Οι τρεῖς διαθέσεις -- Του Ὁσίου Δωροθέου

"...ὑπάρχουν τρεῖς διαθέσεις, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Βασίλειος, μὲ τὶς ὁποῖες μποροῦμε νὰ εὐαρεστήσωμε στὸ Θεό. Δηλαδὴ ἡ εὐαρεστοῦμε διότι φοβώμαστε τὴν τιμωρία καὶ εἴμαστε στὴν κατάστασι τοῦ δούλου· ἤ ἐκτελοῦμε τὶς διαταγὲς γιὰ χάρι ὠφελείας μας, ἐπειδὴ ἐκδιώκομε τὰ κέρδη τῆς ἀμοιβῆς, καί κατὰ τοῦτο ὁμοιάζομε μὲ τοὺς μισθωτούς· ἤ κάνομε τὸ καλὸ γιὰ τὸ ἴδιο τὸ καλὸ καί εἴμαστε στὴν κατάστασι τοῦ υἱοῦ.
Διότι ὁ υἱός, ὅταν ἔλθη στὴν ἡλικία τῆς φρονήσεως, ἐκτελεῖ τὸ θέλημα τοῦ πατρὸς του ὄχι διότι φοβεῖται μὴ δαρῆ οὔτε γιὰ νὰ λάβη μισθὸ ἀπό αὐτόν, ἄλλα διότι τὸν ἀγαπᾶ, ἐπιφυλάσσοντας γί’ αὐτὸν εἰδικῶς αὐτὴν τὴν ἀγάπη καί τὴν τιμὴ τὴν πατρική, καί εἶναι πεισμένος ὅτι ὅλα τὸ ὑπάρχοντα τοῦ πατρὸς εἶναι ἰδικά του. Τέτοιος ἄνθρωπος ἀξιώνεται ν’ ἀκούση «δὲν εἶσαι πλέον δοῦλος, ἀλλά υἱὸς καί κληρονόμος Θεοῦ διὰ τοῦ Χριστοῦ»· ὁ τέτοιος ἄνθρωπος δὲν φοβεῖται πλέον, ὅπως εἴπαμε, τὸ Θεὸ κατὰ ἐκεῖνο τὸν εἰσαγωγικὸ φόβο, ἀλλά ἀγαπᾶ, ὄπως λέγει ὁ ἅγιος Ἀντώνιος· «ἐγώ δὲν φοβοῦμαι πλέον τὸ Θεό, ἀλλά τὸν ἀγαπῶ». Καὶ ὁ Κύριος, λέγοντας στὸν Ἀβραὰμ μετὰ τὴν προσφορὰ τοῦ υἵοῦ του τὸ «Τώρα ἐγνώρισα ὅτι ἐσύ φοβεῖσαι τὸ Θεό», ἐκεῖνον τὸ φόβο ἐννοεῖ, τὸν γεννώμενο ἀπό τὴν ἀγάπη..."