πολύ ἐνδιαφέρουσαν συνέντευξιν παρεχώρησεν εἰς τήν ἐφημερίδα «Μεσόγειος Ἡρακλείου» (6ην Φεβρουαρίου) ὁ ὁμότιμος καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν π. Γεώργιος Μεταλληνός. Ὁ π. Γεώργιος μεταξύ ἄλλων ἀπήντησεν εἰς ἐρώτησιν σχετικῶς μέ τό ἀλάθητον τοῦ Πάπα, διά τόν ὁποῖον ἐτόνισεν ὅτι εἶναι αὐτοκράτωρ μέ πρωθυπουργόν καί ὑπουργούς. Ὁλόκληρος ἡ συνέντευξις τοῦ π. Γ. Μεταλληνοῦ εἰς τήν δημοσιογράφον κ. Κλειώ Πατεδάκη ἔχει ὡς ἀκολούθως: 

«Ὁ πατέρας Γεώργιος Μεταλληνὸς εἶναι ἕνα πρόσωπο ποὺ δὲ χρειάζεται ἰδιαίτερες συστάσεις. Σεμνὸς καὶ εὐγενικὸς διακρίνεται γιὰ τὸ ἦθος καὶ τὶς ἀπόψεις του γιὰ τὰ ἐκκλησιαστικὰ καὶ ὄχι μόνο πράγματα. Ἡ ἐπίσκεψή του στὸ Ἡράκλειο ἦταν συνδεδεμένη μὲ τὴ χριστιανικὴ ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν. Μιλώντας στὴ «Μ», ἐκθέτει τὶς ἀπόψεις του γιὰ τοὺς νέους, τὴν Παιδεία, τὸ ἀλάθητο τοῦ Πάπα καὶ τὴν ὕπαρξη ἑνὸς καὶ μόνο Θεοῦ στὸν κόσμο.

– Ποιὰ εἶναι οὐσιαστικὰ ἡ πρόταση τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν γιὰ τὴν παιδεία τῆς Εὐρώπης;

– Ὑπῆρχε μία ἑνωμένη Εὐρώπη μέχρι τὸν 11ο αἰώνα, ποὺ συντελέστηκε τὸ σχίσμα τοῦ Χριστιανικοῦ κόσμου, σὲ ἀνατολὴ καί δύση. Σὲ αὐτὴ τὴν ἑνωμένη Εὐρώπη κυριαρχεῖ τὸ πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας. Πρόκειται δηλαδὴ γιὰ τὸν καθαρὸ χριστιανισμὸ, ποὺ μᾶς ἔφεραν οἱ ἀπόστολοι, οἱ φωτιστὲς τῆς Εὐρώπης, μὲ πρῶτο τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Αὐτὴ τὴν παιδεία, λοιπόν, ὡς κοινὸ ἀγαθό, προσπαθῶ νὰ τὴν προσδιορίσω μέσα ἀπὸ τὰ κείμενα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν. Καὶ αὐτὸ γιατί μᾶς δίνει δυνατότητες ἐπανασυναντήσεως Ἀνατολῆς καὶ Δύσης.

Πέρα ἀπὸ τὰ πολιτικὰ καὶ οἰκονομικά, ὑπάρχουν παράγοντες κυρίως πνευματικοὶ καὶ πολιτιστικοί;

– Θεωρεῖται ὅτι ἡ χώρα μας διανύει μιὰ περίοδο πολιτισμικῆς ἔνδειας;

– Συνηθίζω νὰ λέω ὅτι τὸ πρόβλημα τῆς συνάντησης τῆς Ἀνατολῆς μὲ τὴ Δύση εἶναι πρώτιστα πνευματικὸ καὶ μετὰ οἰκονομικὸ καὶ πολιτικό. Τὴν ἔνδεια αὐτὴ τὴν ἔχουμε δημιουργήσει, διότι κυριάρχησαν ἀξίες οἰκονομικοῦ χαρακτῆρος. Ἔτσι, χάσαμε τὴν πνευματικὴ ὑποδομὴ βάση τῆς ὁποίας μποροῦμε νὰ χειριστοῦμε τὰ ἀγαθά. Τὰ ἀγαθὰ εἴτε φυσικὰ εἴτε πνευματικὰ δὲν εἶναι δικά μας. Ὁ καθένας πρέπει νὰ παίρνει αὐτὸ ποὺ ἔχει ἀνάγκη νὰ πάρει.

– Οἱ γονεῖς σήμερα ἔχουν τὸ διακαῆ πόθο νὰ μορφώνουν τὰ παιδιά τους. Γιατί;

– Ἐπιτρέψτε μου νὰ κάνουμε διάκριση μεταξύ τοῦ παιδεύω καὶ τοῦ ἐκπαιδεύω. Ἀπὸ τὸν 19ο αἰώνα μιλοῦμε γιὰ ἐκπαίδευση, δηλαδὴ τὴν καλλιέργεια τῶν δεξιοτήτων τοῦ ἀνθρώπου, γιὰ νὰ παράγει κάποιο ἔργο. Καὶ τελικὰ ξέρετε τί κάνουμε; Βελτιώνουμε τὶς μηχανὲς, γιὰ νὰ παραχθεῖ καλύτερο ἀποτέλεσμα καὶ ὄχι τὸν ἄνθρωπο. Μιὰ χαρακτηριστικὴ περίπτωση ἀνθρώπου ἦταν καὶ ὁ Μακρυγιάννης. Ποιὰ πανεπιστήμια εἶχε τελειώσει; Παρόλα αὐτὰ ἦταν ἕνας ἐξαιρετικὰ πεπαιδευμένος ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς του. Τὸ μυαλὸ καλλιεργεῖται μὲ τὸ ὑλικὸ, ποὺ τοῦ δίνουμε καὶ τὸ βοηθοῦμε νὰ φέρει στὴν ἐπιφάνεια ὅ,τι ἐκλεκτότερο ἔχει.

– Ποιὸς θεωρεῖτε ὅτι πρέπει νὰ εἶναι διαχρονικὰ ὁ ρόλος τοῦ Ἀρχιεπισκόπου. Ἡ καλὴ σχέση του μὲ τὴ δημοσιότητα καὶ τὰ μέσα ἐνημέρωσης μπορεῖ νὰ φέρει πιὸ κοντὰ τὴν οἰκογένεια καὶ τοὺς νέους στὴν ἐκκλησία;

– Μιλώντας γιὰ τὸν ἀείμνηστο Ἀρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο καὶ τὸν νῦν ἀρχιεπίσκοπό μας, τὸν κύριο Ἱερώνυμο, πρέπει πρῶτα νὰ ἐπισημάνουμε τὴ διαφορὰ στὸ χαρακτήρα τους. Ὁ καθένας γίνεται δεκτὸς στὸ χριστιανισμὸ μὲ τὸ δικό του χαρακτήρα. Καὶ οἱ δύο ὅμως συναντῶνται σὲ ἕνα πράγμα, στὴ σχέση τους μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ἀπὸ ἐκεῖ πηγάζουν καὶ ἀξιοποιοῦνται ὅ,τι δῶρα ἔχει λάβει ὁ καθένας ἀπὸ τὸ Θεό. Τὸ ἴδιο ἴσχυε γιὰ τὰ μέσα ἐνημέρωσης καὶ τὸν μακαρίτη Χριστόδουλο, μὲ τὰ ὁποῖα ἡ σχέση του εἶχε τὸ θετικὸ καὶ τὸ ἀρνητικό της σημεῖο. Δαπανήθηκε πολὺ μὲ αὐτὰ καὶ ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ μετὰ φάνηκε νὰ τὰ ἐπιδιώκει. Ὁ νῦν Ἀρχιεπίσκοπος ἔχει τὴ δική του μέθοδο καὶ εἶναι ἠπιότερος ἄνθρωπος. Κριτικός, ἐν ἀγάπη κριτικὸς πάντα θὰ εἶμαι, ὅταν ταυτίζονται μὲ ἀντίθετες δυνάμεις καὶ δὲν ἐξυπηρετοῦν τὸ ποίμνιο.

– Σὲ τί ἀναφερόμαστε, ὅταν μιλᾶμε γιὰ τὸ Ἀλάθητο τοῦ Πάπα;

– Ἀπὸ τὸν 9ο αἰώνα ἄρχισε νὰ ἀναπτύσσεται στὴ δύση ὁ δυτικὸς χριστιανισμός. Αὐτὸς στηρίχθηκε στὴ ζήτηση ἐξουσίας καὶ ἀπὸ τὸ 754 ἔχουμε τὸ παπικὸ κράτος. Σὲ αὐτὸ βοήθησαν καὶ οἱ Φράγκοι ἰσχυροποιώντας καὶ τὸν Ἐπίσκοπο Ρώμης, γιὰ νὰ εἶναι συνέταιρος καὶ νὰ μὴ ἔχει ἄμεση σχέση μὲ τὸν Αὐτοκράτορα Κωνσταντινουπόλεως. Διαχρονικά, πολιτικὴ καὶ θεολογία διαπλέκονται καὶ ἐξαρτᾶται ποῦ θὰ πέσει τὸ βάρος. Ὁ Πάπας εἶναι αὐτοκράτορας. Ἔχει πρωθυπουργὸ καὶ ὑπουργούς. Ἔτσι διαμορφώνεται τὸ πρωτεῖον τοῦ Πάπα, ὄχι ὅμως ὡς πρωτεῖον τιμῆς, ἀλλὰ ὡς πρωτεῖον ἐξουσίας καὶ δυνατότητας ἐπέμβασης. Φτάσαμε στὸ σημεῖο νὰ προσκηνεῖται ἀκόμη ἡ παντούφλα του. Ἔτσι διαμορφώθηκε ἕνας χριστιανισμὸς τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ, ποὺ ἐμπόδισε ὅλους τούς ἄλλους ὁλοκληρωτισμοὺς τῆς Εὐρώπης. Αὐτὰ τὰ λέω, γιὰ νὰ καταλάβουμε ὅτι δὲν εἶναι φανατισμὸς, ὅταν λέμε ὅτι, γιὰ νὰ ὑπάρξει διάλογος, πρέπει πρῶτα νὰ ὑπάρχει καὶ μιὰ κοινὴ ἀφετηρία.

– Πιστεύετε ὅτι ἂν καὶ οἱ θρησκεῖες εἶναι πολλές, ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας;

– Σὲ ἕνα ἱστοροπατρολογικὸ σεμινάριο στὴ Γερμανία, κάποιος μοῦ εἶπε “Ἀδερφὲ Μεταλληνέ, ἕνας εἶναι ὁ Θεός, γιατί νὰ ἔχουμε μεταξὺ μας διαφωνίες” καὶ τὸν ρώτησα “πόσοι ἥλιοι ὑπάρχουν;”. Ἀφοῦ ἐκεῖνος ἀπάντησε ὅτι ἦταν ἕνας ὁ ἥλιος, τότε ἐγὼ τοῦ εἶπα “καὶ ὅμως δὲν εἶναι ἕνας. Τὸν ἥλιο τὸν ἕνα, ἐδῶ στὴ Γερμανία τὸν κοιτάζω μὲ γυμνὸ ὀφθαλμό. Στὴν Ἑλλάδα, καὶ συννεφιὰ νὰ εἶναι θὰ τυφλωθεῖς ἂν τὸν κοιτάζεις”. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας ἀλλὰ ἀνάγοντας εἰς τὸν Θεό, τὶς προλήψεις, τὸ συλλογισμὸ καὶ τὶς σκέψεις μας, κατασκευάζουμε τελικὰ Θεὸ ποὺ δὲν ὑπάρχει. Ἄρα, χρειαζόμαστε μιὰ βάση. Καὶ αὐτὴ ἡ βάση βρίσκεται στὴν ἀρχαία παράδοση τῆς ἑνωμένης χριστιανοσύνης.

– Ποιὸς εἶναι σήμερα ὁ ρόλος τῆς ἐκκλησίας γιὰ τὸν ἀπεγκλωβισμὸ τῶν νέων ἀπὸ τὸν πνευματικὸ λήθαργο;

– Αὐτὸς ποὺ ἦταν πάντα. Εἶναι ὁ ρόλος τοῦ πνευματικοῦ πατέρα πρὸς τὸ πνευματικό του τέκνο. Τὸ πρόβλημα, ὡστόσο, δὲν εἶναι ὁ κλῆρος. Ἀπὸ τὴν τηλεόραση ἀκού ω συνεχῶς τὴ φράση δὲν πουλάει. Καὶ στὴν ἐκκλησία προβάλλονται σκάνδαλα. Ὅμως μεταξύ τῶν Ἐπισκόπων καὶ τοῦ ὑπολοίπου κλήρου ὑπάρχουν διαμάντια, ποὺ δὲν προβάλλονται. Ἄρα τὸ πρόβλημα εἶναι οἱ νέοι πῶς θὰ βροῦν τὸν παπά ἢ καλύτερα ὁ παπὰς ποὺ θὰ βρεῖ τοὺς νέους. Ἂν ἡ οἰκογένεια δὲν ὁδηγήσει τὸ παιδὶ στὰ μικρά του χρόνια κοντὰ στὴν ἐκκλησία, τότε ἐκεῖνο δὲ θὰ μπορέσει νὰ ἀντιληφθεῖ τὸ νόημα καὶ τὴν ἀξία της. Ὑπάρχουν καλοὶ κληρικοί. Ὄχι ὅλοι. Δυστυχῶς, συνταυτιζόμεθα μὲ τὸν κόσμο καὶ μᾶς παίρνει καὶ μᾶς πολλὲς φορὲς ὁ κατήφορος».