Η Σάρκωσις του Θείου Λόγου, ως Έλλογος Θεανθρώπινος πανενότης εις την αλογίαν της διεσπασμένης ανθρωπότητος!... -- Τοῦ κ. Παναγιώτου Γκιουλέ

«Μέγα καί παράδοξον θαῦμα τετέλεσται σήμερον! Παρθένος τίκτει καί μήτρα οὐ φθείρεται· ὁ Λόγος σαρκοῦται, καί τοῦ Πατρός οὐ κεχώρισται. Ἄγγελοι μετά ποιμένων δοξάσουσι, καί ἡμεῖς σύν αὐτοῖς ἐκβοῶμεν· Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ· καί ἐπί γῆς εἰρήνη» (α´ ἰδιόμελον ἐν τοῖς ἀποστίχοις). Ὄντως Μέγα καί παράδοξον θαῦμα συντελεῖται σήμερον! Ἡ Παρθένος γεννᾶ «ἐν σαρκί» τον πρό τῶν αἰώνων γεννηθέντα ἀχρόνως ἐκ Πατρός καί ἡ μήτρα τῆς Παρθένου δέν φθείρεται!…

Ὤ θαῦμα πάντων θαυμάτων ὑπέρτερον! Πῶς ἡ Παρθένος συνέλαβεν «ἐν γαστρί» καί ἐγέννησεν «ἐν σαρκί» τόν ἐνυπόστατο Λόγο τοῦ Πατρός, τήν ἐνυπόστατη ἀλήθεια καί ζωή καί ἔγινε ἡ οὐράνιος «παστάς τοῦ Λόγου», πού μέσα της ἐτελεσιουργήθη καί ἱερουργήθη το μέγα Μυστήριο τῆς ὑποστακτικῆς ἑνώσεως θείας καί ἀνθρωπίνης φύσεως;

Πῶς ὁ ἄκτιστος κτίζεται, ὁ ἄυλος Λόγος τοῦ Πατρός παχύνεται, ὁ ἀόρατος ὁρᾶται, ὁ ἀψηλάφητος ψηλαφᾶται, ὁ ἄναρχος ἄρχεται και ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ Πατρός, Υἱός ἀνθρώπου γίνεται; Μυστήριον ἀνερμήνευτον και ἀπόκρυφον!… Μυστήριον θεῖον ἀλλά καί ἀνθρώπινον! Μυστήριον θεανθρώπινον!… Σήμερον φανεροῦται «τό ἀπ᾽ αἰῶνος ἀπόκρυφον καί ἀγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον…».

Σήμερον ἀποκαλύπτεται «τό μυστήριον τό ἀποκεκρυμμένον ἀπό τῶν αἰώνων καί τῶν γενεῶν… ἐν τοῖς ἔθνεσιν, ὅς ἐστι Χριστός ἐν ἡμῖν ἡ ἐλπίς τῆς δόξης…» (Κολ. α´ 26-27).

Σήμερον συντελεῖται ἡ φανέρωσις τοῦ παμμεγίστου καί ἀποκρύφου θεανθρωπίνου Μυστηρίου τῆς Σαρκώσεως τοῦ Θείου Λόγου «προεγνωσμένου μέν πρό καταβολῆς κόσμου, φανερωθέντος δέ ἐπ᾽ ἐσχάτων τῶν χρόνων δι᾽ ὑμᾶς τους δι᾽ αὐτοῦ πιστεύοντας εἰς Θεόν…» (Α´ Πέτρου α´ 20).

Σήμερον γεννᾶται μέσα στην φάτνη τῶν ἀλόγων ζώων, ἐν χρόνῳ, ὁ ἄχρονος καί προαιώνιος Λόγος τοῦ Πατρός, ὁ Χριστός, ὁ κεχρισμένος παρά Πατρός ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, γιά νά δώση ἔλλογον ὑπόστασιν εἰς τήν βυθισμένην μέσα εἰς τήν ἄβυσσον τῆς ἀλογίας τῶν ἀλόγων παθῶν της ἀνθρωπότητα!…

Σήμερον «κενοῦται ἡ θεότης και ἀνακαινοῦται ἡ ἀνθρωπότης», λέγει ὁ θεῖος Γρηγόριος ὁ Νύσσης, γιατί ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ θείου Λόγου εἶναι καί ταυτόχρονα ἡ κένωσις τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἀνακαίνισις τοῦ ἀνθρώπου. Κένωσις παράδοξος καί ἀκατανόητος γιά τόν ἀνθρώπινο νοῦ! Γιατί ἡ ἄπειρος ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, μερίζεται ἀμερίστως, ἀναζητῶντας τόν ἄνθρωπο, τόν κάθε ἄνθρωπο, γιά νά τόν κάνη Θεάνθρωπο κατά Χάριν!…

Γιατί, ὅπως θεολογεῖ ὁ ὅσιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς, μέσα στην φάτνη τῶν ἀλόγων ζώων τοῦ σπηλαίου τῆς Βηθλεέμ, εὑρίσκεται ἐσπαργανωμένον «τό πλήρωμα παντός τοῦ θείου καί τοῦ ἀνθρωπίνου, παντός τοῦ θεοειδοῦς καί τοῦ θεοκτίστου, τό πλήρωμα τῆς θείας Ἀληθείας καί τῆς θείας Δικαιοσύνης, τῆς θείας Ἀγάπης καί τῆς θείας Ζωῆς· διότι ὁ Χριστός εἶναι Θεάνθρωπος, δηλαδή δυενικόν πλήρωμα τοῦ θείου καί τοῦ ἀνθρωπίνου. Ἑπομένως πρόκειται περί Θεανθρωπίνης πανενότητος καί πληρώματος, τό ὁποῖον εἶναι καί παραμένει αἰώνιον, διότι ἡ κεφαλή του εἶναι ὁ αἰώνιος Θεάνθρωπος!…» (Ἰουστ. Πόποβιτς, «Ὀρθοδοξία καί Οἰκουμενισμός», σελ. 21, ἔκ δοσις 1974). Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Χριστός, πού εἶναι ὁ Σαρκωμένος Λόγος τοῦ Πατρός, εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος, εἶναι Θεάνθρωπος, στόν ὁποῖον ἡνώθησαν ὑποστατικῶς ἡ θεία μέ τήν ἀνθρωπίνη φύση καί ἔτσι ἐπῆλθε ἡ ἔλλογος Θεανθρωπίνη πανενότης, ἡ ὁποία ἔθεσε τέρμα στήν διάσπαση μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου καί κτίσεως.

Γιατί κατά τήν ἔκφρασιν τοῦ ὁσίου Ἰουστίνου, ἡ ἁμαρτία «ὡς ἀντίλογος δύναμις, ἀφοῦ διέσπασε το ἔλλογον βάθος τοῦ θεοειδοῦς ἀνθρωπίνου ὄντος καί τήν ὀντολογικήν ἑνότητα τῆς αἰωνιότητος και τοῦ χρόνου, μέσα στόν ἄνθρωπο, διέρρηξε ἔπειτα καί τήν κατά χάριν ὀντολογικήν ἑνότητα μεταξύ Θεότητος καί ἀνθρωπότητος καί μεταξύ ἀνθρώπου καί κτίσεως!»… Ὁ Θεάνθρωπος ὅμως, ὡς ἑνώσας ὑποστατικῶς Θεότητα και ἀνθρωπότητα, ἦρε τίς συνέπειες τῆς «ἁμαρτίας τῆς προαιρέσεως», πού συνιστοῦν, κατά τόν Ἅγιο Μάξιμο, τήν «ἁμαρτία τῆς φύσεως» και ἔτσι ἐγεφυρώθη τό μεγάλο χάσμα, πού διηνήχθη μέσα στόν ἄνθρωπο, λόγω τῆς ἀλόγου πτώσεως καί ἔτσι ἐλογοποιήθη ὀ ἄνθρωπος!… Γιατί μέ τήν ἄρρηκτον ὑποστατική ἕνωσι θείας καί ἀνθρωπίνης φύσεως, ἐσταμάτησε πλέον ἡ διάσπασις πού ἐπῆλθε, λόγω τῆς παρακοῆς καί τῆς παραβάσεως, στήν κατά χάριν ὀντολογική ἑνότητα μεταξύ Θεότητος καί ἀνθρωπότητος και ἔτσι ἐπανῆλθε καί πάλι στήν διεσπασμένη ἀνθρωπότητα «ἡ ἔλλογος Θεανθρωπίνη πανενότης καί ἡ ἔλλογος θεία Λειτουργία ἀναφορᾶς, κατά τόν Ἅγιο Μάξιμο τον Ὁμολογητή, πρός τόν ἄκτιστο και αἰώνιο δημιουργικό θεῖο Λόγο!… Αὐτό σημαίνει ὅτι, ὅπως θεολογεῖ ὁ ὅσιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς, «μέ τόν Θεάνθρωπο, ὁ μόνος ἀληθινός Τριαδικός Θεός, ἐμεγάλυνε τόσο πολύ τόν ἐκπεσόντα ἄνθρωπο, ὥστε ὄχι μόνο τόν ἔσωσε ἀπό τήν ἁμαρτία, τόν διάβολο καί τον θάνατο, ἀλλά καί τόν ἀνύψωσε ὑπεράνω τῶν Ἀγγέλων καί Ἀρχαγγέλων, ὑπεράνω ὅλων τῶν ἐπουρανίων Ἀσωμάτων Δυνάμεων καί ὑπερανθρωπίνων ὄντων… ὥστε δεν ἔγινε οὔτε Θεάγγελος, οὔτε Θεοχερουβείμ, οὔτε Θεοσεραφείμ, ἀλλά Θεάνθρωπος!…» (Ἰουστ. Πόποβιτς, «Ὀρ θόδοξος Ἐκκλησία καί Οἰκουμενισμός», σελίς 15, ἔκδοσις 1974). Πρό τοῦ μεγάλου καί ἀποκρύφου αὐτοῦ Μυστηρίου, πού κατά τήν ἔκφρασιν τοῦ ὁσίου Ἰουστίνου συνιστᾶ τό «Πανμυστήριον τοῦ ὄντος καί παντός τοῦ ὑπάρχοντος», ἰλιγγιᾶ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς καί ὁ ἀνθρώπινος λόγος μένει ἄφωνος καί σιωπῶν, γιατί ἀδυνατεῖ νά κατανοήση καί νά ἑρμηνεύση θεολογικά τό μέγα καί ἀπόκρυφον αὐτό Μυστήριον τῆς Σαρκώσεως τοῦ Θείου Λόγου!…

Γι᾽ αὐτό ἔκθαμβος ὁ πνευματέμφορος ὑμνωδός ἀναφωνεῖ: «Πῶς ἐξείπω (=πῶς νά ἑρμηνεύσω) τό μέγα Μυστήριον; Ἡ γάρ ἀπαράλλακτος εἰκών τοῦ Πατρός, ὁ χαρακτήρ τῆς ἀϊδιότητος Αὐτοῦ, μορφήν δούλου λαμβάνει, ἐξ ἀπειρογάμου Μητρός προελθών, οὐ τροπήν ὑπομείνας· ὁ γάρ ἦν διέμεινε, Θεός ὤν ἀληθινός· καί ὅ οὐκ ἦν προσέλαβεν, ἄνθρωπος γενόμενος διά φιλανθρωπίαν· αὐτῷ βοήσωμεν· ὁ τεχθείς ἐκ Παρθένου Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς» (α´ ἰδιόμελον τοῦ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς).

Μέγα λοιπόν και ἀνερμήνευτο το Μυστήριο τῆς Σαρκώσεως τοῦ θείου Λόγου. Γι᾽ αὐτό καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἔκθαμβος ἀναφωνεῖ: «ὅτι ἔτεκεν ἡ Παρθένος σήμερον οἶδα, καί ἐγέννησε ὁ Θεός ἀχρόνως πιστεύω· τόν δέ τρόπον τῆς γεννήσεως σιωπῇ τιμᾶν μεμάθηκα καί οὐ διά λόγων πολυπραγμονεῖν παρέλαβον… ἀλλά τί εἴπω καί τί λαλήσω; Ἐκπλήττει με τό θαῦμα!…» (Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Λόγος τῶν Χριστουγέννων). Ἀλλά καί ὁ μέγας ἀνακεφαλαιωτής τῆς πρό αὐτοῦ Πατερικῆς Θεολογίας Ἅγ. Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, ἔκθαμβος θεολογεῖ: «Τοῦτο ἐστι τό μέγα καί ἀπόκρυφον μυστήριον, τοῦτο ἐστι τό μακάριον δι᾽ ὅ τά πάντα συνέστησαν τέλος… Προς τοῦτο τό τέλος ἀφορῶν τάς τῶν ὄντων ὁ Θεός παρήγαγε οὐσίας… τοῦτο ἐστί τό πάντας περιγράφον τούς αἰῶνας καί τήν ὑπεράπειρον καί ἀπειράκις ἀπείρως προϋπάρχουσαν, πρό τῶν αἰώνων, μεγάλην βουλήν τοῦ Θεοῦ ἐκφαῖνον μυστήριον». Αὐτό σημαίνει ὅτι τό μυστήριον τῆς Σαρκώσεως τοῦ θείου Λόγου, εἶναι τό «μακάριον δι᾽ ὅ τά πάντα συνέστησαν τέλος» (=σκοπό) τῆς δημιουργίας ὅλων τῶν κτισμάτων.

Πρός αὐτό τό μακάριον τέλος ἀποβλέπων ὁ Θεός, ἐδημιούργησε τίς οὐσίες τῆς ὑπάρξεως ὅλων τῶν κτισμάτων! Αὐτό εἶναι τό μέγα καί ἀπόκρυφον μυστήριον, πού περιγράφει ὅλους τούς αἰῶνες καί πού φανερώνει τήν ὑπεράπειρον προϋπάρχουσαν ἀΐδιον βουλήν τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἡ φανέρωσις τοῦ Μυστηρίου τῆς Σαρκώσεως τοῦ θείου Λόγου!… Καί γι᾽ αὐτό, κατά τόν ἁγιορείτη Ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ «οὐδέν γάρ τῶν ἐξ αἰῶνος ὑπό Θεοῦ γεγονότων κοινοφελέστερον ἤ θειότερον τοῦ Χριστοῦ γενεθλίων ἅπερ ἑορτάζομεν σήμερον. Ὁ γάρ προαιώνιος καί ἀπερίληπτος καί Παντοκράτωρ Λόγος, ὡς ἀνέστιος, ἄστεγος, ἄοικος ἐν σπηλαίῳ νῦν κατά σάρκα τίκτεται, καί ὡς βρέφος ἐπί φάτνης προτίθεται, καί ὀφθαλμοῖς ὁρᾶται καί χερσί ψηλαφᾶται καί σπαργάνων περιειλεῖται σειραῖς» (Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ὁμιλία ΝΗ, Εἰς τήν Κατά σάρκα Γέννησιν τοῦ Κυρίου). Μπροστά σ᾽ αὐτό τό μέγα καί ἀπόκρυφον καί «αἰωνίοις χρόνοις σεσιγημένον μυστήριον, τό ἀποκεκρυμμένον ἀπό τῶν αἰώνων καί τῶν γενεῶν», πού φανεροῦται σήμερον, καλεῖται ὁ σύγχρονος κόσμος τῆς ἀποστασίας, τῆς πλάνης καί τῶν αἰσθησιακῶν ἀπολαύσεων, νά γονατίση εὐλαβικά γιά νά προσκυνήση το θεῖο βρέφος!… Καλεῖται ὁ σύγχρονος ἐπιστημονίζων καί τεχνοκρατούμενος ἄνθρωπος, πού καυχᾶται γιά τίς μεγάλες κατακτήσεις του, να συναισθανθῆ τό ἀπύθμενο βάθος τῆς ἀλογίας, πού τόν ἔρριξε ἡ ἑωσφορική ἔπαρσίς του, καί νά ἔλθη εἰς ἑαυτόν, γιά νά προσκυνήση ἐν μετανοία ταπεινωμένος, μετά δακρύων τόν σαρκωμένο θεῖο Λόγο!… Καλεῖται ἡ ἐπηρμένη, ἀπ᾽ τήν ἀνθρώπινη σοφία, καί γνώση ἀνθρωπότης, ν᾽ ἀποθέση μπροστά στό θεῖο Βρέφος τῆς φάτνης τῶν ἀλόγων ζώων τῆς Βηθλεέμ, ὅλη τή γνώση, τήν σοφία καί τήν ἐπιστήμη της, για νά τήν προσλάβη ὁ σαρκωμένος θεῖος Λόγος, πού εἶναι ἡ ἔλλογος σαρκωμένη θεία Σοφία καί ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Πατρός, γιά νά τήν μεταμορφώση καί νά τήν Λογοποιήση μέσα στόν ἄπειρο πλοῦτο τῆς θείας Του Χάριτος!… Ἀμήν.