Μέσα
σ’ αυτή την κατάσταση της απο-ορθοδοξοποίησης και της γενικώτερης θεολογικής
αφασίας και θρησκευτικής αδιαφορίας του λεγομένου Ορθόδοξου λαού για την
Πατερική παράδοση, στην αρχή του δεύτερου ήμισυ του περασμένου αιώνα άρχισε μιά
κάποια αναζήτηση της Ορθοδοξίας. Την αφορμή έδωσε ο μακαριστός π. Ιωάννης
Ρωμανίδης, κορυφαίος σύγχρονος θεολόγος, ο οποίος πέθανε το 2001. Ο π. Ιωάννης
Ρωμανίδης το 1955 υπέβαλε στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας την διδακτορική διατριβή
του με θέμα το «Προπατορικό αμάρτημα».
Η διατριβή αυτή ισοπέδωσε στο τόπο μας την σχολαστική θεολογία των ακαδημαϊκών θεολόγων. Πρόβαλε την άγνωστη σε μας Πατερική θεολογία. Την πολέμησε όμως, μ’ όλες του τις δυνάμεις, ο συντηρητικός θεολόγος Παναγιώτης Τρεμπέλας. Περιέργως, ίσως από αντίδραση προς τον οργανωσιακό Παν. Τρεμπέλα, την υποστήριξαν σθεναρά φιλεύθεροι καθηγητές, όπως ο Αμίλκας Αλιβιζάτος κ.ά.
Τότε μεταξύ Τρεμπέλα και Ρωμανίδη είχε διεξαχθεί πολύ ενδιαφέρουσα αλληλογραφία. Για τη σύνταξη των απαντήσεών του προς τον Παν. Τρεμπέλα, ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης πήγε στο Άγιο Όρος και συνεργάστηκε με το μοναχό π. Θεόκλητο Διονυσιάτη, ο οποίος είχε αρκετή οικειότητα με τα πατερικά κείμενα. Ο π. Θεόκλητος τότε, με τη συνεργασία του αυτή με τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη, άρχισε να υποψιάζεται την αλλοίωση που υπέστη η Ορθοδοξία στον τόπο μας από τον παπισμό. Την αλληλογραφία αυτή ο π. Ιω. Ρωμανίδης είχε ετοιμάσει για έκδοση. Δεν την εξέδωσε όμως. Την κράτησε αδημοσίευτη, γιατί ο Παν. Τρεμπέλας αργότερα του ζήτησε συγγνώμη και τον υπερασπίστηκε, όταν ο Στυλιανός Χαρκιανάκις, νυν Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας, τον κατηγόρησε ως αιρετικό.
Σώζονται μέχρι σήμερα τόσο η Αλληλογραφία αυτή, όσο και η «δικογραφία» της καταγγελίας του Στυλιανού Χαρκιανάκη, που σχηματίστηκε στην Ιερά Σύνοδο και η οποία τον απάλλαξε από κάθε κατηγορία για αίρεση. Και τα δύο αυτά κείμενα είναι πολύ σημαντικά και πρέπει να διαβαστούν από όλους όσους θέλουν να γνωρίσουν την Πατερική Θεολογία.
Ο θόρυβος που προκλήθηκε από τη διατριβή του π. Ιωάννη Ρωμανίδη και τις σχετικές αντιδράσεις του Παναγιώτη Τρεμπέλα άρχισαν να προβληματίζουν αρκετούς για την κατάσταση της Ορθοδοξίας στο τόπο μας, που ήταν αποκομμένη από την Πατερική Παράδοση και την ανάγκη επανόδου σ’ αυτήν.
Η διατριβή αυτή ισοπέδωσε στο τόπο μας την σχολαστική θεολογία των ακαδημαϊκών θεολόγων. Πρόβαλε την άγνωστη σε μας Πατερική θεολογία. Την πολέμησε όμως, μ’ όλες του τις δυνάμεις, ο συντηρητικός θεολόγος Παναγιώτης Τρεμπέλας. Περιέργως, ίσως από αντίδραση προς τον οργανωσιακό Παν. Τρεμπέλα, την υποστήριξαν σθεναρά φιλεύθεροι καθηγητές, όπως ο Αμίλκας Αλιβιζάτος κ.ά.
Τότε μεταξύ Τρεμπέλα και Ρωμανίδη είχε διεξαχθεί πολύ ενδιαφέρουσα αλληλογραφία. Για τη σύνταξη των απαντήσεών του προς τον Παν. Τρεμπέλα, ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης πήγε στο Άγιο Όρος και συνεργάστηκε με το μοναχό π. Θεόκλητο Διονυσιάτη, ο οποίος είχε αρκετή οικειότητα με τα πατερικά κείμενα. Ο π. Θεόκλητος τότε, με τη συνεργασία του αυτή με τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη, άρχισε να υποψιάζεται την αλλοίωση που υπέστη η Ορθοδοξία στον τόπο μας από τον παπισμό. Την αλληλογραφία αυτή ο π. Ιω. Ρωμανίδης είχε ετοιμάσει για έκδοση. Δεν την εξέδωσε όμως. Την κράτησε αδημοσίευτη, γιατί ο Παν. Τρεμπέλας αργότερα του ζήτησε συγγνώμη και τον υπερασπίστηκε, όταν ο Στυλιανός Χαρκιανάκις, νυν Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας, τον κατηγόρησε ως αιρετικό.
Σώζονται μέχρι σήμερα τόσο η Αλληλογραφία αυτή, όσο και η «δικογραφία» της καταγγελίας του Στυλιανού Χαρκιανάκη, που σχηματίστηκε στην Ιερά Σύνοδο και η οποία τον απάλλαξε από κάθε κατηγορία για αίρεση. Και τα δύο αυτά κείμενα είναι πολύ σημαντικά και πρέπει να διαβαστούν από όλους όσους θέλουν να γνωρίσουν την Πατερική Θεολογία.
Ο θόρυβος που προκλήθηκε από τη διατριβή του π. Ιωάννη Ρωμανίδη και τις σχετικές αντιδράσεις του Παναγιώτη Τρεμπέλα άρχισαν να προβληματίζουν αρκετούς για την κατάσταση της Ορθοδοξίας στο τόπο μας, που ήταν αποκομμένη από την Πατερική Παράδοση και την ανάγκη επανόδου σ’ αυτήν.
8 σχόλια:
Επειδή μπορεί να χαρακτηριστώ, αν δεν είμαι ήδη, σχισματοαιρετικός με κάτι που έγραψα για τον π. Ι. Ρωμανίδη, καταθέτω εδώ ένα σχόλιο και την απάντηση :
Σχολιαστής :
Ο π. Ιωαννης υποστήριζε την σχέση Θεολογίας και Αγιοπνευματικης εμπειρίας και τους σταθμούς της πνευματικής πορείας των Αγίων:καθαρσις-φωτισμός-Θεωσις,ως προϋπόθεση των Οικουμενικών Συνόδων και της αυθεντικής αποδοχής των, κατι που θεωρούσε οτι έχει χαθεί στη Δύση,άλλά και στη δυτικιζουσα,κατά τη γνώμη του,σημερινή Ορθόδοξη θεολογική σκέψη.Η στροφή αυτή στην πατερικοτητα, ως εκκλησιαστική γνησιότητα,τον έκανε στον οικουμενικό Διάλογο ενοχλητικό και οχι εύκολο συνομιλητη! Τι σχέση έχει ο αιρετικός Νικολαΐτης Γιανναρας με τον π. ΙΩΑΝΝΗ ΡΩΜΑΝΙΔΗ τον συνεχιστή του ακρογωνιαίου λίθου της ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Αγιου Γρηγοριου του Παλαμα!?!Η σημασία του ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΎ του εργου (διδακτικού, συγγραφικού, ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΎ)κανει πολλούς μελετητές να μιλούν για εποχή προ και μετά τον π. Ρωμανιδη
ΚΧ
Αν διαβάσεις τον π. Ι. Ρωμανίδη και τον Γιανναρά, αμφότερους υποστηριζόμενους από τον τότε καθηγητή Θεολογίας Αμίλκα Αλιβιζάτο, θα βρείς μεγάλη συγγένεια. Ποιος ήταν ο Αμίλκας Αλιβιζάτος δεν θα γράψω πολλά. Το μόνο, ότι ήταν η ηγετική - και αρχική - μορφή που συνετέλεσε στην εδραίωση αυτού που σήμερα ονομάζεται νεο-ορθοδοξία και μας οδήγησε στην τωρινή εκκλησιαστική αφωνία ή εκείνη με τα λάβαρα, τις λαοσυνάξεις και "ΣΥΝΑΞΕΙΣ".
Όσο για τον "αγιοπατερικό" π. Ρωμανίδη, πέρα από το ότι δεν ακούσαμε ποτέ να λέει ή να γράφει κάτι για τον Μωαβίτη (και όχι Νικολαΐτη) Γιανναρά, δεν μας είπε ότι όλοι αυτοί, που σήμερα λέγονται "αγιοπατερικοί" εκκλησιαστικοί συγγραφείς, ήταν κυρίως "αγιογραφικοί". Όλα όσα μας άφησαν πηγή έχουν την Αγία Γραφή και την Ιερή Παράδοση. Επί πλέον, αυτό είναι και το περίφημο "συμφωνία πατέρων" ή consensus patrum.
Ο π. Ρωμανίδης μπορεί να μας μεταφέρει τα πατερικά κείμενα, αλλά το ερώτημα : "Κατά πόσον είναι και αυτός αγιογραφικός και ιεροπαραδοσιακός" μένει αναπάντητο, τουλάχιστον για τον γράφοντα. Πάντως "ιεροπαραδοσιακός" δεν ήταν. Δεν χωρά καμιά αμφιβολία.
Ο π. Ι. Ρωμανίδης ήταν απλά ένας (από τους πολλούς) ακαδημαϊκός θεολόγος, όπως ακριβώς, ακαδημαϊκοί θεολόγοι, ήταν και όσοι εμφανίστηκαν προς στιγμήν αντίπαλοί του.
Το να είσαι "αγιοπατερικός" δεν λέει απολύτως τίποτα, αν δεν είσαι σε θέση να γνωρίζεις τι σημαίνει αυτό. Και το σημαντικότερο, όταν δεν είσαι και - ας το γράψουμε έστω ανόητα - ιεροπαραδοσιακός. Η Ιερά Παράδοση είναι ισόκυρη της Αγίας Γραφής. Όποιος αυτό το λησμονεί κινδυνεύει.
Τέλος, ο άγιος Γρηγόριος ήταν του Παλαιού εορτολογίου. Δεν νομίζω να συμφωνούσε με τη (σιωνιστική και μασονική) καινοτομία της μεταβολής. (Παρένθεση, τώρα Πάσχα στις 5 Μαΐου, κάποτε θα συμπέσει και με την εργατική πρωτομαγιά).
Αν συμφωνούσε, τότε πρέπει να θεωρήσουμε "ακρογωνιαίο λίθο" της Ορθόδοξης Ιερής Παράδοσης και όσα προτείνονται κατά καιρούς από τα σιωνιστικά και μασονικά χαλκεία, που άριστα γνωρίζουν πώς να κακοποιούν τις αρετές της Χριστιανοσύνης. Παράδειγμα, η επέλαση των λαθροεισβολέων ισλαμοφασιστών.
Αδελφέ Κυπριανέ χαίρε!
Προχθές ανέβασα κομμάτι με συνέχειες του πατέρα Ρωμανίδη. Από το σχόλιό σου κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά και το κατέβασα. Διαθέτω πολύ χρόνο κάθε ημέρα νομίζοντας ότι εργάζομαι προς δόξαν Κυρίου. Δεν θέλω, ένεκα των λίγων γνώσεών μου και της απουσίας φωτισμού ένεκα του αμαρτωλού μου βίου, να γίνω αιτία να απολεστεί καμιά ψυχή. Την διαχείριση της ιστοσελίδας της αδελφότητας δεν ήθελα να αναλάβω αλλά φορτικώς ο πρόεδρος, μου το ζητούσε. Με τη σκέψη μήπως είναι από τον Κύριο η επιμονή του, τελικά δέχτηκα.
Δεν πέρασε μία ημέρα που κατέβασα το κείμενο του πατέρα Ρωμανίδη, και έρχεται έμπροσθέν μου αυτό το κείμενο που τώρα σχολίασες. Είναι δε από ψυχούλα του εν Ελλάδι πάτριου με αναγνωρισμένη αξία για τον αγώνα του υπέρ της Εκκλησίας. Αυτό μου έδωσε θάρρος να ξαναγυρίσω στον πατέρα Ρωμανίδη. Ίσως μου πεις: και αν δεν είναι εκ Κυρίου αλλά σε "δουλεύει" ο πονηρός; Και αυτό είναι δεκτό από αυτά που γράφουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Aυτά προς το παρόν. Η Κυρία Θεοτόκος σκέπη και καταφυγή μας!
Εν Χριστώ,
Κων/νος Αργυρακόπουλος
Μόντρεαλ-Καναδά.
Αγαπητέ Κωνσταντίνε,
Μετά τη χθεσινή σου ανάρτηση περί Ρωμηοσύνης, του π. Ι. Ρωμανίδη, έσπευσα να διαβάσω τα σχετικά - με Εφταλιώτη και Κ. Παλαμά - που είπε και έγραψε περί του θέματος αυτού.
Αλλά σε ρωτώ : Το πρόβλημά μας είναι αν θα λεγόμαστε Ρωμηοί, Έλληνες ή Γραικοί; Αυτό είναι το βασικό μας πρόβλημα ή η αλλοτρίωσή μας από τη Χριστιανοσύνη;
Ο απ. Παύλος γράφει στην 1Τμ. "μηδέ προσέχειν μύθοις και γενεαλογίας απεράντοις, αίτινες ζητήσεις παρέχουσι μάλλον ή οικονομίαν Θεού την εν πίστει".
Είναι, ρωτώ και πάλι, αυτή η γενεαλογία του ονόματός μας οικονομία Θεού εν πίστει ή απέραντος ζήτησις;
Σε τι μας βοηθά αυτό; στιγμή μάλιστα που ο Όσιος Φιλοκαλικός Πατήρ Πέτρος ο Δαμασκηνός διευκρινίζει το πολυθρύλητον και αναμασώμενο υπό Ελλήνων, Ρωμηών και Γραικών, "ήσαν δε τινες Έλληνες ... ούτοι ουν προσήθον Φιλίππω ... λέγοντες, κύριε, θέλομεν τον Ιησούν ιδείν ... ο δε Ιησούς απεκρίνατο ... ελήλυθεν η ώρα" (Ιν. ιβ΄20-24) και τα εξής.
Η Χριστιανοσύνη απευθύνεται προς όλους : Ρωμηούς, Έλληνες, Γραικούς και κάθε καλοπροαίρετο με μαθησιακή πρόθεση. Η γενεαλογία του ονόματος είναι σημαντικότερη από το "μαθητεύσατε πάντα τα έθνη";
Παρένθεση. Το "μαθητεύσατε" βεβαίως σημαίνει να γίνουμε κατά την προαίρεση μαθητές, (ίνα) "γνόντες Θεόν, μάλλον δε γνωσθέντες υπό του Θεού".
@Αλλά σε ρωτώ : Το πρόβλημά μας είναι αν θα λεγόμαστε Ρωμηοί, Έλληνες ή Γραικοί; Αυτό είναι το βασικό μας πρόβλημα ή η αλλοτρίωσή μας από τη Χριστιανοσύνη;
Αν είναι έτσι όπως το γράφεις, γιατί ο αγωνιστής θεολόγος του πάτριου δεν ενημερώνει τους αδελφούς για τις λανθασμένες θέσεις και κατευθύνσεις του πατέρα Ρωμανίδη αλλά τον αναγνωρίζει;
Τι να σου πω αδελφέ μου και τι να σου γράψω; Ο Κύριος ας τον φωτίσει, η υπερεαγία Θεοτόκος να πρεσβεύει υπέρ αυτού και βοηθός του, ο φερώνυμος του ονόματός του άγιος.
Έχω έλθει σε αντίθεση με πολλούς (ανώνυμους) γράφοντας σχόλια σε ιστολόγια σχετικά με τον π.Ι. Ρωμανίδη. Αρκετοί με κατατάσσουν στους οργανωσιακούς, με τους οποίους δεν έχω σχέση, πλην, ενίοτε, όταν καλούμαι να προσφέρω τις ιατρικές μου υπηρεσίες (εννοείται ατελώς). Έτεροι δε, μου ζητούν να τους πω σε ποια παράταξη του Πατρίου ανήκω.
Και στις δυο περιπτώσεις, ή αποκλείομαι από περαιτέρω σχόλια (δρα ο αντιαιρετικός λογοκρίτης) ή σταματά η συζήτηση as is.
Και τελευταίο, αν και άσχετο. Η Σύνοδος των Ενισταμένων έγινε από εμένα τον ίδιο παραλήπτης του βιβλίου που εξέδωσα το 1995 για τις μεταμοσχεύσεις. Ουδέποτε το ανέφεραν, ουδέποτε με ανέφεραν.
Σχετικά με αυτό ...
"γιατί ο αγωνιστής θεολόγος του πάτριου δεν ενημερώνει τους αδελφούς για τις λανθασμένες θέσεις και κατευθύνσεις του πατέρα Ρωμανίδη αλλά τον αναγνωρίζει",
η γνώμη μου. Αν προτιμάς, άποψη.
Ο π. Ι. Ρωμανίδης κάνει στροφή προς τους εκκλησιαστικούς πατέρες. Τη στροφή όμως αυτή την ονομάζει, ή άλλη την ονομάζουν, πατερικότητα.
Πες μου λοιπόν, σε παρακαλώ, τι καταλαβαίνεις εσύ και οι άλλοι, όταν ακούς τη λέξη "πατερικότητα";
Μήπως το τι λέει ο άλφα ή ο βήτα πατέρας; Ή πώς αυτό το μεταφράζει έκαστος της ακαδημαϊκής θεολογίας;
Ούτε το ένα, ούτε το άλλο είναι σωστό. Αυτό που αφορά στους πατέρες και στις γραφές τους, που ανοήτως όλοι το λένε "πατερικότητα", είναι ότι πατέρες της Εκκλησίας έχουν πρωτογενή πηγή και αναφορά, πάντα την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση.
Αν αυτό το είπε, το έγραψε και το δίδαξε στους μαθητές του, τα παίρνω όλα πίσω και Μνημόσυνο θα του κάνω.
Επεξηγηματικά το κατωτέρω :
http://kyprianoscy.blogspot.gr/2011/09/blog-post_19.html
Aδελφέ, αν και έχω πρόβλημα με το ιστολόγιό μου σήμερα, δεν γνωρίζω τι συμβαίνει, δεν μπορώ να κάνω αναρτήσεις, και ούτε ξέρω τίποτα από τους ηλεκτρ. υπολογιστές κ.λ.π.
Ανέβασα--έκανα αρχή σήμερα--ένα κομμάτι του θεολόγου που ακολουθεί το πάτριο με το όνομα "Κοσμάς".
Θα το ανεβάζω--πρώτα ο Θεός-- σε συνέχειες, είναι νομίζω ενδιαφέρον. Αναφέρεται ο αδελφός σε πολλά πράγματα και πρόσωπα. Το έχει γράψει νομίζω το 2007.
Τώρα για τον πατέρα Ρωμανίδη δεν είμαι σε θέση, ούτε κατά φαντασια, να εκφέρω γνώση. Τον εκτίμησα, διότι διάβασα μερικά γραπτά του, και μου άρεσαν. Κατά καιρούς βλέπω πολλούς από το νέο αλλά και από το πάτριο να μιλούν επαινετικά για τον π. Ρωμανίδη και αυτό μου ενίσχυσε την θετική γνώμη μου γι΄ αυτόν. Πέραν τούτο ουδέν γνωρίζω.
Δημοσίευση σχολίου