Aναστάσιμες παρεκτροπές.

Απόσπασμα

Έρευνα : πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Αθανασίου

 

Α. Η  συνεχής έκθεση λατρευτικών δραστηριοτήτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Ένα χαρακτηριστικό,ιδιαίτερα έντονο την Μεγάλη Εβδομάδα, είναι η συνεχής έκθεση λατρευτικών δραστηριοτήτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.Ο καθηγητής Μ.Βαρβούνης σχολιάζει ως εξής το φαινόμενο αυτό:»Λειτουργική υπερβολή – κατ’ εμέ κριτή – αποτελεί επίσης η συνεχής έκθεση λατρευτικών ή συναφών δραστηριοτήτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεν βλέπω που μπορεί να ωφελήσει….Θα πρέπει επίσης να σημειώσω ότι δεν καταλαβαίνω γιατί αποτελεί εκκλησιαστική είδηση το πώς περιέφεραν τον επιτάφιο π.χ. στην Ηγουμενίτσα ή στην Λήμνο, αλλά και το πώς τέλεσαν κάθε θεία λειτουργία στην τάδε ή στη δείνα Μητρόπολη. Αυτά δεν είναι ειδήσεις, είναι η εκκλησιαστική λειτουργική πράξη, κι αν εξαιρέσω το γεγονός ότι αποτελούν όλα αυτά ευκαιρίες για να επιδειχθούν άμφια και ανάλογα ιερατικά εξαρτήματα, δεν μπορώ να καταλάβω την πνευματική ωφέλεια που προκύπτει από αυτόν τον ορυμαγδό εικόνων και παρόμοιων περιγραφών. Φυσικά εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις εορτασμών σε πρεσβυγενή πατριαρχεία ή σε άλλες ορθόδοξες χώρες, διότι μας δίνουν μια εποπτική εικόνα της οικουμενικής λατρείας του Θεού και της οικουμενικής επίσης διάστασης της Ορθοδοξίας, και έτσι είναι διδακτικές και σημαντικά πληροφοριακές.

Β..Μεταφορά του Αγίου Φωτός.

Η τελετή του Αγίου Φωτός είναι μια εκκλησιαστική ακολουθία που τελείται το μεσημέρι του Μεγάλου  Σαββάτου  στον Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα. Για το θέμα του Αγίου Φωτός έχουν γραφτεί πάρα πολλά, για τα οποία δεν θα ασχοληθούμε προς το παρόν. Θα σταθούμε μόνο σε πρακτικές που συνεχώς εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια και οδηγούν το χριστεπώνυμο πλήρωμα στην χωρίς επίγνωση ευσέβεια.

Τον Απρίλιο του 2006 ο πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου π.Γεώργιος Τσέτσης δημοσίευσε στην εφημερίδα ΒΗΜΑ σχετικό άρθρο για το Άγιο Φώς. Αν και ο γράφων διαφωνεί με τον π.Γεώργιο σε ορισμένα σημεία του άρθρου, θεωρεί ότι είναι  αξιομνημόνευτες  οι παρακάτων απόψεις, που θίγουν την εκμετάλλευση του Αγίου Φωτός και την διαπόμπευσή του. Γράφει σχετικά ο π.Γεώργιος:

«…Το μυστήριο όμως που καλλιεργήθηκε γύρω από το τελετουργικό της αφής του αγίου φωτός και οι λαϊκές περί αυτού αντιλήψεις στις μέρες μας συνετέλεσαν στην οικειοποίηση και εκμετάλλευση από εξωεκκλησιαστικούς κύκλους της άκρως συμβολικής και κατανυκτικής αυτής λειτουργικής πράξεως της εκκλησίας μας.

Ο λόγος τώρα για την διαπόμπευση του αγίου φωτός με την οργανωμένη αεροπορική μεταφορά του στον ελλαδικό χώρο, συνοδεία κυβερνητικών παραγόντων, τιμητικών αγημάτων, ευζώνων και προσκόπων (και φυσικά τηλεοπτικών συνεργείων!), προκειμένου όπως ο νεοέλληνας γιορτάσει «αυθεντικό ελληνικό Πάσχα».

Ωσάν οι πρόγονοί μας να μη γιόρταζαν Ανάστασιν Χριστού προτού εφευρεθεί το αεροπλάνο!

Η ωσάν οι ανά τα πέρατα της οικουμένης ορθόδοξοι να μην εορτάζουν Πάσχα Κυρίου, μια και η «ολυμπιακή» δεν «πετά» ως τις χώρες τους!

Επέστη όμως καιρός να τερματισθεί ο διασυρμός των Θείων.

Είναι δε σόλοικο και αποτελεί ασέβεια το να αποδίδει κανείς «τιμές αρχηγού κράτους» στο άγιον φως, το οποίο προέρχεται από τον τάφο Εκείνου που δήλωσε ότι «η Βασιλεία η εμή ουκ έστιν εκ του κόσμου τούτου».

Η ιστορία μεταφοράς του Αγίου Φωτός αεροπορικά στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1998.

Ένα ταξιδιωτικό γραφείο και ο τότε Έξαρχος του Πανάγιου Τάφου στην Αθήνα, συνεργάστηκαν, ώστε να φτάσει για πρώτη φορά στην ελληνική πρωτεύουσα το Άγιο Φως αεροπορικώς.Μέχρι τότε έφτανε στην Ελλάδα… ακτοπλοϊκώς, μία εβδομάδα μετά την Ανάσταση, με το πλοίο της γραμμής Τελ Αβίβ – Πειραιάς. Η Εφημερίδα ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ στις 19/4/2014 έγραψε σχετικά.

«Δεν ήταν λίγοι εκείνο το διάστημα που μιλούσαν για «σπονσοράρισμα» του Αγίου Φωτός από ένα ταξιδιωτικό γραφείο το οποίο πραγματοποιούσε παράλληλα προσκυνηματικές εκδρομές στους Αγίους Τόπους, ενώ …..είχε τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης για την κάλυψη των εξόδων μετακίνησης του αεροσκάφους της Ολυμπιακής Αεροπορίας, το οποίο μετέφερε κάθε χρόνο 250 και πλέον άτομα, ανάμεσά τους και κυβερνητικούς αξιωματούχους, από και προς το Ισραήλ. ….Το 2002 η μεταφορά του Αγίου Φωτός γίνεται «κρατική υπόθεση», αφού πλέον την οργάνωση της μεταφοράς ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών, με πρωτοβουλία του τότε υφυπουργού Απόδημου Ελληνισμού κ. Γιάννη Μαγκριώτη. Το Αγιο Φως  φτάνει με ειδική πτήση στην Αθήνα, το αεροσκάφος της Ο.Α. έδωσε τη θέση του σε κυβερνητικό αεροσκάφος (Εμπραέρ), όπου γίνεται δεκτό με τιμές αρχηγού κράτους στην Αθήνα. Από την Αθήνα, μεταφέρεται πάλι με ειδικές πτήσεις της πολιτικής και πολεμικής αεροπορίας σε διάφορες μητροπόλεις ανά την Ελλάδα.

…Ο ίδιος ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, Ιεροθέος, ήταν επικριτικός για το τελετουργικό υποδοχής, το οποίο είχε χαρακτηρίσει , σαν «πρόκληση»:
«Συνηθίζεται να υποδεχόμαστε τους αρχηγούς Κρατών με ιδιαίτερες τιμές, ανάλογες με το αξίωμα που κατέχουν και την διακονία που έχουν μέσα στην κοινωνία. Και ακόμη μερικούς ανθρώπους που έχουν μια υπεύθυνη θέση, όπως τον Οικουμενικό Πατριάρχη –πού ασκεί υπεύθυνη εκκλησιαστική διακονία–, τους υποδεχόμαστε με τιμές αρχηγού Κράτους. Αυτό είναι επιβεβλημένο, γιατί δεν πρέπει να υπονομεύουμε τους θεσμούς, αφού κάθε υπονόμευση των θεσμών οδηγεί στην αναρχία και την ανταρσία. Θεωρούμε δε κάθε εξουσία, ως μεταπτωτικό φαινόμενο, που χρειάζεται, για την πεπτωκυία κατάσταση, στην οποία βρισκόμαστε, την θεωρούμε σαν ένα αναγκαίο κακό, όπως και τον θάνατο.
Όμως δεν μπορούμε να θέσουμε το άγιον Φως στην ίδια θέση με τον αρχηγό Κράτους, διότι δεν αποτελεί μια εξουσία τεταγμένη για να εξυπηρετή μεταπτωτικές καταστάσεις. Μάλιστα, οι δημοσιογράφοι που «εκάλυπταν ζωντανά» το γεγονός της υποδοχής του αγίου Φωτός, άλλοτε έλεγαν ότι υποδεχόμαστε το φως με τιμές αρχηγού Κράτους, και άλλοτε ότι το άγιο Φως είναι ο πρώτος αρχηγός Κράτους στο νέο Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος»!!
Η εικόνα της υποδοχής που είδα στην τηλεόραση μου δημιούργησε έντονο προβληματισμό. Η παρουσία της μουσικής μπάντας που παιάνιζε, το άγημα που απέδιδε τιμές, οι μοτοσυκλετιστές που συνόδευαν τον «αρχηγό Κράτους» και ο Επίσκοπος που κρατούσε τις λαμπάδες αναμμένες και με αυτές ευλογούσε τους πιστούς, και μάλιστα πολλές φορές οι λαμπάδες έσβηναν και χρειαζόταν να τις ανάψη εκ νέου, με προκάλεσαν.
Θα ήταν δυνατόν να αποδοθούν συμβολικές τιμές για το μεγάλο γεγονός με σεμνότητα και σοβαρότητα που επιβάλλει το θαυματουργικό αυτό σημείο, αλλά δεν είναι ορθό να θεωρείται αρχηγός Κράτους το άγιο φως, γιατί τότε παραθεωρείται η αποφατικότητα του γεγονότος και το μυστηριακό στοιχείο του».»

 

Γ.Η Ορθόδοξη εικόνα της Ανάστασης.

 

Ο Φ.Κόντογλου γράφει για την Ορθόδοξη εικόνα της Ανάστασης:

««Ο Χριστός ίσταται όρθιος κατ’ ενώπιον με σφοδράν κίνησιν, κρατών δια μεν της δεξιάς τον Αδάμ, δια δε της αριστεράς την Εύαν σύρων εκ των τάφων».  Ο Φώτης Κόντογλου είναι ο μεγάλος Αγιογράφος, ο οποίος κατ’ ουσία υπενθύμισε το Ορθόδοξο κάλλος της θεολογούσας εικόνας. «Οι άχραντοι πόδες Του πατούν με δύναμιν επάνω εις δύο θυρόφυλλα», συνεχίζει ο Φώτης Κόντογλου «όπου κείτονται το ένα επάνω εις το άλλο σταυροειδώς και κάτωθεν αυτών μέσα εις το σκότος του σπηλαίου φαίνεται ένας γέρων αναμαλλιασμένος…Ούτος ο γέρων παριστά τον θάνατον.  Μέσα εις το σκότος του Άδου είναι σκορπισμένα κλειδιά και κλείθρα και μοχλοί, ωσάν να εξεσφενδονίστησαν από κάποιαν υπερφυά δύναμιν.  Και ταύτα δια να  εικονισθεί αισθητώς η προφητεία του Δαυΐδ όου λέγει ‘’Ότι συνέτριψε πύλας χαλκάς και  μοχλούς σιδηρούς συνέθλασεν’’ (Ψαλμός ρστ΄ 16) και του Ησαΐα όπου λέγει ‘’Θύρας χαλκάς συντρίψω και μοχλούς σιδηρούς συγκλάσω’’ (Ησ. με΄ 2)».  «Από τα δύο μέρη της εικόνος εικονίζονται ιστάμενοι οι απ’ αιώνος δίκαιοι και Προφήται…και εμπρός απ’ ααυτούς ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος».

Αναφερόμενος στην Ορθόδοξη εικόνα της Ανάστασης η οποία επιγράφεται «Η εις Άδου Κάθοδος», λέγειο  Φώτης Κόντογλου ότι «είναι η γνησία εικών της Αναστάσεως ην παρέδωσαν ημίν οι παλαιοί Αγιογράφοι συμφώνως με την υμνωδίαν της Εκκλησίας μας».

Αυτό είναι αληθές.  Ψάλλομε στην Εκκλησία μας, «Χριστός ημάς διεβίβασεν», «Έδωκεν ημίν την αιώνιον ζωήν και μέγα έλεος», «…και συνέτριψας μοχλούς αιωνίους», «του Άδου καθείλες την δύναμιν… », «Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, Άδου την καθαίρεσιν». Το Κοινωνικόν του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου  είναι χαρακτηριστικό :  «…και ανέστη σώζων ημάς».  Εις τον Κατηχητικόν Λόγον του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου διαβάζομε «Εσκύλευσεν τον Άδην, ο κατελθών εις τον Άδην»

Η καταληκτική αναφορά του Φώτη Κόντογλου, «Ο έτερος τύπος της Αναστάσεως κατά τον οποίον εικονίζεται ο Χριστός εξερχόμενος γυμνός εκ του Τάφου και κρατών σημαίαν εις την χείραν Του, είναι εμπνέυσεως της δυτικής εικονογραφίας, εστερημένος παντάπασιν από το πνευματικόν και μυστικόν νόημα όπου έχει ο βυζαντινός τύπος της Αναστάσεως» καθιστά τον μεγάλο αυτόν Αγιογράφο, για ακόμα μια φορά ομολογητή της Ορθόδοξης Παράδοσής μας.

Δ.Η λανθασμένη ερμηνεία του Κατηχητικού Λόγου του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου «…Νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες, ευφράνθητε σήμερον. Η τράπεζα γέμει τρυφήσατε πάντες, ο μόσχος πολύς μηδείς εξέλθη πεινών…»

Πολλοί χριστιανοί ακολουθώντας λανθασμένες συμβουλές ή ακόμα και παρερμηνεύοντας τον Κατηχητικό λόγο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου που ακούμε στην Αναστάσιμη Λειτουργία, θεωρούν ότι το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ μπορούν να μεταλάβουν Σώμα και Αίμα Κυρίου, χωρίς εξομολόγηση και κανόνα. Επί του θέματος ρωτήσαμε τον Ηγούμενο της Ι.Μ. Προσκυνήματος των Ποιμένων (Βηθλεέμ Ιουδαίας), Αρχιμ. Ιγνάτιο Καζάκο και σας μεταφέρουμε την απάντησή του.

«…Στο ερώτημά σας,  θα απαντήσω όπως θα απαντούσε ο μακαριστός Γέροντας Σεραφείμ, ο πνευματικός της Λαύρας του Αγίου Σάββα, Ερήμου της Ιουδαίας.

Τι θα σας έλεγε λοιπόν;

”Πολύ καλά παιδί μου, πιστεύεις, όπως λες, στο Θεό. Προσεύχεσαι, εκκλησιάζεσαι, αλλά ακόμα δεν έχεις βάλει αρχή; Δεν έχεις βάλει κανόνα στη ζωή σου;

Γιατί; Πότε περιμένεις; Μετά θάνατον; Εκεί που δεν υπάρχει μετάνοια; Γιατί αναβάλλεις; Και γιατί, όπως λες, έχεις καιρό να εξομολογηθείς; Τι σε εμποδίζει;

Ξέρουμε καλά ότι η εξομολόγηση είναι το μυστήριο εκείνο που μας καθαρίζει ψυχικά και που μας συμφιλιώνει με τον Θεό.

Η αμαρτία μας χωρίζει από τον Θεό, έστω και αν κάνουμε εκατό σταυρούς την ημέρα.

Η εξομολόγηση, μας τα φτιάχνει και πάλι με τον Θεό.

Αν έχουμε πράξεις κακές, αμαρτίες που μας χωρίζουν και μας αφορίζουν, απομακρύνουν από το Θεό, πως θα πάμε να ανοίξουμε το στόμα μας και να δεχθούμε το Τίμιο Σώμα και Αίμα του Κυρίου μας;

Και ρωτάς…”Μπορώ να κοινωνήσω, το Μέγα Σάββατο, έστω και αν δεν είμαι έτοιμος και δεν έχω εξομολογηθεί για καιρό;”

Μα αυτό είναι άτοπο και λανθασμένο σαν ερώτηση και σκέψη. Γιατί;

Διότι παιδί μου, έχει καμιά ”μαγική ιδιότητα” η ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου, να σβήνει αμαρτίες και να καθαρίζει τον άνθρωπο;

Σε τι θα σε ωφελήσει η Θεία Κοινωνία αν είσαι γεμάτος λάθη και πάθη ανεξομολόγητα;

Νομίζεις ότι θα σε αγιάσει; Θα ευλογηθείς τάχα;

Φωτιά θα βάλεις μέσα σου λέγει ο Απόστολος Παύλος των Εθνών…Φωτιά και αρρώστια!

Ο Μέγας Βασίλειος λέγει ότι είναι ανάγκη να προστρέχουμε στους πνευματικούς για εξομολόγηση.

Ο καλός εξομολόγος είναι όργανο της Χάριτος του Θεού, είναι υπηρέτης και οικονόμος των Μυστηρίων του Θεού.

Καλύτερα εξομολόγηση χωρίς Θεία Κοινωνία, λόγω θανάσιμων αμαρτημάτων, παρά Θεία Κοινωνία χωρίς Εξομολόγηση και χωρίς προετοιμασία ψυχική….»(1)

Ε. Η μαζική φυγή μετά το  «Χριστός Ανέστη».

Πολλοί Νεοέλληνες έχουν  μια συνήθεια να παρακολουθουνε την τελετή της  Ανάστασης  και στη συνέχεια να φεύγουν από την εκκλησία,  χωρίς να παρακολουθούμε τον Αναστάσιμο  Όρθρο  και τη  Θεία Λειτουργία. Το φαινόμενο αυτό αποτελεί ακόμα μια απόδειξη της θρησκευτικής παρακμής των νεοελλήνων,που έρχεται σαν αποτέλεσμα της ΄ελλειψης στοιχεώδους κατήχησης.

Ο άρθρογράφος  Ν.Τσούλιας  γράφει σχετικά:

«Όταν ακόμα και σ’ ένα έλασσον ζήτημα υπάρχει μαζική και ομοιόμορφη συμπεριφορά του λαού, τότε προσφέρεται για μια έστω μικροκοινωνιολογικής απόκλισης θεώρηση. Όταν υπάρχει μια «σκηνή» που γίνεται με μορφή επιδημίας σ’ όλη την ελληνική επικράτεια και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο χωρίς να υπάρχουν επαρκή ερμηνευτικά εργαλεία για να αιτιολογηθεί, τότε πρέπει να αναρωτηθούμε και να αναστοχαστούμε για κάποια βαθύτερα αίτια εξήγησής του.

Αναφέρομαι για τη μαζική φυγή των νεοελλήνων από τις εκκλησίες προς τα σπίτια τους ή προς τις ταβέρνες αμέσως μόλις ψάλλει το πρώτο «Χριστός Ανέστη» ο παπάς. Πρόκειται για ένα από τα πιο περίεργα γεγονότα της κοινωνίας μας, που δεν μπορούν να προσεγγιστούν με κανένα ορθολογικό τρόπο. Αλλά ας δούμε τι ακριβώς συμβαίνει. Η προσέλευση στις εκκλησίες για την «Ανάσταση» το Σάββατο του Πάσχα γίνεται περίπου μεταξύ 11.30 μ.μ. – 11.50 μ.μ. Η «Ανάσταση» γίνεται τα μεσάνυχτα και σε 10 το πολύ λεπτά οι εκκλησίες και οι υπαίθριοι χώροι τους έχουν σχεδόν αδειάσει από τον κόσμο. Έτσι, για την οικονομία της συζήτησης μπορούμε να θεωρήσουμε ότι μένει για την ολοκλήρωση της «Ανάστασης» περίπου το 10% των εκκλησιαζόμενων.
…      Γιατί φεύγουμε άρον – άρον από την εκκλησία και δεν καθόμαστε το πολύ μισή ώρα για μια Γιορτή που τη θεωρούμε ως τη μεγαλύτερη της Χριστιανοσύνης; Προφανώς δεν προσεγγίζω το όλο ζήτημα με καμιά θρησκοληπτικής μορφής ματιά αλλά αναζητώ απλά και μόνο μια κάποια φυσιολογική ερμηνεία. Η πρώτη και ίσως και η μοναδική εξήγηση θα μπορούσε να είναι το άγχος μας και η έγνοιά μας για να απολαύσουμε τα φαγητά. Αλλά μπορεί να στέκει αυτό; Ελάχιστοι Έλληνες νηστεύουν τη Μεγάλη Εβδομάδα και όταν λέω νηστεία εννοώ όχι απλά και μόνο τη νηστεία ως προς το κρέας αλλά και ως προς το λάδι. Παλιότερα όταν αναφέρονταν σε νηστεία, εννοούσαν αυτή την εκδοχή και σε κάθε περίπτωση η όλη διατροφή ήταν φτωχή και σε ποσότητα. Μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι τότε η φτώχεια προσφερόταν για την αντίστοιχη προσέγγιση, κάτι που δεν μπορεί να ισχύσει σήμερα. Και απ’ εδώ αρχίζει το νήμα της ερμηνείας να ξετυλίγεται. Έχουμε μετατραπεί σε καταναλωτικές μηχανές. Ζούμε για να καταναλώνουμε! Ανάγουμε το φαγητό σε σκοπό της ζωής. Ο πολιτισμός μας χαρακτηρίζεται πρωτίστως από την ευδαιμονία των υλικών αγαθών και τη διαρκή κατανάλωσή τους. Για ποια νηστεία μπορούμε να μιλήσουμε όταν τη Μεγάλη Εβδομάδα τρώμε καλύτερα και περισσότερο από τις άλλες ημέρες, όταν «ξεκοιλιαζόμαστε» στα θαλασσινά, όταν έχουμε «βαφτίσει» ως νηστήσιμα: τυριά, γάλατα, γλυκά και αύριο και κάποια κρέατα;

Παράλληλα μπορούμε να δούμε και μια ουσιαστική σχέση μας με τη θρησκεία και την εκκλησία. Έχοντας την παραπάνω συμπεριφορά δεν απομειώνουμε ή μάλλον δεν προσβάλλουμε το θρησκευτικό μας φρόνημα αλλά και τον ίδιο τον εαυτό μας; Για ποιο λόγο πάμε στην «Ανάσταση», αφού η σκέψη μας και η πράξη μας είναι χειραγωγημένες από το φαγητό και δεν μπορούμε να «αντέξουμε» ούτε καν μισή ώρα στην εκκλησία; Καταδεικνύουμε ταυτόχρονα και μια έλλειψη στοιχειώδους ευγενικής και πειθαρχημένης συμπεριφοράς που μόνο στα πολύ μικρά παιδιά μπορείς να αιτιολογήσεις.

Προφανώς η όλη στάση μας μπορεί να απορρέει και από μια αίσθηση «απελευθέρωσης» από κάποια δήθεν μορφή καταναγκασμού. Υποτίθεται ότι σεβόμαστε τις παραδόσεις, αλλά θεωρούμε ότι μπορούμε να τις εκσυγχρονίζουμε δηλαδή να τις προσαρμόζουμε πλήρως στο μαζικό καταναλωτικό μας παροξυσμό. Τελικά, η συγκεκριμένη συμπεριφορά του ευτελισμού μιας σημαντικής θρησκευτικής τελετουργίας – που εμείς οι ίδιοι την έχουμε αξιολογήσει ως τη σπουδαιότερη της εκκλησίας μας – προσβάλλει επιπλέον την αξιοπρέπειά μας και τον ορθολογισμό μας.

Αναρωτιέμαι, αν έβλεπε την όλη διαδικασία ένας πιστός ενός άλλου θρησκευτικού δόγματος – και προφανώς δεν εννοώ φονταμενταλιστικής εκδοχής -, τι γνώμη θα αποκόμιζε όχι μόνο για το περιεχόμενο ενός εκκλησιαστικού γεγονότος – πάντα του θεωρούμενου ως του σημαντικότερού μας! – αλλά και για αυτή καθ’ εαυτή την κοινωνική μας συμπεριφορά; Δεν γνωρίζω αλλά εκτιμώ ότι ούτε και οι Καθολικοί και οι Διαμαρτυρόμενοι αντίστοιχοι Χριστιανοί – που έχουν κατακτήσει την κοσμικότητα στο κράτος τους πιο πολύ και από εμάς – δεν θα έχουν αυτή τη μαγική εικόνα στη λατρεία τους αλλά ούτε και θα μπορούν να την κατανοήσουν.

Αναφέρεται συχνά ότι είμαστε λαός που δεν πειθαρχούμε – και εννοούμε στις επιταγές της εξουσίας – και το θεωρούμε αυτό ως πράξη ελευθερίας. Αλλά δεν αναρωτιόμαστε γιατί δεν μπορούμε να σεβαστούμε ό,τι εμείς θεωρούμε σπουδαίο, γιατί δεν αυτοπειθαρχούμε και δεν σεβόμαστε τον ίδιο τον εαυτό μας. Γιατί τελικά αυτή είναι η ερμηνεία, η έλλειψη σεβασμού από τον αξιακό μας κώδικα!(Πηγή.ιστολόγιο Παιδείας εγκώμιον)

---

ΠΗΓΕΣ.

1.Ιστοσελίδα Ιερού ναού Κομήσεως Θεοτόκου  Άνω Καλαμακίου.

2.ιστολόγιο Παιδείας εγκώμιον.

3.www.protothema.gr

4.www.tovima.gr

5.www.Amen.gr

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ-ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ