Εἶναι θαυμάσια καί καταλυτική ἡ διδασκαλία τοῦ Μ. Ἀθανασίου εἰς τό θέμα τῆς ἐπικοινωνίας ἐκκλησιαστικῶς με αἱρετικούς, μή καταδικασθέντες ὑπό Συνόδου. Ὁ λόγος πού ἐγράφη ἡ ἐπιστολή ἦτο ὁ ἑξῆς: Ὑπῆρχαν κάποιοι προφανῶς κληρικοί, οἱ ὁποῖοι εἶχαν τά φρονήματα τοῦ Ἀρείου καί περιήρχοντο τά μοναστήρια λέγοντας ὅτι ἤρχοντο ἐκ μέρους τῶν Ὀρθοδόξων καί μέ τόν σκοπό τῆς ἐξαπατήσεως ἤθελαν νά ἐπικοινωνήσουν ἐκκλησιαστικῶς οἱ μοναχοί μέ αὐτούς. Ἄλλοι πάλι διεβεβαίωναν ὅτι δέν εἶχαν τό φρόνημα τοῦ Ἀρείου, ἀλλά συμπροσηύχοντο μέ τούς Ἀρειανούς χάριν οἰκονομίας. Ὁ ἅγιος ἀπαγορεύει τήν ἐπικοινωνία μέ ὅλους αὐτούς, τήν θεωρεῖ δούρειο ἵππο καί αἰτία σκανδάλου και προσχώρησι στήν αἵρεσι. Καί δι’ ἐκείνους πάλι πού ἐξωτερικά ὁμολογοῦν τήν ὀρθόδοξο πίστι, ἀλλά ἐπικοινωνοῦν μέ τούς αἱρετικούς, παραγγέλλει νά μήν ἔχουν ἐκκλησιαστική ἐπικοινωνία, ἐφ’ ὅσον δέν διορθώνονται. Συνοψίζεται δέ ἡ διδασκαλία αὐτή τοῦ ἁγίου εἰς τήν περίφημη φράσι του «ὧν τό φρόνημα ἀποστρεφόμεθα, τούτους ἀπό τῆς κοινωνίας προσήκει φεύγειν».
Εἶναι ἄξιον ἰδιαιτέρας προσοχῆς τό ὅτι παντοῦ οἱ ἅγιοι ὁμιλοῦν γιά τό φρόνημα κάποιου προκειμένου περί ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας καί ὄχι γιά τήν ἀπόφασι τῆς Συνόδου. Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ εὐθύνη αὐτή ἐπιβαρύνει τον κάθε Ὀρθόδοξο. Φυσικά ἄν οἱ μοναχοί αὐτοί περίμεναν τήν ἀπόφασι τῆς Συνόδου, ὄχι διά τήν αἵρεσι ἀλλά διά τούς συγκεκριμένους αἱρετικούς, καί μάλιστα τήν περίοδο αὐτή πού ἐπικρατοῦσε σχεδόν παντοῦ ἡ αἵρεσις, θά εἶχαν ἀσφαλῶς μείνει νυχτωμένοι στό σκότος τῆς αἱρέσεως. Τό ὅτι ὁ ἅγιος δέν περιμένει τήν ἀπόφασι Συνόδου διά νά διακόψη τήν ἐκκλησιαστική ἐπικοινωνία, ἀλλά διδάσκει ὅτι ἕκαστος εἶναι ὑπεύθυνος διά νά κρίνη τό φρόνημα αὐτῶν μέ τούς ὁποίους ἐπικοινωνεῖ ἐκκλησιαστικά φαίνεται και ἀπό τό τέλος τῆς διδασκαλίας του πρός τούς μοναχούς πού λέγει: «Οὕτω γάρ διατελοῦντες καθαράν τήν πίστιν διατηρήσητε». Ἄν ὅμως οἱ μοναχοί ἐπερίμεναν τήν ἀπόφασι τῆς Συνόδου διά νά ἀποτειχισθοῦν ἀπό ὅλους αὐτούς, το μόνο πού θά κατώρθωναν θά ἦταν τό νά μή διωχθοῦν χάριν τῆς πίστεως, πλήν ὅμως ἡ πίστις των δέν θά ἦτο καθαρή, ἀλλά νοθευμένη καί κίβδηλη, ἐξαιτίας τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας. Τί θά ἔλεγε ἄραγε στούς σημερινούς μοναχούς καί μάλιστα τούς Ἁγιορεῖτες διά τόν Πατριάρχη των, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀρχηγός τῆς αἱρέσεως καί νυμφαγωγός τῆς Ὀρθοδοξίας πρός τόν Παπισμόν; Μήπως νά περιμένουν ἀπόφασι Συνόδου, ἤ τό λεγόμενο «κοινό ποτήριο», διά νά ἀποτειχισθοῦν; Ὅλα αὐτά φαίνεται ὅτι εἶναι σήμερα προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις καί προπέτασμα καπνοῦ, προκειμένου νά μή σηκώσωμε τό βάρος τῆς ὁμολογίας, τό ὁποῖον εἶναι ὁ διωγμός. Στό θέμα τῆς ἀπομακρύνσεως τῶν Ὀρθοδόξων ἀπό τούς αἱρετικούς ποιμένες πρέπει νά τοποθετήσωμε καί την συμφωνία πού ἔκανε ὁ Μ. Ἀθανάσιος καί ὁ αὐτοκράτωρ Κωνστάντιος. Ὁ αὐτοκράτωρ, μετά τήν ἀποκατάστασι τοῦ ἁγίου εἰς τήν Ἀλεξάνδρεια, ἐζήτησε ἀπό αὐτόν νά παραχωρήση εἰς τούς Ἀρειανούς τῆς Ἀλεξανδρείας ἕνα ναό, διά νά συγκεντρώνονται αὐτοί ἐκεῖ καί νά τελοῦν τά μυστήριά των. Ὁ ἅγιος τότε ὑποσχέθηκε νά τό κάνη αὐτό, ἐφ’ ὅσον καί ὁ αὐτοκράτωρ παρέδιδε στήν Κωνσταντινουπολι ἕνα ναό, διά νά συγκεντρώνωνται οἱ Ὀρθόδοξοι ἐκεῖ καί νά
τελοῦν τά ὀρθόδοξα μυστήρια. Καί ἀπό αὐτό τό γεγονός καταδεικνύεται ὅτι οἱ Ὀρθόδοξοι στήν Κωνσταντινουπολι αὐτήν τήν χρονική περίοδο δέν ἐπικοινωνοῦσαν μέ τούς αἱρετικούς ἐπισκόπους και κληρικούς, πρίν αὐτοί καταδικασθοῦν ἀπό Σύνοδο, καί προτιμοῦσαν νά μείνουν χωρίς ναό, διότι ὅλους τούς εἶχαν καταλάβει οἱ αἱρετικοί. Αὐτό, σέ ἀνάλογο περίπτωσι, το ἀναφέρει ὡς γεγονός ὁ ἅγ. Θεόδωρος ὁ Στουδίτης:
«....Παράδειγμα, τό τόν ἅγιον Ἀθανάσιον ὑπό Κωνσταντίου τοῦ βασιλέως παρακαλούμενον μίαν ταύτην χάριν παρασχέσθαι, τοῦ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἕνα ναόν παραδοῦναι τοῖς Ἀρειανοῖς εἰς τό συνάγεσθαι,κατανεῦσαι, ἄνπερ ἐν Κωνσταντινουπόλει
λήψοιτο καὐτός τήν αὐτήν χάριν, τοῦ συνάγεσθαι τούς ὀρθοδόξους ἐν ἑνί ναῷ κατεχομένῳ ὑπό Ἀρειανῶν» (Φατοῦρος 549, 833,47).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου