Eρμηνευτική προσέγγιση στα χωρία 13-16 του 13ου Κεφαλαίου της Αποκαλύψεως -- πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου

Το ιστορικό πλαίσιο του χαράγματος

Η  έννοια του Χαράγματος του Αντιχρίστου θα έχει υπόσταση μέσα σε συγκεκριμένα ιστορικά πλαίσια που θα είναι τα εξής.

Α. Γέννηση -Εμφάνιση του Αντιχρίστου.

Β. Εμφάνιση του ψευδο-προφήτη.

Γ. Εμφάνιση των Προφητών Ηλία και Ενώχ.

Δ. Κηρυκτική δράση των προφητών για 3,5 χρόνια

Ε. Θαύματα των προφητών

ΣΤ. Θανάτωση των προφητών -Ανάσταση και ανάληψη αυτών.

Ζ. Ανοικοδόμηση του ναού του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα

Η. Σφράγιση των πιστών με την σφραγίδα του Αρνίου.

 

Η  διαδικασία του ΧΑΡΆΓΜΑΤΟΣ/ΣΦΡΑΓΙΣΜΑΤΟΣ του Αντιχρίστου

«…καὶ ποιεῖ πάντας, τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς πτωχούς, καὶ τοὺς ἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους, ἵνα δώσωσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς δεξιᾶς ἢ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν,(Αποκ.13,16) ..καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ» (Αποκ.13,17) Αποκ. 13,18 Ὧδε ἡ σοφία ἐστίν· ὁ ἔχων νοῦν ψηφισάτω τὸν ἀριθμὸν τοῦ θηρίου· ἀριθμὸς γὰρ ἀνθρώπου ἐστί· καὶ ὁ ἀριθμὸς αὐτοῦ χξς.

Όπως διαβάζουμε γράφεται  υπάρχουν τρείς πρακτικές  με τα οποία θα μπορεί να σφραγιστεί ο οπαδός του Αντιχρίστου για να αποκλειστεί οικονομικά.

Α. Το Χάραγμα (στο χέρι και στο μέτωπο)

Β. Το όνομα του Αντιχρίστου

Γ.Ο  αριθμός του ονόματος αυτού

(Παρατήρηση :Το κόμμα (,) στο κείμενο χωρίζει ΚΑΙ ΔΕΝ ΣΥΝΔΕΕΙ ΙΔΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. Τα ίδια  που σχετίζονται και συνδέονται είναι αυτά που χωρίζονται από το ΔΙΑΖΕΥΚΤΙΚΟ (ή).}

 

Αφελώς σήμερα μερικοί συνδέουν την λέξη χάραγμα με τον γραμμωτό κώδικα (bar code) επειδή ο γραμμωτός κώδικας αποτελείται απο χαραξιές. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας λέγει ότι η λέξη ΧΑΡΑΓΜΑ σημαίνει "ΣΩΜΑ ΜΕ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ"(Ομιλία εις τις Πράξεις ΛΗ,Γ). 
Ο δε Π.Τρεμπέλας λέγει ότι ΧΑΡΑΓΜΑ=ΓΛΥΠΤΟΝ ΕΡΓΟΝ ΤΟΡΝΕΥΤΟΝ 

(Γλυπτό σκαλιστό) και ότι η λέξη χρησιμοποιείται "περι των ομοιωμάτων ειδώλων" (Υπομν.εις Πράξεις σελ.494).

 

ΧΑΡΑΓΜΑ σημαίνει

Μορφή Θεού-Εκόνα Θεού -αντικείμενο λατρείας Εικόνα ή άγαλμα (σύμβολο λατρείας)

 

Το όνομα στην εκκλησιαστική παράδοση

Το «όνομα» στην 'Εκκλησιαστική Παράδοσί μας χρησιμοποιείται ιδιωματικώς αντί του προσώπου και των ιδιοτήτων του, δηλαδή «όνομα» και πρόσωπο ταυτίζονται· Αυτό  σημαίνει, ότι λέγοντες «όνομα», εννοούμε το υπό τούτου σημαινόμενο πρόσωπο, δηλώνουμε την φύση του προσώπου· επίσης όμως, το «όνομα» είναι ταυτόσημο με την ενέργεια του προσώπου (του Θεού η του σατανά).

Ο άνθρωπος ο οποίος δεν φέρει την «Σφραγίδα του 'Αρνίου», δηλαδή δεν βιώνει το 'Ησυχαστικό και Ευχαριστιακό ῏Ηθος της 'Ορθοδόξου 'Εκκλησίας, διατελεί σε μίαν τοιαύτη εσωτερική κατάσταση, κατά την οποία τόσο η «θεωρία» όσο και η «πράξις», δηλαδή τόσο ο «νούς» (= η ενέργεια της ψυχής), όσο και τα «έργα» (= η πρακτική αρετή), έχουν προδιατεθεί για να υποδουλωθούν πλήρως και οριστικώς στον Διάβολο διά μέσου του 'Αντιχρίστου.

 

Ο Αριθμός του Ονόματος αυτού

Όπως, έχουν επισημάνει οι διάφοροι μελετητές της Αποκάλυψης  δεν έχουμε τέλεια και απόλυτη γνώση του ονόματος του Αντιχρίστου παρά μόνο σχετική μέσω του αριθμού  του ονόματος, χωρίς να  γνωρίζουμε αυτό καθεαυτό το όνομα. Γνωρίζουμε την αριθμητική αξία του ονόματος, όμως, δεν γνωρίζουμε ποιο, ακριβώς, θα είναι το όνομα του Αντιχρίστου.

Oι Πατέρες τονίζουν ιδιαίτερα τη σχετικότητα της γνώσης που μας έχει αποκαλυφθεί και αποτρέπουν τους πιστούς απ’ το να ασχολούνται με την αναζήτηση ονομάτων που φέρουν τον αριθμό 666. Είναι ασφαλέστερο και πιο ακίνδυνο να περιμένουμε την έκβαση της προφητείας παρά να στοχαζόμαστε επίμονα και να προσπαθούμε να μαντέψουμε ονόματα που τυχαίνει να φέρουν αυτόν τον αριθμό.

Η πλήρης και απόλυτη αποκάλυψη του ονόματος του Αντιχρίστου δεν θα συμβεί παρά  μόνο μετά  την έλευσή του και την εμφάνισή του στο προσκήνιο της ιστορίας. Όταν λοιπόν έλθει ο Αντίχριστος τότε θα αποκαλυφθεί και το όνομά του. Άλλωστε, όσα ονόματα κι αν βρεθούν να έχουν αυτόν τον αριθμό – και μπορούν να βρεθούν πολλά  - πάντοτε θα εξακολουθεί να παραμένει μετέωρο το ίδιο ερώτημα ποιο, ακριβώς, απ’ όλα τα ονόματα,που έχουν βρεθεί με τον αριθμό 666 είναι του Αντιχρίστου.

Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία αναφέρονται ως ονόματα του Αντιχρίστου κάποια απ’ τα ονόματα που αναφέρονται στην πατερική γραμματεία αλλά και κάποια άλλα που δεν απαντώνται σ’ αυτήν, όπως το γοτθικό όνομα « ΓΕΝΣΗΡΙΚΟΣ », που αναφέρεται σε αναθεωρήσεις της ερμηνείας του Αγίου Βικτωρίνου. Τα περισσότερα, όμως, από αυτά είναι « προσηγορικά ».

«Προσηγορικά » λέγονται τα ονόματα που δίνονται σε κάποιον όχι κατά την ονοματοδοσία στην παιδική του ηλικία, αλλά αργότερα επειδή έτσι τον φωνάζουν οι  πολλοί. Τα προσηγορικά ονόματα του Αντιχρίστου εισήχθησαν στον κατάλογο με τα πιθανά ονόματα του Θηρίου μεταγενέστερα σε σχέση με τα κύρια,καθώς μνημονεύονται πρώτη φορά από τον Οικουμένιο.

Τα πιθανά προσηγορικά ονόματα του Αντιχρίστου χωρίζονται σε δύο κατηγορίες.Σε ονόματα που ο ίδιος ο Αντίχριστος θα δώσει στον εαυτό του (η παράδοση αναφέρει μόνο το όνομα ΝΙΚΗΤΗΣ) και σε ονόματα που θα του δώσουν οι εχθροί του και ο ίδιος θα τα υιοθετήσει. Αυτά είναι και τα περισσότερα. Ενώ θα αποδοθούν στον Αντίχριστο απ’ τους αντιπάλους του, αυτός, όχι μόνο δεν θα δοκιμάσει κάποια αισχύνη γι αυτά, αλλά, αντίθετα, θα αισθανθεί εξ αιτίας τους ιδιαίτερη χαρά και ευχαρίστηση εις τρόπον ώστε να μην αισχύνεται να ονομάζει και ο ίδιος τον εαυτό του μ’ αυτά τα ονόματα. Θα τα αποδεχθεί και θα τα υιοθετήσει, αποδεικνύοντας έτσι, πως ανήκει σ’ αυτές τις μοχθηρές και θεοστυγείς προσωπικότητες, για τις οποίες λέγει ο απόστολος, « ὧν ἡ δόξα ἐν τῇ αἰσχύνη αὐτῶν ». Παραθέτουμε τα ονόματα:

 

Παραδείγματα ονομάτων που φέρουν τον αριθμό 666 που αναφέρουν εκκλησιαστικοί συγγραφείς

 

1.    ΕΥΑΝΘΑΣ (Το αναφέρουν οι Άγιοι Ειρηναίος Λυώνος, Ιππόλυτος και Νεόφυτος ο έγκλειστος. Σημαίνει «ανθηρός».

2.   ΛΑΤΕΙΝΟΣ (Το αναφέρουν οι Άγιοι Ειρηναίος Λυώνος, Ιππόλυτος και Νεόφυτος ο έγκλειστος602 και στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία οι Ανδρέας, Αρέθας και Νικήτας ο Παφλαγών)

3.   ΤΕΙΤΑΝ (Αναφέρεται απ’ τους Αγίους Ειρηναίο, Ιππόλυτο, Βέδα, και Νεόφυτο τον έγκλειστο). Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία το       « τειτάν » αναφέρεται και απ’ τους Οικουμένιο, Ανδρέα, Αρέθα, Ησύχιο τον Αλεξανδρινό λεξικογράφο και Νικήτα τον Παφλαγόνα. Η πρώτη συλλαβή γράφεται με δίφθογγο « ει ». Ο Οικουμένιος επισημαίνει πως η λέξη « τιταν » γράφεται με « ι », θεωρεί όμως πως είναι δυνατόν να γραφεί και με δίφθογγο « ει », εφ’ όσον ετυμολογηθεί απ’ το ρήμα « τείνω »

Ο Άγιος Βέδας επισημαίνει πως η λέξη « τιτάν » σημαίνει « γίγας » και προσθέτει πως θεωρείται ότι ο Αντίχριστος θα οικειοποιηθεί αυτό το όνομα καθώς θα έχει υπερβεί σε δύναμη κάθε άλλον, ενώ θα κα ἀγαλλιάσεται ὡς αὐτοῦ…

4.   « ΑΝΤΕΜΟΣ (=ΑΝΤΙΘΕΤΟΣ ΣΤΗΝ ΤΙΜΗ)  ». (Αναφέρεται απ’ τον Άγιο Βέδα)

5.   ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΣ (Το αναφέρει ο Άγιος Νεόφυτος ο έγκλειστος και στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία οι Οικουμένιος, Ανδρέας, Αρέθας και Νικήτας ο Παφλαγών)

6.   ΛΑΜΠΕΤΙΣ =ΛΑΜΠΡΟΣ (Το αναφέρουν  οι Οικουμένιος, Ανδρέας και Αρέθας).Σημαίνει «ευλογημένος».

7.   ΣΑΡΑΠΙΔΟΣ (Αναφέρεται απ’ τον Νικήτα τον Παφλαγόνα. « Σάραπις » ήταν το όνομα ενός απ’  τους σημαντικότερους θεούς της Αιγύπτου. Τίθεται σε γενική, προφανώς, για να προκύψει ο αριθμός 666)

8.   Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ». Σύμφωνα με τους Οικουμένιο και Αρέθα την πιθανή αυτή ονομασία θα δώσει ο ίδιος ο Αντίχριστος στον εαυτό του για τις νίκες του κατά των τριών βασιλέων,που αναφέρει ο προφήτης Δανιήλ.

9.   Ο  ΕΠΙΣΑΛΟΣ (=ασταθής). Αναφέρεται μόνο απ’ τον ΟικουμένιΟ

10.                ΚΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ».( Αναφέρεται απ’ τους Οικουμένιο, Ανδρέα και Αρέθα)

11. ΑΛΗΘΗΣ ΒΛΑΒΕΡΟΣ » (Αναφέρεται απ’ τους Οικουμένιο, Ανδρέα και Αρέθα)

12.                « ΠΑΛΑΙ ΒΑΣΚΑΝΟΣ » (Οικουμένιος, Ανδρέας και Αρέθας)

 

13. ΑΜΝΟΣ ΑΔΙΚΟΣ (Οικουμένιος, Ανδρέας και Αρέθας)

 

----------------------------------------------------------------------------

Η θέση του χαράγματος και η ερμηνεία

«ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς δεξιᾶς». Γιατί; «Ινα των δεξιών και αγαθών έργων εκκόψη την ενέργειαν» (Ανδρ. – Αρέθ.) – για να μην τους αφήσει να πράττουν τα καλά και αγαθά έργα.
«ἐπὶ τῶν μετώπων): στο μέρος που βρίσκεται επάνω από τα μάτια τους για να «εμποιήση σκοτασμόν τοις απατωμένοις» (Αρέθ.) και «ίνα εν τη πλάνη και τω σκότει διδάξη αυτούς παρρησιάζεσθαι» (Ανδρ.) και «του μη ώς εν ημέρα ευσχημόνως αντέχεσθαι της ευσεβείας» (Αρέθ.). Δηλαδή, θέλει σ’ αυτούς που απατά να φέρει σκοτασμό, όχι μόνο στα μάτια, αλλά και στο νου και έτσι να τους διδάξει να περπατούν και να ενεργούν με θάρρος μέσα στη πλάνη και στο σκοτάδι, και να μην αντέχουν πια την ευσέβεια και την ευσχήμονα ζωή της ημέρας και του φωτός.

Για το σφράγισμα επί των μετώπων γράφει και ο άγιος Ιππόλυτος, πώς αυτό πραγματοποιείται για να είναι όλοι στεφανωμένοι μ’ αυτό και έτσι να περιφέρουν μαζί τους «πύρινον και ού ζωής, αλλά θανάτου στέφανον (=στεφάνι πύρινο και όχι ζωής, αλλά θανάτου)».Αναφέρει μάλιστα ως παράδειγμα εξωτερικό. αυτό που μηχανεύθηκε εναντίον των Ιουδαίων ο Αντίοχος ο Επιφανής, ο βασιλιάς της Συρίας, ένας από τους επιγόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτός, με πολλή υπερηφάνεια, έβγαλε διάταγμα που έλεγε, όλοι να στήσουν βωμούς μπροστά στις θύρες των σπιτιών τους, και όλοι να θυσιάζουν σ’ αυτούς και στεφανωμένοι με κισσούς να κάνουν πομπές στο Διόνυσο, και όσοι δε θέλουν να υποταχθούν, να τους σκοτώνουν μετά από δίκη και βασανισμό. Αλλά κι αυτός πήρε από τον δικαιοκρίτη και παντεπόπτη Θεό τον αντάξιο βασανισμό. Διότι πέθανε καθώς τον έτρωγαν τα σκουλήκια. Αυτά λέει ο άγιος Ιππόλυτος για το θηρίο που μηχανεύεται πώς να θλίβει πολύ τους αγίους.

 

Η σχέση του χαράγματος με την εμπορική διαδικασία και η έννοια της διαδικασίας αυτής.

Το σφράγισμα του θηρίου, θα προσπαθήσει ο υπασπιστής του να το απλώσει παντού, στις αγορές και στις πωλήσεις «ίνα τοις τούτο μη λαμβάνουσιν εκ της των αναγκαίων ενδείας βίαιος επαχθή θάνατος» (Ανδρ.) – ώστε εκείνοι που δε θα δεχθούν το σφράγισμα, καθώς δε θα έχουν τα αναγκαία για να ζήσουν, να δεχθούν βίαιο θάνατο. Τότε, λέει ο άγιος Ιππόλυτος, θα υπάρχει μεγάλη θλίψη, τέτοια που δεν υπήρχε ποτέ πριν, και θα αποστέλλονται πολλοί σε κάθε πόλη και χωριό για να θανατώνουν τους πιστούς. Και οι Ιουδαίοι γι’ αυτή την απώλεια θα ευφραίνονται και οι εθνικοί θα επιχαίρουν και θα βοηθούν στο διωγμό οι άπιστοι.

Οι πιστοί θα διώκονται απ’ τη δύση στην ανατολή και άλλοι απ’ την ανατολή στο νότο, και θα κρύβονται στα βουνά και στις σπηλιές, αλλά θα τους πολεμά το βδελυρό διάταγμα και θα τους κυνηγά όπου κι αν βρίσκονται «δια θαλάσσης και δια ξηράς». Θα τους θανατώνει και θα τους καταστενοχωρεί, κι αυτοί δε θα μπορούν ούτε να πουλήσουν «τι των ιδίων (=κάτι από τα δικά τους)»,ούτε να αγοράσουν «παρά των αλλοτρίων», εκτός κι αν έχουν χαραγμένο το όνομα του θηρίου στο χέρι ή στο μέτωπο. «Πάντες γάρ οι πιστοί τότε εκ του τόπου εκδιωχθήσονται» και θα απομακρυνθούν από τα σπίτια τους και θα διωχθούν από τις πόλεις και θα διασύρουν δημοσίως «και πάση κολάσει κολασθήσονται και εκ παντός του κόσμου εκβληθήσονται».

Οι περισσότεροι σύγχρονοι  ερμηνευτές συνδέουν το χάραγμα με την καθημερινή εμπορική διαδικασία. Αυτό βέβαια προϋποθέτει την ύπαρξη ορατού Χαράγματος. Οι Αρέθας και Ανδρέας Καισαρείας είδαμε ότι μιλάμε για πνευματικό χάραγμα.

Εφόσον το χάραγμα είναι ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ και η εμπορική διαδικασία παραπέμπεται σε πνευματική ερμηνεία. Ο Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης γράφει:

«Οι Άγιοι του Θεού είναι μεγάλοι έμποροι, που πλούτησαν συνάζοντας όλους τους πνευματικούς θησαυρούς, όλες τις αρετές: πραότητα, ταπεινοφροσύνη, εγκράτεια, υπομονή, ζέουσα πίστη, ελπίδα, αγάπη. Γι’ αυτό τους ζητούμε τις άγιες δεήσεις τους, όπως ο φτωχός ζητεί ελεημοσυνη από τον πλούσιο, για να μας βοηθήσουν στην πνευματική μας ανέχεια. Για να μας διδάξουν πώς να προσευχόμαστε και πώς να προοδεύουμε σε όλες τις ευαγγελικές αρετές. Για να μεσιτεύουν, με την παρρησία που έχουν στον Θεό, ώστε να μας αφεθούν οι αμαρτίες που κάμαμε έως τώρα και να προστατευθούμε μπροστά στις αμαρτίες που μας περιμένουν στο μέλλον. Πηγαίνουμε στα καταστήματα των γήινων εμπόρων, για να αγοράσουμε τις πραμάτειες τους. Πώς να μην απευθυνθούμε και στους ουρανίους εμπόρους με θερμή προσευχή, σαν με άλλο ασήμι και χρυσάφι; Πώς να μην τους ζητήσουμε τη μεσιτεία τους ενώπιον του Θεού για την άφεσι των αμαρτιών μας και τη χαρίτωσι του βίου μας; Είναι τόσο φυσικό να το κάνουμε αυτό»

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 248-249)

Οι άνθρωποι που θα προσκυνήσουν ντον Αντίχριστο και θα πάρουν το χάραγμα δεν θα έχουν διάθεση ελεημοσύνης, ούτε προσευχής και καλών έργων οπότε δεν θα μπορούν να «αγοράσουν « την Χάρη». της σωτηρίας. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει:

«Μεγάλη φροντίδα για τα αναγκαία επιδείχνουμε. Γι’ αυτό να ενεργήσουμε και την καλή εμπορία. Η πνευματική ζωή, αυτό είναι πραγματικός πλούτος, αυτό καλό εμπόριο, αυτό θησαυρός παντοτινός.
 Σήμερα έχει ανοίξει το εμπορικό κατάστημα της ελεημοσύνης.

….Ας πραγματοποιήσουμε την καλή εμπορία με το πολύ κέρδος. Έτσι και εμείς θα φύγουμε από τη ζωή αυτή κερδισμένοι, αλλά και στα παιδιά μας θα αφήσουμε καλή κληρονομιά και θα αποκτήσουμε τα αιώνια αγαθά.

…..Θέλω να εξιχνιάσω την Αγία Γραφή και να αντλήσουμε μαζί σας τα θεία νάματα και να ερευνήσουμε μαζί τους θησαυρούς, που εμπεριέχει. Έτσι θα γίνουμε οι καλοί έμποροι της αλήθειας και θα σπεύδουμε να πλουτίζουμε σε ευσέβεια. (Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 199-200)

--------------------------------------------------------------------------------

Επί πλέον συμπληρωματικά στοιχεία

Α.Το εσχατολογικό «χάραγμα» δεν είναι δυνατόν να κατανοείται ως μία μηχανική διαδικασία επιβολής/λήψεως ενός εξωτερικού «σημείου», το οποίο — αυτομάτως και ανεξαρτήτως της πνευματικής μας καταστάσεως — μας αντιχριστοποιεί.

 'Επαναλαμβάνομε με έμφαση: το χαράττειν η λαμβάνειν η έχειν όνομα η αριθμόν ονόματος η χάραγμα του ονόματος η χάραγμα του Θηρίου υποδηλώνει μίαν εσωτερική διαδικασία και σχέση , η οποία σημαίνει: ανήκειν-κοινωνείν-δέχεσθαι-συμμορφούσθαι/εξομοιούσθαι προς τον Σατανά.

Β.Το χάραγμα του θηρίου συνδέεται στενότατα με την προσκύνηση και την λατρεία του θηρίου, με την αναγνώριση του θηρίου, ως Θεού. Και το χάραγμα αυτό δεν είναι απλώς μια εξωτερική σημείωση, αλλά εσωτερική αποδοχή του αντιχρίστου και αναγνώρισή του. 'Η νέκρωση του νοός είναι χάραγμα του θηρίου και «οι νενεκρωμένον έχοντες τον νού»  πλανώνται και γίνονται δούλοι του θηρίου της 'Αποκαλύψεως. ῞Οσοι έχουν φωτισμένο νού, αυτοί δεν δέχονται το χάραγμα του θηρίου».

Γ.Η Αποκάλυψη γράφτηκε σε μια εποχή που οι δούλοι έφεραν στο μέτωπο ή στο χέρι το σφράγισμα, την πυροσφραγίδα ή το τατουάζ (στίγματα στο δέρμα) με το αρχικό γράμμα του ονόματος, ή το όνομα, ή άλλο "σφράγισμα" χαρακτηριστικό του ιδιοκτήτη τους. Και οι αιχμάλωτοι πολέμου, και οι φυλακισμένοι και οι ανήκοντες σε κοινωνικές ομάδες, και τα ζώα, έφεραν το σημάδι της ιδιοκτησίας, κατοχής του κατόχου τους ή της ομάδας που ανήκαν. Τα άλογα του Φιλίππου της Μακεδονίας, πατέρα του Μ. Αλεξάνδρου, έφεραν με πυροσφραγίδα το αρχικό Φ (Φίλιππος). Ο Απ. Παύλος έφερε τα ορατά και τα αόρατα στίγματα του Χριστού, δηλ. τα ίχνη από τα μαστιγώματα και στο βιογραφικό του τις διώξεις, φυλακίσεις, κακουχίες, χάριν της Πίστεως στον Κύριο, και αυτά ήταν το "σφρἀγισμα" ότι είναι γνήσιος δούλος Κυρίου, ανήκει στον Κύριο. Όλοι μας, λέμε (ή άλλοι μας λένε) "εικών ειμί της αρρήτου δόξης Σου ει και στίγματα φέρω πταισμάτων".
Αυτό είναι το νόημα του "σφραγίσματος" της Αποκάλυψης και της Αγίας Γραφής, της ιδιοκτησίας, του "ανήκειν", του πιστεύειν.

Δ.Σήμερα οι Χριστιανοί έχουμε το αόρατο και συμβολικό σφράγιμα του Θεού, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στη Βασιλεία του οποίου και στον οποίο εθελοντικά ανήκουμε. Οι του Διαβόλου και σήμερα έχουν το αόρατο σφράγισμα του διαβόλου, διότι ανήκουν σε εκείνον. Στην προ της Δευτέρας Παρουσίας εποχή, όσοι υποταχθούν τον υιό της αποστασίας και της ανομίας, θα έχουν το συμβολικό του σφράγισμα.

Ε.Πριν  της αναμετρήσεως «'Αρνίου» και «Θηρίου» στον 'Εσχατολογικό Πόλεμο , η οποία θα καταλήξει στην Τελική Νίκη και την κάθαρση της ιστορίας, «σφραγίζονται» —σε ένδειξη  ιδιοτησίας και κοινωνίας— υπό μεν του «άλλου 'Αγγέλου»  οι «δούλοι του Θεού», τα «προβατα»  του «Καλού Ποιμένος» , με την «Σφραγίδα του 'Αρνίου»  , από δε το άλλο θηρίο  τὰ «ἐρίφια» , «ὧν οὐ γέγραπται τὸ Όνομα εν τω βιβλίω της ζωής από καταβολής  κόσμου»  , με το «χάραγμα του θηρίου» (᾿Αποκαλ. ζʹ 2, 3, 4, 5 καὶ 8). ῍Αν υποτεθεί, ότι σήμερα βρισκόμαστε  προ του Τέλους και ότι έχει αρχίσει η διαδικασία του «χαράγματος» των «εριφίων», τότε θα πρέπει να έχει αρχίσει επίσης η σχετική διαδικασία «σφραγίσεως» των «προβάτων».

Σ΄αυτή την περίπτωση  αν το «χάραγμα του θηρίου» θα είναι εξωτερικό/ορατό, τότε θα πρέπει και η «Σφραγίς του 'Αρνίου» να είναι επίσης εξωτερική/ορατή.῏ Αρά γε, μήπως βλέπομε γύρω μας κανέναν ευσεβή Χριστιανό να έχει στο μέτωπό του «γεγραμμένον» «το όνομα Αυτού [του 'Αρνίου ] και το όνομα του Πατρός Αυτού»; ῍Η μήπως έχει έστω αρχίσει μία τέτοια  διαδικασία

Δεν  θέλει πολλή φιλοσοφία για να κατανοηθούν τόσο απλές έννοιες. Απλά   η πολλή αγραμματοσύνη των γεροντάδων κατάντησε μάστιγα και δόγμα και οι ανοησίες έγιναν πλέον η επικρατούσα θρησκευτική άποψη στους οπαδούς τους.