ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Ωδή  δ΄.  Ο  Ειρμός.

Πυρσώ καθαρθείς μυστικής θεωρίας, Υμνών Προφήτης την βροντών καινουργίαν, Ρήγνυσι γήριν, Πνεύματι κροτουμένην· Σάρκωσιν εμφαίνουσαν αρρήτου Λόγου, Ω των δυναστών τα κράτη συνετρίβη.

Ερμηνεία.

Το πυρ της Θεότητος εις μεν τους αναξίους και έχοντας πολύ άχυρον και καλάμην πονηρών έργων γίνεται καυστικόν και φθαρτικόν· εις δε τους αξίους και έχοντας χρυσόν, άργυρον, λίθους τιμίους: ήτοι αγαθά έργα, γίνεται καθαρτικόν και φωτιστικόν. Ούτως ο Προφήτης Ησαϊας, τοιαύτα αγαθά έργα έχων, εδέχθη τον πεπυρακτωμένον άνθρακα υπό του Σεραφείμ και δεν κατεκάη, αλλά εκαθαρίσθη κατά τον νουν, και τα μέλλοντα επροφήτευσεν· ούτω και ο Προφήτης ούτος Αββακούμ καθαρθείς την διάνοιαν με το πυρ της μυστικής θεωρίας, υμνεί την ανακαίνισιν των ανθρώπων την δια του αγίου Βαπτίσματος σήμερον εκτελουμένην, και υψώνει φωνήν μεγάλην βροντουμένην από το Πνεύμα το Άγιον, η οποία φανερώνει την σάρκωσιν του αρρήτου και ενυποστάτου Λόγου του Θεού. Ποία δε είναι η φωνή αύτη του Αββακούμ; Είναι η λέγουσα «Ο Θεός από Θαιμάν ήξει, και ο Άγιος εξ όρους κατασκίου δασέος» (Αββ. γ: 3). Θαιμάν δε δηλοί Νότον ή Λίβα, κατά τον Αλεξανδρείας Κύριλλον Θεοφύλακτόν τε και Θεοδώριτον. Ο δε Χρυσόστομος λέγει· «Τι εστί Θαιμάν; Κατά την των Σύρων γλώσσαν και Εβραϊδα, η Μεσημβρία το Νότιον μέρος» (Λόγω εις τον τίμιον Σταυρόν τόμω ε΄). Προφητεύει δε ο Αββακούμ με το όνομα τούτο, ότι εκ της Βηθλεέμ θέλει έλθη ο Χριστός, η οποία ευρίσκεται κατά το Νότιον και Λιβυκόν μέρος της Ιερουσαλήμ, ως και άλλοτε είπομεν. Επιφέρει δε ακολούθως ο Μελωδός, ότι από τον σαρκωθέντα Λόγον του Θεού εσυντρίφθη το κράτος και η δύναμις των Δυναστών: ήτοι των πονηρών Δαιμόνων· καθώς λέγει ο αυτός Αββακούμ προς τον Χριστόν αποτεινόμενος· «Διέκοψας εν εκστάσει κεφαλάς Δυναστών» (Αββ. γ: 14). Παρά δε τω Αλεξανδρείας Κυρίλλω τόμω Γ΄ ούτω κείται το ρητόν: «Ο Θεός από Θαιμάν ήξει και ο Άγιος εξ όρους Φαράν κατασκίου δασέος. Ήξει, φησίν, ο Θεός εκ Θαιμάν εξ όρους Φαράν: ήτοι Χωρίβ, τουτέστιν ο πάλαι κατά την νοτιωτάτην έρημον εν τω όρει Χωρίβ οφθείς τοις πατράσιν εν είδει πυρός, αυτός ο πάλαι λαλήσας τον Νόμον ήξει και μετά σαρκός οφθήσεται. Ουκούν ο Θεός εκ Θαιμάν ήξει, τουτέστιν εκ Βηθλεέμ της  προς Νότον της Ιουδαίας κειμένης».