Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ του Αγίου Ιουστίνου (Πόποβιτς)

Ό,τι ισχύει δια τον υπεράνθρωπον, το ίδιον ισχύει και δι΄ όλους τους ανθρωπιστικούς προγόνους και απογόνους του. Ούτως, ο φυσικός άνθρωπος του Ρουσσώ ουδέν άλλο είναι παρά ημιάνθρωπος, διότι του αφηρέθη παν το υπερφυσικόν. Ο δε ημιάνθρωπος είναι το αυτό με τον υπάνθρωπον, επειδή εν αυτώ αυξάνουν ανεμποδίστως όλα τα παρά φύσιν κακά και μάλιστα τρεφόμενα και κολακευόμενα από την ανθρωπιστικήν παιδείαν και αγωγήν.                                                                                       

Ο δε άνθρωπος του Λοκ ως αίσθησις, τι είναι; Κλάσμα από τον άνθρωπον, ανακηρυχθέν εις άνθρωπον. Και εδώ πάλιν έχομεν ένα νέον υπ-άνθρωπον και εν νέον ανθρώπινον τέρας. Διότι τι είναι αι αισθήσεις χωρίς την ψυχήν; Πεντάχορδον βιολί, χωρίς όμως τον βιολιστήν.                                                                
Τι είναι, πάλιν, ο άνθρωπος του Καντ ως λογική; Απόκομμα από τον άνθρωπον, ανακηρυχθέν εις άνθρωπον. Που είναι ο κόσμος, ο άπειρος κόσμος των ανθρωπίνων αισθήσεων και αισθημάτων, εις τα οποία ευρίσκεται και ο παράδεισος και η κόλασίς μας; Δύναται άρά γε χωρίς αυτά ο άνθρωπος να είναι άνθρωπος; Όχι, και πάλιν όχι. Και ο καντιανός άνθρωπος λοιπόν είναι απλώς μία γελοιογραφία του ανθρώπου.                                                                                          
Ο δε άνθρωπος της βουλήσεως των Σοπενχάουερ και Νίτσε τι παρόμοιον έχει με τον άνθρωπον; Που είναι η ψυχή με τας απεραντοσύνας της, που η συνείδησις και η ευσπλαγχνία; Χωρίς όλα αυτά δύναται ο άνθρωπος να είναι άνθρωπος; Ω, και αυτό είναι γελοιογραφία του ανθρώπου, μία νέα γελοιογραφία!