Η Αγία Άννα

Η Αγία Άννα ήταν σύμφωνα με την παράδοση η μητέρα της Παναγίας. Για τη μητέρα της Θεοτόκου Άννα, δεν αναφέρουν τίποτα σχετικό τα Ευαγγέλια, ούτε τα υπόλοιπα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Το εξελληνισμένο όνομα Άννα προέρχεται από το εβραϊκό Χάννα που σημαίνει «εύνοια, χάρη», εκείνη, στην οποία επεδείχθη η ευμένεια και η χάρις του Θεού. Η Αγία Άννα ανήκει στα ιερά πρόσωπα τα οποία κλήθηκαν να υπηρετήσουν ω τη θεία βουλή της σωτηρίας των ανθρώπων με τη σάρκωση του Θεού Λόγου. Ήταν θυγατέρα του Ματθάν από τη φυλή Λευὶ και της Μαρίας. Είχε δύο αδελφές, τη Μαρία, μητέρα της Σαλώμης και την Σοβή, μητέρα της Ελισάβετ, η οποία γέννησε τον Πρόδρομο. Η Άννα ήρθε σε γάμο με τον Ιωακείμ, ο οποίος καταγόταν από τη φυλή του Ιούδα. Ήταν ευσεβείς και δίκαιοι άνθρωποι, με φόβο Θεού. Πρόσεχαν στη ζωή τους και ρύθμιζαν τις πράξεις τους σύμφωνα με το θειο νόμο. Έζησαν με ταπείνωση στην αφάνεια.

Η παράδοση μας πληροφορεί για την κατοικία τους, ότι ήταν εκεί κοντά στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά στα Ιεροσόλυμα. Αλλά το ζεύγος Ιωακείμ και Άννα δεν είχαν παιδιά και τα δώρα των άτεκνων δεν γίνονταν δεκτά στο Ναό.

Με τη ντροπή αυτή της ατεκνίας η Αγία Άννα πολιόρκησε μαζί με τον Ιωακείμ το θρόνο του Θεού. Οι προσευχές τους ήταν επίμονες, θερμές και χρόνιες. Ο Κύριος όμως δεν ανταποκρινόταν. Η Άννα κάνει τάμα. "Ἂν με αξιώσεις να γίνω μητέρα, το παιδί που θα μου δώσεις θα το προσφέρουμε εγώ και ο Ιωακείμ αφιέρωμα σε σένα Θεέ μου." Ο ουρανός εξακολουθεί να μη δίνει απάντηση. Η Θεία βουλή έχει το σχέδιό της. Η πανσοφία του Θεού, δοκιμάζοντας την υπομονή των δικαίων αυτών ανθρώπων, ετοιμάζει έργο θαυμαστό. Προετοιμάζει τον πατέρα και την μητέρα της μητέρας του Θεού. Αφήνει τον Ιωακείμ και την Άννα να δοκιμαστούν για να αναδειχθούν «εύχρηστα σκεύη ελέους», με τα οποία σκεύη, ως όργανα θα απεργασθεί ο Θεός τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Το ζεύγος Ιωακείμ και Άννα εξελέγη ως καλή ρίζα που θα δώσει το θαυμαστό βλαστό της Θεοτόκου Μαρίας, χάρη στην υπεροχή της αρετής και της ευσεβείας τους και γίνονται με θαυμαστό τρόπο σε προχωρημένη ηλικία γονείς. Η στείρα και γερόντισσα Άννα έδωσε τον πλέον καλλίκαρπο βλαστό του ανθρωπίνου δένδρου, τον ωραιότερο καρπό, του οποίου η χάρις και η ευωδία έφερε τον ουρανό στη γη.

Όταν ήρθε ο προσδιορισμένος καιρός, ο Ιωακείμ και η Άννα εκπληρώνουν το τάμα προσφέροντας την τριετή θυγατέρα τους στο Ναό, ως αφιέρωμα στο Θεό. Η παράδοση μας πληροφορεί ότι ο Ιωακείμ πέθανε οκτώ χρόνια από τα Εισόδια της κόρης του Μαρίας σε ηλικία 92 ετών, η δε Άννα 11 μήνες μετά τον θάνατο του Ιωακείμ, σε ηλικία 83 ετών. Την δε Θεοτόκο απέκτησαν θαυματουργικά σε ηλικία 80 ετών ο Ιωακείμ και 70 η Άννα. Η Θεοτόκος ήταν 11 ετών όταν έμεινε ορφανή και από τους δυο γονείς της. Βρισκόταν ακόμη στο Ναό των Ιεροσολύμων.

Στον εορταστικό κύκλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας η Αγία Άννα έχει μία ιδιαίτερα τιμητική θέση. Τρεις φορές το χρόνο εορτάζεται η μνήμη της: α) Στις 9 Σεπτεμβρίου, μαζί με τον θεοπροπάτορα Ιωακείμ, την επομένη των γενεθλίων της Θεοτόκου, για τον λόγο ότι υπήρξαν οι πρόξενοι της παγκόσμιας σωτηρίας με την γέννηση της αγίας θυγατέρας τους,  β) Στις 9 Δεκεμβρίου εορτάζεται η σύλληψις της Αγίας Άννης, και γ) Στις 25 Ιουλίου εορτάζεται η οσία κοίμησή της.

Άξιον σημειώσεως είναι ότι στο Άγιο Όρος, το περιβόλι της Παναγίας, όπως λέγεται, έχει και η Αγία Άννα μια ξεχωριστή θέση τιμής. Η μεγαλύτερη και αρχαιότερη εκεί Σκήτη είναι αφιερωμένη στην Αγία Άννα. Αριθμεί 50 περίπου ασκητικές καλύβες, ενώ το Κυριακό, που είναι μεγαλοπρεπέστατος Ναός πυκνά αγιογραφημένος είναι αφιερωμένος στο όνομά της. Στο Κυριακὸ της Σκήτης φυλάσσεται το αριστερό πόδι της Αγίας Άννης, ενώ στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου φυλάσσεται ολόκληρη η κνήμη του δεξιού ποδιού.

Την Αγία Άννα την τιμούσε η Εκκλησία από τα αρχαία χρόνια. Το συμπεραίνουμε αυτό από διάφορους Πατέρες της Εκκλησίας, αλλά και από αρχαίους εκκλησιαστικούς ύμνους, που υπάρχουν προς τιμήν της μητέρας της Θεοτόκου. Επίσης, το έτος 550 μ.Χ., ο αυτοκράτωρ Ιουστινιανός, αφιέρωσε ναό στην Κωνσταντινούπολη προς τιμήν της Αγίας Άννας. Ο λαός πιστεύει ότι είναι μεγάλη η δύναμη των προσευχών προς την Αγία Άννα και για αυτό καταφεύγει στη μεσιτεία της και στις προσευχές της.