Παληό και Νέο ημερολόγιο -- Του αειμνήστου Αθανασίου Σακαρέλλου, Θεολόγου

5. Το φράγκεμα των Ρώσων

Το «φράγκεμα» των Ρώσων μας ενδιαφέρει άμεσα. Οι συνέπειές του είχαν μεγάλες επιπτώσεις στη Ρωμηοσύνη Θα εξετάσουμε το φράγκεμα των Ρώσων πρώτα στον πολιτικό και κοινωνικό τομέα, και ύστερα στον εκκλησιαστικό και θεολογικό.

Α. Στον πολιτικό και κοινωνικό τομέα 29. Ο Φράγκος επίσκοπος Λουϊτπράνδος σε επιστολή του στον αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά, για να υπερασπιστεί τον βασιληά της Γερμανίας Όθωνα Α΄, που εισέβαλε στην Ιταλία το 961, γράφει: « Ο Κύριός μου (= ο Όθων) δεν εισέβαλε στη Ρώμη τυραννικώς, αλλά την απάλλαξε από τον ζυγό του τυράννου, ή μάλλον των τυράννων. Μήπως, δεν την κυβερνούσαν θηλυπρεπείς ή, και αυτό είναι ακόμη χειρότερο και αισχρότερο, πόρνες;» ( Φειδά, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμ. Β΄, σ.152). Πανίσχυρες γυναίκες της Ρώμης, ανέβαζαν στον παπικό θρόνο εραστές τους, όπως η Θεοδώρα, η Νεωτέρα των Θεοφυλάκτων, που είχε αθέμιτες σχέσεις με τον διεφθαρμένο πάπα Ιωάννη Ι΄ και απέκτησε εξώγαμο τέκνο τον Κρησκέντιο. Τα διεφθαρμένα αυτά πρόσωπα όμως, ποιός τα ανέβαζε στον παπικό θρόνο; Δεν τα ανέβαζαν οι Φράγκοι;

1. Ιδιότυπο υπήρξε το «φράγκεμα» των Ρώσων. Η ιδιοτυπία αυτή έγκειται σε δύο σημεία. Το πρώτο σημείο είναι, ότι οι Ρώσοι είναι ένα κράμα δύο λαών. Ο ένας λαός είναι σλαβικής καταγωγής, που από τον 3ο - 4ο αιώνα είχε εγκατασταθεί στις βόρειες του Εύξεινου Πόντου στέπες.

Ο δεύτερος λαός είναι οι Ρως, που ήταν Νορμανδικής καταγωγής, όπως οι Νορμανδοί που κατάκτησαν, τη Βρετανία, τη βορειοδυτική Γαλλία, τη βόρεια Αφρική και τη Νότια Ιταλία. Όπως, είπαμε πιο πάνω, τους βάρβαρους λαούς, που κατάκτησαν τη δυτική Ρωμανία, τους λέμε όλους «Φράγκους». Με την έννοια αυτή και οι Ρως, ως Νορμανδοί, είναι Φράγκοι. Ο πρώτος, ο σλαβικής καταγωγής λαός, αυτοπροαίρετα κάλεσε τους Ρως, ν’ αναλάβουν την διοίκηση του! Ετσι στη Ρωσία έχουμε δύο τάξεις. Μία, την άρχουσα, η οποία αποτελείτο από ένα ξεχωριστό λαό, που ήταν η τάξη των «ευγενών», τους «Ρως». Η άλλη αποτελείτο από άλλο λαό, τους Σλάβους, που ήταν οι «μουζίκοι»! Στην ανάμειξη αυτή των δύο λαών, οι μεν «ευγενείς» έδωσαν το όνομά τους “Ρώσοι” σ’ όλους, οι δε υπήκοοι έδωσαν σ’όλους την σλαβική γλώσσα τους, τη ρωσική. Το δεύτερο σημείο είναι, ότι με τον όρο «φράγκεμα» των Ρώσων εννοούμε την «δυτικοποίησή» τους. Η «δυτικοποίηση» αυτή δεν ήταν ολοκληρωτική, τουλάχιστο στα θρησκευτικά θέματα, όπως θα εξηγήσουμε πιο κάτω.

2. Η «δυτικοποίηση», ή φράγκεμα της Ρωσίας είχε αρχίσει 50 με 70 χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως. Στα πλαίσια αυτά η άρχουσα τάξη των «ευγενών» επέβαλε στη Ρωσία, τον φεουδαλισμό, που προηγουμένως είχαν επιβάλλει οι Φράγκοι στην Ευρώπη, όταν είχαν κατακτήσει τους Ρωμαίους. Το παράδοξο όμως στη Ρωσία είναι, ότι ο φεουδαλισμός επιβλήθηκε από ομοεθνείς και όχι από αλλοεθνείς κατακτητές, όπως ήταν οι Φράγκοι στην Ευρώπη.

α. Αυτός που κυρίως «δυτικοποίησε» τη Ρωσία, ήταν ο τσάρος Πέτρος, ο λεγόμενος Μεγάλος (1682- 1725). Ο τσάρος αυτός, όπως και ο Καρλομάγνος, κήρυξε τον πόλεμο κατά της Ρωμηοσύνης, που ακολούθησαν οι Ρώσοι όταν εκχριστιανίστηκαν από την Κωνσταντινούπολη. Αντικατέστησε την Ρωμηοσύνη με τον πολιτισμό των «ευγενών» Φράγκων της τότε Ευρώπης. 30 Γι’ αυτό, οι Ρώσοι, όπως κι’ οι Φράγκοι της Ευρώπης, ποτέ δεν δέχτηκαν την απελευθέρωση των Ρωμηών από τους Τούρκους, για να ξαναγίνει η Κωνσταντινούπολη Πρωτεύουσά τους! Οι Ρωμηοί, από το 1453 που σκλαβώθηκαν στους Τούρκους, πάντα είχαν την ελπίδα ότι η Δύση κάποτε θα τους βοηθούσε να αποτινάξουν τον Τουρκικό ζυγό. Κατάλαβαν όμως, ότι οι Φράγκοι της Ευρώπης δεν είχαν καμιά τέτοια διάθεση. Γι’ αυτό, όταν είδαν τις επιτυχίες του Μεγάλου Πέτρου, έστρεψαν τα βλέμματά τους στην υποτιθέμενη Ορθόδοξη Ρωσία. Λέμε «υποτιθέμενη Ορθόδοξη Ρωσία», γιατί ποτέ δεν κατάλαβαν ότι η Ρωσία, όπως θα εξηγήσουμε πιο κάτω, κάθε άλλο παρά Ορθόδοξη ήταν, μετά το φράγκεμα της. Η Ρωσία είχε βλέψεις στην ελληνική χερσόνησο και την ανατολική Μεσόγειο. Επιθυμούσε την διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Γι’ αυτό ανακήρυξε τον εαυτό της Προστάτιδα των χριστιανών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

β. Τα σχέδια αυτά της Ρωσίας καλλιεργήθηκαν από το κίνημα του Πανσλαβισμού, που θεμελιώθηκε και αναπτύχθηκε την εποχή του Μεγάλου Πέτρου. Πρώτος, που συνέλαβε την ιδέα του Πανσλαβισμού ήταν το 1601 ο Φράγκος ιερέας Ορμπίνι από την Δαλματία. Ακολούθησε το 1661 ο Φράγκος ιερέας Γεώργιος Κρίγιανιτς από την Κροατία. Στο βιβλίο του «Ιστορία του Σλαβισμού», που αφιέρωσε στον τσάρο Αλέξανδρο Μιχαήλοβιτς, πατέρα του Μεγάλου Πέτρου, τον προτρέπει «να προσέξει την ξενοφιλίαν των Ρώσων», γιατί «δύο είναι οι μεγάλοι εχθροί του Σλαβισμού, οι Έλληνες και οι Γερμανοί»! Ο τσάρος Αλέξανδρος Μιχαήλοβιτς δεν έδωσε σημασία στους πιο πάνω δύο προπαγανδιστές της Πανσλαβιστικής ιδέας. Το αντίθετο όμως έκανε ο Μέγας Πέτρος. Ενθουσιάστηκε κι’ αποδέχθηκε τις ιδέες αυτές για κοσμοκρατορία του Σλαβισμού, στο πρόσωπο των Ρώσων! Τα σχέδια αυτά του Μεγάλου Πέτρου συνέχισε η τσαρίνα Μεγάλη Αικατερίνη (1763-1796), που ανακηρύχτηκε «προστάτιδα των χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας». Κάθε φορά, που προετοίμαζε πόλεμο κατά του Σουλτάνου, ξεσήκωνε τους σκλαβωμένους Ρωμηούς με τους διάφορους πράκτορές της. Τους ξεσηκωμούς αυτούς του Ελληνισμού πλήρωναν με άφθονο αίμα οι Ρωμηοί, όπως με τα Ορλωφικά το 1768. Τότε οι Τούρκοι επί δέκα χρόνια επιδίδονταν σε άγριες σφαγές και απαγωγές των εγκαταλειμμένων ραγιάδων από την «Μεγάλη Αικατερίνη! 31 Κατά τον Κριμαϊκό πόλεμο (1854-1855) οι ΄Έλληνες ξεσηκώνονται σύσσωμοι στο πλευρό της Ρωσίας! Τον ξεσηκωμό αυτό η Ελλάδα τον πλήρωσε πολύ ακριβά! Τον Μάιο 1867 συγκλήθηκε στη Μόσχα το β΄ Πανσλαβικό Συνέδριο, το οποίο ανακήρυξε την Κωνσταντινούπολη σλαβική πόλη, με την ονομασία Τσάριγκραντ! Αυτοί είναι οι φίλοι μας οι Ρώσοι!

γ. Στην επανάσταση του 1821 η Ρωσία αντέδρασε, όπως και η λεγόμενη «Ιερά Συμμαχία» των Φράγκων της Ευρώπης! Αντέδρασε ακόμα και στην ανακήρυξη του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους! Όταν είδε ότι δεν μπορούσε να το αποτρέψει, σοφίστηκε την ίδρυση ενός άλλου κράτους, του Βουλγαρικού, για να είναι υποχείριό της και σφήνα στη Βαλκανική. Την αφορμή την έδωσε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1827-1828. Τότε, τα ρωσικά στρατεύματα είχαν φθάσει μέχρι την Αδριανούπολη. Εκεί συνεδρίασε η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Εκκλησίας και αποφάσισε την κατάργηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου! Αυτό, αποτελούσε ανέκαθεν το μύχιο πόθο της άρχουσας τάξεως στη Ρωσία! Στον πόλεμο αυτό τα ρωσικά στρατεύματα ακολουθούσε, εκτός από την Ιερά Σύνοδο της Ρωσικής Εκκλησίας και ομάδα από πολιτικά πρόσωπα και επιστήμονες για να μελετήσουν τους εντόπιους πληθυσμούς. Στην περιοχή βόρεια του Αίμου συνάντησαν μερικά άτομα, που μιλούσαν μια γλώσσα, που έμοιαζε κάπως με τη ρωσική. Τα άτομα αυτά, όταν τους ρωτούσαν οι Ρώσοι τι είναι, απαντούσαν ότι είναι «Ρωμηοί». Τότε, οι Ρώσοι βάλθηκαν τα άτομα αυτά να τα κάνουν Βούλγαρους! Ίδρυσαν πενήντα σχολεία στην περιοχή, στα οποία δίδασκαν τη γλώσσα αυτή. Συγχρόνως κατέβαλαν κάθε προσπάθεια να εμφυσήσουν στους ανθρώπους αυτούς βουλγαρική εθνική συνείδηση, που δεν είχαν! ΄Ετσι με τεχνητά μέσα δημιούργησαν το Βουλγαρικό έθνος, το οποίο εμπότισαν με άσβεστο μίσος εναντίον μας! Την ίδια μέθοδο ακριβώς ακολούθησαν οι Ρώσοι και στη Μέση Ανατολή, όπου βρήκαν μερικούς Ρωμηούς, που είχαν ξεχάσει τη μητρική τους Ελληνική γλώσσα και μιλούσαν την Αραβική. Ίδρυσαν κι’ εκεί πολλά σχολεία και μετέβαλλαν τους Ρωμηούς σε Άραβες, τους οποίους στη συνέχεια έστρεψαν εναντίον μας. ΄Ετσι, χάσαμε το Πατριαρχείο Αντιόχειας και τώρα υπάρχει κίνδυνος να πάψει και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων να είναι ελληνικό!

δ. Το 1853, λίγο προτού εκραγεί ο Κριμαϊκός πόλεμος μεταξύ Τουρκίας και Σουλτάνου, ο πρεσβευτής της Αγγλίας στη Μόσχα Σέϋμουρ επισκέφθηκε τον τσάρο Νικόλαο τον Α΄, για να πληροφορηθεί τη στάση της Ρωσίας σε περίπτωση, που η Τουρκία θα έχανε τον πόλεμο. Ο τσάρος είπε στον Άγγλο πρεσβευτή μερικά πολύ σπουδαία, τα οποία ο τελευταίος κατέγραψε σε Έκθεσή του στον Υπουργό Εξωτερικών της Αγγλίας. Είπε: «Δεν θέλω επιτρέψει ποτέ απόπειραν ανοικοδομήσεως Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ούτε τοιαύτην επέκτασιν της Ελλάδος, ήτις να καταστήση αυτήν ισχυρόν κράτος»!

Β. Στον εκκλησιαστικό και θεολογικό τομέα

Η «δυτικοποίηση», ή το φράγκεμα της εκκλησιαστικής ζωής και θεολογίας στη Ρωσία, έχει ιδιαίτερη σημασία, όχι μόνο για την Ορθοδοξία, αλλά και για την κοινωνία της Ρωσίας.

1. Στη Δύση η θεολογία των Φράγκων ήταν το στήριγμα του ευρωπαϊκού φεουδαλισμού, γιατί ξεχώριζε τους «ευγενείς» από τους δουλοπάροικους! Οι πρώτοι ήταν Φράγκοι, οι δεύτεροι Ρωμαίοι! Οι τσάροι, μιμήθηκαν και σ’ αυτό το σημείο τους Φράγκους, μολονότι στη Ρωσία «ευγενείς» και δουλοπάροικοι ήταν ομοεθνείς, δηλ. ο ίδιος λαός! 32

α. Στη Ρωμηοσύνη, όπως λέει ο π. Ιω. Ρωμανίδης, ποτέ δεν υπήρξε θεολογική ή κοινωνική θεωρία να χωρίζει τους ανθρώπους σε εκ φύσεως γεννημένους «ευγενείς» και σε εκ φύσεως γεννημένους δουλοπάροικους, όπως δίδασκε ο Αυγουστίνος! Αντίθετα στη Φραγκιά, μόνο εκείνος που ανήκε στη τάξη των «ευγενών», δηλ. των Φράγκων, μπορούσε να γίνει ιππότης, ηγούμενος και επίσκοπος! Για να γίνει κάποιος ρήγας, ή αυτοκράτορας έπρεπε απαραίτητα να έχει βασιλική καταγωγή! Να είναι «γαλαζοαίματος»!

β. Σημαντικό ρόλο στον εκφραγκισμό της Ρωσίας έπαιξε η Θεολογική Ακαδημία του Κιέβου, που ιδρύθηκε τον 17 ο αιώνα. Απ’ αυτή αποφοίτησαν τα σπουδαιότερα στελέχη της Ρωσικής Εκκλησίας. Αυτά, χρησιμοποίησε ο τσάρος Μέγας Πέτρος σε καίριες θέσεις, για να πετύχει το φράγκεμα της ρωσικής θεολογίας και την επιβολή του φεουδαλισμού. Ο Μέγας Πέτρος, (πέθανε το 1725), είναι εκείνος που ξέκοψε την ρωσική θεολογία απ’ την Πατερική Παράδοση και τη θεμελίωσε στα Αυγουστίνεια φιλοσοφικά μεταφυσικά θεμέλια, κατά το πρότυπο της σχολαστικής θεολογίας των Φράγκων. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο Μέγας Πέτρος τόσο πολύ ήθελε να φραγκέψει τη ρωσική Εκκλησία, ώστε και αυτή την πρωτεύουσα του κράτους του μετέφερε από τη Μόσχα, που ήταν γεμάτη από βυζαντινές εκκλησίες, στη Νέα πόλη που έκτισε, την Πετρούπολη. Τη νέα του πρωτεύουσα την στόλισε με εκκλησίες δυτικής τεχνοτροπίες (μπαρόκ!), με φράγκικες εικόνες, ακόμα και με αγάλματα, που απαγορεύει η Ορθόδοξη Εκκλησία. Από την εποχή αυτή του Μεγάλου Πέτρου άρχισε στη Ρωσία η συστηματική εκρίζωση της ρωμέηκης παραδόσεως στην εκκλησιαστική μουσική, την αγιογραφία, την αρχιτεκτονική, αλλά και σ’ ολόκληρη τη θεολογία. Η εκκλησιαστική αυτή πολιτική του Μεγάλου Πέτρου έγινε νόμος του νέου Ελληνικού Έθνους το 1827!

γ. Είναι χαρακτηριστικό, ότι προηγουμένως η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ρωσίας, επηρεασμένη από την φράγκικη σχολαστική θεολογία, καταδίκασε τον Ορθόδοξο μοναχισμό, τον ησυχασμό, ως αίρεση! Την καταδίκη αυτή, ποτέ μέχρι σήμερα, δεν την έχει ανακαλέσει η Ρωσική Εκκλησία! Στα πλαίσια αυτά του διωγμού του ησυχασμού οι Ρώσοι επίσκοποι φυλάκισαν για 48 χρόνια τον περίφημο Έλληνα μοναχό άγιο Μάξιμο Βατοπαιδινό (1470-1555), ο οποίος τελικά πέθανε στη φυλακή. Μαζί του φυλάκισαν και τους μαθητές του, όπως τον άγιο Νείλο Σόρσκυ κ.ά. Αργότερα, αρχές του 19 ου αιώνα, μερικά Ρωσόπουλα, πνευματικά παιδιά του αγιορείτη μοναχού αγίου Παΐσιου Βελιτσκόφσκη, επανέφεραν τον ησυχασμό στη Ρωσία. Τότε, αναδείχτηκαν οι σπουδαίοι στάρετς, μεταξύ των οποίων είναι και ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ!

2. Μέχρι το 1448 η Ρωσία υπάγονταν εκκλησιαστικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Τον 16 ο αιώνα το Οικουμενικό Πατριαρχείο ίδρυσε το Πατριαρχείο Ρωσίας, στο οποίο περιλαμβάνονταν μόνο η ηγεμονία της Μόσχας. Όλοι οι άλλοι Ορθόδοξοι, που ζούσαν έξω από την επαρχία αυτή, (Βεσσαραβίας, Λιθουανίας, Κριμαίας κλπ.), εξακολουθούσαν να υπάγονται στην κανονική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Οι Ρώσοι όμως, καθώς επεξέτειναν την ηγεμονία τους σε γειτονικές επαρχίες, επεξέτειναν αντικανονικά και αυθαίρετα τη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου τους και στις περιοχές αυτές.

α. Τον 19 ο αιώνα αναπτύχθηκε στη Ρωσία ο λεγόμενος Πανσλαβισμός. Αυτό ήταν ένα κίνημα καθαρά πολιτικό. Απέβλεπε στην εξάπλωση και κυριαρχία της Ρωσίας. Δεν είναι όμως γνωστό στο ελληνικό κοινό, ότι έκφραση του πολιτικού αυτού κινήματος του Πανσλαβισμού στο χώρο της θεολογίας, ήταν το κίνημα του «Σλαβοφιλισμού», ή των «Σλαβόφιλων». Ιδρυτής του ήταν ο Αλέξιος Χομιακώφ (1804-1860) ένας Ρώσος φιλόσοφος, θεολόγος, ποιητής και δραματογράφος!

β. Την εποχή αυτή έγινε μεταξύ των Ρώσων θεολόγων μεγάλη συζήτηση για το εάν θα έπρεπε η Ρωσική Εκκλησία να προχωρήσει στον πλήρη «εκφραγκισμό» της, ή να επιστρέψει στις ρίζες της, το Βυζάντιο. Ο Αλέξιος Χομιακώφ πρότεινε τότε μια τρίτη λύση. Υποστήριξε, ότι η Ρωσική Εκκλησία δεν έπρεπε ούτε να προχωρήσει στην πλήρη «δυτικοποίησή» της, δηλ. το φράγκεμά της, ούτε να επιστρέψει στην βυζαντινή Ορθοδοξία. Εξήγησε, ότι και οι δύο αυτές «παραδόσεις», η φράγκικη και η βυζαντινή, είναι των «Χουσιτών». Ως «Χουσίτες» θεωρούσε τους Ρωμαίους (Βυζαντινούς) και τους Φράγκους! Οι Ρώσοι, όμως, έλεγε, δεν ανήκουν στους «Χουσίτες», παραβλέποντας, ότι η άρχουσα τάξη τους ήταν Νορμανδικής, δηλ. φράγκικης καταγωγής. Είναι, έλεγε, «Ιρανικοί»! Κι’ επομένως, πρέπει ν’ αποκτήσουν δική τους «παράδοση»! Αυτή είναι ην τρίτη λύση, που υποδείκνυε ο «πατέρας του Πανσλαβισμού» Χομιακώφ. Κατά τον Χομιακώφ, οι «Ιρανικοί» είναι μια φυλή ανώτερη απ’ τους «Χουσίτες»! Γι’ αυτό, μόνο αυτή η φυλή μπορεί να καταλάβει καλύτερα την Ορθοδοξία! Καλύτερα ακόμα, κι’ απ’ τους Πατέρες! Πρόβαλαν μάλιστα, σαν ιδιαίτερο είδος ευσέβειας, την «ρωσική ευσέβεια» και «ρωσική πνευματικότητα»! Είναι δηλ. σαν να υποστηρίζει κάποιος, ότι υπάρχει ιδιαίτερο είδος υγείας, η «ρωσική υγεία»! Έτσι πλάσθηκε η εικόνα της «Αγίας Ρωσίας»! Γι’ αυτό το λόγο η Ρωσία, από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου, εγκολπώθηκε τα σχέδια των Φράγκων ηγεμόνων της Ευρώπης, να διαλύσουν το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως. Οι Ρώσοι επεδίωκαν τη διάλυση της Δεύτερης Ρώμης, με την ελπίδα η Μόσχα, ως «τρίτη Ρώμη» (!), να κληρονομήσει τα δικαιώματα της Κωνσταντινουπόλεως! Η Ρώμη όμως, Παλαιά και Νέα, ήταν πάντοτε πρωτεύουσα Ρωμαίων και όχι των Ρώσων!

3. Η τρίτη αυτή λύση, που υπόδειξε ο Χομιακώφ, επέδρασε καταλυτικά στη ρωσική θεολογία, που μέχρι σήμερα είναι ένα κράμα Ορθοδοξίας και Φραγκιάς! Η ρωσική θεολογία, όπως και η εκκλησιαστική ζωή των Ρώσων, επηρεάζεται μέχρι σήμερα από την «Σλαβοφιλία». Οι Ρώσοι καλλιεργούν έντονα την αντίληψη, ότι την πραγματική Ορθοδοξία στον κόσμο την εκπροσωπούν μόνο οι…Ρώσοι!

α. Η θεολογία αυτή των Ρώσων δεν είναι στην πραγματικότητα Ορθόδοξη. Αντικατέστησαν τα πατερικά θεμέλιά της, που είναι η εμπειρία των αγίων, με τα φράγκικα θεμέλια του σχολαστικισμού, που είναι η μεταφυσική και ο στοχασμός! ΄Ετσι, οι Ρώσοι διαμόρφωσαν μια νέα θεολογία, φαινομενικά μόνο Ορθόδοξη. Είναι συντηρητική θεολογία, όχι όμως πατερική! Αυτή η αντιπατερική θεολογία, η οποία στην ουσία της είναι φράγκικη, τους τελευταίους αιώνες, από την Ρωσία διαδόθηκε στην Ελλάδα 33 . Γέφυρά της υπήρξε κυρίως το Άγιο Όρος, ιδίως μετά το 1821! Οι Ρώσοι συντηρητικοί θεολόγοι, ακόμα και σήμερα, οπαδοί της θεολογίας του Αυγουστίνου και του Θωμά Ακινάτη, θαυμάζονται οι ίδιοι από πολλούς, ως μεγάλοι θεολόγοι και οι γνησιώτεροι εκφραστές της Ορθοδοξίας! Οι συντηρητικοί αυτοί θεολόγοι δέχονται συνήθως τα Ορθόδοξα σχήματα της θεολογίας. Για ν’ αντικρούσουν όμως τους παπικούς στις διάφορες αντιπαραθέσεις τους γι’ αυτά, χρησιμοποιούν τα επιχειρήματα των προτεσταντών! Αλλά, και αντίστοιχα, στις αντιπαραθέσεις τους με τους Προτεστάντες, χρησιμοποιούν εναντίον τους τα επιχειρήματα των… παπικών! Αυτή η θεολογία, δυστυχώς, παράγεται από πολλούς λεγόμενους συντηρητικούς θεολόγους μέχρι σήμερα και στην Ελλάδα! Γι’ αυτό, οι λεγόμενοι συντηρητικοί θεολόγοι είναι πολλές φορές πιό επικίνδυνοι από τους μοντέρνους ή φιλελεύθερους!

β. Γίνεται μια ιδιαίτερη προσπάθεια προβολής στο χώρο της Ορθοδοξίας ονομάτων των Ρώσων θεολόγων, που εκφράζουν αυτή τη γραμμή, ως μεγάλων θεολόγων! Τέτοια ονόματα, που φιγουράρουν ακόμα στον τόπο μας, είναι του Σμέμαν, του Μάγιεντορφ, του Λόσκυ, του Μπομπρίνσκυ, του Ευδοκίμωφ, κ.ά. Εκείνο, που κάνει ιδιαίτερη εντύπωση είναι το ότι οι «Σλαβόφιλοι» Ρώσοι θεολόγοι προέρχονται από οικογένειες Ρώσων «ευγενών» του τσάρου! Είναι δηλ. φράγκικης καταγωγής! Ο Ιω. Μάγιεντορφ ήταν βαρώνος! Ο Σμέμαν, γόνος αριστοκρατικής ρωσικής οικογένειας, γερμανικής καταγωγής! Ο Μπόρις Μπομπρίνσκυ ήταν κόμης, απόγονος κάποιου εξώγαμου τέκνου της άγαμης Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας! Μόνο, ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, δεν κατάγονταν από «ευγενή» οικογένεια. Και γι’ αυτό, τον αντιπαθούσαν οι «Σλαβόφιλοι» συνάδελφοί του! Και γι’ αυτό, έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη, προς ό,τι ελληνικό!

4. Όλα τα παραπάνω δείχνουν ολοφάνερα το φράγκεμα της Ρωσίας. Συνέπεια αυτού του φραγκέματος είναι το ότι πρώτο το Ρωσικό Πατριαρχείο το 1969, με Συνοδική απόφαση, άρχισε να δίνει τα μυστήριά του ( θεία Κοινωνία) στους Φράγκους! Το Ρωσικό Πατριαρχείο επίσης, μετά την πτώση του κομμουνισμού δέχτηκε την προσφορά του πάπα, να αμείβει τους ιερείς του με χρήματα του Βατικανού! Πού οφείλεται άραγε αυτή η γενναιοδωρία των παπικών; Εκείνο όμως, το οποίο λυπεί ιδιαίτερα κάθε πραγματικό χριστιανό είναι η πτώση των επισκόπων της Ρωσικής Διασποράς, που τους γνωρίσαμε σαν αντι-οικουμενιστές και αντιπαπικούς. Τώρα τελευταία, τους βλέπουμε να σπεύδουν να υποταχθούν στο φραγκεμένο Ρωσικό Πατριαρχείο της Μόσχας, αποδεκνύοντας για μιά ακόμα φορά, πως οι Ρώσοι είναι πρώτα Ρώσοι, και ύστερα Ορθόδοξοι!