Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης, Αποτείχιση από την αίρεση - όχι από την Εκκλησία


Ὁμότιμος Καθηγητὴς Α.Π.Θ.
ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΡΕΣΗ
ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
1. παγορευμένη κα πιτρεπόμενη ποτείχιση
Τὸν τελευταῖο καιρὸ γίνεται συχνὰ λόγος γιὰ «ἀποτείχιση» καὶ «ἀποτειχισμένους» πιστούς, μὲ συχνὴ ἐπίσης καὶ μᾶλλον σκόπιμη παρανόηση τοῦ ἐννοιολογικοῦ περιεχομένου αὐτῶν τῶν λέξεων. Τὸ οὐσιαστικὸ ἀποτείχισις παράγεται ἀπὸ τὸ ρῆμα ἀποτειχίζω, τὸ ὁποῖο σύμφωνα μὲ τὰ Λεξικὰ σημαίνει: ὀχυρώνω, ἀποκλείω διὰ τείχους, ἐγείρω μεσότοιχον. Ἑπομένως καὶ ἡ λέξη «ἀποτείχισις» σημαίνει: ἀποκλεισμὸς διὰ τείχους, ὀχύρωσις. Τὸ δὲ τεῖχος ποὺ ὑψώνει κανεὶς γιὰ νὰ ἀμυνθεῖ καλεῖται ἀποτείχισμα.

Αγιοποιήσεις -- Του Αθανασίου Σακαρέλλου, θεολόγου

β. Με ρωτάει ο Misha: «εξέτασες και είδες αν τα λείψανα των προσώπων αυτών δεν ευωδιάζουν, δεν έχουν σημεία αφθαρσίας και δεν έχουν θεραπεύσει ασθένειες, δαιμονισμένους» κλπ. 

Εγώ, ασφαλώς δεν έκανα καμιά τέτοια εξέταση. Άφησα το έργο αυτό στον ίδιο. Μπορεί, λοιπόν, να μας ειπεί ο αδελφός τα αποτελέσματα της δικής του εξέτασης; 
Είμαι πρόθυμος να δεχθώ, ότι οι γέροντες αυτοί ενεργούν όλα αυτά και άλλα θαυμάσια, που θέλει ο αδελφός. ΄Ομως, αν λείπει, η βασική προϋπόθεση να είναι κάποιος συνειδητό μέλος της Εκκλησίας του Χριστού με βάση την ορθή πίστη, τότε τα «σημεία» των λειψάνων τους και όλα τα άλλα θαύματά τους, δεν βοηθούν τίποτε στην αγιοκατάταξή τους!
 
Πολύ φοβάμαι μήπως ισχύσουν εν προκειμένω τα λόγια του Κυρίου: «πολλοί ερούσι μοι εν εκείνη τη ημέρα. Κύριε Κύριε, ου τω σω ονόματι προεφητεύσαμεν, και τω σω ονόματι δαιμόνια εξεβάλλομεν και τω σω ονόματι δυνάμεις πολλάς εποιήσαμεν; και τότε ομολογήσω αυτοίς ότι ουδέποτε έγνων υμάς. αποχωρείτε απ’ εμού οι εργαζόμενοι την ανομίαν» (Ματθ. 7, 22-23)!
 





Σ.σ. Ο σεβαστός και αγαπητός θεολόγος Αθανάσιος Σακαρέλλος είναι πιστός του Πάτριου.

O Συναξαριστής της ημέρας.


Σάββατο, 11 Φεβρουαρίου 2017

Βλασίου ιερομάρτυρος, Θεοδώρας της Αυγούστης, εύρεσις λειψάνων προφήτου Ζαχαρίου, Γεωργίου νεομάρτυρος του εκ Σερβίας (1515).


Ὁ Ἅγιος Βλάσιος ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Λικινίου (308 – 323 μ.Χ.). Σπούδασε ἰατρική, ἀλλὰ προσέφερε χωρὶς χρήματα τὶς ὑπηρεσίες του, ὡς φιλανθρωπία, στοὺς πάσχοντες καὶ ἀσθενεῖς. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἰατρικὴ βοήθεια χορηγοῦσε δωρεὰν στοὺς ἀσθενεῖς τὰ φάρμακα καὶ τοὺς ἔδινε τὰ ἔξοδα τῆς νοσηλείας τους. Ἡ φιλανθρωπική του δραστηριότητα καλλιεργεῖτο στὴν ψυχή του ἀπὸ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὴ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς.

Ο Ανώνυμος άφησε ένα σχόλιο για την ανάρτησή σας "Αγιοποιήσεις -- Του Αθανασίου Σακαρέλλου, θεολόγου...":

Δεν είμαι ο Misha αλλά σαν σκέψη μου θα πω ότι μαρτύρησαν με την στάση ζωής τους.. Όλη τους  η ζωή ήταν ευωδία Χριστού... Ο  λόγος τους, η καθημερινότητά τους, η διάκριση, η ταπείνωση που είχαν, τα χαρίσματα, τα θαύματα που έκαναν, οι εμφανίσεις μετά θάνατον και τόσα άλλα... στη συνείδηση των περισσοτέρων χριστιανών και έδωσε ο Θεός να τους γνωρίσει πολύς  κόσμος από κοντά και όχι από βιβλία μόνο ή από τρίτους έχουν μείνει ως άγιες μορφές.. Ο  π. Ιάκωβος όσο ήταν εν ζωή μιλούσε για το πως έβλεπε τον Δαυίδ και τον Ιωάννη τον Ρώσο, πως λειτουργούσε με αγγέλους, ο πρώην πνευματικός μου που τον γνώρισε από κοντά,  μου έλεγε μια μέρα τον κοιτούσε πως περπατούσε και του φάνηκε κάπως παράξενο το περπάτημά του και όταν πλησίασε πιο κοντά ήταν,  μου είπε,  σαν να μην πατούσε στο έδαφος..!!!  Ποιο είναι αυτό που σας εμποδίζει να πιστέψετε στην αγιοσύνη τους , το ότι μνημόνευαν τον Βαρθολομαίο...;;  Ο Παϊσιος δεν ήταν που διέκοψε το μνημόσυνο του Αθηναγόρα; Ο  Ιάκωβος δεν ήταν που αρνήθηκε να κάνει προσευχή  με έναν επισκέπτη άλλου θρησκεύματος στο μοναστήρι..;;  Ο  Πορφύριος δεν ήταν που μιλούσε για τις διαφορές της δικής μας θρησκείας από τις υπόλοιπες..;;  Ο Εφραίμ δεν είπε πως στη προσευχή του του αποκλυψε ο Κυύριος με τρόπο θαυμαστό πως ο οικουμενισμός κυριαρχείται από ακάθαρτα πνεύματα..;;

***
Σ. σ. Αν είναι για μένα το σχόλιό σου, θα ήθελα να σε πληροφορήσω, ότι ο πρώτος πνευματικός μου ήταν για περίπου 15 χρόνια ο πολυσέβαστος γέροντα Εφραίμ ο Αριζονίτης. Τώρα έχω κάνει αποτείχιση. Μελλοντικά αν θέλει ο Κύριος θα γράψω για τον Γέροντα Εφραίμ. Ο Γέροντας είναι τώρα 90 ετών και εγώ 73. Αν ο Κύριος δεν  αποφασίσει να θέσει τέρμα στην ζωή μου πριν πάρει τον Γέροντα, θα γνωρίσω αν κοιμηθεί σε κοινωνία με τους Οικουμενιστές ή όχι. Αν διακόψει την κοινωνία θα είναι ίσως ένας από τους μεγαλύτερους Αγίους του αιώνα μας! Αυτά για τώρα...

Τη Ι΄ (10η) του μηνός Φεβρουαρίου, μνήμη του Αγίου ενδόξου Ιερομάρτυρος ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ.

      Χαράλαμπος ο Άγιος Ιερομάρτυς, ο χαριέστατος και λαμπρότατος του Κυρίου θύτης και Αθλητής, απάσης της Ελλάδος το καύχημα και των πιστών το αγαλλίασμα, ήτο από την Μαγνησίαν και ιεράτευεν εις αυτήν επί πολλούς χρόνους, μέχρι των ημερών του ασεβεστάτου βασιλέως Σεβήρου του κατά τα έτη σκβ΄ -- σλη΄ (222-238) βασιλεύσαντος και Λουκιανού του ηγεμόνος, ότε συλληφθείς υπ’ αυτών υπέστη τον δια του Μαρτυρίου θάνατον δια την πίστιν και την αγάπην του Χριστού. Και πως, ακούσατε: Ο παμβασιλεύς και Κύριος ημών Ιησούς Χριστός διδάσκει ημάς εις το θείον και Ιερόν Ευαγγέλιον, ότι αν θέλωμεν να ακολουθήσωμεν οπίσω Αυτού πρέπει να απαρνηθώμεν πρότερον τον εαυτόν μας, να σηκώσωμεν και ημείς επί των ώμων τον Σταυρόν μας και ούτω να τον ακολουθήσωμεν.

Η ΣΥΝΑΞΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΩΝ ΣΥΜΠΑΡΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΟΝ π. ΘΕΟΔΩΡΟΝ ΖΗΣΗΝ


Η ΣΥΝΑΞΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΩΝ
ΣΥΜΠΑΡΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΟΝ π. ΘΕΟΔΩΡΟΝ ΖΗΣΗΝ
Μέ μεγάλη πικρία καί λύπη ἡ «ΣΥΝΑΞΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΩΝ» πληροφορήθηκε τήν ἀπό 10.12.2016 «νουθετήρια», ἐπιτιμητική καί «πατρική» Ἐπιστολή τοῦ Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου πρός τόν Ὁμότιμο Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ., Αἰδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Θεόδωρο Ζήση, ὁ οποῖος κατηγορεῖται, ὅτι μέ τίς ὁμιλίες του προκαλεῖ «πνευματικήν σύγχυσιν καί διάστασιν τῶν συνειδήσεων τῶν πιστῶν τοῦ πληρώματος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης».
Ὅπως διαπιστώνεται ὅμως, οἱ διατυπούμενες στήν μητροπολιτική ἐπιστολή ἐναντίον τοῦ π. Θεοδώρου κατηγορίες εἶναι ἐκκλησιολογικά ἀστήρικτες καί θεολογικά ἀβάσιμες καί γι’ αὐτό δέν ἀντέχουν σέ ὁποιαδήποτε κριτική. Αὐτό ἀποδεικνύει κατάφωρα ἡ ἀπό 1.2.2017 ἀπαντητική Ἐπιστολή τοῦ π. Θεοδώρου Ζήση, ὁ ὁποῖος μέ ἔντονο ἀπολογητικό τόνο, ἀλλά καί πληρέστατη ἐπιχειρηματολογία καταδεικνύει τήν ἀλήθεια τῶν πραγμάτων καί τό ἀθεμελίωτο τῶν ἐναντίον του αἰτιάσεων.
Ὁ π. Θεόδωρος, κορυφαῖος Ὀρθόδοξος Κληρικός, καταξιωμένος Πανεπιστημιακός Διδάσκαλος καί ἐγνωσμένου κύρους Πατρολόγος καί Ἱστορικός, εἶναι μία ἐκκλησιαστική Προσωπικότητα πανορθοδόξου καί παγκοσμίου ἀκτινοβολίας. Διαθέτοντας τά τάλαντα, πού τοῦ ἐχάρισε ὁ Θεός καί τήν ὑπέρ τῆς Ὀρθοδόξου Ἀληθείας μαχητικότητά του ὁ π. Θεόδωρος Ζήσης, προσφέρει ἀνυπολόγιστη συμπαράσταση στήν Ἐκκλησία καί τό πνευματικό καί ποιμαντικό της ἒργο. Εἶναι, συνεπῶς, ἐπαίνου ἄξιος ἢ κατηγοριῶν καί ἐλεγκτικῶν «νουθεσιῶν». Γίνεται ὅμως εὔκολα κατανοητό, διατί ἐλέγχεται καί κατηγορεῖται. Στούς καιρούς τῆς οἰκουμενιστικῆς ὑστερίας καί ἀκαταστασίας ὁ π. Θεόδωρος ἔχει, μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀναδειχθεῖ σέ πατερικό ἀνάστημα καί σθεναρό πρόμαχο καί ὑπερασπιστή τῆς ὀρθοδοξοπατερικῆς παραδόσεως, ἡ ὁποιαδήποτε δέ ἐναντίον του πολεμική ἀποβλέπει στή φίμωσή του καί τήν παρεμπόδιση τῆς ἀντιοικουμενιστικῆς του δράσεως.
Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καί ἰδιαιτέρως ἡ Ἱερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης πρέπει νά καυχῶνται καί νά χαίρουν, διότι ὁ Θεός τίς ἐτίμησε μέ τήν παρουσία, προσφορά καί δράση ἑνός ἀξίου Κληρικοῦ, ὅπως ὁ π. Θεόδωρος. Ἡ δέ ἐπιδίωξή τους θά ἔπρεπε νά εἶναι ἡ ἀξιοποίηση καί πατρική ἐνίσχυσή του, καθιστώντας τόν π. Θεόδωρο σύμβουλο καί συνεργάτη στό ἔργο τους καί στούς διαφόρους τομεῖς τῆς ἐκκλησιαστικῆς διακονίας. Ὁ Ἅγιος Θεσσαλονίκης μέ τήν πρός τόν π. Θεόδωρο «ἐπιτιμητική» ἐπιστολή του προεκάλεσε, δυστυχῶς, τήν πικρία καί τά δίκαια παράπονα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Πληρώματος, πού περιβάλλει μέ τήν ἀγάπη του τόν π. Θεόδωρο καί οἰκοδομεῖται πνευματικά μέ τά κηρύγματα καί τήν θεοφιλή ἀντιοικουμενιστική δραστηριότητά του.
Ἡ «Σύναξη Ὀρθοδόξων Κληρικῶν καί Μοναχῶν» συμπαρίσταται ἀδελφικῶς στόν π. Θεόδωρο καί ἐπιδοκιμάζει τήν ἀπαντητική ἐπιστολή του, παρακαλώντας τόν Παναγιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης νά ἀναθεωρήσει πατρικῶς τήν στάση του.
Γιά τήν «Σύναξη Ὀρθοδόξων Κληρικῶν καί Μοναχῶν»
Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Ἀναστασίου,
Προηγούμενος Ἱ. Μ. Μεγάλου Μετεώρου
Ἀρχιμανδρίτης Σαράντης Σαράντος
Ἐφημέριος Ἱ. Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου, Ἀμαρούσιον Ἀττικῆς
Ἀρχιμ. Γρηγόριος Χατζηνικολάου
Καθηγούμενος Ἱ. Μ. Ἁγίας Τριάδος Ἄνω Γατζέας Βόλου
Γέρων Εὐστράτιος Ἱερομόναχος
Ἱ. Μ. Μεγίστης Λαύρας Ἁγ. Ὄρους
Πρωτοπρ. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός
Ὁμότιμος Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Παν/μίου Ἀθηνῶν

π. Ευθύμιος Τρικαμηνάς: η νέα ἐκκλησιολογία τῆς συνυπάρξεως

Ἐνθυμοῦμαι συγκεκριμένα ὅτι εἰς τό Ἅγιον Ὄρος, ὅταν συζητούσαμε μέ διαφόρους Οἰκουμενιστές Ἐπισκόπους καί ἄλλους (στό ἀρχονταρίκι κάποιας μονῆς καί ἀλλοῦ), πάντοτε μᾶς ἔφεραν ὡς παράδειγμα τόν π. Γεώργιο τόν Καψάνη, ὁ ὁποῖος ὡμιλοῦσε μέν γιά τά θέματα αὐτά καί διεμαρτύρετο, ἀκολουθοῦσε ὅμως καί ἐμνημόνευε τόν Πατριάρχη πρακτικά. Ἐσεῖς ἀντιθέτως ἔχετε τήν ψευδαίσθησι ὅτι, μέ τόν χαρτοπόλεμο πού ἐφαρμόζετε, προκαλεῖτε πονοκέφαλο καί ἐκνευρισμό στούς Οἰκουμενιστές, ἐνῶ δι’ αὐτούς εἶστε ἡ βιτρίνα καί τό πρότυπον τῆς ὑποταγῆς σ’ αὐτούς τούς αἱρετικούς, σύμφωνα μέ τή νέα ἐκκλησιολογία τῆς συνυπάρξεως τήν ὁποία ἔχετε εἰσαγάγει.

***
Ο  Ανώνυμος άφησε ένα  σχόλιο για την ανάρτησή σας "π. Ευθύμιος Τρικαμηνάς: η νέα ἐκκλησιολογία τῆς συ...":

Ακριβώς και αυτοί οι αντιστασιακοί του βολέματος, έκαναν και την μεγαλύτερη ζημιά.
Βασικά το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, λ.χ. Σεραφείμ Πειραιώς και σια

Παναγία η Εικοσιφοίνισσα

Το μοναστήρι της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας με τη θαυματουργή και αχειροποίητη εικόνα της δεσπόζει σκαρφαλωμένο στις καταπράσινες πλαγιές του Παγγαίου. Η ίδια η Θεοτόκος παρήγγειλε με άγγελο στον πρώτο κτίτορα άγιο Γερμανό ( 9ος αιώνας ) , να αναγείρει τη μονή. Κι από τότε δεν παύει με κάθε τρόπο να μεριμνά και να ενδιαφέρεται για αυτήν . 
Κάποια ημέρα παρουσιάστηκε σε ένα νέο 18 χρονών , που όργωνε κοντά στο μοναστήρι και του είπε:
 
- Να έρθεις , σε χρειάζομαι. Έχω ανάγκη στο μοναστήρι μου. Κι εκείνος σαν άλλος Ελισσαίος άφησε τα ζώα ζευγμένα και

π. Θεόδωρος Ζήσης : θρασύτατα ἐπισκοπίδια καὶ θεολογίσκοι διαστρεβλώνουν καὶ παραμορφώνουν τὸν λόγο τῆς ἀληθείας

3. Λανθασμένη ἡ θέση: «Ἐμεῖς μένουμε στὴν Ἐκκλησία, δὲν φεύγουμε». Ποιοί φεύγουν;

Προκαλεῖ ἐντύπωση ὅτι καὶ πρόσωπα, κατὰ τὰ ἄλλα ὀρθοδόξου φρονήματος, καὶ μάλιστα λόγιοι ἐπίσκοποι, πρεσβύτεροι καὶ καθηγηταὶ ἐκλαμβάνουν τὴν ἀποτείχιση κακῶς ὡς χωρισμὸ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν αἵρεση καὶ τοὺς ψευδοεπισκόπους· ἰσχυρίζονται καὶ γράφουν καὶ κηρύσσουν ὅτι ἐμεῖς μένουμε μέσα στὴν ἐκκλησία, δὲν ἀποτειχιζόμαστε, δίνουμε τὸν ἀγώνα μέσα στὴν ἐκκλησία. Γίνονται ἔτσι καλοὶ συνεργάτες καὶ βοηθοὶ τῶν αἱρετικῶν ψευδεπισκόπων, διότι δὲν ἀφήνουν νὰ ὑψωθεῖ τὸ τεῖχος τῆς διακοπῆς τῆς κοινωνίας καὶ τοῦ μνημοσύνου, μὲ συνέπεια ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἐπὶ δεκαετίες τώρα νὰ προελαύνει ἀκάθεκτα, νὰ καταλαμβάνει πρόσωπα καὶ θεσμούς, συνόδους, ἱεραρχίες, ἱεράρχες, θεολογικὲς σχολές, καὶ ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι ὡς ἐλεύθεροι σκοπευτὲς νὰ ρίχνουμε μερικὲς τουφεκιὲς ἀπέναντι ἑνὸς ἐχθροῦ καὶ ἑνὸς κινδύνου μὲ ἀσύγκριτη ὑπεροπλία καὶ ἀσύμμετρη ἀπειλή. Αὐτὸ ὅμως δὲν κάνουμε τόσα χρόνια ἀναβάλλοντας τὴν κατασκευὴ τοῦ τείχους; Καὶ δὲν πρέπει τώρα βλέποντας ὅτι ὁ ἐχθρὸς κατέλαβε ἀκόμη καὶ τὸ τελευταῖο θεσμικὸ προπύργιο ποὺ διαθέτουμε, τὸ συνοδικὸ σύστημα μὲ τὴν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης, νὰ βελτιώσουμε τὴν στρατηγική μας, νὰ προσαρμόσουμε τὰ ἐπιτελικά μας σχέδια, νὰ χρησιμοποιήσουμε τὸν ὁπλισμὸ ποὺ μᾶς προμήθευσαν μὲ Ἁγιοπνευματικὲς ἀποφάσεις οἱ Ἅγιοι Πατέρες; Ἀπὸ τὸ κάστρο τῆς ψευδοσυνόδου ἐξαπολύονται μύδροι καὶ ἀπειλές, ὑποδουλώνονται στὸν Οἰκουμενισμὸ καὶ στὴν Πανθρησκεία διαρκῶς περισσότεροι, αὐξάνουν οἱ συμπροσευχὲς καὶ οἱ οἰκουμενιστικὲς φιέστες, θρασύτατα ἐπισκοπίδια καὶ θεολογίσκοι διαστρεβλώνουν καὶ παραμορφώνουν τὸν λόγο τῆς ἀληθείας καὶ ὡς ἄγρια θηρία τὸν κατασπαράσσουν, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Θεολόγος[1], καὶ ἐμεῖς προβληματιζόμαστε ἀκόμη ποῦ εἶναι ἡ Ἐκκλησία, ἂν εἴμαστε μέσα στὴν Ἐκκλησία μένοντας μὲ τοὺς αἱρετικοὺς ἢ ἂν φεύγουμε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία χωριζόμενοι ἀπὸ αὐτούς; Δὲν εἶναι κατασταλαγμένο ἐκκλησιολογικὸ ἀξίωμα ὅτι ἡ Ἐκκλησία βρίσκεται ἐκεῖ ποὺ ὑπάρχει ἡ ἀλήθεια, καὶ ὄχι ἐκεῖ ποὺ ὑπάρχουν ἐπίσκοποι, καὶ πατριάρχες αἱρετικοί;

Ζωντανό Μυστήριο --- του αείμνηστου Στεργίου Σάκκου Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Ο ερχομός του Μεσσία, όπως αναμένεται από το λαό του Θεού και προφητεύεται στην Παλαιά Διαθήκη, συνδέεται χαρακτηριστικά με δύο μεγάλα πνευματικά μεγέθη· το ένα αναφέρεται στην προσφορά του Θεού, το άλλο στην ανταπόκριση του ανθρώπου: Είναι το έλεος αφ΄ ενός και η αγαλλίαση αφ΄ ετέρου. Ο Κύριος ελεεί και σώζει, ο άνθρωπος σώζεται και αγαλλιάται. Ψάλλει ο ψαλμωδός όλος πίστη και ευγνωμοσύνη· «Εγώ δε επί τω ελέει σου ήλπισα, αγαλλιάσεται η καρδία μου επί τω σωτηρίω σου» (Ψαλ. 12: 6). Ελπίδα μόνη, που μπορεί να στερεώσει την καρδιά μας στη βαθιά ανησυχία της, για την ακεραιότητα της υπάρξεώς μας, η οποία απειλείται συνεχώς από ποικίλους κινδύνους, είναι η αγάπη του Θεού.