Τροπάριον.
Του Μάντεως πάλαι
Βαλαάμ, των λόγων μυητάς σοφούς αστεροσκόπους χαράς έπλησας, αστήρ εκ του
Ιακώβ, ανατείλας Δέσποτα Εθνών απαρχήν εισαγομένους· εδέξω δε προφανώς, δώρά
σοι δεκτά προσκομίζοντας.
Ερμηνεία.
Εν τω κβ΄
κεφαλαίω των Αριθμών γέγραπται, ότι ο Βαλάκ ο Βασιλεύς Μωάβ επροσκάλεσεν από
την Μεσοποταμίαν τον Μάντιν Βαλαάμ, δια να καταρασθή τον Ισραηλιτικόν λαόν·
πλην αντί να τον καταρασθή, τον ευλόγησε και χωρίς να θέλη, και περί Χριστού
επροφήτευσεν ούτως· «Ανατελεί άστρον εξ Ιακώβ, και αναστήσεται άνθρωπος εξ
Ισραήλ, και θραύσει τους αρχηγούς Μωάβ, και προνομεύσει πάντας τους Υιούς Σηθ»
(Αριθ. κδ: 17). Ταύτην λοιπόν την προφητείαν του Βαλαάμ παραλαβόντες οι Μάγοι
εκ πατρικής διαδοχής, κατά τον Ωριγένη και Βασίλειον και Χρυσόστομον, επήγαν
εις την Βηθλεέμ και επροσκύνησαν τον Χριστόν. Όθεν ο Ιερός Μελωδός αναφέρων την
Ιστορίαν ταύτην εν τω παρόντι Τροπαρίω λέγει:
«Ω Δέσποτα Χριστέ, συ επειδή ανέτειλας ως λαμπρότατος και καινοφανής αστήρ από το γένος του Ιακώβ, δια τούτο εγέμισας από χαράν μεγάλην τους Μάγους τους σοφούς μαθητάς και ακολούθους των λόγων του Μάντεως Βαλαάμ (ήτοι της ανωτέρω περί Χριστού προφητείας)· λέγει γαρ: «Ιδόντες τον αστέρα, εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα» (Ματθ. β:10). Περσικόν δε Έθνος οι Μάγοι όντες, κατεγίνοντο εις την θεωρίαν και παρατήρησιν των αστέρων. Όθεν είπεν ο μέγας Βασίλειος: «Έθνος Περσικόν οι Μάγοι, μαντείαις και επαοιδίαις και φυσικαίς αντιπαθείαις προσέχοντες, και περί την τήρησιν των μεταρσίων εσχολακότες» (Λόγ. εις την Χριστού Γέννησιν). Ο δε Θεοδώριτος λέγει, ότι Μάγοι ελέγοντο κοντά εις τους Πέρσας οι τα στοιχεία θεοποιούντες (Εκκλησ. Ιστορ. ε΄ κεφ. λη΄). Ακολούθως δε λέγει ο Μελωδός: «Τούτους λοιπόν τους Μάγους εχαροποίησας, Χριστέ, επειδή και αυτοί επροσφέρθησαν εις Εσέ, ως μία απαρχή όλων των Εθνών». Καθώς γαρ τα Έθνη εκείνα όπου φιλιωθούν με τους Βασιλείς, έχουν συνήθειαν να προσφέρουν εις αυτούς δύο ή τρεις ή περισσοτέρους ανθρώπους ως ομήρους και αρραβώνας, και δια μέσου αυτών βεβαιώνουσι την προς τους Βασιλείς εκείνους φιλίαν όλου του Έθνους των· ούτω και οι σοφοί Μάγοι, προσφερθέντες εις τον Χριστόν ως όμηροι και αρραβώνες, εφανέρωναν την φιλίαν όπου έχουν να δείξουν εις την πίστιν του Χριστού όλα τα Έθνη. Ή καθώς οι ευσεβείς και θεοφιλείς άνθρωποι συνειθίζουν να προσφέρουν εις τον Θεόν τα πρωτοφανήσιμα των αμπέλων και χωραφίων και των ληνών και αλωνίων των· ούτω και όλα τα Έθνη όπου έμελλον να πιστεύσουν εις τον Χριστόν, επρόλαβον και έστειλαν εις τον Χριστόν τους θεσπεσίους Μάγους, ως τόσας απαρχάς και πρωτοφανήσιμα πράγματα, και με τούτο έδειξαν, ότι και αυτά έχουν ύστερον να πιστεύσουν εις τον αυτόν Χριστόν. Έπειτα δε λέγει ο Μελωδός: «Συ, Χριστέ, εδέχθης τους ρηθέντας Μάγους, οίτινες επρόσφεραν εις εσέ δώρα δεκτά και ευάρεστα»: ήτοι τον χρυσόν, τον λίβανον και την σμύρναν· επειδή δια μεν του χρυσίου εφανέρωναν ότι είσαι Βασιλεύς· εις τους Βασιλείς γαρ ο χρυσός αποδίδοται· δια δε του λιβάνου εφανέρωναν ότι είσαι Θεός· εις τον Θεόν γαρ οι άνθρωποι προσφέρουσι τον λίβανον· δια δε της σμύρνης εφανέρωναν ότι μέλλεις να γένης νεκρός ως άνθρωπος· εις τους νεκρούς γαρ η σμύρνα προσφέρεται και αλείφεται.
«Ω Δέσποτα Χριστέ, συ επειδή ανέτειλας ως λαμπρότατος και καινοφανής αστήρ από το γένος του Ιακώβ, δια τούτο εγέμισας από χαράν μεγάλην τους Μάγους τους σοφούς μαθητάς και ακολούθους των λόγων του Μάντεως Βαλαάμ (ήτοι της ανωτέρω περί Χριστού προφητείας)· λέγει γαρ: «Ιδόντες τον αστέρα, εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα» (Ματθ. β:10). Περσικόν δε Έθνος οι Μάγοι όντες, κατεγίνοντο εις την θεωρίαν και παρατήρησιν των αστέρων. Όθεν είπεν ο μέγας Βασίλειος: «Έθνος Περσικόν οι Μάγοι, μαντείαις και επαοιδίαις και φυσικαίς αντιπαθείαις προσέχοντες, και περί την τήρησιν των μεταρσίων εσχολακότες» (Λόγ. εις την Χριστού Γέννησιν). Ο δε Θεοδώριτος λέγει, ότι Μάγοι ελέγοντο κοντά εις τους Πέρσας οι τα στοιχεία θεοποιούντες (Εκκλησ. Ιστορ. ε΄ κεφ. λη΄). Ακολούθως δε λέγει ο Μελωδός: «Τούτους λοιπόν τους Μάγους εχαροποίησας, Χριστέ, επειδή και αυτοί επροσφέρθησαν εις Εσέ, ως μία απαρχή όλων των Εθνών». Καθώς γαρ τα Έθνη εκείνα όπου φιλιωθούν με τους Βασιλείς, έχουν συνήθειαν να προσφέρουν εις αυτούς δύο ή τρεις ή περισσοτέρους ανθρώπους ως ομήρους και αρραβώνας, και δια μέσου αυτών βεβαιώνουσι την προς τους Βασιλείς εκείνους φιλίαν όλου του Έθνους των· ούτω και οι σοφοί Μάγοι, προσφερθέντες εις τον Χριστόν ως όμηροι και αρραβώνες, εφανέρωναν την φιλίαν όπου έχουν να δείξουν εις την πίστιν του Χριστού όλα τα Έθνη. Ή καθώς οι ευσεβείς και θεοφιλείς άνθρωποι συνειθίζουν να προσφέρουν εις τον Θεόν τα πρωτοφανήσιμα των αμπέλων και χωραφίων και των ληνών και αλωνίων των· ούτω και όλα τα Έθνη όπου έμελλον να πιστεύσουν εις τον Χριστόν, επρόλαβον και έστειλαν εις τον Χριστόν τους θεσπεσίους Μάγους, ως τόσας απαρχάς και πρωτοφανήσιμα πράγματα, και με τούτο έδειξαν, ότι και αυτά έχουν ύστερον να πιστεύσουν εις τον αυτόν Χριστόν. Έπειτα δε λέγει ο Μελωδός: «Συ, Χριστέ, εδέχθης τους ρηθέντας Μάγους, οίτινες επρόσφεραν εις εσέ δώρα δεκτά και ευάρεστα»: ήτοι τον χρυσόν, τον λίβανον και την σμύρναν· επειδή δια μεν του χρυσίου εφανέρωναν ότι είσαι Βασιλεύς· εις τους Βασιλείς γαρ ο χρυσός αποδίδοται· δια δε του λιβάνου εφανέρωναν ότι είσαι Θεός· εις τον Θεόν γαρ οι άνθρωποι προσφέρουσι τον λίβανον· δια δε της σμύρνης εφανέρωναν ότι μέλλεις να γένης νεκρός ως άνθρωπος· εις τους νεκρούς γαρ η σμύρνα προσφέρεται και αλείφεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου