Τροπάριον.
Ιδού, Συμεών
ανεβόα, το αντιλεγόμενον σημείον ούτος έσται, Θεός ων και παιδίον· τούτω πίστει
μέλψωμεν· Ευλογείτε πάντα τα έργα τον Κύριον, και υπερυψούτε, εις πάντας τους
αιώνας.
Ερμηνεία.
Εν τω Τροπαρίω
τούτω αναφέρει ο Ιερός Μελωδός τα επίλοιπα της προφητείας του Συμεών, τα οποία
είπε προς την Παρθένον· «Ιδού ούτος κείται εις σημείον αντιλεγόμενον» (Λουκ. β:
34). Έπρεπε δε να ειπή ο Μελωδός πρώτον το «Ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και
ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ», και ύστερον να ειπή το «Και εις σημείον
αντιλεγόμενον», καθώς τα είπεν ο Συμεών· αυτός όμως αντέστρεψε την τάξιν, και
είπε το πρώτον ύστερον εν τω ακολούθω Τροπαρίω: ήτοι το «Ζωή πεφυκώς ούτος
έσται πτώσις απειθούσι», το δε ύστερον είπε πρώτον εν τω Τροπαρίω τούτω. Διατί
δε τούτο εποίησε; Δια την ακροστιχίδα, ίνα εν τη αρχή δηλαδή του Τροπαρίου
γράψη το «Ιδού Συμεών ανεβόα», ότι ούτος ο παρ΄ εμού εναγκαλιζόμενος σήμερον
θέλει γένη ένα σημείον αντιλεγόμενον, τουτέστι μη παραδεχόμενον υπό των
απίστων. Σημείον γαρ αληθώς ξένον εστίν η σάρκωσις του Θεού Λόγου, κατά τον
Ιερόν Θεοφύλακτον, με το να είναι διπλούς ο Χριστός Θεός ομού και άνθρωπος, και
τας ενεργείας διπλάς προβάλλεται, αναλόγους με τας διπλάς αυτού φύσεις, και
ποτέ μεν καθό άνθρωπος πεινά και διψά, και απεύχεται να μη πίη το ποτήριον του
θανάτου, και σταυρούται και πάσχει και θανατούται και θάπτεται· ποτέ δε, καθό
Θεός, ενεργεί παράδοξα θαύματα, τρέφει μυριάδας ανθρώπων, νεκρούς ανιστά,
Δαίμονας διώκει, ανίσταται εκ νεκρών, αναλαμβάνεται εις τον υπερουράνιον τόπον,
και εις τα δεξιά κάθηται του Πατρός· εκείνα μεν γαρ είναι της ανθρωπότητος
ίδια, ταύτα δε, της θεϊκής εξουσίας. Όθεν όποιος τας διπλάς ταύτας ενεργείας
του Χριστού θεωρεί, αντιλογίαν εκ τούτων λαμβάνει, ποίον από τα δύο, ο Χριστός
εστί Θεός, ή άνθρωπος; Ως μη δυνάμενος να νοήση, ή μάλλον ειπείν, ως μη
πιστεύων ότι ο Χριστός είναι εις μεν κατά την υπόστασιν και το πρόσωπον, δύο δε
κατά τας φύσεις, καθ΄ ας εις και ο αυτός ενεργεί ποτέ μεν τα θεοπρεπή, ποτέ δε
τα ανθρωποπρεπή. Ο δε Θεοφύλακτος λέγει ότι η σάρκωσις του Χριστού αντιλέγεται·
καθότι άλλοι μεν είπον ότι εξ Ουρανού έφερε το σώμα ο Κύριος, ως οι
Απολιναρισταί· άλλοι δε, ότι κατά φαντασίαν εσαρκώθη, ως οι Μανιχαίοι· και
άλλοι άλλως περί αυτής εφλυάρησαν. Ο δε Ζυγαδηνός Ευθύμιος ούτως ερμηνεύει:
«Τινές σημείον αντιλεγόμενον την σταύρωσιν λέγουσι· σημείον μεν, ως σύμβολον
φιλανθρωπίας· δια τους ανθρώπους γαρ ταύτην υπέμεινεν· αντιλεγόμενον δε, ως
υβριζομένην υπό των απίστων» και ο Ιεροσολύμων Μόδεστος ούτως λέγει: «Ο Χριστός
πληρωτής εστίν ουκ οφειλέτης νόμου· εις πτώσιν δε και ανάστασιν κείται, πτώσιν
μεν της αμαρτίας, ανέγερσιν δε της δικαιοσύνης, και εις σημείον αντιλεγόμενον
τοις κυριοκτόνοις Ιουδαίοις λέγουσιν, ει Υιός ει του Θεού κατάβηθι από του
Σταυρού, και πιστεύσομέν σοι» (Σελ. 835 της Μυριοβίβλου του Φωτίου).