Τοὺς τρεῖς μεγίστους Φωστῆρας τῆς τρισηλίου Θεότητος -- Τῆς κ. Λαμπρινῆς Ἰ. Μαστρογιάννη, θεολόγου

Οἱ πιὸ μεγάλοι Φωστῆρες τῆς Ἁγίας Τριάδας. Οἱ τρεῖς μεγάλοι Πατέρες τῆς χριστιανικῆς ἐκκλησίας: ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας Βασίλειος ὁ Μέγας καὶ οἱ Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος Θεολόγος ὁ Ναζιανζηνὸς καὶ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, δίδαξαν μὲ τὰ σοφὰ τους λόγια κάθε ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο ἢ μὴ καὶ μὲ τὰ διδάγματά τους ἔκαναν τοὺς ἀνθρώπους νὰ πιστέψουν στὸν Θεό. Οἱ τρεῖς φωστῆρες φώτισαν τὸν κόσμο. Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες εἶναι οἱ μεγάλοι Παιδαγωγοὶ τῆς Ὀρθοδοξίας μας. Πίσω ἀπὸ τοὺς τρεῖς Ἱεράρχες κρύβονται τρεῖς μεγάλες ἀξιοθαύμαστες γυναῖκες, οἱ μητέρες τους: ἡ Ἐμμέλεια, ἡ Νόνα, ἡ Ἀνθοῦσα. Αὐτὲς δίδαξαν στὰ παιδιὰ τους τὸν χριστιανισμό, σ' αὐτὲς τὶς τρεῖς ὑπέροχες γυναῖκες ὀφείλονται αὐτὸ ποὺ ἔγιναν ὁ Βασίλειος, ὁ Γρηγόριος, ὁ Ἰωάννης.
Πίσω ἀπ' τὶς μεγάλες μορφὲς τῶν Πατέρων κρύβεται ἡ χριστιανὴ μάνα ποὺ ἔδωσε στὰ παιδιὰ σωστὴ χριστιανικὴ ἀνατροφή. Ἐνεφύσησαν στὰ παιδιὰ τους τὰ χριστιανικὰ ἰδεώδη. Κάθε μία ἀπ' τὶς μητέρες ἦταν γεμάτη ἀπ' ἀρετὲς ἤθους, καλοσύνης, πίστης, ἀξιοπρέπειας. Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ἦταν λαμπρὰ διαμάντια, φωτοβόλα ἀστέρια, -πανέμορφα λουλούδια. Σʼ ὅλη τους τὴ ζωή ἐξυμνοῦσαν τὸν Θεό. Ἡ ζωή τους ἦταν ἀφιερωμένη σ' Αὐτόν. Ἀνέπνεαν μόνο καὶ μόνο, γιὰ νὰ προσ - φέρουν στὸν συνάνθρωπο, νὰ διδάσκουν, νὰ παρηγοροῦν, νὰ συμπάσχουν, νὰ στηρίζουν, νὰ ἀγαθοεργοῦν ἦταν ὁδηγοί. Ἀγάπησαν τὴν παιδεία, ἀφιερώθηκαν στὴν ἐπιστήμη. Εἶχαν πνευματικὸ βάθος. Μὲ καθαρὴ καὶ ἁγνὴ καρδιὰ δίδασκαν στοὺς ἀνθρώπους τὸ ἔργο, τὴ ζωή καὶ τὴν διδασκαλία τοῦ Κυρίου. Προσκαλοῦσαν τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἔρθουν στὴν σωτηρία, γιατί μόνο κοντὰ στὸν Θεὸ ὑπάρχει λύτρωση. Ζητοῦσαν ἀπ' τοὺς ἀνθρώπους νὰ ζοῦν μὲ ἁγνότητα καὶ καλοσύνη, νὰ ζοῦν μὲ εἰρήνη, ἀγάπη, ἐλευθερία, χαρὰ καὶ ὁμόνοια. Δίδαξαν σὲ ἀνατολὴ καὶ δύση. Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ἦταν ἅγιοι σοφοί, κοινωνικοὶ ἐργάτες καὶ ρήτορες. Ἔδιναν λύσεις σέ ὅλα τὰ προβλήματα ποὺ ὑπῆρχαν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη. Ἔζησαν μὲ πίστη, δικαιοσύνη, ἁγνότητα καὶ καλοσύνη. Ἡ Ἐκκλησία μας τοὺς ἔχει ἀνακηρύξει Προστάτες τῶν γραμμάτων καὶ τῶν μαθητῶν. Θεσπίσθηκε ἀπὸ τὴν Πανεπιστημιακὴ Σύγκλητο τὸ 1841 καὶ ἐπικυρώθηκε ἀπὸ τὴ σχετικὴ νομοθεσία ἡ 30ή Ἰανουαρίου νὰ εἶναι ἡμέρα ἀφιερωμένη στὴ μνήμη τῶν Μεγάλων Ἱεραρχῶν καὶ Οἰκουμενικῶν διδασκάλων Βασιλείου τοῦ μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Ὁ νεώτερος Ἑλληνισμὸς, ὅπως εἶχε ἐκφωνήσει σὲ πανηγυρικὸ λόγο του στὶς 30/ 1/1881 ὁ Κωνσταντῖνος Παπαρρηγόπουλος, ταύτισε τὴν Ἑορτὴ τῶν Γραμμάτων μὲ τὴν Ἑορτὴ τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν γιατί «ἡ παιδεία καὶ ἡ πίστη, ἡ πίστη καὶ ἡ παιδεία εἶναι οἱ δύο πόλοι γύρω ἀπὸ τοὺς ὁποίους πρέπει νὰ στρέφεται ἡ πνευματικὴ καὶ ἠθική μας διάπλαση»