Ιερομόναχος Ευθύμιος Τρικαμηνάς. ερμηνεία του 15ου Κανόνος από το νέο βιβλίο του, που μόλις κυκλοφόρησε.

Θά ἀναφέρωμε ἐν τέλει καί μία ἔξοχη, ὡς πρός τήν περιγραφή, ἐπιστολή τοῦ ἁγίου, τήν ὁποία ἔστειλε μόλις ἐτελείωσε ἡ ἐν Ἐφέσῳ Γ΄ Οἰκουμενική Σύνοδος καί πρίν ἀκόμη γραφοῦν τά πρακτικά, πρός τόν κλῆρο καί τόν λαό τῆς Ἀλεξανδρείας. Εἶναι ἀξιοθαύμαστον τό ἐνδιαφέρον τοῦ λαοῦ τῆς Ἐφέσου διά τήν καταδίκη τοῦ Νεστορίου, οἱ δέ ἐκδηλώσεις του μετά τήν λῆξι τῆς Συνόδου δεικνύουν τήν εὐαισθησία του εἰς τά θέματα τῆς πίστεως καί τήν ἔγκρισι, συγκατάθεσι καί ταύτισί του μέ τίς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου. «Κύριλλος πρεσβυτέροις καί διακόνοις καί λαῷ Ἀλεξανδρείας, ἀγαπητοῖς καί ποθεινοτάτοις, ἐν Κυρίῳ χαίρειν. Εἰ καί πλατύτερον ἔδει τά γεγεννημένα τῇ ὑμετέρᾳ

θεοσεβείᾳ γνωρίσαι, ἀλλά διά τό κατεπείγεσθαι τούς τοῦ γράμματος ἀποκομιστάς, συντόμως ἐπέστειλα. Ἴστε τοίνυν ὅτι κατά τήν ὀγδόην καί εἰκάδα τοῦ Παυνί μηνός, ἡ ἁγία σύνοδος γέγονεν ἐν τῇ Ἐφέσῳ ἐν τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ τῆς πόλεως, ἥτις καλεῖται Μαρία Θεοτόκος. Διατελέσαντες δέ πᾶσαν τήν ἡμέραν, τελευταῖον καταγνωσθέντα, καί οὐδέ τολμήσαντα παραβαλεῖν ἐν τῇ ἁγίᾳ συνόδῳ, τόν δύσφημον Νεστόριον καθαιρέσει ὑποβεβλήκαμεν, καί ἐξεβάλομεν τῆς ἐπισκοπῆς. Ἦμεν δέ οἱ συνελθόντες ἐπίσκοποι, ὡσεί διακόσιοι, ἥττους ἤ πλείους. Ἐπέμενε δέ πᾶς ὁ λαός τῆς πόλεως ἀπό πρωΐ ἕως ἑσπέρας, περιμένων τό κρῖμα τῆς ἁγίας συνόδου. Ὡς δέ ἤκουσαν, ὅτι καθῃρέθη ὁ δύστηνος, πάντες φωνῇ μιᾷ ἤρξαντο εὐφημεῖν τήν ἁγίαν σύνοδον καί δοξάζειν τόν Θεόν, ὅτι πέπτωκεν ὁ τῆς πίστεως ἐχθρός. Ἐξελθόντας δέ ἡμᾶς ἐκ τῆς ἐκκλησίας προέπεμψαν μετά λαμπάδων ἕως τοῦ καταγωγίου · λοιπόν γάρ ἦν ἑσπέρα· καί γέγονε πολλή θυμηδία, καί λυχναψία ἐν τῇ πόλει · ὥστε καί γυναῖκες, θυμιατήρια κατεχούσας, προηγεῖσθαι ἡμῶν. Καί ἔδειξεν ὁ Σωτήρ τοῖς δυσφημοῦσι τήν δόξαν αὐτοῦ, ὅτι πάντα δύναται. Μέλλομεν οὖν τούς χάρτας τελειώσαντες, τούς γενομένους ἐν τῇ καθαιρέσει αὐτοῦ, λοιπόν ἐπιταχύνειν πρός ὑμᾶς» (P.G. 77, 137A).

Ὑπογραμμίζομε τήν στάσι τοῦ λαοῦ μετά τήν καταδίκη τοῦ Νεστορίου «πάντες φωνῇ μιᾷ ἤρξαντο εὐφημεῖν τήν ἁγίαν Σύνοδον καί δοξάζειν τόν Θεόν, ὅτι πέπτωκε ὁ τῆς πίστεως ἐχθρός». Ἐν συνεχείᾳ ἔκαναν θά λέγαμε αὐτοσχέδιο λιτανεία μετά φανῶν καί λαμπάδων καί θυμιατηρίων τιμῶντας τούς Πατέρας καί δοξάζοντας τόν Θεόν.

Εἶναι ἀπαραίτητο, τελειώνοντας μέ τόν ἅγ. Κύριλλο, νά σκεφθοῦμε ὅτι, ἄν σήμερα ὁ λαός εἶχε ἕνα μικρό ἔστω μέρος ἀπό τό ἐνδιαφέρον διά τά θέματα τῆς πίστεως τοῦ τότε λαοῦ τῆς Ἐφέσου, ὁπωσδήποτε τά πράγματα στήν Ἐκκλησία θά ἦσαν διαφορετικά, ἡ δέ αἵρεσις τοῦ Οἰκουμενισμοῦ θά εἶχε πρό πολλοῦ καταδικασθῆ. Τώρα ἁπλῶς δρέπομε τούς καρπούς τῆς ἀδιαφορίας μας καί τοῦ ἐφησυχασμοῦ μας.