Παληό και Νέο ημερολόγιο -- Του αειμνήστου Αθανασίου Σακαρέλλου, Θεολόγου

16. Το Πατριαρχικό Διάγγελμα του 1920

1. Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ξεκαθαρισμένες απόψεις για τους αιρετικούς, όπως είναι οι χριστιανοί της Δύσεως, είτε Φραγκολατίνοι (παπικοί) είναι αυτοί, είτε Προτεστάντες. Οι άγιοι Πατέρες στο ζήτημα αυτό επικέντρωσαν όλους τους αγώνες τους για την προάσπιση της Ορθοδοξίας. Η πατερική αυτή γραμμή τηρήθηκε απαρέγκλιτα μέχρι το 1900. Η αλλαγή της προήλθε από τον πρώτο μασόνο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ Γ΄, και μάλιστα όταν ανήλθε στον Πατριαρχικό Θρόνο για δεύτερη φορά, το 1901.

α. Η πατερική αυτή γραμμή συνίστατο, να προσεύχονται οι Ορθόδοξοι για την μετάνοια και επιστροφή των αιρετικών στους κόλπους της Εκκλησίας 121 , να μην έχουν όμως καμιά επαφή μαζί τους, γιατί είναι πλέον διεστραμμένοι, κατά τις επιταγές της Αγίας Γραφής. Ο Απ. Παύλος παραγγέλλει «αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, ειδώς ότι εξέστραπται ο τοιούτος και αμαρτάνει ων αυτοκατάκριτος»! 122 Ο δε μαθητής της αγάπης, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης λέγει ότι σε κάποιον που δεν έχει την Ορθόδοξη διδαχή, δεν πρέπει να λέμε ούτε «χαίρετε»!

123 Είναι χαρακτηριστικό, ότι όσες φορές οι Πάπες τους τελευταίους αιώνες με επιστολές τους στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ζητούσαν την ένωση των «Εκκλησιών», οι Πατριάρχες δεν απαντούσαν καν στους ίδιους, αλλά με Εγκυκλίους τους προς το Ορθόδοξο ποίμνιό τους έδιναν την απάντηση τους. Τηρούσαν οι Πατριάρχες τη στάση αυτή, γιατί οι Λατίνοι είχαν πληροφορηθεί πολλές φορές την ορθή πίστη, αλλά πάντα την απέκρουσαν. Αντίθετα, όταν οι Προτεστάντες αποσπάσθηκαν απ’ τον παπισμό και οι θεολόγοι τους της Τυβίγγης επεδίωξαν επαφή με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, ο τότε Πατριάρχης Ιερεμίας Β’, ο Τρανός διεξήγαγε αλληλογραφία μαζί τους, για να την σταματήσει μόλις διαπίστωσε την εμμονή στην πλάνη τους.

β. Οι περιπτώσεις, που ορισμένοι άγιοι Πατέρες έλαβαν μέρος σε διάλογους με τους παπικούς, όπως στη Σύνοδο της Φλωρεντίας-Φερράρας κλπ., αλλά και με αλλόθρησκους, όπως ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, που έκανε δημόσιο διάλογο με τους Μωαμεθανούς Χιόνες, δεν μπορεί ν’ αποτελέσει θετικό προηγούμενο. Ο λόγος είναι ότι όλοι αυτοί οι διάλογοι δεν έγιναν με την πρωτοβουλία της Εκκλησίας, αλλά με την επιβολή τους είτε από τους αυτοκράτορες, είτε από τους κατακτητές. Η στάση αυτή των Ορθοδόξων έναντι των αιρετικών δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση ότι δεν αγαπούν τους ανθρώπους αυτούς. Τους αγαπούν, αλλά αποστρέφονται μόνο την αίρεση και την αμετανοησία τους. Οι Πατέρες (¨άγιος Ισαάκ) λέει ότι ο Θεός αγαπάει και τον διάβολο ακόμα! Και συνιστούν οι πιστοί να προσεύχονται γι’ αυτόν , μολονότι είναι ανεπίδεκτος σωτηρίας, επειδή δεν μπορεί να μετανοήσει.

 

γ. Αλλά, μήπως έχουν και κατ’ ελάχιστο μετανοήσει οι Προτεστάντες και εκδήλωσαν κάποια διάθεση να φύγουν από τις αιρέσεις τους; Καμία! Με τους αμετανόητους αυτούς αιρετικούς, οι ημέτεροι «Ορθόδοξοι», όπως θεωρούνταν τότε ο Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ και οι λοιποί Ιεράρχες του Φαναρίου, πιθανόν όλοι τους μπλεγμένοι στα δίχτυα της Μασονίας, θέλησαν να έχουν σχέσεις, που απαγόρευαν οι άγιοι Πατέρες. Βέβαια, οι εκκλησιαστικοί αυτοί ηγέτες τήρησαν τη στάση αυτή παρακινούμενοι περισσότερο από εθνικούς, παρά από εκκλησιαστικούς λόγους, όπως συνέβαινε παληότερα με ορισμένους λατινόφρονες αυτοκράτορες.

2. Το 1920 το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέδωσε ένα « Διάγγελμα», που το απηύθυνε σ’ όλες τις αιρετικές «εκκλησίες» της Δύσεως. Το «Διάγγελμα» αυτό έφερε την επιγραφή: «Προς τας απανταχού Εκκλησίας του Χριστού».

α. Σ’ αυτό χαρακτήριζε τις αιρετικές κοινότητες «σεβάσμιες χριστιανικές εκκλησίες»! Έλεγε μάλιστα, ότι δεν είναι ξένες, αλλά «συγγενείς και οικείες εν Χριστώ και συγκληρονόμοι της επαγγελίας του Θεού»! Με το «Διάγγελμα» αυτό το Πατριαρχείο πρότεινε την δημιουργία μιάς «Κοινωνίας Εκκλησιών», μέλη της οποίας θα μπορούσε να είναι εκτός από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, την Λατινική Εκκλησία και όλες οι Προτεσταντικές κοινότητες της Δύσεως. Η πρόταση αυτή φαίνεται ότι στηρίχθηκε στο προηγούμενο της δημιουργίας της «Κοινωνίας των Εθνών», που δημιουργήθηκε με τη συνθήκη των Βερσαλλιών το 1919. 124

β. Στο «Διάγγελμα» αυτό, το Πατριαρχείο πρότεινε 11 τρόπους για την προσέγγιση των διαφόρων αιρετικών «εκκλησιών», με πρώτο «την παραδοχή ενιαίου ημερολογίου, προς ταυτόχρονον εορτασμόν των μεγάλων χριστιανικών εορτών υπό πασών των Εκκλησιών»! Το «Διάγγελμα» αυτό θεωρείται από τους οπαδούς του Οικουμενισμού «ο μέγας χάρτης του Οικουμενισμού της Ορθοδοξίας» 125 . Συντάκτες του φέρονται οι καθηγητές της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, υπό τον διαβόητο Σελευκείας, μετέπειτα Θυατείρων, Γερμανό. Σήμερα, ίσως διερωτηθεί κανένας, γιατί τότε δεν εξεγέρθηκε ο Ορθόδοξος λαός; Πως δεν υπερασπίστηκε την ορθόδοξη πίστη του; Υπήρχε τόση αφασία σε θέματα πίστεως στον Ορθόδοξο λαό; Όχι! Απλούστατα, ο Ορθόδοξος λαός τότε, δεν είχε πληροφορηθεί για το «Διάγγελμα» αυτό. Το Πατριαρχείο το έστειλε μόνο στις ξένες «εκκλησίες», ενώ απέφυγε τη δημοσιοποίησή του στους Ορθοδόξους! Έτσι, έμεινε άγνωστο για πολύ διάστημα χρόνου από τον Ορθόδοξο λαό, όπως άγνωστη έμεινε και ή επιστολή του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου προς τον Ελ. Βενιζέλο για τον Μελέτιο Μεταξάκη! Βλέπει κανένας, πως ορισμένοι εκκλησιαστικοί ηγέτες ξεγελούν το ποίμνιό τους! Και μετά απαιτούν υπακοή και πειθαρχία στα κελεύσματά τους!