Θά ἀναφέρωμε λοιπόν κάποια κείμενα τοῦ ἁγίου ἀπό τήν ἐξορία διά νά γίνη κατανοητό τό θέμα καί θά τό τοποθετήσωμε ἐν συνεχείᾳ μέσα στήν Παράδοσι τῆς Ἐκκλησίας καί στά δικαιώματα τῶν Ὀρθοδόξων. Κατ’ ἀρχάς θά ἀναφέρωμε ἕνα θαυμάσιο κείμενο ἀπό ἐπιστολή τοῦ ἁγίου πρός τόν ἐξόριστο Ἐπίσκοπο Κυριακό. Ὁ Κυριακός, μετά τήν ἐξορία τοῦ ἁγίου, δέν ἤθελε νά ἐπικοινωνήση ἐκκλησιαστικά μέ τόν διάδοχό του Ἀρσάκιο καί δι’ αὐτό ἐξορίσθη. Ὁ ἅγιος μέ ἐπιστολές του τόν παρηγορεῖ καί τόν ἐνισχύει διά νά ὑπομείνη τά δεινά τῆς ἐξορίας, ἐνῶ δέν ἀφήνει οὔτε ἴχνος ὑποψίας ὅτι ὁ Κυριακός δέν ἔπραξε σωστά, ἀπεναντίας δέ ἀναφέρει ὅτι ὅλα αὐτά πού ὑποφέρει θά γίνουν αἰτία νά ἀποκομίση πολύ μισθό ἀπό τόν Θεό. Σέ μία λοιπόν ἀπό τίς ἐπιστολές πρός αὐτόν ἀναφέρει τά ἑξῆς: «Ἤκουσα γάρ κἀγώ περί τοῦ λήρου ἐκείνου τοῦ Ἀρσακίου, ὃν ἐκάθισεν ἡ βασίλισσα ἐν τῷ θρόνῳ, ὅτι ἔθλιψε τούς ἀδελφούς καί τάς παρθένους μή θέλοντας αὐτῷ κοινωνῆσαι. Πολλοί δέ αὐτῶν δι’ ἐμέ καί ἐν φυλακῇ
ἀπέθανον. Ὁ γάρ προβατόσχημος ἐκεῖνος λύκος, ὁ σχῆμα μέν ἔχων ἐπισκόπου, μοιχός δέ ὑπάρχων –ὡς γάρ ἡ γυνή μοιχαλίς χρηματίζει ἡ ζῶντος τοῦ ἀνδρός ἑτέρῳ συναφθεῖσα οὕτω καί οὗτος μοιχός ἐστιν– οὐ σαρκός, ἀλλά πνεύματος · ζῶντος γάρ ἐμοῦ ἥρπασέ μου τόν θρόνον τῆς ἐκκλησίας» (ΕΠΕ 38, 240).
Ἐδῶ ὁ ἅγιος ἀναφέρει ὅτι ὁ Πατριάρχης Ἀρσάκιος ἐξόρισε καί ὑπέβαλε σέ θλίψεις καί ταλαιπωρίες ὅσους κληρικούς δέν ἤθελαν νά ἐπικοινωνήσουν ἐκκλησιαστικά μαζί του. Πολλοί μάλιστα, λέγει, ὅτι ἀπέθαναν στήν φυλακή, ἕνεκεν τῆς ἀποτειχίσεώς των! Ὁ ἅγιος συντάσσεται μέ τούς ἀποτειχισμένους καί κατηγορεῖ τόν Ἀρσάκιο μέ βαριές
ἐκφράσεις, λέγοντας ὅτι εἶναι μοιχός καί προβατόσχημος λύκος. Ἡ ἔκφρασις μάλιστα «πολλοί δέ αὐτῶν δι’ ἐμέ καί ἐν τῇ φυλακῇ ἀπέθανον» δηλώνει ἀπερίφραστα ὅτι δέν
ὑπῆρχε θέμα πίστεως διά τήν ἀποτείχισι, ἀλλά θέμα δικαιοσύνης. Ἔχομε δηλαδή ἐφαρμογή τοῦ ΛΑ΄ (31ου) ἀποστολικοῦ Κανόνος. Τό ὅτι τά θέματα τῆς δικαιοσύνης εἶναι πολύ κατώτερα ἀπό τά θέματα τῆς πίστεως, μόλις εἶναι ἀνάγκη νά τό ἀναφέρωμε. Ἀπό αὐτό λοιπόν γίνεται ἀντιληπτό πόσο αὐστηρότερος θά ἦτο ὁ ἅγιος διά τά θέματα τῆς πίστεως. Στούς φυλακισμένους ἐπίσης Ἐπισκόπους καί κληρικούς οἱ ὁποῖοι ἦσαν ἀποτειχισμένοι ἀπό τόν Πατριάρχη, ἐξ αἰτίας τῆς ἐξορίας του, ὁ ἅγιος ἔγραφε: «Μακάριοι τοῦ δεσμωτηρίου, καί τῆς ἁλύσεως, καί τῆς τῶν δεσμῶν ὑποθέσεως ὑμεῖς · μακάριοι καί τρισμακάριοι, καί πολλάκις τοῦτο, οἳ πᾶσαν ἀνηρτήσασθε τήν οἰκουμένην τῷ περί ὑμᾶς φίλτρῳ, ἐραστάς ὑμῶν καί τούς πόρρωθεν ὄντας πεποιήκατε. Πανταχοῦ
γῆς καί θαλάττης ᾄδεται ὑμῶν τά κατορθώματα, ἡ ἀνδρεία, ἡ ἀπερίτρεπτος γνώμη, τό ἀδούλωτον φρόνημα. Οὐδέν ὑμᾶς κατέπληξε τῶν δοκούντων εἶναι δεινῶν, οὐ δικαστήριον, οὐ δήμιος, οὐ βασάνων νιφάδες, οὐκ ἀπειλαί μυρίων γέμουσαι θανάτων, οὐ δικαστής πῦρ ἀπό τοῦ στόματος ἀφιείς... Ἐγγέγραπται ὑμῶν τά ὀνόματα ἐν βίβλῳ ζωῆς, μετά τῶν ἁγίων κατηριθμήθητε μαρτύρων. Οἶδα ταῦτα ἐγώ σαφῶς, οὐκ εἰς τόν οὐρανόν ἀναβάς, ἀλλ’ ἀπό θείων αὐτά μαθών χρησμῶν. Εἰ γάρ ὁ γάμῳ παρανομουμένῳ παραστάς, καί μή διορθῶσαι δυνηθείς τήν παρανομίαν, ἀλλ’ ἐλέγξαι αὐτήν μόνον, ὁ τῆς στείρας καρπός, ὁ τῆς ἐρήμου πολίτης, ἐπειδή διά τοῦτο τό δεσμωτήριον ᾤκησε καί ἀπετμήθη, καί μάρτυς, καί μαρτύρων ὁ πρῶτός ἐστιν · ὑμεῖς οἱ νόμοις πατέρων καί θεσμοῖς παραβαθεῖσι, καί ἱερωσύνῃ ἐπηρεαζομένῃ καί παρανομουμένῃ παραστάντες, καί τοσαῦτα παθόντες ὑπέρ ἀληθείας, καί τοῦ λῦσαι συκοφαντίας ἀναισχύντους οὕτως, ἐννοήσατε ἡλίκην λήψεσθε τήν ἀμοιβήν. Οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τήν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ σου, εἶπε τοῦτο ὁ γενναῖος ἐκεῖνος καί ὑψηλός ἀνήρ, καί ἤρκεσεν αὐτῷ πρός παρρησίαν ἄφατον» (ΕΠΕ 38, 48). Ὁ ἅγιος λοιπόν ὅλους τούς ἀποτειχισμένους καί μή κοινωνοῦντας ἐκκλησιαστικῶς μετά τοῦ παρανόμου
Πατριάρχου τούς συγκαταριθμοῦσε μετά τῶν μαρτύρων, ἐφ’ ὅσον ἔλεγε «ἐγγέγραπται τά ὀνόματα ὑμῶν ἐν βίβλῳ ζωῆς, μετά τῶν ἁγίων κατηριθμήθητε μαρτύρων». Ἡ ἀποτείχισις κληρικῶν καί λαϊκῶν τήν περίοδο αὐτή τῆς ἐξορίας τοῦ ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου δέν συνέβαινε μόνο στήν Κωνσταντινουπολι ἀλλά καί στήν Ἀντιόχεια, τήν Καισάρεια καί σχεδόν σέ ὅλη τήν αὐτοκρατορία.
Συνεχίζεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου