Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ του Αγίου Ιουστίνου (Πόποβιτς)

ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ  ΚΑΙ  ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ  ΠΑΙΔΕΙΑ

Η ύπαρξις παιδείας φανερώνει το γεγονός, το μαρτυρηθέν και συνεχώς μαρτυρούμενον από ολόκληρον την εμπειρίαν του ανθρωπίνου γένους, ότι ο άνθρωπος είναι ον ατελές και ελλιπές. Τούτο μαρτυρούν όλαι αι φιλισοφίαι, όλαι αι θρησκείαι, όλαι αι επιστήμαι, όλοι οι πολιτισμοί. Ο άνθρωπος είναι ον το οποίον πρέπει να τελειοποιηθή και να ολοκληρωθή. Δια τούτο ο κύριος σκοπός της παιδείας είναι να τελειοποιήση και ολοκληρώση τον άνθρωπον. Αμέσως όμως γεννάται το εξής αναπόφευκτον ερώτημα: με τι να τον τελειοποιήση και με τι να τον ολοκληρώση;                                                                        

Από οποιανδήποτε πλευράν θεωρούμενος, ο άνθρωπος είναι κατά το είναι του «ανοικτός» προς άλλα όντα και προς άλλους κόσμους. Ούτος εις ουδεμίαν περίπτωσιν είναι η κεκλεισμένη μονάς του Λάϊμπνιτς. Με όλην την ζωήν του, την φυσικήν και την ψυχικήν, συνυφαίνεται ακαταπαύστως ο άνθρωπος, συνειδητώς ή υποσυνειδήτως, εκουσίως ή ενστικτωδώς, εις τον πελώριον και ακατάληπτον ιστόν της παν-ζωής του σύμπαντος κόσμου.