Πολιτική χρησιμοποιώντας τη Θεολογία ή Θεολογία χρησιμοποιώντας τη πολιτική;

  Του θεολόγου Βασίλειου  Χαραλάμπους

                                                                                             ___________________

Επί των ημερών μας, επί των ημερών τούτων, που η γνώση αρκούντως πληθύνεται, επιχειρούν κάποιοι να αναπτύξουν τη δυτικού τύπου, λεγόμενη «πολιτική θεολογία» στην Ελλάδα. Καθοριστικά σημεία, οι κατά καιρούς προσπάθειες δημιουργίας, των λεγομένων Χριστιανικών κομμάτων στην Έλλάδα, καθώς και συνέδρια, όπως το πρόσφατο Συνέδριο στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης «Εκκλησία και Αριστερά», με παρεπόμενον τη συνέχιση της απαράδεκτης στάσης απέναντι στη Εκκλησία, όσων «αριστερών» εκκλησιομαχούν.

Είναι γεγονός ότι κατακερματισμοί, όπως «Πολιτική Θεολογία», «Θεολογία και αριστερά», «Θεολογία της Απελευθέρωσης» κ.ά., που παραμπέμπουν σε «ριζοσπαστικές» και «απελευθερωτικές έννοιες»,   είναι πρακτικές και ενέργειες που έλκουν την καταγωγή τους σε λατινοαμερικάνικου τύπου θεωρήσεις της Θεολογίας, όπως των (Oscar Romero, Leonardo Boff, Gustavo Gutiérrer, Kamilo Torres κ.ά ) ή την καλούμενη «ενεργοποίηση» των «πολιτικών διατάξεων» του Ευαγγελίου με τους (Jügernn Mortmann, Dorothee Soelle, Johan Baptist Metz  κ.ά ).  Οι πύρινοι λόγοι των Πατέρων της Εκκλησίας, για τους πλουτούντες, την πλεονεξίαν, τη στήριξη χηρών και ορφανών κ.λ.π., ουδέ επ’ ελάχιστον μπορούν να εκληφθούν ως «Πολιτικής Θεολογίας» λόγοι. 

Χρειάζεται λοιπόν προσοχή όταν κάνεις πολιτική χρησιμοποιώντας τη Θεολογία αλλά και όταν κάνεις Θεολογία χρησιμοποιώντας τη πολιτική.   Όσο κι αν τούτο εύηχο λογοπαίγνιο φαντάζει, είναι κάτι που ο ασχολούμενος με την πολιτική πρέπει να λάβει υπόψιν, ότι στις αμφίρροπες τούτες εισηγήσεις, καραδοκεί η δυτική θεώρηση της λεγόμενης «Πολιτικής Θεολογίας» με τις συνεπαγόμενες στρεβλώσεις.

Σε επίσκεψή μου στο Κελλίον Παναγούδα, του Γέροντος Παϊσίου (κοντά στο έτος 1980), συνέβη να ήταν εκείνη τη μέρα μαζί μου, συνοδοιπορούντες δύο ιερείς από γνωστή ενορία του Πειραία.  Το θέμα καθ’ όλη τη διάρκεια της επίσκεψης, περιεστράφη γύρω από θέμα που επέβαλαν στη συζήτηση οι δύο ιερείς.  «Ήρθαμε Γέροντα», του είπαν «να φέρουμε το μήνυμα της Χριστιανικής  Δημοκρατίας στον Άγιον Όρος».  Τότε είδα τον Γέροντα Παΐσιο να στενοχωρείται από τα λεγόμενα των δύο ιερωμένων και με υψωμένο τον τόνο της φωνής του, απευθύνθηκε στο ιερέα που ήταν πιο ομιλητικός λέγοντάς του, «ευλογημένε εν ονόματι ποιού θα κτυπούν τα ΜΑΤ», «εν ονόματι του Χριστού;».  Ο Γέροντας Παΐσιος λοιπόν, «ζήλω πυρούμενος»*, αντέκρουσε στη συνέχεια τα επιχειρήματα των δύο ιερωμένων από τον Πειραιά. 

Εκείνο που εξίσου μου έκανε εντύπωση, ήταν η απάντηση που έδωσε σε στελέχη της Χ.Σ.Κ. (Χριστιανικής Σοσιαλιστικής Κινήσης), (Φοιτητικής Νεολαίας του κόμματος της Χριστιανικής Δημοκρατίας).  Σε ερώτηση λοιπόν στελεχών της Χ.Σ.Κ., «αν πρέπει να αφαιρέσουν το Σοσιαλιστική από την ονομασία της φοιτητικής τους παράταξης», ο Γέροντας Παΐσιος απάντησε, «να φύγετε το Χριστιανική από κει», καταδεικνύοντας επακριβώς αυτό που η Αγιοπατερική του  εμπειρία υπαγόρευε.  Θεωρώ λόγον «εκ περισσού», να αναφέρω τι εξυπακούει και τι υποδεικνύει ο λόγος τούτος.

Επιπρόθετα θα πρέπει να ξαναειπωθεί η απάντηση του Γέροντος Παϊσίου, όταν ρωτήθηκε πώς να ψηφίζουμε.  Ο Γέροντας τότε είχε πει ότι «να όπως όταν διαλέγουμε τις ελιές, διαλέγουμε εκείνες με το λιγότερο δάκο, εφόσον δεν υπάρχουν ελιές χωρίς δάκο», «έτσι πρέπει να ψηφίζουμε το κόμμα με τις  λιγότερο κακές συνέπειες…και φαίνεται ποιό είναι».  Αν λάβουμε σοβαρά υπόψιν, τα σπουδαία λόγια του Γέροντος Παϊσίου, αβίαστα θα οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι, χωρίς εμπάθειες διαλέγουμε αυτό που θα κάνει το λιγώτερο κακό στη χώρα μας.  Φυσικά πρέπει να υπενθυμίσουμε σε όσους ιδρύουν τα λεγόμενα Χριστιανικά κόμματα, ότι το πρώτιστον που πρέπει να διαφυλαχθεί, είναι η Ορθόδοξη Πίστη.   Γνωρίζω ότι γράφοντας αυτά θα δοκιμάσω τη λύπη, τόσον της παρερμηνείας των λόγων τούτων, όσον και το γεγονός να μου αποδοθούν απόψεις και παραπομπές που δε με αφορούν.   Αναφέρω και πάλιν, για να προλάβω βιαστικά και εμπαθή σχόλια, ότι οι λόγοι τούτοι, δεν παραμέμπουν σε συγκεκριμένο κόμμα, αλλά σε συγκεκριμένη πρακτική.   Ως κατακλείδα του κειμένου τούτου θα  επαναλάβω   τα λόγια του Γέροντος Παϊσίου, ότι «έτσι πρέπει να ψηφίζουμε το κόμμα με τις  λιγότερο κακές συνέπειες…και φαίνεται ποιό είναι»..  

*«ζήλω πυρούμενος» - φράση παρμένη από τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο