12 Οκτωβρίου θυσία Παύλου Μελά
Ο Παύλος Μελάς εις την ακμήν της ηλικίας του, 34 ετών, κατέλιπε τον αρχοντικόν του οίκον, τας ανέσεις, νεαράν σύζυγον και δύο νήπια, την στρατιωτικήν του σταδιοδρομίαν, ήτο ανθυπολοχαγός του πυροβολικού, και σπεύδει εις την Μακεδονίαν, ηγούμενος 35μελούς ανταρτικού σώματος, προς σωτηρίαν αυτής, αγωνιζόμενος εν μέσω πολλών κακουχιών και στερήσεων. Έχων φλογερόν πατριωτισμόν και μεγάλην πίστιν προς τον Θεόν, που είναι η πηγή των μεγαλουργημάτων, συνέχισε τον καλλίνικον αγώνα μετ’ αυταπαρνήσεως και ηρωϊσμού, τον οποίον επεσφράγισε δια της θυσίας της ζωής του (12. 10. 1904), γενόμενος ούτως ο πρωτομάρτυς της ελευθερίας της Μακεδονίας μας. Εις τον άνισον και σκληρόν τούτον αγώνα ενισχύετο από την πίστιν προς τον Χριστόν και την μετ’ αυτού ένωσιν δια της θείας Ευχαριστίας. Ιδού τι γράφει προς την σύζυγόν του (28. 8. 1904) μετά την θείαν Κοινωνίαν, την οποίαν έκαμεν εις ναόν τινα μετά του Σώματός του, αφού παρηκολούθησε την Ακολουθίαν του Εσπερινού, νύκτωρ. «Ουδέποτε με τόσην κατάνυξιν μετάλαβα. Ο νούς μου διαρκώς εστρέφετο προς Εκείνον, ο οποίος χάριν ημών και της θείας θρησκείας Του υπέστη το μαρτύριον. Το μέγεθος της θυσίας Του, το μέγεθος της αποστολής Του, με έκαναν να αισθάνωμαι πόσον μικρός και πόσον μακράν αυτού ευρισκόμεθα, αλλά και συγχρόνως με ενεθάρρυναν. Πάντοτε Τον ελάτρευσα δια την θρησκείαν Του και Τον εθαύμασα δια την θυσίαν Του. Ελπίζω να μας βοηθήση. Αισθάνομαι τώρα ισχυρός, γενναίος και καλύτερος, έτοιμος δια να κάμω τα πάντα».