Ό Ιούδας

Πρόσωπο τραγικό. Στιγματισμένο  διαχρονικά στήν άνθρώπινη ιστο­ρία. Ταυτισμένο μέ τήν άχαριστία, τήν προδοσία, τήν άπώλεια. Πορεία ζωής πού τή σφράγισε ή κόλαση της αυτοχειρίας, άκριβώς τις ίδιες ώρες πού ό Χριστός χάριζε σ' ολόκληρη τήν άνθρωπότητα τόν Παράδεισο διά της θυσίας τοΰ Σταυρού Του.

Δέν γνωρίζουμε πολλά γιά τόν μα­θητή αύτόν. 'Ελάχιστες οί πληροφορί­ες πού καταγράφουν οί ιεροί Εύαγγελιστές. Καταγόταν άπό τήν Καριώθ της Ιουδαίας - γι αύτό και Ισκαριώτης. Κα­ταγόταν δηλαδή άπό τό Νότιο Βασίλειο, τήν Ιουδαία, σέ άντίθεση μέ τούς ύπόλοιπους μαθητές πού ήταν άπό τό Βόρειο Βασίλειο, Γαλιλαίοι.

Ανταποκρίθηκε και έκείνος στήν κλή­ση τοϋ Κυρίου και συγκαταλέχθηκε στόν στενό κύκλο τών 12 μαθητών Του.

Όμως όσες πληροφορίες κι άν πα­ραθέσουμε γιά τό πρόσωπο αύτό, τά έρωτήματα πού καίνε τό έσωτερικό ό­λων είναι δύο. Πώς και γιατί; Πώς έφθασε έως τήν προδοσία και γιατί φά­νηκε τόσο σκληρός και άμετανόητος; Τί συνετέλεσε και άπό μαθητής έγινε προ­δότης;  Άπό δούλος, δόλιος;  Άπό Από­στολος, υιός άπωλείας; 

Στό πέρασμα τών χρόνων πολλοί προσπάθησαν ν' άπαντήσουν σ' αύτά τά έρωτήματα, νά έρμηνεύσουν ποικιλότροπα τήν πράξη του. Ό εύαγγελιστής Ιωάννης ώστόσο ρίχνει άρκετό φώς στή σκοτεινή ψυχή τοϋ προδότη μ' ένα του λόγο. «Κλέπτης ήν», γράφει, «και τό γλωσσόκομον είχε και τά βαλλόμενα έβάσταζεν» (Ιω. ιβ' 6). Είχε πάθος ό Ιούδας! Πάθος τό όποιο άφηνε έπιμελώς ένεργό. Πάθος τό οποίο δέν προσπάθησε νά νικήσει. Πάθος γιά τό οποίο δέν έπεσε στά πό­δια τοϋ Κυρίου, γιά νά πάρει δύναμη πρός άναχαίτισή του. Έβλεπε τις θε­ραπείες τών τυφλών, τών παραλύτων, τών λεπρών. Έβλεπε τις άναστάσεις τών νεκρών και παρόλα αύτά δέν ζη­τούσε άπό τόν Κύριο νά άπαλλάξει κι αύτόν άπό τήν τύφλωση της φιλαργυ­ρίας, τή λέπρα της φιλοχρηματίας και τή νέκρωση της πλουτομανίας.

Ψυχρός στά κηρύγματα τοΰ Διδα­σκάλου του περί πλούτου. Αδιάφορος μπροστά στό «ούδεΐς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» (Λουκ. ις' 13). Άκαμ­πτος μπροστά στό «δυσκόλως οί τά χρήματα έχοντες είσελεύσονται εις τήν βασιλείαν τών ούρανών» (Λουκ. ιη' 24). Ασυγκίνητος μπροστά στήν προτροπή «καταμάθετε τά κρίνα τοϋ άγροϋ» (Ματθ. ς 28).

Άλλά δέν μένει μόνο έστω παθητικά άδιάφορος. Κάποια στιγμή, προφασιζόμενος τόν έλεήμονα, τόν φιλεύσπλα­χνο και τόν φιλόπτωχο, ξεσπά ύποκριτικά και έλεγκτικά έναντίον τοϋ Ίησοϋ: «Διατί τοϋτο τό μύρον ούκ έπράθη τριακοσίων δηναρίων και έδόθη πτωχοίς;» (Ιω. ιβ' 5). Προσβάλλει και μέμφεται τόν Κύριο αύτός πού δέν ξέ­ρει τί θά πει άγάπη, μιά και τά πάντα τά μετρά, τά έκτιμά και τά άποτιμά σέ άργύρια.

Ό Ιούδας! Δέν είναι μονάχα ό Ιούδας τών Εύαγγελίων. Δέν είναι μονάχα ό προδότης μαθητής. Δέν είναι μονάχα ό άλλοπρόσαλλος καταδότης τών τρι­άκοντα άργυρίων. Είναι δυστυχώς ή μορφή κι ό χαρακτήρας πού ύπάρχει φόβος νά έκδηλώσουμε άλλος λίγο κι άλλος πολύ στή ζωή μας. "Ισως και γι αύτό νά τόν άποστρεφόμαστε μετά μα­νίας. Γιατί μάς έμφανίζει πτυχές τοϋ έαυτοϋ μας πού μάς τρομάζουν, πού δέν θέλουμε κάν νά τις ξέρουμε.

Γιατί έκλεγμένος, διαλεγμένος ήταν κι εκείνος. 'Εκλεγμένοι σέ κάποιο βαθμό και έλεημένοι είμαστε κι έμεΐς. Μαθητής έκεΐνος. Μαθητές κι έμείς. "Οχι βέβαια στόν στενό κύκλο τών 12 μαθητών τοϋ Κυρίου, άλλά ώστόσο βαπτισμένοι χρι­στιανοί, μέλη τής άγίας 'Εκκλησίας τοϋ Χριστοϋ. Έχουμε άρκετές ομοιότητες μέ τόν Ιούδα. Άλλά μήπως τοΰ μοιάζούμε και στό άλλο χαρακτηριστικό; Ποιός άπό μάς δέν έχει πάθη; Ποιός δέν αισθάνεται ότι ύπάρχει κάτι πού, παρά τόν άγώνα και τήν προσπάθειά του, κάποτε τόν νικά και τόν ύποδουλώνει;

Μπορεί νά μήν είναι ή φιλοχρημα­τία, όπως στόν Ιούδα. Μπορεί νά εΐναι ή λαιμαργία. Ή φιληδονία. Ή φιλοπρωτία. Ή φιλοδοξία. Ή έκδικητικότητα. Ό θυμός.

Πάθη! Πάθη πού δέν τά πολεμάμε. Πού τά άμνηστεύουμε στόν έαυτό μας. Πού τά δικαιολογούμε. Πού τά σκεπά­ζουμε ή τά άποκρύπτουμε. Πάθη γιά τά όποια ϊσως νά μήν καταφύγαμε στή χάρη τοΰ Κυρίου ένώπιον τοΰ Πνευματικού γιά νά άπαλλαγοϋμε. Πάθη τά όποια προσπαθήσαμε, ένδεχομένως, νά καμουφλάρουμε κάνοντας έπίθεση έπικριτική σέ άλλους γιά παρόμοιες συμπεριφορές. Πάθη πού συνιστούν κίνδυνο νά οδηγηθούμε άκόμη και σέ προδοσία τοϋ Χριστοϋ.

Γι' αύτό, καθώς θά παρακολουθούμε γιά άλλη μιά φορά κι έφέτος τήν κα­θοδική πορεία τοΰ 'Ισκαριώτη άπό τή θέση τοϋ μαθητή σ' αύτή τοϋ προδότη, καθώς θά τόν δοϋμε νά βαδίζει άπό τή χάρη στήν άπώλεια, νά άφυπνιστοΰμε και νά συγκλονισθούμε. Νά παρακαλέ­σουμε θερμά τόν Κύριο νά μάς άπαλλάξει άπό τό όποιο πάθος μας. Νά τό έκθέσουμε μέ ταπείνωση και μετάνοια ένώπιόν Του διά τοϋ Μυστηρίου τής ιεράς 'Εξομολογήσεως.

Νά άκούσουμε τις όποιες άφυπνιστικές παρατηρήσεις Του και τις γεμάτες άγάπη παραινέσεις Του διά τοϋ Πνευματικού. Γιατί θά είναι πραγματικά τραγικό, ένώ έπικρίνουμε τή συμπεριφορά τοϋ Ιούδα, νά μιμού­μαστε τήν ολέθρια πορεία του στήν αιώ­νια άπώλεια και καταστροφή.

"Ο ΣΩΤΗΡ"