Φώτης Κόντογλου – Τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια -- Ἡ γνήσια ἑλληνικὴ τέχνη
«Ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια». Αὐτὰ
τὰ θαυμάσια λόγια εἶναι παρμένα ἀπὸ τὸ τροπάρι τοῦ ἁγίου Νικολάου καὶ λένε πὼς
αὐτὸς ὁ ἅγιος ἀπέκτησε μὲ τὴν ταπείνωση τὰ ὑψηλά, δηλαδὴ ἀξιώθηκε νὰ πάρει
μεγάλα πνευματικὰ χαρίσματα μὲ τὴν ταπείνωση, καὶ μὲ τὴ φτώχεια πλούτισε τὴν
ψυχή του μὲ οὐράνιους θησαυρούς.
Ἀλλὰ αὐτὰ τὰ λόγια εἶναι καὶ γενικὰ σύμβολα γιὰ τὴν Ἑλλάδα
καὶ γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία, ποὺ εἶναι ἡ θρησκευτικὴ ἔκφρασή της. Τὸ «τῇ πτωχείᾳ τὰ
πλούσια» εἶναι παρόμοιο μὲ τὸ ἀρχαῖο ρητὸ «καλλιτεχνοῦμεν μετ᾿ εὐτελείας», ποὺ ἐξηγεῖ
τὴν ἁπλότητα, τὴν λιτότητα ποὺ ὑπάρχει στὴν τέχνη μας, καὶ γενικὰ σὲ ὅλα μας.
O Συναξαριστής της ημέρας.
Πέμπτη, 11
Ιανουαρίου 2018
Θεοδοσίου κοινοβιάρχου, Αγαπίου.
Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος καταγόταν ἀπὸ τὴν
κωμόπολη τῆς Μωγαρισσοῦ, ἡ ὁποία ἀνῆκε στὴν ἐπαρχία τῆς Καππαδοκίας. Ἔζησε κατὰ
τοὺς χρόνους τοῦ Λέοντος τοῦ Θρακὸς καὶ ἔφτασε ἕως καὶ τοὺς χρόνους τοῦ
αὐτοκράτορα Ἀναστασίου (491 – 518 μ.Χ.). Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Προαιρέσιος καὶ ἡ μητέρα του Εὐλογία. Ἦταν καὶ οἱ
δυὸ εὐσεβεῖς καὶ πιστοὶ ἄνθρωποι. Ὁ Θεοδόσιος ὅμως, ἀπὸ θεῖο ζῆλο, δὲν
ἀκολούθησε τὴν ἔγγαμο ζωή, ἀλλὰ τὸ μοναχικὸ βίο. Γι’ αὐτὸ ἔφυγε ἀπὸ τὴν πατρίδα
του καὶ πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα νὰ προσκυνήσει τοὺς Ἁγίους Τόπους. Στὴ συνέχεια
μετέβη στὴν Ἀντιόχεια, ὅπου ἐπισκέφθηκε τὸν Ἅγιο Συμεὼν τὸν Στυλίτη, ὁ ὁποῖος
τὸν ἐμύησε στὰ τῆς μοναχικῆς πολιτείας καὶ τῆς ἀρετῆς καὶ τοῦ προεῖπε ὅτι θὰ
γίνει ποιμένας πολλῶν λογικῶν προβάτων. Ἀσκήτεψε κοντὰ στὸ θαυμαστὸ καὶ ἐνάρετο
ἀσκητή, ποὺ ὀνομαζόταν Λογγίνος, μὲ τὸν ὁποῖο μαζὶ μελετοῦσε, συζητοῦσε καὶ
προσευχόταν καὶ τοῦ ὁποίου σπούδαζε τὴν πνευματικὴ διαύγεια καὶ τὴ μεγάλη
ταπεινοφροσύνη.
Ὁ Μέγας Βασίλειος στὸ ἔργον του «Πρόσεχε σεαυτῷ» συμβουλεύει τὰ ἑξῆς:
«Ἐξέτασε τὸν ἑαυτόν σου, νὰ γνωρίσης ποιὸς εἶσαι.
Γνώρισε τὴν φύση σου, ὅτι δηλαδὴ τὸ μὲν σῶμα σου εἶναι θνητό, ἡ δὲ ψυχή σου
ἀθάνατη, καὶ ὅτι ἡ ζωή μας εἶναι κάπως διπλῆ. Ἡ μιὰ φάση της σχετίζεται μὲ τὴν
σάρκα καὶ περνάει γρήγορα, ἐνῶ ἡ ἄλλη φάση της συγγενεύει μὲ τὴν ψυχή καὶ δὲν
ἐπιδέχεται περιγραφή. “Πρόσεχε λοιπὸν τὸν ἑαυτόν σου” καὶ οὔτε στὰ θνητὰ καὶ τὰ
φθαρτὰ νὰ προσκολληθῆς, σὰν νὰ εἶναι αἰώνια, οὔτε τὰ αἰώνια νὰ περιφρονήσης,
σὰν νὰ εἶναι προσωρινά».
Παναγία η Κασσιωπία
Στα 1530, στη βενετοκρατούμενη Κέρκυρα, ένας τίμιος νέος,
ο Στέφανος, γύριζε κάποια μέρα από την πόλη στο χωριό του.
Στον δρόμο συνάντησε κι άλλους οδοιπόρους, κι έτσι βάδιζαν όλοι μαζί συντροφιά. Κάποια στιγμή διέκριναν μακριά μερικούς νεαρούς, που μετέφεραν αλεύρι από τον μύλο. Η παρέα του Στέφανου μπήκε σε πειρασμό.
- Δεν τους κλέβουμε το αλεύρι; είπαν μεταξύ τους. Κανείς δεν μας βλέπει. Θα το μοιραστούμε και θα το μεταφέρουμε στα σπίτια μας.
Όλοι συμφώνησαν, εκτός από τον Στέφανο.
- Είναι αμαρτία! διαμαρτυρήθηκε. Κι ύστερα, δεν θα ξεφύγουμε την δικαιοσύνη. Θα τιμωρηθούμε σαν ληστές και κακοποιοί.
Εκείνοι ήταν αποφασισμένοι. Κι όταν πλησίασε η λεία τους, επιτέθηκαν στα παιδιά, τα έδειραν και άρπαξαν το αλεύρι.
Στον δρόμο συνάντησε κι άλλους οδοιπόρους, κι έτσι βάδιζαν όλοι μαζί συντροφιά. Κάποια στιγμή διέκριναν μακριά μερικούς νεαρούς, που μετέφεραν αλεύρι από τον μύλο. Η παρέα του Στέφανου μπήκε σε πειρασμό.
- Δεν τους κλέβουμε το αλεύρι; είπαν μεταξύ τους. Κανείς δεν μας βλέπει. Θα το μοιραστούμε και θα το μεταφέρουμε στα σπίτια μας.
Όλοι συμφώνησαν, εκτός από τον Στέφανο.
- Είναι αμαρτία! διαμαρτυρήθηκε. Κι ύστερα, δεν θα ξεφύγουμε την δικαιοσύνη. Θα τιμωρηθούμε σαν ληστές και κακοποιοί.
Εκείνοι ήταν αποφασισμένοι. Κι όταν πλησίασε η λεία τους, επιτέθηκαν στα παιδιά, τα έδειραν και άρπαξαν το αλεύρι.
H Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος για το θέμα της Μακεδονίας μας
Εξ αφορμής της έντονης διπλωματικής κινητικότητας που υπάρχει για το θέμα
των Σκοπίων, και εν συνεχεία της από 15.12.2017 Ανακοίνωσής Της περί της
σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων η Δ.Ι.Σ. συμμεριζομένη την αγωνία των
Ιεραρχών που διαποιμαίνουν τις Ιερές Μητροπόλεις στην περιοχή της Μακεδονίας,
αλλά και του λαού, με Απόφασή Της υπενθυμίζει ότι η Εκκλησία έχει μαρτυρήσει με
το λόγο και το αίμα κλήρου και λαού την ελληνικότητα της Μακεδονίας από
αρχαιοτάτων χρόνων, γι’ αυτό και δεν μπορεί να αποδεχθεί την απονομή του όρου
«Μακεδονία» ή παραγώγου του ως συστατικού ονόματος άλλου Κράτους, το οποίο θα
έχει επιπτώσεις και στην ονομασία της σχισματικής αυτοαποκαλούμενης εκκλησίας
της «Μακεδονίας». Αναμένει δε από την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία
διαχειρίζεται το θέμα, να κατανοήσει την ανησυχία Της, που είναι και ανησυχία
του οικουμενικού ελληνισμού.......
Εορτάζομεν Χριστούγεννα -- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου Καθηγητού ΑΠΘ
Θαύμα εξαίσιο και
μυστήριο παράδοξο για τη ζωή μας, η ενανθρώπηση του Θεού. Κατάπληκτος ο άγιος
Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφωνεί: «Τι είπω και τι λαλήσω;… Εκούσια ο Θεός ντύνεται το δικό μου σώμα, για
να χωρέσω εγώ τον δικό του Λόγο και παίρνοντας τη δική μου σάρκα μού δίνει το
Πνεύμα του, για να με διασώσει» (Λόγος εις την γενέθλιον ημέραν του Σωτήρος, PG
56, 388). Aλλά τι είναι ο Θεός και πως γίνεται άνθρωπος; Πως χωρά
στην πεπερασμένη ανθρώπινη ύπαρξη ο Λόγος του Θεού; «Παραπληκτίσωμεν εις τα του
Θεού μυστήρια ερευνώντες», λέει ο Θεολόγος Γρηγόριος. Η μόνη ασφαλής διέξοδος,
όπως τονίζουν οι πατέρες, είναι να πλησιάζουμε το μυστήριο της αγίας Τριάδος με
τη φώτιση του αγίου Πνεύματος, με το θείο λόγο και με μυστηριακή ζωή. Για να
κατανοήσουμε το νόημα των Χριστουγέννων, μας χρειάζεται Πνεύμα άγιο.