π. Ιωάννης Σ. Ρωμανίδης : Τοπικαί και Οικουμενικαί Σύνοδοι

Το Κανονικόν Δίκαιον προνοεί δια την κατά τακτά διαστήματα σύγκλησιν των τοπικών Συνόδων των επισκόπων, προεδρευομένων υπό Μητροπολίτου, Αρχιεπισκόπου, ή Πατριάρχου δια την επίβλεψιν της εκπληρώσεως της αποστολής της Εκκλησίας, η οποία είναι η θεραπεία της νοσούσης ανθρωπίνης προσωπικότητος και κοινωνίας. Αλλά παρομοία προνόησις δεν υπάρχει δια τας Οικουμενικάς Συνόδους. Τούτο εξηγείται εκ του γεγονότος ότι αι τοπικαί σύνοδοι ήσαν μέρος της πρωτογενούς δομής της Εκκλησίας, ενώ η Οικουμενική Σύνοδος ήτο κατά την φύσιν της έκτακτος και αυτοκρατορική. Δύναταί τις να παραλληλίση τας Οικουμενικάς Συνόδους με την Αποστολικήν Σύνοδον των Ιεροσολύμων (Πράξ. 15, 6:6-29). Αι Οικουμενικαί Σύνοδοι, όμως, συνεκαλούντο υπό του βασιλέως των Ρωμαίων με σκοπόν να αναγάγη εις Ρωαμϊκόν νόμον την έναντι των αιρετικών κοινήν πίστιν και πράξιν των Αυτοκεφάλων και Αυτονόμων Εκκλησιών.

Ο Άρειος, ο Νεστόριος και ο Ευτυχής κατεδικάσθησαν πρώτα υπό τοπικών συνόδων και κατόπιν υπό Οικουμενικών. Ο Παύλος Σαμοσατεύς κατεδικάσθη υπό τοπικής συνόδου, της οποίας η απόφασις έγινε δεκτή υφ' όλων των υπολοίπων συνόδων. Το ίδιον συνέβη με τον Σαβέλλιον. Ακόμη και εις τας Οικουμενικάς Συνόδους οι επίσκοποι ελάμβανον μέρος ως μέλη των συνόδων των, των οποίων εκφρασταί ήσαν οι Μητροπολίται, Αρχιεπίσκοποι και Πατριάρχαι ή οι εκπρόσωποί των. Θα πρέπει να διευκρινισθή, ότι ούτε η Οικουμενική Σύνοδος δύναται να υποκαταστήση τας Τοπικάς Συνόδους, ούτε αι Τοπικαί Σύνοδοι δύνανται να πάρουν το προβάδισμα έναντι Οικουμενικής Συνόδου, εκτός αν η μία ή η άλλη παρεκκλίνει της πίστεως. Τούτο διότι η αυθεντία ενυπάρχει εις τους θεουμένους (δοξασμένους) Αποστόλους, Προφήτας και Πατέρας, που συμμετέχουν εις τας Συνόδους ή εις τους ακολουθούντας την διδασκαλίαν των θεουμένων Συνοδοκοί, και όχι εις τοπικάς ή Οίκουμενικάς Συνόδους καθ' εαυτάς.

Συνεχίζεται.