Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ του Αγίου Ιουστίνου (Πόποβιτς)

Αλάθητον μέτρον Αληθείας και ψεύδους.

Αυξάνων την αύξησιν του Χριστού «εις άνδρα τέλειον», ο άνθρωπος εξέρχεται βαθμηδόν από την πνευματικήν νηπιακήν ηλικίαν και από την πνευματικήν καχεξίαν, ενδυναμώνεται, ωριμάζει εις την ψυχήν, ωριμάζει και εις τον νουν και την καρδίαν του. Ζων δια του Χριστού και εν Χριστώ, «κολλάται» ολόκληρος εις τον Χριστόν και εις την Αλήθειάν Του, γίνεται οικείος με αυτήν, ούτως ώστε αυτή να γίνη η αιώνιος Αλήθεια του νου του, και της καρδίας και της ψυχής του. Δι΄ ένα τοιούτον άνθρωπον δύναται με βεβαιότητα να λεχθή ότι αυτός γνωρίζει την Αλήθειαν επειδή έχει και κατέχει την Αλήθειαν. Αυτή η ζώσα θεία Αλήθεια, η εντός του υπάρχουσα, αποτελεί το αλάθητον και θείον μέτρον δια την διάκρισιν της αληθείας και του ψεύδους, του καλού και του κακού μέσα εις τον κόσμον του ανθρώπου. Δι΄ αυτό, αυτόν δεν ημπορεί να τον παραπλανήση και να τον απατήση ουδεμία κατ΄ άνθρωπον διδασκαλία. Αυτός αισθάνεται αμέσως ποίου πνεύματος είναι η οποιαδήποτε ανθρωπίνη διδασκαλία του προσφέρεται. Τούτο είναι απολύτως φυσικόν, διότι αυτός γνωρίζει τον άνθρωπον, γνωρίζει τι υπάρχει μέσα του και ποίου είδους διδασκαλίαν αυτός δύναται να δημιουργήση και να δώση. Κάθε ανθρωπίνη διδασκαλία και επιστήμη, μη οδηγούσα προς την θείαν αλήθειαν, δεν είναι χαλκευμένη από το ψεύδος; Ποία από τας ανθρωπίνας επιστήμας φανερώνει το αληθινόν νόημα της ζωής και εξηγεί το μυστήριον του θανάτου; Ουδεμία. Τότε ό,τι λέγουν περί αυτών είναι ψεύδος και απάτη, ψεύδος και απάτη είναι και εκείνο το οποίον προτείνουν ως λύσιν του ερωτήματος περί της ζωής και του θανάτου. Επίσης, δεν υπάρχει ανθρωπίνη επιστήμη η οποία να μας εξηγή το μυστήριον του κόσμου και του ανθρώπου, το μυστήριον της ψυχής και της συνειδήσεως, το μυστήριον του καλού και του κακού, το μυστήριον του Θεού και του διαβόλου. Αφού δεν ημπορούν να μας ερμηνεύσουν αυτά, τότε δεν μας απατούν, άραγε, με τα ασήμαντα και εξωτερικώς μόνον λάμποντα ψευδοφώτα τους, και δεν μας περιπλανούν εις τους λαβυρίνθους αχρήστων διανοημάτων, ακροβασιών και θανατηφόρων μικροτήτων; Εις τον κόσμον του ανθρώπου μόνον ο Θεάνθρωπος Χριστός έχει λύσει όλα τα κύρια προβλήματα του κόσμου και της ζωής, από την λύσιν των οποίων εξαρτάται η μοίρα του ανθρώπου εις όλους τους κόσμους.