Παληό και Νέο ημερολόγιο -- Του αειμνήστου Αθανασίου Σακαρέλλου, Θεολόγου

7. Η ύπαρξη αιρετικών επισκόπων στην Εκκλησία

1. Υπάρχει μια λαθεμένη αντίληψη. Λένε πολλοί. Εμένα μ’ ενδιαφέρει εγώ να είμαι Ορθόδοξος. Δεν με νοιάζει το τι κάνει, ή τι πιστεύει ο επίσκοπός μου! Ο επίσκοπος, με τον οποίο έχω «κοινωνία», έχει το δικαίωμα, λένε, να έχει ως άτομο τις προσωπικές του απόψεις. Και αυτές οι απόψεις του, μπορεί να μην είναι πάντοτε Ορθόδοξες! Αυτό είναι τεράστιο λάθος! Οι λόγοι είναι οι εξής:

α. Ο επίσκοπος δεν μπορεί ποτέ να έχει άλλες προσωπικές απόψεις σε θέματα Ορθοδοξίας και άλλες απόψεις ως επίσκοπος. Ο επίσκοπος δεν έχει καν προσωπικές απόψεις για τα θέματα αυτά. Προσωπικές απόψεις είχαν και έχουν μόνο οι αιρετικοί. Ποτέ όμως οι Ορθόδοξοι! Οι Ορθόδοξοι έχουν ως απόψεις την Ορθόδοξη πίστη, που μας απεκάλυψε ο Θεός!

β. Όταν ο επίσκοπος είναι αιρετικός, δεν είναι επίσκοπος! Ο επίσκοπος είναι ο φορέας της Ορθοδόξου Παραδόσεως, όπως είναι ο γιατρός φορέας της ιατρικής παραδόσεως και επιστήμης. Ο επίσκοπος είναι φορέας της Ορθοδόξου Παραδόσεως όχι μόνο επειδή έχει την επίθεση των χειρών των επισκόπων αδιάκοπα μέχρι την εποχή των Αποστόλων, αλλά επειδή έχει τη «θεραπευτική χάρη». Τη «χάρη» αυτή την έχει επειδή ο ίδιος θεράπευσε τον εαυτό του κι’ αξιώθηκε να φτάσει στη θέωση, ή έστω στο φωτισμό. ΄Οποιος «πάσχει τα θεία» γίνεται και ο γιατρός των άλλων. Στην αρχαία Εκκλησία είναι οι καθηγητές», που διδάσκουν τους πιστούς, να φτάσουν στη θέωση, για να γίνουν και αυτοί καθηγητές! Αυτοί μόνο γεννούν «πνευματικά τέκνα». Αυτοί έχουν όλη την ευθύνη της θεραπευτικής αγωγής σε κάθε ενορία της επισκοπής τους. Και γι’ αυτό ο επίσκοπος δίνει στους ιερείς την άδεια να κάνουν τον πνευματικό πατέρα και να εξομολογούν τους πιστούς. Ο κάθε ιερεύς δεν έχει την άδεια αυτή από την χειροτονία του. Η χειροτονία είναι για να τελούνται τα μυστήρια και ενεργείται η λατρεία της Εκκλησίας. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει πνευματικός πατέρας από μια χειροτονία, όπως δίδασκε στα μαθήματά του ο π. Ιω. Ρωμανίδης. Από την άποψη αυτή ο επίσκοπος είναι, πρέπει να είναι εάν είναι πραγματικός επίσκοπος, ο κατ’ εξοχήν πνευματικός πατέρας των πιστών και φορέας της διαγνωστικής και θεραπευτικής παραδόσεως της Εκκλησίας. Αυτός γνωρίζει να κάνει σωστή διάγνωση και σωστή θεραπεία, ως πνευματικός πατέρας. Κατ’ αυτό τον τρόπο οι πραγματικοί επίσκοποι της Εκκλησίας μεταδίδουν από τη μια γενιά στην άλλη την Αποστολική Παράδοση, της οποίας η καρδιά είναι η διάγνωση και θεραπεία.

γ. Αιρετικός είναι ο επίσκοπος, που δεν είναι φορέας αυτής της Παραδόσεως, που είναι Μία Αγία Καθολική και Αποστολική, που είναι και η Εκκλησία. Ένας τέτοιος επίσκοπος είναι στην πραγματικότητα ψευδεπίσκοπος! Αλλά, αιρετικός δεν είναι μόνο ο επίσκοπος αυτός. Είναι και ο πιστός, που «κοινωνεί» μαζί του, έστω και αν ο ίδιος πιστεύει ορθόδοξα! Αρκεί, το ότι εκκλησιάζεται σε ναούς, που μνημονεύεται το όνομα του επισκόπου αυτού. Αρκεί, ότι μετέχει σε μυστήρια που τελούν κληρικοί, που τον μνημονεύουν ως επίσκοπό τους. Και προπαντός, αρκεί, ότι μεταλαμβάνει σε ναούς, που μνημονεύεται το όνομά του! Ο άγιος ο Δαμασκηνός εντέλλεται στους πιστούς τα εξής: «Πάση δυνάμει φυλαξώμεθα μη λαμβάνειν μετάληψιν αιρετικών, μήτε διδόναι…ίνα μη μέτοχοι της κακοδοξίας και της αυτών κατακρίσεως». 350. Τα ίδια συμβουλεύει και ο άγιος Θεόδωρος Στουδίτης και όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας. Όσοι πιστοί κοινωνούν με κακοδόξους επισκόπους έχουν απωλέσει τη σωτηρία τους, χωρίς να το έχουν καταλάβει. Και, ας αγωνίζονται για την Ορθοδοξία, ας φωνασκούν σε διαδηλώσεις «Ορθοδοξία ή θάνατος», ας διαμαρτύρονται κατά των αιρέσεων και Οικουμενιστών ποιμένων τους. Εφόσον κοινωνούν μαζί τους, είναι το ίδιο με αυτούς! Γι’ αυτό, το αν ένας πιστός «κοινωνεί» με ένα κακόδοξο ή Οικουμενιστή επίσκοπο, έχει τόσο μεγάλη σημασία. Είναι θέμα σωτηρίας!

2. Τονίσαμε πιο πάνω, ότι στην Εκκλησία των πρώτων χριστιανών ήταν αδιανόητη η ύπαρξη σ’ αυτή αιρετικών επισκόπων. Υπήρξαν αιρετικοί, αλλά αυτοί ήταν «λαϊκοί». Και εξηγήσαμε ότι «λαϊκοί» στην αρχαία Εκκλησία ήταν οι λεγόμενοι «ιδιώτες» και οι «άπιστοι», που ακόμα δεν είχαν γίνει μέλη της Εκκλησίας. «Ιδιώτες» ήταν όσοι είχαν διανύσει το στάδιο της «κάθαρσης», είχαν βαπτισθεί, αλλά δεν είχαν λάβει το «Χρίσμα». Οι «άπιστοι» δεν είχαν ακόμα βάλει «αρχή μετανοίας» Συνεπώς, δεν είχαν αρχίσει να διανύουν το στάδιο της «κάθαρσης». Αντίθετα, όσοι είχαν φτάσει στο «φωτισμό», ή στη «θέωση», δηλ. στη «θεωρία» του Θεού, αυτοί ήταν τα μέλη της Εκκλησίας. Ανήκαν στο «βασίλειο ιεράτευμα». Γι’ αυτό, οι «φωτισμένοι» και οι «θεούμενοι» ήταν οι «κληρικοί», επειδή είχαν την «άνωθεν» χειροτονία. «Θεούμενοι» στην αρχαία Εκκλησία ήταν οι «απόστολοι» και οι «προφήτες». 351 Σ’ αυτούς «δέδοται γνώναι τα μυστήρια της βασιλείας των ουρανών». 352. Αυτό σημαίνει, ότι αυτοί ήξεραν τα θεία δόγματα από την εμπειρία τους. Ήταν βίωμά τους. Και γι’ αυτό δεν είχαν πλάνες. Η αρχαία Εκκλησία χειροτονούσε ως επισκόπους της για να ιερουργούν τα μυστήριά της θεούμενους, που ήταν οι «προφήτες». Γι’ αυτό ήταν αδύνατο να υπάρξουν τότε αιρετικοί επίσκοποι! Αφότου όμως, η Εκκλησία αναγκάστηκε για διαφόρους λόγους, να χειροτονεί επισκόπους, πρόσωπα που ήταν «λαϊκοί», δηλ. πρόσωπα που δεν είχαν φτάσει στη «θέωση», εμφανίζονται αιρετικοί επίσκοποι. Τους λόγους για τους οποίους η Εκκλησία άρχισε να χειροτονεί επισκόπους «λαϊκούς», εξηγεί ο άγιος Συμεών στην επιστολή του «περί εξομολογήσεως» 353 , η οποία εσφαλμένα απεδόθη στη Πατρολογία Migne στον άγιο Ιωάννη Δαμασκηνό.

3. Η ύπαρξη αιρετικού επισκόπου στην Εκκλησία αποτελεί κραυγαλέα παραφωνία. Όπως είναι παραφωνία, αν σ’ ένα νοσοκομείο, ανάμεσα στους γιατρούς κατορθώσει να εισχωρήσει ένας ψευτογιατρός, με πλαστά χαρτιά. Ο ψευτογιατρός αυτός θα είναι επικίνδυνος για τη ζωή των νοσηλευομένων. Μέχρις ότου όμως αποκαλυφθεί η απάτη του ψευτογιατρού, πολλές πράξεις του, όπως τυχόν έγγραφα που έχει υπογράψει, θα θεωρούνται έγκυρα, γιατί δεν θα μπορεί ο καθένας να ξέρει την αλήθεια. Όταν όμως μαθευτεί η αλήθεια, θα τον διώξουν απ’ το νοσοκομείο, οι δε εφημερίδες θα δημοσιεύσουν την είδηση, για να προφυλάξουν κάθε ανύποπτο απ’ το επικίνδυνο αυτό άτομο. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και μ’ ένα αιρετικό επίσκοπο. Άλλωστε, ο κάθε επίσκοπος είναι γιατρός ψυχών, η δε Εκκλησία είναι το νοσοκομείο, που θεραπεύει τη ψυχή του ανθρώπου. Ένας «λαϊκός», δηλ. ένα άτομο που δεν απόκτησε τη «θεωρία» του Θεού, αν χειροτονηθεί επίσκοπος από άλλους επισκόπους, λαμβάνει με το μυστήριο της Ιερωσύνης την εξουσία να ιερουργεί, να τελεί δηλ. τα μυστήρια. Όμως, δεν είναι χειροτονημένος και από το Θεό! Το διακηρύττει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, όταν λέει ότι ο Θεός «ου πάντας χειροτονεί, αλλά δια πάντων ενεργεί, δια το σωθήναι τον λαόν». 354. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο Θεός «ενεργεί» πάντοτε δι’ όλων των αναξίων κληρικών; Σημαίνει ότι όλοι, όσοι έλαβαν την «κατ’ άνθρωπο» χειροτονία, έχουν τη Θεία Χάρη; Μπορούν όλοι να συγχωρούν τις αμαρτίες; Αυτό εξετάζουμε στη συνέχεια.

4. Κατ’ αρχήν πρέπει να αναφερθούμε σε κάτι πολύ σημαντικό, που διδάσκει ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Λέει ότι «οι λόγοι των αγίων, Θεού λόγοι εισί και ουκ ανθρώπων». 355. Επομένως, οι λόγοι του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, ότι ο Θεός «ενεργεί» δι’ όλων των κληρικών, ακόμη και των αναξίων, είναι «λόγοι Θεού»! Και όπως εξηγεί ο Χρυσόστομος, «ενεργεί» και δια των «αναξίων», «δια το σωθήναι τον λαόν». Αυτό συμβαίνει, γιατί οι άνθρωποι δεν είναι δυνατό να γνωρίζουν ποιοι ιερουργούν άξια και ποιοι ανάξια. Αν ο Θεός ενεργούσε μόνο δια των «αξίων», τότε κανένας δεν θα γνώριζε αν είναι καν βαπτισμένος! Γιατί κανένας δεν μπορεί να ξέρει, αν ο κληρικός που τον βάπτισε ήταν «άξιος»! Γι’ αυτό ο Χρυσόστομος πάλι επαναλαμβάνει: «Ει γαρ μηδέν ενεργεί ο Θεός δι’ αυτού (= του «ανάξιου»), ούτε λουτρόν (=βάπτισμα) έχεις, ούτε μυστηρίων μετέχεις, ούτε ευλογιών απολαύεις. Ουκ άρα χριστιανός ει». 356. Είναι λοιπόν βέβαιο, ότι ο Θεός ενεργεί και δια των «αναξίων», τουλάχιστο, όταν οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν την αναξιότητα των ιερουργών. Όταν όμως γνωρίζουν; Για το θέμα αυτό θα ασχοληθούμε πιο κάτω, αφού προηγουμένως εξηγήσουμε το ποιοι είναι οι «ανάξιοι». Αυτό που λένε οι Πατέρες είναι ότι, όταν οι πιστοί γνωρίζουν την αναξιότητα των ποιμένων τους, οφείλουν να παύσουν την «κοινωνία» μαζί τους! Αυτό είναι το κλειδί, που εξηγεί τη στάση όσων έμειναν πιστοί στο Παληό Ημερολόγιο, οι οποίοι δεν δέχτηκαν να προσχωρήσουν στην Εκκλησία του Χρυσόστομου Παπαδόπουλου, Μελέτιου Μεταξάκη και όλων των Οικουμενιστών, που είναι το θέμα που εξετάζουμε!

5. Οι «ανάξιοι» κληρικοί, που δεν έχουν, ή έχασαν την «άνωθεν» χειροτονία, έχουν τη Θεία Χάρη; Έχουν την εξουσία του «δεσμείν και λύειν»; Την εξουσία αυτή, του «δεσμείν και λύειν» τις αμαρτίες έδωσε ο Χριστός στους μαθητές Του, αμέσως μετά τη θεία Ανάστασή Του, στη πρώτη τους συνάντηση. Τους είπε ο Κύριος: «λάβετε Πνεύμα Άγιον. Άν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινών κρατήτε, κεκράτηνται». 357. Βλέπουμε, δηλ. ότι η άφεση των αμαρτιών από τους κληρικούς είναι συνδυασμένη με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Άγιο Πνεύμα δεν έχουν όσοι δεν είναι χειροτονημένοι από το Θεό. Η ιερωσύνη δεν είναι ένα είδος μαγείας, όπως νομίζουν μερικοί. Το θέμα της χειροτονίας των κληρικών από το άγιο Πνεύμα, αναλύει θαυμάσια ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος, στην επιστολή του «Περί εξομολογήσεως», που έγραψε για ν’ απαντήσει στο ερώτημα, αν μπορούν να εξομολογούν μοναχοί, που έχουν αποκτήσει τη θεία εμπειρία. Παραθέτουμε σε μετάφραση μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα, από την επιστολή αυτή. Σ’ αυτά, φαίνεται ξεκάθαρα, ότι οι «ανάξιοι» επίσκοποι και ιερείς δεν έχουν την χειροτονία του Αγίου Πνεύματος! Συνεπώς, δεν έχουν τη Χάρη Του! Λέει ο άγιος Συμεών: «Πριν, οι αρχιερείς μόνοι έπαιρναν την εξουσία του «δεσμείν και λύειν», κατά διαδοχή από τους θείους αποστόλους. Όμως, καθώς περνούσαν τα χρόνια και οι αρχιερείς αχρειώνονταν, δόθηκε η φρικτή αυτή επιχείρηση σε ιερείς με βίο άμωμο και αξιωμένους θείας Χάριτος. Αργότερα, όταν και αυτοί οι ιερείς και αρχιερείς ανακατεύτηκαν και εξομοιώθηκαν, με τον υπόλοιπο λαό και πολλοί απ’ αυτούς, όπως γίνεται και τώρα, έπεσαν σε πνεύματα πλάνης και μάταιες κενοφωνίες και χάνονταν, η εξουσία του «δεσμείν και λύειν» μεταφέρθηκε, όπως ειπώθηκε, στον εκλεκτό λαό του Θεού, τους μοναχούς, όχι επειδή αφαιρέθηκε από τους ιερείς και αρχιερείς, αλλά γιατί εκείνοι, οι ιερείς και αρχιερείς, αποξένωσαν τον εαυτό τους από τη Χάρη αυτή… Την εξουσία αυτή (του «δεσμείν και λύειν») οι άγιοι απόστολοι την μεταβίβαζαν σ’ αυτούς που κατείχαν τους θρόνους τους, έτσι ώστε οι λοιποί να μη μπορούν να διανοηθούν κάτι τέτοιο. Έτσι, οι μαθητές του Κυρίου φύλαγαν με ακρίβεια το δίκαιο της εξουσίας αυτής. Αλλά, όπως είπαμε, με το πέρασμα του χρόνου ανακατεύτηκαν με τους αξίους οι ανάξιοι, σκέπαζαν και αχρήστευαν τους αξίους, φιλονικώντας ποιος είναι ανώτερος από τον άλλον, και επιζητώντας την προεδρία υποκρινόμενοι την αρετή. Γιατί από τότε, που αυτοί που κατείχαν τους θρόνους των αποστόλων κατάντησαν σαρκικοί και φιλήδονοι και φιλόδοξοι, και εξέκλιναν σε αιρέσεις, τους εγκατέλειψε η Θεία Χάρη. … Έτσι, η εξουσία αυτή αφαιρέθηκε από τους τέτοιους. Λοιπόν, το να συγχωρούν αμαρτίες δεν δίδεται από το Θεό, ούτε σ’ αυτούς που έχουν το σχήμα του μοναχού, ούτε σ’ αυτούς που είναι χειροτονημένοι και έχουν εγκαταλεγεί στο βαθμό της ιερωσύνης, ούτε σ’ αυτούς που έχουν τιμηθεί με το αξίωμα της αρχιερωσύνης. Εννοώ, τους Πατριάρχες, και τους Μητροπολίτες και τους επισκόπους. Απλώς, έτσι για μόνο τη χειροτονία και την αξία της, δόθηκε απ’ το Θεό η εξουσία να συγχωρούν τις αμαρτίες; Όχι! Σ’ αυτούς είναι συγχωρεμένο μόνο να ιερουργούν. Νομίζω δε, ότι στους περισσοτέρους από αυτούς, ούτε αυτό, για να μη κατακαούν σαν το χορτάρι! Αλλά, είναι δοσμένο (το χάρισμα να συγχωρούν αμαρτίες) μόνο σ’ εκείνους από τους ιερείς και αρχιερείς και μοναχούς, που συγκαταριθμούνται στους χορούς των μαθητών του Χριστού». 358. Δηλ. το χάρισμα της αφέσεως των αμαρτιών υπάρχει σ’ αυτούς, που έγιναν απόστολοι και προφήτες, τους θεούμενους, γιατί αυτοί έχουν τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος!

6. Οι «ανάξιοι» επίσκοποι και λοιποί κληρικοί, δεν έχουν τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Είναι «ψευδεπίσκοποι» και ψευδοκληρικοί»! Στο παράδειγμα του ψευτογιατρού του νοσοκομείου, που αναφέραμε πιο πάνω, μόλις αποκαλύπτεται η απάτη του, οι μεν ασθενείς του τον εγκαταλείπουν, το δε νοσοκομείο τον διώχνει και δημοσιεύει την είδηση στις εφημερίδες, για να προφυλάσσονται οι άνθρωποι από το επικίνδυνο αυτό άτομο . Έτσι και με τους «ψευδεπισκόπους»! Οι μεν πιστοί παύουν την «κοινωνία» μαζί του, η δε Εκκλησία τον διώχνει από το επιτελείο των επισκόπων της, δηλ. τον «καθαιρεί».Και προειδοποιεί το ποίμνιό της κανένας μην τον πλησιάζει, ούτε να πηγαίνει στους ναούς, που τυχόν εξακολουθεί να λειτουργεί. Η «καθαίρεση», που επιβάλλει η Εκκλησία σε αναξίους «επισκόπους» της, είναι μια πράξη, στην οποία διαπιστώνει η Εκκλησία ότι κάποιος κληρικός της δεν έχει τη θεία Χάρη και συνεπώς δεν μπορεί να ιερουργεί! Αυτό σημαίνει, ότι η Εκκλησία με την πράξη της αυτή επιβεβαιώνει μια κατάσταση, που δημιουργήθηκε εξ αιτίας της αναξιότητας του συγκεκριμένου αυτού επισκόπου. Επειδή δεν έχει την από Θεό χειροτονία, πράγμα το οποίο αποδεικνύουν περίτρανα οι διαπιστωμένες συμπεριφορές του ενάντια στην ορθή πίστη και στον ορθό βίο, ο Θεός δεν ενεργεί όσα ιερουργεί αυτό το άτομο, ως κληρικός! Ένα απλό παράδειγμα θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα τον διαπιστωτικό χαρακτήρα τα «καθαίρεσης». Όταν πεθαίνει κάποιος συντάσσεται ληξιαρχική πράξη για το θάνατό του. Ο θάνατος του ανθρώπου δεν οφείλεται στη ληξιαρχική πράξη. Η ληξιαρχική πράξη απλώς πιστοποιεί τον επελθόντα θάνατο. Το ίδιο συμβαίνει και με την καθαίρεση κάποιου κληρικού. Η καθαίρεση απλώς βεβαιώνει, κατά τρόπο πέρα από κάθε αμφισβήτηση, ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν έχει πλέον την εξουσιοδότηση της Εκκλησίας να ιερουργεί, γιατί έπαυσε να έχει την «άνωθεν» χειροτονία. Συνεπώς, τα μυστήρια που τελεί είναι «αχαρίτωτα», δηλ. δεν έχουν Χάρη Θεού! Γι’ αυτό το λόγο η καθαίρεση, σε καμιά περίπτωση δεν είναι τιμωρία, ή εκδίκηση! Η επιβεβαίωση αυτή είναι αναγκαία για την προφύλαξη των πιστών. Οι Πατέρες αποδίδουν τεράστια σημασία, στο ζήτημα της «καθαιρέσεως» των «ανάξιων» κληρικών. Το ένα πέμπτο περίπου των Ιερών Κανόνων που θέσπισαν, αναφέρεται σε καθαιρέσεις. Κι’ έχουν απόλυτο δίκηο, γιατί η «κοινωνία» πιστού με κάποιο καθηρημένο κληρικό, τον ταυτίζει μαζί του κι’ έχει την ίδια τιμωρία απ’ το Θεό, που έχει και ο καθηρημένος ανάξιος επίσκοπος. ΄Οποιος πιστός «κοινωνεί» μαζί του διακυβεύει την προσωπική του σωτηρία. Γι’ αυτό, οι Ιεροί Κανόνες, ορίζουν:

α. Να αποκόπτεται εντελώς από την Εκκλησία, όποιος καθηρημένος τολμήσει να λειτουργήσει μετά τη καθαίρεσή του (28 ος Αποστολικός Κανόνας).

β. Αν κάποιος κληρικός, συμπροσευχηθεί με κάποιο καθηρημένο κληρικό, να καθαιρείται και αυτός ( 11 ος Αποστολικός Κανόνας).

γ. Αν κάποιος επίσκοπος, που καθαιρέθηκε, τολμήσει να τελέσει κάποιο ιερατικό λειτούργημα, όσοι έρχονται σε «κοινωνία» μαζί του να αποβάλλονται από την Εκκλησία, δηλ. να είναι αφορισμένοι ( 4 ος Κανόνας Αντιόχειας).

δ. Οι καθηρημένοι επίσκοποι είναι πλέον μοναχοί, όπως ήταν προτού γίνουν επίσκοποι. Χάνουν, δηλ. τη χάρη της ιερωσύνης (21 ος Πενθέκτης, 62^ος Αποστολικός).

ε. Ο καθηρημένος κληρικός, που θα τολμήσει να λειτουργήσει μετά την καθαίρεσή του, δεν μπορεί ποτέ πια να αποκατασταθεί στην ιερωσύνη που είχε ( 4ος Κανόνας Αντιόχειας).

7. Όταν μια απόφαση Συνόδου είναι λανθασμένη πρέπει να την εφαρμόσει ο κληρικός που καθαιρέθηκε; Ναι, εκτός από δύο περιπτώσεις, που θα δούμε πιο κάτω. Το να είναι μια απόφαση Συνόδου εσφαλμένη δεν είναι περίεργο. Και οι επίσκοποι, που συγκροτούν τη Σύνοδο είναι και αυτοί άνθρωποι. Μπορεί στις εκτιμήσεις τους να πέσουν έξω και να κάνουν κάποιο λάθος. Είναι άλλο όμως αυτό, το να σφάλλουν σε κάτι ακούσια, και άλλο το να θέλουν σκόπιμα να καθαιρέσουν ένα κληρικό από προσωπική εμπάθεια. Στη δεύτερη περίπτωση, όσοι προβούν σε μια τέτοια καθαίρεση, θα δώσουν φρικτό λόγο στο Θεό. Και στις δυό όμως περιπτώσεις, είτε πιστεύει ο καθαιρεθείς κληρικός ότι η απόφαση είναι εσφαλμένη, είτε ότι σκόπιμα αδικήθηκε με την καθαίρεση, οφείλει να παύσει να ιερουργεί και αν θέλει, μπορεί να ασκήσει έφεση, πράγμα το οποίο προβλέπουν οι Ιεροί Κανόνες. Υπάρχουν όμως, όπως είπαμε πιο πάνω, δυο περιπτώσεις, όπου είναι από μόνες τους άκυρες και ανυπόστατες οι καθαιρέσεις. Ποιες είναι αυτές; Είναι:

α. Όταν μία άλλη Σύνοδος, που δεν έχει τοπική αρμοδιότητα προβαίνει στην καθαίρεση. Μια άλλη Σύνοδος, δεν μπορεί να καθαιρεί κληρικούς, που ανήκουν σε άλλη τοπική Εκκλησία. Τότε αρμόδια είναι η τοπική Εκκλησία ο παραβάτης κληρικός, εκτός αν ο κληρικός αυτός τέλεσε την παράβαση στην περιοχή της άλλης αυτής Συνόδου, ή κηρύττει αίρεση, που μπορεί οποιαδήποτε Σύνοδος να τον καταδικάσει. Αυτό συνέβη με τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, που ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και τον καθήρεσε. Η απόφαση αυτή ήταν αντικανονική, γιατί ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως δεν υπάγεται στην Αλεξάνδρεια.

β. Όταν μια Σύνοδος καθαιρέσει ένα Ορθόδοξο κληρικό, επειδή κηρύττει κάτι που δεν είναι αιρετικό, αλλ’ είναι Ορθόδοξο! Στην περίπτωση αυτή, η απόφαση της καθαίρεσης είναι ανύπαρκτη. Ο Ορθόδοξος κληρικός που καθαιρέθηκε από μια τέτοια Σύνοδο, ιερουργεί κανονικά, χωρίς να περιμένει κάποια άλλη απόφαση να τον δικαιώνει. Ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας σε επιστολή του προς τον κλήρο και λαό της Κπόλεως, αναφερόμενος στους Ορθοδόξους κληρικούς που καθήρεσε ο αιρετικός Νεστόριος, γράφει: «Τοις …δια την ορθήν πίστιν κεχωρισμένοις ή καθαιρεθείσι παρ’ αυτού ( του Νεστορίου), κοινωνούμε ημείς…». 359. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι ακολουθούντες το Παληό Ημερολόγιο, θεώρησαν, ως άκυρη και ανυπόστατη την καθαίρεση του πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου και των λοιπών αρχιερέων, στην οποία προέβη το 1935 η Σύνοδος του Νέου Ημερολογίου. Αυτά ορίζουν οι Ιεροί Κανόνες, στους οποίους οφείλουμε όλοι υπακοή, αν μας ενδιαφέρει το ζήτημα της σωτηρίας. Γι’ αυτό οι άγιοι Πατέρες της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, στον α΄ κανόνα τους, τονίζουν την αξία των Ιερών Κανόνων, λέγοντες τα εξής, τα οποία παραθέτουμε σε μετάφραση: «Ενστερνιζόμαστε με χαρά τους θείους Κανόνες και ισχυροποιούμε όσα μας διατάζουν και τα οποία διατυπώθηκαν από τις άγιες σάλπιγγες του αγίου Πνεύματος, τους πανεύφημους Αποστόλους, και από τις έξι άγιες Οικουμενικές Συνόδους και από τις τοπικές Συνόδους, που συγκλήθηκαν για να εκδώσουν τέτοιες διαταγές, και από τους αγίους Πατέρες μας. Γιατί όρισαν αυτά που είναι συμφέροντα, φωτισμένοι όλοι από το ένα και το αυτό Πνεύμα. Και όσους παραδίδουν στο ανάθεμα, αυτούς τους αναθεματίζουμε κι’ εμείς. Όποιους στην καθαίρεση, κι’ εμείς τους καθαιρούμε. Όποιους στον αφορισμό, κι’ εμείς τους αφορίζουμε»

8. Ποιοι είναι αυτοί οι «ανάξιοι» επίσκοποι, που δεν πρέπει να ιερουργούν, δεν έχουν Χάρη Θεού και πρέπει να καθαιρούνται; Είναι οι εξής:

α. Οι αποστάτες. Όσοι επίσκοποι και άλλοι κληρικοί αρνούνται τον Χριστό και λατρεύουν άλλους θεούς, ή γίνονται άθεοι! Τέτοιοι αποστάτες είναι όσοι επίσκοποι γίνονται μασώνοι, όπως ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ο Μελέτιος Μεταξάκης, ο Αθηναγόρας και άλλοι.

β. Οι αιρετικοί. Όσοι επίσκοποι διδάσκουν διδασκαλίες αντίθετες με τα λόγια του Ευαγγελίου και των αγίων Πατέρων. Τέτοιοι αιρετικοί επίσκοποι είναι οι Οικουμενιστές, Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, Ιωακείμ Γ΄ και Μελέτιος Μεταξάκης, μέχρι του Αθηναγόρα και του Βαρθολομαίου. Είναι όσοι βάλθηκαν να νοθεύσουν, όχι μόνο τα ορθόδοξα δόγματα, αλλά και αυτό το αγιολόγιο, με ψεύτικους «αγίους», σαν τον μασόνο Χρυσόστομο Σμύρνης!

γ. Οι σχισματικοί. Όσοι σχίζουν την Εκκλησία. Το έγκλημα του σχίσματος δεν απαλείφει, ούτε το αίμα μαρτυρίου! Οι σχισματικοί, λέει ο άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης, είναι χειρότεροι από τους αιρετικούς! Ο Μέγας Βασίλειος, στον α΄ κανόνα του λέγει, ότι οι σχισματικοί δεν έχουν Χάρη στα μυστήριά τους. Λέει, ότι είναι αβάπτιστοι και ανίεροι! Γι’ αυτό, όσοι τους ακολουθούν, οδηγούνται στην αιώνια απώλεια, την κόλαση. Το περίεργο είναι, ότι ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, που έσχισε την Εκκλησία το 1924 με την αλλαγή του ημερολογίου, μόλις πέντε χρόνια προηγουμένως είχε διακηρύξει, ότι καμιά Εκκλησία δεν μπορεί να δεχθεί το Νέο ημερολόγιο χωρίς να καταστεί σχισματική! Αυτό σημαίνει, ότι παραδέχεται, ότι κατέστη σχισματική η Εκκλησία του Νέου Ημερολογίου!

δ. Οι ασεβείς. Όσοι παραβαίνουν τις θείες εντολές. Εάν «ευσέβεια» είναι η τήρηση των εντολών του Ευαγγελίου, ο ορθός βίος, η «ορθόδοξη πνευματικότητα», η παράβαση του νόμου του Θεού, είναι «ασέβεια» και όσοι τον παραβαίνουν είναι ασεβείς.

9. Αφήσαμε πιο πάνω αναπάντητο το δύσκολο ερώτημα. Όταν οι πιστοί γνωρίζουν την «αναξιότητα» κάποιου επισκόπου ή άλλου κληρικού, ο Θεός «ενεργεί» τα όσα αυτός ιερουργεί; Για τα όσα τυχόν ιερουργεί μετά τη καθαίρεσή του, δεν γεννάται θέμα,. Τίποτε δεν «ενεργεί» ο Θεός στη περίπτωση αυτή. Οι Πατέρες είναι ξεκάθαροι στο θέμα αυτό, όπως είδαμε πιο πάνω. Όσα όμως ιερουργεί κάποιος «ανάξιος» κληρικός, προ της καθαιρέσεώς του, «ενεργεί» ο Θεός; Μόνο ο Θεός γνωρίζει. Εμείς, ως πιστοί, θα ευχόμασταν και όλα αυτά τα μυστήρια των «αναξίων» κληρικών να αγίαζαν και να μη κόλαζαν τους ανθρώπους! Όμως ο Θεός δεν ζητάει τη δική μας γνώμη. Το θέλημά Του το εκφράζουν οι άγιοι Πατέρες. Αυτοί είναι «το στόμα» Του! Κατ’ αυτούς η Εκκλησία έχει δύο ασφαλή κριτήρια, για το πότε τα μυστήρια έχουν τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Το ένα είναι η μη διακοπή της «Αποστολικής διαδοχής» στο πρόσωπο του ιερουργού, που υπάρχει μόνο όταν αυτός είναι «και τρόπων μέτοχος και θρόνων διάδοχος» των Αποστόλων. Το δεύτερο είναι, ότι το Άγιο Πνεύμα δεν επενεργεί στα μυστήρια, που τελούνται έξω από την Εκκλησία. Όταν δεν υπάρχουν τα στοιχεία αυτά, όπως στις περιπτώσεις των αποστατών, των αιρετικών και σχισματικών, τότε στις περιπτώσεις αυτές, «κατ’ ακρίβεια», τα τελούμενα μυστήρια είναι «αχαρίτωτα»! Οι Πατέρες, που έλαβαν μέρος στη Σύνοδο της Καρχηδόνας το έτος 251 μ.Χ., διερωτώνται «πώς μπορεί να εξαγιάσει και να αγιάσει το νερό ( για το βάπτισμα) αυτός που είναι ο ίδιος μολυσμένος και ο οποίος δεν έχει το άγιο Πνεύμα;…Πώς μπορεί βαφτίζοντας να δώσει συγχώρεση αμαρτιών σε άλλον, αυτός που δεν μπόρεσε να αποβάλλει τις δικές του αμαρτίες;…Ποιος μπορεί να δώσει αυτό που ο ίδιος δεν έχει; Ή, πώς μπορεί να ασκεί έργα πνευματικά, αυτός που απέβαλε το άγιο Πνεύμα;.. Γιατί δεν μπορεί να δέχεται και να επιδοκιμάζει ο Θεός κάτι από αυτά που κάνουν εκείνοι τους οποίους ο Κύριος στα Ευαγγέλια τους λέει εχθρούς και αντιπάλους του;» 360. Είναι άλλο το θέμα, αν η Εκκλησία σ’ ορισμένες περιπτώσεις, επειδή υπήρξαν σοβαροί λόγοι, «κατ’ οικονομία» δέχτηκε ως έγκυρα τέτοια μυστήρια. 10. Ύστερα από όλα αυτά, νομίζουμε, ότι αβίαστα θα πρέπει να συμφωνήσουμε, ότι είχαν δίκηο, όσοι δεν θέλησαν να έχουν «κοινωνία» με αποστάτες, αιρετικούς, σχισματικούς και ασεβείς, όπως ήταν ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ο Μελέτιος Μεταξάκης και οι λοιποί μέχρι σήμερα μεγαλόσχημοι Οικουμενιστές.