ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Συνέσει ταθέντες Ουρανοί ευφράνθητε, αγάλλου δε η γη· υπερθέων γαρ εκ κόλπων, ο τεχνίτης φοιτήσας, Χριστός υπό Μητρός Παρθένου, Θεώ Πατρί προσάγεται, νήπιος ο προ πάντων· ενδόξως γαρ δεδόξασται.

Ερμηνεία.

Και τούτο το Τροπάριον ερανίσθη ο Μελωδός, τόσον από τον μεγαλοφωνότατον Ησαϊαν, όσον από τον Προφητάνακτα Δαβίδ· ο μεν γαρ Ησαϊας λέγει: «Ευφραίνεσθε Ουρανοί, και αγαλλιάσθη η γη· ρηξάτωσαν τα όρη ευφροσύνην, ότι ηλέησεν ο Θεός τον λαόν αυτού» (Ησ. μθ: 13). Ο δε Δαβίδ: «Εξομολογείσθε τω Κυρίω τω ποιήσαντι τους Ουρανούς εν συνέσει» (Ψαλμ. ρλε: 5). Παρακινών λοιπόν ο Μελωδός τους Ουρανούς και την γην να χαίρουν, ούτω φησίν: εσείς οι Ουρανοί, οίτινες ετανύθητε με κυκλικόν και σφαιροειδές σχήμα από την σύνεσιν και σοφίαν του Θεού την δημιουργικήν του Παντός, ευφράνθητε· διότι ο Δημιουργός των πάντων έκλινεν εσάς: ήτοι σας αφήκεν επί μικρόν δια φιλανθρωπίαν άρρητον· αγάλλου δε και συ η γη· διότι ο Δημιουργός σου μετά το κλίναι τους Ουρανούς κατέβη εις εσέ. Ο δε ανώνυμος, Ουρανούς μεν ενόησε τους εν Ουρανοίς Αγγέλους, γην δε τους εν τη γη ανθρώπους, από των περιεχόντων τα περιεχόμενα σημαίνων κατά συνεκδοχήν, ως είπομεν και αλλαχού εις τας προηγουμένας ερμηνείας. Διατί δε προτρέπει να χαίρουν ταύτα; Επειδή, λέγει, ο τεχνίτης και Δημιουργός αυτών, φοιτήσας ανεκφοιτήτως από τους υπερθέους κόλπους του αϊδίου Πατρός εις την γην, προσφέρεται σήμερον από την Αειπάρθενον Μητέρα Του εις τον Θεόν και Πατέρα. Ω του θαύματος! ο προ πάντων των όντων και των αιώνων υπάρχων Θεός Λόγος, αυτός οράται και προσάγεται νήπιος και τεσσαρακονθήμερον βρέφος κατά την ανθρωπότητα. Ουρανούς δε είπεν ο Μελωδός πληθυντικώς και ουχί ενικώς, ίνα φανερώση, κατά τον ανώνυμον, τους τρεις Ουρανούς, τον πρώτον Ουρανόν, ον εποίησεν ο Θεός τη πρώτη ημέρα: «Εν αρχή, φησίν, εποίησεν ο Θεός τον Ουρανόν και την γην» (Γέν. α: 1), τον δεύτερον Ουρανόν, το στερέωμα: «Εκάλεσε, φησίν, ο Θεός το στερέωμα Ουρανόν» (Γέν. α: 8), και τον τρίτον, τον αέρα, κατά το «Τα πετεινά του Ουρανού» (Ψαλμ. η: 9). Το δε όνομα «τεχνίτης» ερανίσθη ο Μελωδός από την σοφίαν του Σολομώντος λέγουσαν: «Μάταιοι μεν γαρ πάντες άνθρωποι φύσει, οις παρήν Θεού αγνωσία, και εκ των ορομένων αγαθών ουκ ίσχυσαν ειδέναι τα όντα, ούτε τοις έργοις προσχόντες επέγνωσαν τον τεχνίτην» (Σοφ. ιγ: 1).