ΑΝΑΝΤΙΡΡΗΤΟΝ ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΦΩΤΟΣ -- Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Θεοδώρου Ζήση

Παρουσίασις τοῦ βιβλίου τοῦ κ. Χάρη Σ. Σκαρλακίδη

«Ἅγιον Φῶς. Τό θαῦμα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου

στόν Τάφο τοῦ Χριστοῦ»*

Τίς ἅγιες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος ὁ κ. Χαράλαμπος Σκαρλακίδης, Ἀρχιτέκτων καί καθηγητής σχεδιαστικῶν προγραμμάτων μέσῳ Η/Υ, ἐδώρησε στήν ἐκκλησιαστική Ἱστορία τῶν Ἱεροσολύμων, ἀλλά καί σέ κάθε πιστό Χριστιανό, ἰδίως τούς Προσκυνητές τῆς Ἁγίας Γῆς, ἕνα πολύτιμο δῶρο: τό νέο βιβλίο του μέ τίτλο τό «Ἅγιον Φῶς. Τό θαῦμα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου στόν Τάφο τοῦ Χριστοῦ· σαράντα δύο ἱστορικές μαρτυρίες (9ος – 16ος αἰ.)», τό ὁποῖο εἶναι καρπός πολυετοῦς καί βαθείας μελέτης καί διασταυρώσεως ἱστορικῶν πηγῶν, κυρίως παλαιοτέρων, σχετικῶς μέ τό θαῦμα τοῦ Ἁγίου Φωτός τοῦ Παναγίου Τάφου τοῦ Κυρίου, τό ὁποῖο μαρτυρεῖται καθ’ ἕκαστον ἔτος, τό Μέγα Σάββατο, στή γνωστή ἱεροσολυμιτική ἱερή Τελετή.

Σημαντικότατο ἐπίτευγμα τοῦ βιβλίου σέ 270 σελίδες: ἡ ἀπόδειξη καί ἱστορική τεκμηρίωση τόσον τῆς ἐπενέργειας θαυμαστῶν παραγόντων στήν ἁφή τοῦ Ἁγίου Φωτός ἐντός τοῦ Παναγίου Τάφου καί τῶν κυκλόθεν ἐκτός αὐτοῦ κανδηλῶν, ὅσον καί μερικῶν παρομαρτούντων φαινομένων, δηλαδή τῆς ἀρχικῆς ἀκαΐας τοῦ Ἁγίου Φωτός καί τῆς ἀνεξήγητης – κατ’ ἄνθρωπον – δημιουργίας τῆς σχισμῆς τοῦ κεντρικοῦ κίονος ἐκ τῶν τριῶν δυτικῶν κιόνων τῆς Κεντρικῆς Θύρας τοῦ συγκροτήματος τοῦ Ἱ. Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως. Ποιοί ὅμως μαρτυροῦν περί τούτων; Μήπως οἱ ἴδιοι οἱ Ἁγιοταφῖται; Μήπως τίποτε «θρησκόληπτοι» καί «εὐσυγκίνητοι» Προσκυνηταί; Μήπως τίποτε παράγοντες «οἰκονομικῆς ἐκμεταλλεύσεως» τοῦ θαύματος; Μήπως μόνον οἱ «συναισθηματικοί καί μυστικοπαθεῖς» (κατά μερικούς δυσπίστους ἤ ὀρθολογιστές Καθηγητές) Ρῶσοι; Ὄχι. Μαρτυροῦν τεσσαράκοντα δύο συγγραφεῖς τοῦ Μεσαίωνος, μερικοί πολύ σημαινουσῶν θέσεων, Ἄραβες καί Πέρσες Μουσουλμᾶνοι, Γάλλοι, Ρωμηοί, Γερμανοί, Ρῶσοι, Ἰσλανδοί, Ἄγγλοι, Ἀρμένιοι, ἕνας Σύριος, ἕνας Μολδαβός, ἕνας Ἑλβετός καί ἕνας Ἰταλός ἱστορικός σέ ἐπίσημα ἱστορικά κείμενα, ἀρκετοί αὐτῶν γενόμενοι αὐτόπται τοῦ θαύματος, καί μολονότι ἡ ἐχθρική στάση τῶν περισσοτέρων αὐτῶν ἔναντι τῆς Ὀρθοδόξου Ρωμηοσύνης τῶν Φυλάκων τοῦ Παναγίου Τάφου, κάθε ἄλλο παρά θά δικαιολογοῦσε τήν ὑπ’ αὐτῶν ἱστορική καταγραφή ἑνός θαύματος, πού – σύμφωνα μέ τούς περισσοτέρους ἀπό τούς συγγραφεῖς - μόνο μετά

τήν προσευχή τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριάρχου τῶν Ἱεροσολύμων μποροῦσε νά λάβει χώρα. Οἱ σχετικές μαρτυρίες τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Φωτιστοῦ τῶν Ἀρμενίων (σωτηρίου ἔτους 330 μ.Χ.), τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης, τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Σαββαΐτου (σ.ἔ. 836) καί τοῦ σοφοῦ Ἀρέθα Καισαρείας εἴτε περί τοῦ ἀκτίστου Φωτός τοῦ Παναγίου Τάφου ἐν γένει εἴτε καί τῆς ἰδίας τῆς Τελετῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός, μεταγενεστέρως, εἶναι ἰδιαιτέρας σημασίας ὡς πρός τήν ἀποδοχή τοῦ θαύματος αὐτοῦ, βάσει τῆς consensus Patrum («ὁμοφωνίας τῶν Πατέρων»), ἡ ὁποία κυρίως καταδεικνύει τήν consensum Ecclesiae(«ὁμοφωνίαν τῆς Ἐκκλησίας»). Πέραν τούτων, ὁ κ. Σκαρλακίδης ἐνσωμάτωσε στή μελέτη του καί τρεῖς πολύ σημαντικές γνῶμες συγχρόνων ἐπιστημόνων: τοῦ κ. Ἀντρέι Βολκόφ, ἐπιστήμονος φυσικοῦ τοῦ Ἐθνικοῦ Κέντρου Ἐρευνῶν τῆς Ρωσίας «Ἰνστιτοῦτον Κουρτσιάτοφ»,

σχετικῶς μέ τήν ἁφή τοῦ Ἁγίου Φωτός ἐντός τοῦ Παναγίου Τάφου, καί τῶν Καθηγητῶν κ. ΕὐγενίουΜορόζωφ, Ρώσου εἰδήμονος τῆς Μηχανικῆς τῶν Θραύσεων καί τῆς Φυσικῆς τῆς Ἀντοχῆς τῶν ὑλικῶν, καί τοῦ ἡμετέρου κ. Γεωργίου Παπαδοπούλου, τῆς ἰδίας εἰδικότητος παρά τῷ ἘθνικῷΜετσοβείῳ Πολυτεχνείῳ, σχετικῶς μέ τή ρήξη τοῦ κίονος τῆς Κεντρικῆς Θύρας τοῦ Ἱ. Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως χάρις στό Ἅγιον Φῶς, κατά τό σωτήριον ἔτος 1579. Ὁ μέν φυσικός Ἀντρέι Βολκόφ κατέγραψε μέ εἰδική συσκευή (ὀσιλοσκόπιο), τόΜ. Σάββατο τοῦ 2008, κατά τήν ὥρα τῆς ἁφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός, ἀνεξήγητη καί ἀδικαιολόγητη ἠλεκτρική φόρτιση τοῦ ἀέρα περί τόν Πανάγιο Τάφο καί ἐπίσης ἀνεξήγητη ἠλεκτρική ἐκκένωση, μέ πιθανή παρουσία πλάσματος χαμηλῆς θερμότητος, τά ὁποῖα ἅπαντα, εἶναι φαινόμενα ἐπιστημονικῶς ἀνεξήγητα, ἀλλά ψηφιακῶς καταγεγραμμένα καί μάλιστα παρουσιασθέντα σέ σχετικό ντοκυμανταίρ. Οἱ Καθηγητές Μορόζωφ καί Παπαδόπουλος, μετά ἀπό μελέτη φωτογραφιῶν τοῦ ρήγματος τοῦ κίονος, ἀπεφάνθησαν, ὅτι ἡ δομή τῆς ρωγμῆς ἀποδεικνύει τήν δημιουργία της μόνον ἀπό ἰσχυρή ἠλεκτρική ἐκκένωση, ἴσως σέ συνδυασμό μέ ταυτόχρονο σεισμικό κῦμα, τό ὁποῖο καταπόνησε τόν κίονα σέ στρεπτική ταλάντωση, φαινόμενα ἐπίσης ἀνεξήγητα, καί δή γιά συγκεκριμένη στιγμή χρόνου (τελετή Ἁγίου Φωτός,Μ. Σάββατο σ.ἔ. 1579). Καταγράφουμε ὡς πολύ σημαντική τή συμβολή τοῦ κ. Σκαρλακίδη καί στήν ἐπισήμανση ἤ περαιτέρω διαλεύκανση μερικῶν ἱστορικῶν γεγονότων καί καταστάσεων, πού μέχρι τώρα διέφευγαν τήν προσοχή πολλῶν, ἴσως τῶν περισσοτέρων ἀπό ἐμᾶς, μεταξύ τῶν ὁποίων σημειώνουμε μόνον τά ἑξῆς: (α) Ἡ ἀνάγνωση τῆς εὐχῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός ἀπό τόν Ρωμηό Πατριάρχη Ἱεροσολύμων γινόταν ἐπί ἕξι αἰῶνες (ca 920 – ca 1480 μ.Χ. ) ἐκτός τοῦ Κουβουκλίου τοῦ Παναγίου Τάφου, ἐξ αἰτίας τῆς ἐχθρικῆς στάσεως τῶν ἑκάστοτε κυριάρχων τῆς Ἁγίας Πόλεως, Ἀράβων ἤ Σταυροφόρων, ἀλλά τό Ἅγιον Φῶς ἄναβε θαυματουργικῶς ἐντός τοῦ Κουβουκλίου· τοῦτο εἶχεν ὡς ἀποτέλεσμα τήν «κατακύρωση» τοῦ θαύματος ὑπέρ τῶν Ὀρθοδόξων, διότι δέν ὑπῆρχε περίπτωση ἐφαρμογῆς τεχνάσματος ἐξ ἀποστάσεως, ἀλλ’ οὔτε κι ἡ προσευχή ἄλλου θρησκευτικοῦ προσώπου μποροῦσε νά «προσελκύσει» τό Ἅγιον Φῶς. Σύμφωνα μέ τίς μαρτυρίες τοῦ

Πέρση ἱστορικοῦ Ἀλ-Μπιρουνί (973-1048 μ.Χ.), τοῦ Πανεπιστήμονος τοῦ ἀραβικοῦ κόσμου καί ἑνός ἐκ τῶν μεγαλυτέρων διανοιῶν τῆς ἱστορίας, καί ἐπίσης τοῦ Ἄραβος θεολόγου καί νομικοῦ Ἴμπν Ἀλ Κάς (10ος αἰ. μ.Χ.), τό θαῦμα ἐθεωρεῖτο τόσον βέβαιο ἀκόμη καί μεταξύ τῶν Μουσουλμάνων, ὥστε αὐτοί ἄναβαν μέ τό Ἅγιον Φῶς τίς λυχνίες

τοῦ Τεμένους (Τζαμιοῦ) τοῦ Βράχου. Ὁ ἴδιος ὁ Ἀλ-Μπιρουνί ἀναφέρει εἰσαγωγικῶς, ὅτι: «Σχετικά μέ τό Σάββατο τῆς Ἀναστάσεως λέγεται μιά ἱστορία, ἡ ὁποία ἐκπλήσσει τόν ἐρευνητή τῶν φυσικῶν ἐπιστημῶν καί ἡ αἰτία τῆς ὁποίας εἶναι ἀδύνατο νά ἀνακαλυφθεῖ. Ἐάν δέν ὑπῆρχε ὁμοφωνία τῶν ἀντιπάλων (τοῦ θαύματος) καί δέν ἀναφέρανε ὅτι τό εἶδαν καί οἱ ἴδιοι, καί ἀκόμη ἐξέχοντες διδάσκαλοι καί ἄλλοι ἄνθρωποι τό μεταφέρανε στά συγγράμματά τους, κάποιος θά μποροῦσε νά μή ἔχει καμιά ἐμπιστοσύνη [...]. Ἡ ἔλευση ἐκείνη τήν ἡμέρα τῆς φλόγας ἀπό τόν οὐρανό, πού ἐπανέρχεται στόν συγκεκριμένο χρόνο καί τόπο, γίνεται ἀφορμή νά μένουμε ἔκπληκτοι». (β) Ἡ καταστροφή τοῦ Ἱ. Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως ἀπό τόν Χαλίφη Ἄλ Χακίμ, τό ἔτος 1009 μ.Χ. , ὀφείλεται, σύμφωνα μέ τούς ἱστορικούς Ἴμπν Ἀλ-Καλανίσι (1070-1160 μ.Χ.),

Σίμπτ Ἄλ Τζάουζι καί Μπάρ Ἐμπραῖο (1226-1286 μ.Χ.) στή φοβερή ἀπήχηση τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτός μεταξύ τῶν Ἀράβων μουσουλμάνων. Ὀλίγες δεκαετίες πρό τούτου, γραπτή ἀναφορά τοῦ ἐκ ΚΠόλεως ἀπεσταλμένου στήν Ἁγία Πόλη Ὀρθοδόξου Κληρικοῦ Νικήτα πρός τόν Αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνο Πορφυρογέννητο, τό

Πάσχα τοῦ 947 μ.Χ., μαρτυρεῖ ἐπιπλέον, ὅτι οἱ ἀραβικές Ἀρχές τῶν Ἱεροσολύμων θορυβημένες ἀπό τήν ἀπήχηση τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτός τοῦ Μ. Σαββάτου στόν πληθυσμό τῆς Συρίας, καί ἀπό τίς τάσεις μεταστροφῆς τοῦ πληθυσμοῦ στό Χριστιανισμό, ἀποπειράθηκαν νά σταματήσουν τό ἔτος ἐκεῖνο καί πάλι τήν ἱερά Τελετή, ἀλλά δύο κανδῆλες στήν Ἁγία Ἀποκαθήλωση ἄναψαν θαυματουργικῶς μόνες τους, μέ τόν ἀναμενόμενο βέβαια ἀντίκτυπο μεταξύ τοῦ χριστιανικοῦ καί τοῦ ἑτεροθρήσκου πλήθους. (γ) Τό θαῦμα τοῦ Ἁγίου Φωτός, μέχρι τοῦ ἔτους 1238 ἦταν ἐπισήμως ἀποδεκτό καί ἀπό τούς Λατίνους· ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Πάπας Οὐρβανός Β΄ τό διεκήρυξε ἐπισήμως στή Σύνοδο τῆς Κλερμόν στή Γαλλία (1095 μ.Χ.), κατά τήν ἔναρξη τῆς Α´ Σταυροφορίας. Μέ ἀπόφαση, ὅμως, τοῦ Πάπα Γρηγορίου Θ΄ τοῦ 1238, ἀπορρίφθηκε τό θαῦμα καί ἀπαγορεύθηκε ἡ παρουσία πιστῶν τοῦ παπισμοῦ στήν τελετή, τό ὁποῖο ἰσχύει μέχρι καί σήμερα. Στήν ἐργασία τοῦ κ. Σκαρλακίδη παρατίθενται πλήν τῆς μαρτυρίας τοῦ Πάπα Οὐρβανοῦ Β΄ (ἁγίου τῶν Ρ/καθολικῶν) καί οἱ ὑπέρ τοῦ Ἁγίου Φωτός μαρτυρίες ἄλλων δύο ἁγίων τοῦ λατινισμοῦ, τοῦ Ριχάρδου τοῦ Εὐλογημένου (1027 μ.Χ.) καί τοῦ Πέτρου τοῦ Σεβασμίου (1092-1156 μ.Χ.). Ἀπρόσμενη εἶναι ἡ συνδυασμένη μαρτυρία καί πολλῶν φραγκο-λατίνων ἱστορικῶν, ὀκτώ τόν ἀριθμό, περί τῆς «ἀποτυχίας» τοῦ θαύματος τό 1101 μ.Χ., λόγῳ τῶν ἐγκλημάτων καί ἁμαρτιῶν τῶν νεήλυδων Σταυροφόρων, κατάσταση τήν ὁποίαν ἄλλαξε μόνον ἡ παρέμβαση τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων στήν τελετή καί ἡ τελική ἔλευση τοῦ Ἁγίου Φωτός στούς Ἕλληνες· κατά τήν ἐπισήμανση τοῦ συγγραφέως: «Τί σημαίνει, ὅμως, αὐτή ἡ ἄρνηση τοῦ Ἁγίου Φωτός νά φανερωθεῖ ἐκεῖνο τό Μεγάλο Σάββατο τοῦ 1101, ὅσον ἀφορᾷ στήν ἐγκυρότητα τοῦ θαύματος; Τήν διαψεύδει ἤ μήπως τήν ἐπισφραγίζει καί τήν ἐπιβεβαιώνει; Ἀπό τή διήγηση τῶν γεγονότων καθίσταται φανερό ὅτι παρά τό ὄνειδος καί τήν ταπείνωση πού ὑπέστησαν οἱ Λατῖνοι, καί πρωτίστως ὁ Δαϊμβέρτος (σ.β.: ὁ λατῖνος πατριάρχης), κανείς δέν ἦταν σέ θέση νά ἀναπαραγάγει τό Ἅγιο Φῶς μέ τεχνητό τρόπο (σ.β.: δηλ. γιά νά μή ἐξευτελισθοῦν)!». «Κι αὐτό γιά ἕναν ἁπλό λόγο: ἐπειδή, ὅπως ἔχει ἤδη καταστεῖ σαφές, κατά τή διάρκεια τῆς τελετῆς δέν ὑπῆρχε κανείς στό ἐσωτερικό τοῦ μνημείου. Ὁ Τάφος ἦταν κλειδωμένος καί τά κλειδιά τά κατεῖχε ἀποκλειστικά ὁ Δαϊμβέρτος. Κατά συνέπεια, ἡ ἀναπάντεχη ἔλευση τοῦ Ἁγίου Φωτός μέσα σ’ ἕναν κενό Τάφο, τό πρωΐ τῆς Κυριακῆς,

21ης Ἀπριλίου τοῦ 1101, ἐνῷ ἀπουσίαζε ὁ Δαϊμβέρτος, ἀποτελεῖ ἕνα ἀδιαμφισβήτητο τεκμήριο γιά τήν ἐγκυρότητα τοῦ θαύματος». Ἡ μελέτη αὐτή γενικῶς διακρίνεται γιά τήν ἔκταση τῶν παρατιθεμένων πληροφοριῶν, μέ τήν προσεκτική ἑρμηνεία των, μέ τήν τεκμηρίωση τοῦ περιεχομένου τῶν πρωτογενῶν μαρτυριῶν καί τήν πλαισίωσή τους μέ τίς δευτερογενεῖς πηγές, μέ τήν πλήρη διαζωγράφιση τῶν ἱστορικῶν συγκυριῶν, ἀλλά καί μέ τή συμπλήρωση τῶν ἱστορικῶν γεγονότων ἀπό σημαντικές σημερινές μαρτυρίες περί τοῦ θαύματος. Ἡ ἁπλή γλώσσα, ὁ τρόπος παραθέσεως τῶν στοιχείων καί οἱ ἐπεξηγήσεις καθιστοῦν τό ἐπιστημονικό περιεχόμενο προσιτό καί στούς πλέον ἁπλούς

ἀναγνῶστες, ἐνῷ ὁ τρόπος παραθέσεως τῶν τεκμηρίων καί ἡ μέθοδος προσεγγίσεως τῶν πηγῶν ἕως καί τήν μετάφρασή τους διέπονται ἀπό καθαρῶς ἐπιστημονικό πνεῦμα, ἐμφανές καί στήν ἀποφυγή περιττῶν ἐπαναλήψεων καί μακρυλογίας. Παρατίθεται ἐπίσης πίναξ βιβλιογραφίας καί εὑρετήριο ὀνομάτων. Ἡ στοιχειοθεσία γενικῶς, οἱ ποιοτικές πολύχρωμες φωτογραφίες, τά σχεδιαγράμματα, οἱ χάρτες κι οἱ γκραβοῦρες, ἡ ποιότης τοῦ χαρτιοῦ (illustration), συμπληρώνουν τό οὕτως ἤ ἄλλως πολύτιμο ἐπιστημονικό περιεχόμενο τῆς ἐκδόσεως. Πολύ χαρακτηριστική τῆς ἐπιμελείας τοῦ συγγραφέως καί πρωτότυπη γιά ἕνα ἔργο μέ τόσο εὐρύ φάσμα ἀποδεκτῶν ἡ παράλληλη παράθεση (1) φωτογραφιῶν τῶν αὐθεντικῶν καί παλαιοτάτων χειρογράφων τῶν μαρτυριῶν περί τοῦ Ἁγίου Φωτός, (2) τοῦ μεταγεγραμμένου ἀπό τά χειρόγραφα αὐθεντικοῦ κειμένου (ἑλληνικοῦ, ἀραβικοῦ, λατινικοῦ καί ρωσικοῦ) καί (3) τῆς νεοελληνικῆς μεταφράσεώς του (μέσῳ συνήθως ἄλλης μεταφράσεως). Γιά τή μετάφραση μερικῶν κειμένων ἀπό τά ἀνέκδοτα ἀραβικά χειρόγραφα, ὁ κ. Σκαρλακίδης ἐπέτυχε τή βοήθεια Ἀραβιστῶν Ἀκαδημαϊκῶν Ἐπιστημόνων, ὡς τοῦ Τούρκου Καθηγητοῦ Dr. Fuat Sezgin καί τοῦ Δόκτορος Gamal al-Tahir. Πλήν τούτου καί οἱ προσεγγίσεις μεταγενεστέρων ἐρευνητῶν - ἱστορικῶν παρατίθενται πλήρεις στίς ὑποσημειώσεις, στό ξενόγλωσσο πρωτότυπό τους. Ἡ μελέτη τοῦ κ. Σκαρλακίδη συμπεριέλαβε, ἀξιοποίησε καί συμπλήρωσε ὅλες τίς μέχρι τώρα σχετικές ἱστορικές μελέτες, τῶν J. Mosheim (1736), G. Klameth (1913), Ignaty Kratchkovsky (1914), τοῦ ἡμετέρου μακαριστοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Καλλίστου Μηλιαρᾶ (1934), τῶν M. Ganard (1955), Otto Meinardus (1962), F. Peters (1985) καί τοῦ Ἐπισκόπου (παλαιοῦ ἡμερολ.) Φωτικῆς Αὐξεντίου (1999). Πέραν τῆς ἀξίας τοῦ συγγράμματος κατά πρῶτον ὡς πρός τήν τεκμηρίωση ἑνός μοναδικοῦ ἱστορικοῦ φαινομένου, ἑνός θαύματος πού λαμβάνει χάριτι Θεοῦ χώραν κατ’ ἔτος διά τῆς εὐλογίας τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας προς χάριν τῶν πιστῶν προσκυνητῶν, ἡ ἀξία του ἔγκειται καί στήν παράθεση σημαντικῆς βιβλιογραφίας καί ἱστορικῶν λεπτομερειῶν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας τῶν Ἱεροσολύμων, καί κυρίως στήν ἀπόδειξη τοῦ ἱστορικοῦ καί ἀκαταμαχήτου δικαιώματος τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριαρχείου τῶν Ἱεροσολύμων να προΐσταται στήν Τελετή ὁ Πατήρ καί Πατριάρχης του, ἔναντι τῶν ἑτεροδόξων ἐκπροσώπων, στή σημερινή ἐποχή, ὅταν ὄχι μόνον τό θαῦμα, ἀλλά καί ἡ ἴδια ἡ ἱερά Τελετή τοῦ Ἁγίου Φωτός βάλλεται πανταχόθεν. Ἡ μετά χεῖρας βιβλιοπαρουσίαση δέν μπορεῖ παρά νά ἀδικεῖ (λόγῳ περιορισμένου χώρου) τήν ἀξία τοῦ βιβλίου, ἡ ὁποία ὅμως – φρονοῦμε - θά ἐκτιμηθεῖ ἐπαρκῶς ἀπό τους μέλλοντες ἀναγνῶστες του. Ἡ παρουσιαζόμενη μελέτη τοῦ κ. Σκαρλακίδη ἤδη ἐκτυπώνεται καί στά

ἀγγλικά καί ἀκολουθοῦν μεταφράσεις της στά ρωσικά, ἱσπανικά, ρουμανικά καί σερβικά. Μετά τήν ἀνάγνωση ἑνός τόσο σημαντικοῦ βιβλίου, αἰσθάνεται κανείς ὑποχρεωμένος νά εὐχαριστήσει γιά τήν προσφορά του τόν κ. Σκαρλακίδη καί γιά τήν πρόθεσή του, ἡ

ὁποία εἶναι τόσο μεγαλύτερης ἀξίας, καθ΄ ὅσον ὁ κ. Σκαρλακίδης δέν εἶναι ἐπιστήμων ἱστορικός ἤ θεολόγος, ἀλλ’ ἐν προκειμένῳ ἔχει φθάσει ἤ καί ὑπερβῇ τά μέτρα τῶν εἰδικῶν αὐτῶν τομέων. Τό παρουσιαζόμενο σύγγραμμα δέν ἀποσκοπεῖ βέβαια καί οὔτε χρειάζεται νά πείσει περί τῆς πραγματικότητος τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτός (διότι οἱ ἐκ προθέσεως δύσπιστοι «οὐδέ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ πεισθήσονται»)· περί τοῦ

θαύματος τούτου πρωτίστως πολλοί ἐν Ἱεροσολύμοις Ἁγιοταφῖται ἔχουν ἀκούσει ἀπό τά χείλη πάρα πολλῶν πιστῶν, στούς ὁποίους εἴτε οἱ λαμπάδες ἤ οἱ κανδῆλες πλησίον των ἄναψαν αὐτομάτως εἴτε κάποιο ἄλλο θαυμαστό σημεῖο συνέβη στην Τελετή τῆς μεσημβρίας τοῦ Μ. Σαββάτου. Ἄν κάποιοι παρευρισκόμενοι, γιά λόγους πού γνωρίζει ὁ

Χριστός, δέν ἀξιώθηκαν τέτοιας φωτοφανείας, τοῦτο ὡστόσο δεν ἀποτελεῖ λόγο γενικῆς ἀποσιώπησης τοῦ καταφανοῦς θαύματος ἤ περιορισμοῦ τῆς βουλῆς καί τῶν θαυμάτων τοῦ Θεοῦ. Ἄλλωστε, κατά την Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, «δεν εἶναι ἀσφαλής γιά τούς δούλους ἡ ἀπόκρυψη τῶν θαυμάτων τοῦ Δεσπότου των». Κυρίως ἀπευθύνεται ἡ μελέτη τοῦ κ. Σκαρλακίδη στούς ἀδυνάμους καί ἀμφιβάλλοντες πιστούς, τούς ὁποίους προσκαλεῖ νά θέσουν τήν χεῖρα των «ἐπί τόν τύπον τῶν ἥλων» καί νά ἀπορρίψουν τή θύραθεν προπαγάνδα, ἡ ὁποία ἀμφισβητώντας τό θαῦμα τοῦ Ἁγίου Φωτός τῶν Ὀρθοδόξων, ἀμφισβητεῖ μέν πρωτίστως τήν μοναδικότητα (“exclusiveness”) τῆς Ὀρθοδοξίας στην κοινωνία Της μέ τήν Ἁγία Τριάδα, ἀμφισβητεῖ δέ ἐπίσης τήν ἀξιοπιστία καί εἰλικρίνεια τῆς ἀγράφου καί γραπτῆς Παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία παραδίδεται ἀπό γενεά σέ γενεά μέ ἀπόλυτο σεβασμό, ἀκρίβεια καί φόβο Θεοῦ· ἡ προπαγάνδα αὐτή ὠθεῖ ἐν τέλει και σέ περιφρόνηση τοῦ παραγγέλματος τοῦ Συνοδικοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας (ἐπί ἀπειλῇ ἀναθέματος) νά μᾶς διέπει μιά καλή ἁπλότητα (εὐπιστία) στό θέμα τῆς παραδοχῆς τῶν θαυμάτων πού ἐνεργοῦνται Θεόθεν ἐντός τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας μας. Ὡς ἐκ τούτου, τό βιβλίο ἀποτελεῖ μιά «ἠχηρή» ἀπάντηση στούς σπορεῖς προτεσταντικῶν ζιζανίων δυσπιστίας καί εἰρωνείας, οἱ ὁποῖοι εἶχαν τήν ἀπαίτηση νά θέσουν τις κάμερές τους ἐντός τοῦ Κουβουκλίου τό Μ. Σάββατο γιά νά δοῦν το θαῦμα· τώρα οἱ ἐν λόγῳ «σπουδασταί» μποροῦν νά τό δοῦν, ἐρευνώντας τήν καταγραφή του ἀπό τον κ. Ἀνδρέα Βολκώφ, ὁ ὁποῖος τους ἐπρόλαβε «τῇ καλῇ ἀπιστίᾳ» και «προέδραμε τάχιον» στό κενό Μνῆμα, γιά νά δῇ τό Φῶς ἐν τῷ Τάφῳ. Ἄφωνοι ἄς μείνουν ἔμπροσθεν τῆς σωρείας τῶν ἀληθινῶν καί δή ἐγγράφων ἱστορικῶν μαρτυριῶν τοῦ Θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτός καί οἱ νεοεποχῖται βλάσφημοι τῆς θεότητος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, τύπου Κώδικος Ντά Βίντσι τοῦ Dan Brown, οἱ ὁποῖοι ἀμφισβητοῦν τον Ἰησοῦν, Πρῶτον καί Ἔσχατον καί μόνον κατά κυριολεξίαν Χριστόν, ἐκεῖνοι πού βάσει μεμονωμένων ἀποκρυφιστικῶν χειρογράφων και φαντασιοκοπημάτων τοῦ παρελθόντος, ὡς τό γνωστικόν «Εὐαγγέλιον τοῦ Ἰούδα», προσπαθοῦν να διαστρέψουν τήν ἱστορική ἀλήθεια τῆς Σαρκώσεως τοῦ Ἀχωρήτου Λόγου. Ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος ἔθηκε καί θέτει τά ἀποτυπώματα τῆς ἀκτίστου ἐνεργείας Του στήν κτιστή ὕλη, εἴτε αὐτή εἶναι ἀχειροποίητες Ἱ. Εἰκόνες, εἴτε ἄφθαρτα Ἱ. Λείψανα, εἴτε Ἱερά Προσκυνήματα, ὡς ὁ λίθος τῆς Ἀναλήψεως ἐπί τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν, Αὐτός δύναται καί να «ἀποτυπώνει» τό Φῶς του καί στην κτιστή ὕλη τοῦ κεριοῦ καί τῶν ὀπτικῶν συσκευῶν μας, ἐπειδή ὁ Χριστός «χαίρει ἐρευνώμενος, ὡς φιλάνθρωπος· διό πρός τοῦτο προτρέπει ἡμᾶς, προτείνων τοῖς διαπιστοῦσι τήν πλευράν, ὡς τῷ Θωμᾷ, τῷ κόσμῳ πιστούμενος τήν Αὐτοῦ τριήμερον Ἔγερσιν». Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας.

*. Ἡ ἑτοιμασία ἔγινε ἀπό τις Ἐκδόσεις «Ἐλαία»· ἡ κεντρική διάθεση τοῦ βιβλίου γίνεται ἀπό τις ἐκδόσεις Ἀθ. Σταμούλη, Ἀβέρωφ 2,τηλ. 210 523 8305 καί φάξ 210 523 8959.