H
Β’ Κυριακή των Νηστειών, δεν είναι η κυριώνυμος ημέρα της Εορτής του Μεγάλου
αυτού Πατρός της Εκκλησίας μας, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Η Πανίερη αυτού
Μνήμη εορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου.
Παρ’ όλα αυτά, η
τοποθέτηση και οριοθέτηση της Μεγίστης αυτής Αγιοπατερικής Μορφής, αμέσως μετά
την χαρμόσυνη, πανένδοξη και θριαμβευτική Κυριακή της Ορθοδοξίας, δεν είναι
καθόλου τυχαία…
Τίποτε δεν είναι “τυχαίο”
ούτε καν “καθιερωμένο” ως λειτουργικό και υμνολογικό “γέμισμα” χρόνου. Το
τυπικό δεν σημαίνει τυπικότητα και το εορτολόγιο δεν συνιστά στείρα
στερεοτυπία. Παρατυπία κακίστη η καταραμένη συνήθεια. Όταν ακούς Ακαδημαϊκό
Μητροπολίτη να ξεκινά τον πανηγυρικό του λόγο με τον παντελώς άχαρο και
νηπιαγωγειακό λαϊκισμό “όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος…”, θλίβεσαι για την
τραγικότητα της ρηχότητος, την κατάντεια της αγραμματοσύνης και την ισοπεδωτική
μάστιγα της λεξιπενίας.
Αρχή σοφίας, η των
ονομάτων επίσκεψις, η των εννοιών ανάλυσις και η βαθυτέρα εξέτασις των
πραγμάτων.
Λοιπόν; Για ποιό λόγο
παρουσιάζεται στον καθοριστικό και καθαρκτικό ορίζοντα της Μεγάλης
Τεσσαρακοστής, αμέσως μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, ο Μεγάλος αυτός Άγιος
Γρηγόριος ο Παλαμάς; Και γιατί αυτός και όχι ο μεγαλύτερος πάντων των Αγίων, ο
Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, ή ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, ο ηγαπημένος και
Επιστήθιος Μαθητής;
Πολύ ορθά ειπώθηκε πως η
Δευτέρα Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής αποτελεί συνέχεια και επέκταση της
πρώτης Κυριακής, της Ορθοδοξίας. Η Κυριακή του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά συνιστά
την αλληλένδετη συνέχεια της Πρώτης Κυριακής και ορθώς, ορθοδόξως αποκαλείται
“Δευτέρα Κυριακή της Ορθοδοξίας!”
Στην Α’ Παμμεγίστη
Κυριακή της Ορθοδοξίας, η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας, γιορτάζει την Θεαρχική
Ονομαστική της Εορτή. Πανηγυρίζει. Πίνει, μεθάει και κερνά: “ἔλθετε, φάγετε τῶν
ἐμῶν ἄρτων καὶ πίετε οἶνον, ὃν ἐκέρασα ὑμῖν!” (Παροιμ. θ’ 5).
Στην “Β’ Κυριακή της
Ορθοδοξίας”, του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, γιορτάζει και προστάζει, προαιώνιο
πρότυπο παρουσιάζει, υμνεί και μεγαλύνει, ευφραίνεται και αγαλλιά, συστήνει και
προτείνει, υπόδειγμα ξεχωριστό, παράδειγμα προς μίμησιν: ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΤΟΝ
ΠΑΛΑΜΑ! Αυτό γίνεται για να
δείξει η Εκκλησία ότι μετά από την Ορθοδοξία, έρχεται η Ορθοπραξία.