O 15ος Κανόνας τῆς ΑΒ΄ Συνόδου -- Σχόλιο του κ. Δημητρίου Χατζηνικολάου

@ 1 Οκτωβρίου 2019 - 11:39 π.μ.

Ὁ γνωστός ἑρμηνευτής τῶν ἱερῶν Κανόνων Βαλσαμών (βλ. Πηδάλιον), ἑρμηνεύων ἐξ ἀντιθέτου τόν 15ον Κανόνα τῆς ΑΒ΄ Συνόδου, γράφει ὅτι οἱ πιστοί ἔχουν ὑποχρέωσιν ν’ ἀποτειχίζωνται ἀπό αἱρετικούς ἐπισκόπους, χωρίς ν’ ἀναμένουν συνοδικήν ἀπόφασιν. Διότι ὁ ἐν λόγῳ Κανών χαρακτηρίζει εὐθέως τούς αἱρετικά κηρύττοντας «ἐπισκόπους» ὡς «ψευδεπισκόπους» καί «ψευδοδιδασκάλους» καί ἐπαινεῖ τούς ἀποτειχιζομένους ἀπό αὐτούς, δείχνοντας ἔτσι ὅτι αὐτή εἶναι ἡ ὀρθή στάσις πού πρέπει νά ἔχουν οἱ Ὀρθόδοξοι ἔναντι τῶν αἱρετικῶν «ἐπισκόπων» (βλ. Γ.Α. Ράλλη καί Μ. Ποτλῆ, Σύνταγμα τῶν Θείων καί Ἱερῶν Κανόνων, Τόμος Β΄, σ. 695). Βεβαίως, ἡ ἑρμηνεία αὐτή τοῦ Βαλσαμῶνος λέγει ἁπλῶς τό ΑΥΤΟΝΟΗΤΟΝ, δεδομένου ὅτι ὑπάρχουν πάμπολλα χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἁγίων, καθώς καί πράξεις Ἁγίων, πού εἶναι γνωστές στούς Ὀρθοδόξους, τίς ὁποῖες βεβαίως ἀποστρέφονται οἱ Οἰκουμενισταί, ὡς νά μήν εἶναι καταγεγραμμένες μέ λεπτομέρειαν εἰς τήν Ἐκκλησιαστικήν Ἱστορίαν. Σταχυολογῶ μερικά ἀπό τά σχετικά χωρία:

«Ἐκκλίνατε ἀπ’ αὐτῶν» (Ρωμ. 16:17-18)•

«ἀφίστασο ἀπό τῶν τοιούτων ... τήν παρακαταθήκην φύλαξον, ἐκτρεπόμενος τάς βεβήλους κενοφωνίας καί ἀντιθέσεις τῆς ψευδωνύμου γνώσεως, ἥν τινες ἐπαγγελλόμενοι περί τήν πίστιν ἠστόχησαν» (Α´ Τιμ. 6:5, 6:20-21)•

«μή οὖν γίνεσθε συμμέτοχοι αὐτῶν ... καί μή συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους» (Ἐφ. 5:6-11)•

«ἀπό παντός εἴδους πονηροῦ ἀπέχεσθε» (Α´ Θεσσ. 5:22)•

«στέλλεσθαι ὑμᾶς ἀπό παντός ἀδελφοῦ ἀτάκτως περιπατοῦντος καί μή κατά τήν παράδοσιν» (Β´ Θεσσ. 2:15 καί 3:6)•

«Εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται παρ’ ὅ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω» (Γαλ. 1:8-9)•

«τίς δέ κοινωνία φωτί πρός σκότος; τίς δέ συμφώνησις Χριστῷ πρός Βελίαλ; ἤ τίς μερίς πιστῷ μετά ἀπίστου; ... διό ἐξέλθετε ἐκ μέσου αὐτῶν καί ἀφορίσθητε, λέγει Κύριος, καί ἀκαθάρτου μή ἅπτεσθε» (Β´ Κορ. 6:14-18)•

«πᾶς ἄνθρωπος, τό διακρίνειν παρά Θεοῦ εἰληφώς, κολασθήσεται, ἐξακολουθήσας ἀπείρῳ ποιμένι, καί ψευδῆ δόξαν ὡς ἀληθῆ δεξάμενος• τίς γάρ κοινωνία φωτί πρός σκότος;» [Μεγάλου Ἀθανασίου, Patrologia Graeca (P.G.), Τόμος 26, σ. 1321]•

«οἵτινες τήν ὑγιῆ πίστιν προσποιοῦνται ὁμολογεῖν, κοινωνοῦσι δέ τοῖς ἑτερόφροσι, τούς τοιούτους, εἰ μετά παραγγελίαν μή ἀποστῶσι, μή μόνον ἀκοινωνήτους ἔχειν, ἀλλά μηδέ ἀδελφούς ὀνομάζειν» (Μεγάλου Βασιλείου, P.G. 160, σ. 101)•

«Πᾶς ὁ λέγων, φησί, παρά τά διατεταγμένα, κἄν ἀξιόπιστος ᾖ, κἄν νηστεύῃ, κἄν παρθενεύῃ, κἄν σημεῖα ποιῇ, κἄν προφητεύῃ, λύκος σοί φαινέσθω ἐν προβάτου δορᾷ προβάτων φθοράν κατεργαζόμενος» (Ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, P.G. 160, σ. 101)•

«παραγγελίαν γάρ ἔχομεν ἐξ αὐτοῦ τοῦ ἀποστόλου [Γαλ. 1:8], παρ’ ὅ παρελάβομεν, παρ’ ὅ οἱ κανόνες τῶν κατά καιρούς συνόδων καθολικῶν τε καί τοπικῶν, ἐάν τις δογματίζῃ ἤ προστάσσῃ ποιεῖν ἡμᾶς, ἀπαράδεκτον αὐτόν ἔχειν, μηδέ λογίζεσθαι αὐτόν ἐν κλήρῳ ἁγίων» (Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, Ἔργα, τ. 3, Ἐπιστολαί, Ἐκδ. Ὀρθοδόξου Κυψέλης, Θεσ/νίκη 1987, σ. 109)•

«Οὐδ’ ἄν ὅλα τά χρήματα τοῦ κόσμου παρέξει τις καί κοινωνῶν εἴη τῇ αἱρέσει φίλος Θεοῦ καθίσταται, ἀλλ’ ἐχθρός. Καί τί λέγω κοινωνίας; Κἄν ἐν βρώματι, καί πόματι, καί φιλίᾳ συγκάτεισι τοῖς αἱρετικοῖς ὑπεύθυνος» (Ἐπιστολαί, ἔ.ἀ., σελ. 298)•

«φυλάξοιτε ἔτι ἑαυτάς, παρακαλῶ, τῆς ψυχοφθόρου αἱρέσεως∙ ἧς ἡ κοινωνία ἀλλοτρίωσις Χριστοῦ» (Ἐπιστολαί, ἔ.ἀ., σελ. 354)•

«τοῦ τε ἁγίου Ἀθανασίου προστάσσοντος, μηδεμίαν κοινωνίαν ἔχειν ἡμᾶς πρός τούς αἱρετικούς, ἀλλά μήν μηδέ πρός τούς κοινωνοῦντας μετά τῶν ἀσεβῶν» (Ἐπιστολαί, ἔ.ἀ., σ. 448)•

«ἐχθρούς γάρ Θεοῦ ὁ Χρυσόστομος, οὐ μόνον τούς αἱρετικούς, ἀλλά καί τούς τοῖς τοιούτοις κοινωνοῦντας, μεγάλῃ καί πολλῇ τῇ φωνῇ ἀπεφήνατο» (Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, P.G. 99, σ. 1049)•

«οἱ μέν τέλεον περί τήν πίστιν ἐναυάγησαν• οἱ δέ, εἰ καί τοῖς λογισμοῖς οὐ κατεποντίσθησαν, ὅμως τῇ κοινωνίᾳ τῆς αἱρέσεως συνόλλυνται» (Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, P.G. 99, σ. 1164 Α)•

Ὁ Ἅγιος Μάρκος Εὐγενικός, συνοψίζων ἄριστα τήν ’Ορθόδοξον διδασκαλίαν τῆς ἀποτειχίσεως, λέγει: «Ἅπαντες οἱ τῆς Ἐκκλησίας διδάσκαλοι, πᾶσαι αἱ Σύνοδοι καί πᾶσαι αἱ θεῖαι Γραφαί φεύγειν τούς ἑτερόφρονας παραινοῦσι καί τῆς αὐτῶν κοινωνίας διΐστασθαι» (P.G. 160, σ. 101).