Η αυθεντία του Πάπα εξουδετέρωσε την αυθεντία των Οικουμενικών Συνόδων

Η γένεση του παπισμού, δογμα­τικά κατοχυρωμένου, οδήγησε στην εκκόλαψη του ολοκληρωτι­σμού στην Ευρώπη, με τη θεία κα­ταξίωση της βίας. Θεολογική θεμε­λίωση του ολοκληρωτισμού είναι το περίφημο dictatus papae (πα­πικές υπαγορεύσεις) του πάπα Γρηγορίου Ζ' του Ιλδεβράνδη (1073-1085) σε 27 προτάσεις, με τις όποιες ο πάπας αυτοανακηρύσσε­ται απόλυτος κύριος εκκλησίας και πολιτείας («ο μόνος άνθρωπος, του οποίου όλοι οι πρίγκιπες φι­λούν τα πόδια», «έχει τη δυνατότη­τα να καθαιρεί τους αυτοκράτο­ρες», «δεν μπορεί να κριθεί από κα­νέναν» κ.λπ.). Ο «περί περιβολής» (de investitura) αγώνας και όλοι οι μετέπειτα πόλεμοι του παπικού κράτους είναι η εφαρμογή αυτού του πνεύματος. 

Η αυθεντία του Πάπα εξουδετέρωσε την αυθεντία των Οικουμενικών Συνόδων, που μεταβλήθηκαν σε συμβουλευτικά σώματα της παπικής εξουσίας. Ο πάπας μέσω του ήδη από τον με­σαίωνα θεολογουμένου αλαθήτου του (επίσημη δογματοποίηση το 1870), σφετερίσθηκε το αλάθητο των Οικουμενικών Συνόδων. Το πρωτείο εξουσίας και το αλάθητο έδωσαν στον παπικό θεσμό την ανωτάτη εξουσία στον κόσμο. Τα κράτη θεωρήθηκαν φέουδα του πάπα και οι βασιλείς υποτελείς του, σε σημείο που να του φιλούν το πό­δι και να εκτελούν καθήκοντα ιπποκόμου του. 

Το τριώροφο στέμμα του (ως σήμερα) δείχνει την εξου­σία του πάπα στα επίγεια, ουράνια και καταχθόνια (καθαρτήριο, συγχωροχάρτια). 
Βασικοί θεσμοί επιβολής της πα­πικής δύναμης και εξουσίας απέ­βησαν η Ιερά Εξέταση (εσωτερικά) και η Ουνία (αρχή το 1215, εξωτερι­κά), για την διευκόλυνση, του ε­πεκτατισμού. Το 1252 (Ιννοκέντιος Δ') εισάγονται τα βασανιστήρια ως ανακριτική μέθοδος, πρότυπο ό­λων των μεταγενεστέρων ευρω­παϊκών ολοκληρωτισμών. Καρπός αυτού του πνεύματος υπήρξαν οι σταυροφορίες» (η επαναφορά του όρου στα σήμερα συμβαίνον­τα, δείχνει συνέχεια αυτής της συνείδησης), με κορυφαίο απο­τρόπαιο γεγονός την 4η σταυρο­φορία (1204) και την άλωση και καταστροφή της Κωνσταντινούπο­λης.