O Koσμάς:

4. Η Ορθοδοξία τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες είχε εξαπλωθεί σ’ όλη την οικουμένη, που τότε αποτελούσε την χριστιανική ρωμαίϊκη αυτοκρατορία μας με πρωτεύουσα τη Κωνσταντινούπολη, ή Νέα Ρώμη. Είναι αυτό, που οι Φράγκοι ονόμασαν «Βυζάντιο».
Η Ορθοδοξία σ’ όλα τα χρόνια της ιστορίας της την πρώτη χριστιανική χιλιετηρίδα δοκιμάστηκε πολλές φορές από την κακοδοξία. Η μεγαλύτερη όμως δοκιμασία της ήταν η καταστροφή που υπέστη από τον 9ο αιώνα και μετά, στο δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας μας απ’ την υποδούλωσή της στη κακοδοξία των μεγαλύτερων εχθρών της, των Φράγκων. ΄Ετσι, ο μισός κόσμος των τότε Ορθοδόξων φράγκεψε!
Ο άλλος μισός κόσμος των τότε Ορθοδόξων υποδουλώθηκε στους Τούρκους. Οι Τούρκοι, παρά τα τόσα δεινά που επισώρευσαν στο Γένος μας, πρόσφεραν χωρίς να το θέλουν, κατά Πρόνοια του Θεού, και μιά θετική υπηρεσία. Εμπόδισαν το βέβαιο φράγκεμά μας, που επεδίωκαν οι Φράγκοι.  Αυτό επεδίωξαν άλλωστε με τις διαβόητες σταυροφορίες τους, που έγιναν με τις ευλογίες των Παπών τους.
Με την απελευθέρωση της Ελλάδας με την επανάσταση του 1821 η Δύση επανήλθε στα παληά σχέδιά της, να αλώσει την Ορθοδοξία.

Συνεχίζεται.