π. Αθανάσιος Μυτιληναίος για Οικουμενισμό, Ενωμένη Ευρώπη...

5. Από την 5η Ομιλία στον Δανιήλ, 15-11-1981

... Να ξέρετε όμως, παιδιά, ότι ο Οικουμενισμός είναι ο τελευταίος πρόδρομος του Αντιχρίστου. Όταν θα γίνει μιά ισοπέδωση θρησκευτική και πολιτική, κυβερνητική, και θα υπάρξει ένας μόνο που θα κυβερ­νήσει τον κόσμο, αυτός ο ένας κατά την Αγία Γραφή και τους Πατέρες -έρχονται δε και τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών πλάι να μας το πουν, που είναι προϊόντα των Εβραίων και είναι τελείως ανεξάρτητα από την Αγία Γραφή- αυτός θα είναι ο Αντίχριστος.

Έτσι, χωρίς περιστροφές, ο Οικουμενισμός χαρακτηρίστηκε ως αντίχριστο σύστημα από τους μεγαλύτερους θεολόγους της εποχής μας, όπως από τον μακαρίτη τον πατέρα Ιουστίνο Πόποβιτς (σ.σ.  Αγιοποιήθηκε επισήμως από την Σερβική Εκκλησία στις 2 Μαίου 2010 και η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Ιου­νίου), Σέρβο, αλλά και από άλλους επιφανείς θεολόγους Ορθοδόξους. Ο Οικουμενισμός χαρακτηρίστηκε ως αντίχριστο σύ­στημα!... Χωρίς περιστροφές!

Έτσι κι εδώ, ο Ναβουχοδονόσορ ήθελε να δη­μιουργήσει έναν θρησκευτικό οικουμενισμό. Δηλαδή βλέπει κανείς ότι οι ρίζες κάποιων πραγμάτων που ε­πιχειρούνται στην εποχή μας είναι παλιές, είναι πολύ βαθειές, βρίσκονται μέσα στην Ιστορία· δεν είναι καινούργια πράγματα. Αλλά ο Ναβουχοδονόσορ ήθε­λε να πετύχει και κάτι άλλο· ήθελε να πετύχει μία ε­θνική ενότητα· και αυτή η εθνική ενότητα θα γινόταν αν όλοι οι λαοί, οι υπό την κατοχή του λαοί, λά­τρευαν τον θεό Μαρδούχ. Μ' αυτόν τον τρόπο δεν θα ήτανε καθόλου εύκολο να γίνει μία επανάσταση εκ μέρους ενός λαού, ο οποίος, αφού σιγά-σιγά θα λά­τρευε τον Μαρδούχ, τον πολιούχο της Βαβυλώνος, θα αισθανόταν ότι στρεφόμενος εναντίον της Βαβυλώνος θα ήταν σαν να στρεφόταν εναντίον του θεού της Βα­βυλώνος.

Ξέρουμε ότι οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες θεοποιού­σαν τον εαυτό τους. Η θεοποίηση των αυτοκρατόρων δεν είχε απλώς θρησκευτικό χαρακτήρα· είχε και πο­λιτικό. Διότι μόλις ανακηρυσσόταν ένας αυτοκράτο­ρας, αμέσως έφτιαχναν αγάλματά του σ' όλη την ρω­μαϊκή επικράτεια, και διατάσσονταν όλοι οι υπό κατοχήν λαοί να προσκυνούν το άγαλμα του θεού αυτοκράτορος και να προσφέρουν σ' αυτό θυσίες. Γιατί; Χάριν πολιτικής ενότητος! Είναι κάτι ανάλογο που σήμερα συμβαίνει με την Ε.
O.K.(σ.σ. Έτσι ονομαζόταν τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση). Προσέξτε να δείτε.
Σας είπα ότι δεν είναι καινούργια πράγματα αυτά· είναι πολύ-πολύ παλιά. Η Ε.Ο.Κ. λένε ότι είναι ένας οικονομικός οργανισμός. Φαινομενικά είναι ένας οι­κονομικός οργανισμός, γιατί στην πραγματικότητα εί­ναι κάτι πολύ περισσότερο. Αν ανοίξετε την παλιά εγκυκλοπαίδεια του Πυρσού, υπάρχει εκεί ένα πολύ μεγάλο άρθρο -είναι δυο-τρεις σελίδες μεγάλες- που αναφέρεται σ' αυτήν την απόπειρα της Ενωμένης Ευ­ρώπης, ευθύς μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, με ξεκί­νημα την οικονομική ενότητα της Ευρώπης και με τέρμα την πολιτική ενότητα της.

Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει ένας συνεταιρισμός ας πούμε συνεταιρισμός σιταριού. Πηγαίνουν όλοι οι παραγωγοί το σιτάρι τους στον συνεταιρισμό. Αυτός ο συνεταιρισμός όμως, πέρα από την περίπτωση συλ­λογής σιταριού, να αρχίσει να λέει και να ορίζει στους ανθρώπους, τους παραγωγούς, έναν τρόπο ζωής που πρέπει να είναι όμοιος στα σπίτια τους. Δεν θα σας φαινόταν παράξενο αυτό; Δηλαδή να εξαγγέλλει τέτοια μέτρα ο συνεταιρισμός αυτός, και να προσαρ­μόζονται υποχρεωτικά όλοι οι συνεταίροι κάτω από τα μέτρα αυτά. Αλλά αυτό είναι αδιανόητο! Ο συνε­ταιρισμός δεν πρέπει να ενδιαφέρεται παρά μόνο για την παραλαβή του σιταριού. Το τι θα κάνεις σπίτι σου εσύ, τι πιστεύεις, τι θα φας, πώς περνάς με τη γυ­ναίκα σου και τα παιδιά σου, αυτό δεν ενδιαφέρει τον συνεταιρισμό.

Όμως τον οικονομικό συνεταιρισμό που λέγεται Ε.Ο.Κ. τον ενδιαφέρει! Γι' αυτό έρχεται και λέει στη Βουλή των Ελλήνων να εισαχθεί αυτός ο νόμος, εκεί­νος ο νόμος, ο άλλος ο νόμος...! Φέρ' ειπείν: Οι Χιλιαστές θα κινούνται έτσι, οι ομοφυλόφιλοι -με το συμπάθειο... να με συγχωρείτε!- έτσι. Ακούστε: θα γίνει νόμος και θα αμνηστευθούν! Η μοιχεία θα αμνηστευθεί! Οι αμβλώσεις, οι εκτρώσεις, θα γίνει νόμος και θα αμνηστευθούν! Δεν θα καταδικάζεται πλέον ού­τε ο γιατρός ούτε ο άνθρωπος, η γυναίκα, που κάνει έκτρωση. Όχι. Κι αυτά γιατί; «Για να έχουμε, λέει, προσαρμογή από νομοθετικής πλευράς με την Ευρώ­πη»!... Μα γιατί; Για ποιον λόγο; «Για να έχουμε Ε­νωμένη Ευρώπη· γιατί πρέπει να σκεφτόμαστε όλοι το ίδιο»!...

Είδατε πόσο παλιά βρίσκονται οι ρίζες αυτών των καταστάσεων; Να μια πρώτη· ο Ναβουχοδονόσορ, με το χρυσό αυτό άγαλμα. Να 'τη!...

π. Αθανασίου
Μυτιληναίου
 
ΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΣΠΛΑΧΝΟ ΣΟΥ
Αποσπάσματα απομαγνητοφωνημένων Ομιλιών
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"
Θεσσαλονίκη

πηγή:
 http://www.impantokratoros.gr/p-athanasios-eok.el.aspx

Απολυτίκιο του Τιμίου Σταυρού


Πρωτ. Θεόδωρος Ζήσης, 2 Κείμενα για τις προγαμιαίες σχέσεις

ΔΙΔΑΧΑΙ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ


Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς σὲ ὁμιλία του γιὰ τὸν Σταυρὸ θὰ ἀναφέρει: «Ὁ σταυρὸς εἶναι τὸ τρόπαιο τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἔγινε βέβαια μία φορά, ἀλλὰ τρέπει πάντοτε σὲ φυγὴ τοὺς δαίμονες. Πράγματι ποῦ εἶναι τὰ εἴδωλα καὶ οἱ μάταιοι φόνοι τῶν ζώων; Ποῦ εἶναι οἱ ναοὶ καὶ ἡ φωτιὰ τῆς δυσσέβειας; Σβήστηκαν ὅλα ἀπὸ ἕνα ἅγιο αἷμα καὶ γκρεμίστηκαν, καὶ μένει ὁ σταυρὸς ἡ πολυδύναμη δύναμη, ἀόρατο βέλος, ἄϋλο φάρμακο, παυσίπονο πλῆγμα, δόξα γεμάτη ὄνειδος· ὥστε, κι᾽ ἂν μύρια ἄλλα διηγηθῶ γιὰ τὸν Χριστό, κι᾽ ἂν καταπλήξω τὸν ἀκροατή μου διηγούμενος μύρια θαύ-ματα, δὲν καυχιέμαι τόσο γιὰ ἐκεῖνα, ὅσο γιὰ τὸν σταυρό».


Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στὴν ὁμιλία του στὸν Τίμιο καὶ Ζωοποιὸ Σταυρὸ λέγει: «Νὰ ἀκολουθεῖ ὁ πιστὸς τὸν Χριστὸ σημαίνει νὰ ζεῖ κατὰ τὸ εὐαγγέλιό του παρουσιάζοντας κάθε ἀρετὴ καὶ εὐσέβεια. Νὰ ἀπαρνεῖται τὸν ἑαυτὸ του αὐτὸς ποὺ θέλει νὰ ἀκολουθήσει καὶ νὰ σηκώσει τὸν σταυρό του, σημαίνει νὰ μὴ λυπᾶται τὸν ἑαυτὸ του, ὅταν τὸ ἀπαιτεῖ ὁ καιρός, ἀλλὰ νὰ εἶναι ἕτοιμος γιὰ τὸν ἀτιμωτικὸ θάνατο ὑπὲρ τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς ἀληθείας τῶν θείων δογμάτων. Τοῦτο δέ, τὸ νὰ ἀρνηθεῖ κανεὶς τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ παραδοθεῖ σὲ ἐσχάτη ἀτιμία καὶ θάνατο, ἂν καὶ εἶναι μέγα καὶ ὑπερφυές, δὲν εἶναι παράλογο· διότι οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς δὲν θὰ ἐδέχονταν ποτέ, ὅταν μάλιστα μεταβαίνουν σὲ πόλεμο, νὰ τοὺς ἀκολουθήσουν ἄνθρωποι ποὺ δὲν εἶναι ἕτοιμοι νὰ πεθάνουν γιὰ αὐτούς. Ποῦ εἶναι τὸ ἀξιοθαύμαστο, ἐὰν καὶ ὁ βασιλεὺς τῶν οὐρανῶν τέτοιους ἀκολού- θους ζητεῖ πρὸς ἀντιμετώπιση τοῦ κοινοῦ ἐχθροῦ τοῦ γένους».
 
Ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ λέγει ὅτι «Γιὰ κάθε ἄνθρωπο “ὁ σταυρὸς του”εἶναι οἱ θλίψεις καὶ οἱ ὀδύνες τῆς ἐπίγειας ζωῆς, θλίψεις καὶ ὀδύνες προσωπικές. Γιὰ κάθε ἄνθρωπο “ὁ σταυρὸς του” εἶναι οἱ ἁμαρτωλὲς ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη, προσωπικὰ ἐπίσης. Μὲ ὁρισμένα ἀπὸ αὐτὰ γεννιέται, ἐνῶ ἄλλα τὰ ἀποκτᾶ στὴν πορεία τῆς ἐπίγειας ζωῆς του. Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Μάταιος καὶ ἀτελέσφερος ὁ σταυρός, ὅσο βαρὺς κι ἂν εἶναι, ποὺ σηκώνουμε, ἀκολουθώντας τὸν Χριστό, ἂν δὲν μεταβληθεῖ σὲ Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ. Γιὰ τὸν μαθητὴ τοῦ Χριστοῦ “ὁ σταυρὸς του” γίνεται Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ. Ὁ μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ σηκώνει ὀρθὰ τὸν σταυρό του, ὅταν παραδέχεται ὅτι οἱ θλίψεις εἶναι ἀπαραίτητες γιὰ τὴν μεταμόρφωσή του, τὴν ὁμοίωσή του μὲ τὸν Χριστὸ καὶ τὴν σωτηρία του. Ἡ καρτερικὴ ἄρση τοῦ σταυροῦ σου εἶναι ἡ καθαρὴ θέαση καὶ ἐπίγνωση τῆς ἁμαρτωλότητάς σου. Σὲ αὐτὴ τὴν ἐπίγνωση δὲν ὑπάρχει αὐταπάτη. Ἀπεναντίας, ἂν ὁμολογεῖς πὼς εἶσαι ἁμαρτωλὸς, ἀλλὰ βαρυγγωμᾶς γιὰ τὸν σταυρό σου, ἀποδεικνύεις πὼς ἔχεις ἐπι-φανειακὴ γνώση τῆς ἁμαρτωλότητάς σου».
 
Ὁ ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας σὲ λόγο του σημειώνει: «Γιατί δὲν συμμετέχουμε καὶ στὶς πληγὲς καὶ τὸν θάνατο τοῦ Κυρίου. Ἀλλὰ μόνος Του σήκωσε αὐτὸν τὸν ἀγώνα, καὶ, ὅταν ἐπρόκειτο νὰ στεφανωθεῖ, τότε μᾶς ἔκανε κοινωνούς Του. Εἶναι καὶ αὐτὸ χαρακτηριστικό τῆς ἄρρητης φιλανθρωπίας Του καὶ μάλιστα ὄχι παράλογο καὶ ἀνακόλουθο.Γιατί μετὰ τὸν Σταυρὸ ἐνωθήκαμε μὲ τὸν Χριστό. Πρὶν τὸν θάνατό Του δὲν εἴχαμε τίποτε κοινὸ μαζί Του. Ἐκεῖνος ἦταν Υἱός, καὶ μάλιστα ἀγαπητός. Ἐμεῖς ἐλεεινοὶ καὶ δοῦλοι καὶ ἐχθροὶ κατὰ τὸ φρόνημα. Ὅταν ὅμως πέθανε καὶ δόθηκε τὸ λύτρο καὶ καταστράφηκε τὸ δεσμωτήριο τοῦ διαβόλου, τότε ἀποκτήσαμε τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν υἱοθεσία καὶ γίναμε μέλη τῆς μακαρίας ἐκείνης Κεφαλῆς. Ἀπὸ τὸν Σταυρὸ καὶ ἔπειτα γίνονται καὶ δικά μας ὅσα ἀνήκουν στὴν Κεφαλή».
 
Ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς ἑρμηνεύοντας στὴν ἐπιστολὴ πρὸς Φιλιππησίους “τοὺς ἐχθρούς τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ” γράφει: «Ἀντίθετα στὴν ζωὴ ἐν Χριστῷ στέκει ἡ ζωὴ χωρὶς τὸν Χριστὸ καὶ ἐνάντια στὸ Χριστό. Αὐτὴ ζοῦν οἱ ἀντίπαλοι τοῦ Χριστοῦ, “οἱ ἐχθροί τοῦ Χριστοῦ”. Μποροῦν νὰ ὑπάρχουν τέτοιοι; Μὰ ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου ἀπὸ τὸν θάνατο, ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἀπὸ τὸν διάβολο, ἀπὸ τὴν κόλαση. Ὁ σταυρὸς εἶναι ἡ “δύναμη τοῦ Θεοῦ” καὶ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ, γι᾽ αὐτὸ εἶναι καὶ ἀνθρώπινη δόξα καὶ δύναμη. Ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ εἶναι θεμέλιο τῆς νέας ζωῆς,τῆς αἰώνιας ζωῆς, θεμέλιο ὅλου τοῦ εὐαγγελίου καὶ τῆς πίστης καὶ τῆς ἐλπίδας.Ναὶ εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν ὁποία οἱ ἄνθρωποι νικοῦν ὅλους τούς θανάτους, ὅλες τὶς ἁμαρτίες, ὅλα τὰ κακά. Καὶ τὸ ὅτι ὑπάρχουν ἄνθρωποι ἐνάντιοι στὸ σταυρό, τοῦτο εἶναι ἀξιοθρήνητο. Καὶ οἱ ἐχθροί τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ εἶναι πρωτίστως ἐχθροί τοῦ ἑαυτοῦ τους, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων».
 
"Oρθόδοξος Τύπος"

Λόγος εις την Ύψωσιν του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού.

Του εν αγίοις πατρός ημών ΑΝΔΡΕΟΥ Αρχιεπισκόπου Κρήτης του Ιεροσολυμίτου.

 Σταυρού πανήγυριν άγομεν, και το της Εκκλησίας άπαν καταστράπτεται πλήρωμα. Σταυρού πανήγυριν άγομεν, και χαράς μαρμαρυγαίς το της οικουμένης καταλάμπεται πρόσωπον. Σταυρού πανήγυριν άγομεν, δι΄ ου το σκότος ηλάθη, και το φως αντεισήχθη. Σταυρού πανήγυριν άγομεν, και τω Σταυρωθέντι συνεπαιρόμεθα, την γην αφέντες κάτω μετά της αμαρτίας, ίνα τα άνω κτησώμεθα. Σταυρός υψούται και συνανυψοί χαμαί κειμένην την ανθρωπότητα. Σταυρός υψούται, και των δαιμόνων καταπτήσσει φρυάγματα. Σταυρός υψούται και του Σατάν η αντιπίπτουσα δύναμις υποχωρεί και συστέλλεται. Σταυρός υψούται, και πόλεις πανηγυρίζουσι, και λαοί χαρμόσυνα σπένδουσι. Και το μνησθήναι μόνον Σταυρού, χαράς υπόθεσις πρόδηλος και συστολή σκυθρωπότητος· το δε και τύπον οράσθαι Σταυρού, ηλίκον; Ανδρείας γαρ πρόξενον και δειλίας απαλλαγή τω προσβλέποντι γίνεται. Τοιούτόν τι μέγα του Σταυρού το κτήμα καθέστηκε· και ο τούτον κτησάμενος, εκτήσατο θησαυρόν.
 
Σσυνέχεια, “κλικ’’ πιο κάτω στο: Read more


Ο Γεννάδιος Β’ ο Σχολάριος (ὑπήρξε ὁ πρῶτος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μετὰ τὴν Ἅλωσι) έλεγε:

 " Άθλιοι Ρωμαίοι εις τι επλανήθητε και απεμακρύνατε εκ της ελπίδος του Θεού, και ελπίσατε εις την δύναμιν των Φράγκων, και συν τη πόλει εν η μέλλει φθαρήναι, εχάσατε και την ευσέβειάν σας; Ίλεώς μοι Κύριε. Μαρτύρομαι ενώπιόν Σου, ότι αθώός ειμι του τοιούτου πταίσματος.
Γινώσκετε άθλιοι πολίται, τι ποιείτε; και συν τω αιχμαλωτισμώ, ός μέλλει γενέσθαι εις υμάς, εχάσατε και το πατροπαράδοτον, και ωμολογήσατε την ασέβειαν; ουαί υμίν εν τω κρίνασθαι! "

π. Διονυσίου Τάτση : «Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΝ»


Πολλοί καλοπροαίρετοι χριστιανοί, ζώντας ἀνάμεσα σέ ἀνθρώπους, πού ἀγνοοῦν τό Χριστό ἤ Τόν ἀρνοῦνται συνειδητά και μέ φανατισμό,προβληματίζονται καί θέλουν νά βροῦν κάποιον νά τούς στηρίξει καί νά τούς προφυλάξει ἀπό διάφορους πνευματικούς κινδύνους, πού καθημερινά ἀντιμετωπίζουν. Μέ ἐνδιαφέρον θέλουν νά πληροφορηθοῦν τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο βίωναν τόν Χριστό οἱ Ἅγιοι, γιατί σ᾽ αὐτούς ἔχουν μεγάλη ἐμπιστοσύνη.
Ὁ Γέροντας Πορφύριος ἔλεγε ὅτι «ζωή χωρίς Χριστό, δέν εἶναι ζωή. Πάει τέλειωσε. Ἄν δέν βλέπεις τό Χριστό σέ ὅλα σου τά ἔργα καί τίς σκέψεις, εἶσαι χωρίς Χριστό».Αὐτό ἦταν τό βίωμα τοῦ ἁγίου Γέροντα. Ὅ,τι εἶχε τό στήριζε στόν Χριστό. Οἱ σκέψεις του ἦταν τοῦ Χριστοῦ.Οἱ ἐπιθυμίες του ἐπίσης. Τά ἔργα του, μικρά καί μεγάλα, ἦταν τοῦ Χριστοῦ.Δηλαδή, ὅλα ἦταν σύμφωνα μέ τό θέλημα καί τή διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Αὐτή ἡ πλήρης ἀφοσίωση στόν Χριστό λείπει ἀπό τούς σημερινούς χριστιανούς. Θά ἔλεγα καί ἀπό τούς περισσότερους κληρικούς καί μοναχούς. Μέ τά λόγια τους εἶναι κοντά στό Χριστό καί μέ τά ἔργα τους πολύ μακριά του.
 
H συνέχεια, “κλικ’’ πιο κάτω στο: Read more

Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ του Αγίου Ιουστίνου (Πόποβιτς)

Αναπνεύσατε ολίγον, ήδη ευρισκόμεθα εις τα Άγια των Αγίων της θεανθρωπίνης φιλοσοφίας της κοινωνίας. Τούτο είναι καινή, θεανθρωπίνη κοινωνία, ουδόλως ομοιάζουσα με εκείνας τας οποίας σας προσφέρει, θεωρητικώς και πρακτικώς, η ουμανιστική κοινωνιολογία του Ευρωπαίου ανθρώπου. Εις αυτήν την θεανθρωπίνην κοινωνίαν όλα συνοψίζονται εις το ζωηφόρον Πρόσωπον του Θεανθρώπου Χριστού. Αυτός είναι η υψίστη αξία και το ύψιστον αγαθόν. Όλαι αι άλλαι αξίαι, και ατομικαί και κοινωνικαί, πηγάζουν εξ αυτής, ως αι ακτίνες εκ του ηλίου.                                                                                                          
Το αντιλαμβάνεσθε ότι ομιλώ περί της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας ως θεανθρωπίνης κοινωνίας. Ποία είναι η ουσία της; Ο Θεάνθρωπος Χριστός. Δια τούτο παν ό,τι είναι ορθόδοξον έχει θεανθρώπινον χαρακτήρα: και η συνείδησις και η αίσθησις και η θέλησις και η σκέψις και η ζωή και η κοινωνία. Ο Θεός είναι παντού πρώτος, ο δε άνθρωπος δεύτερος, ο Θεός οδηγεί, ο άνθρωπος χειραγωγείται, ο Θεός εργάζεται, ο άνθρωπος συνεργάζεται. Εδώ δεν πρόκειται περί ενός υπερφυσικού, αφηρημένου, φανταστικού Θεού, αλλά περί Θεού της πλέον αμέσου ιστορικής πραγματικότητος, περί Θεού ο οποίος έγινεν άνθρωπος, έζησε μέσα εις τας κατηγορίας της ιδικής μας ανθρωπίνης ζωής και εφανερώθη παντού με χειροπιαστόν και οφθαλμοφανή τρόπον ως απολύτως αναμάρτητος, απολύτως άγιος, απολύτως αληθινός. Δια τούτο και η κοινωνία την οποίαν ωργάνωσεν είναι τόσον αληθινή και τόσον πραγματική. Και πράγματι, η Εκκλησία ως κοινωνία δεν είναι άλλο τι παρά θαυμαστός θεανθρώπινος οργανισμός, εις τον οποίον δια της συνεργασίας της θείας χάριτος και της ελευθέρας ανθρωπίνης εργασίας, ενούται και θεανθρωποποιείται το παν, εκτός της αμαρτίας. Εις αυτόν τον θεανθρώπινον οργανισμόν της Εκκλησίας έκαστος πιστός είναι ωσάν ζων κύτταρον, το οποίον αποβαίνει συστατικόν μέρος του και ζη εκ της ζωηφόρου θεανθρωπίνης δυνάμεώς του.