«Σήμερον ὁ Θεοχώρητος Ναός, ἡ Θεοτόκος ἐν ναῷ Κυρίου προσάγεται, καὶ Ζαχαρίας ταύτην ὑποδέχεται. Σήμερον τὰ τῶν Ἁγίων Ἅγια ἀγάλλονται, καὶ ὁ χορὸς τῶν ἀγγέλων μυστικῶς πανηγυρίζει, μεθ᾽ ὧν καὶ ἡμεῖς ἑορτάζοντες σήμερον, σὺν τῷ Γαβριὴλ ἐκβοήσωμεν· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ ὁ ἔχων τὸ μέγα ἔλεος».
Ὡς παναρμόνιος οὐράνια Ἀρχαγγελικὴ ὑμνωδία ἀντηχοῦν στὶς πνευματικὲς ἀκοὲς τῶν ἑορταζόντων μυσταγωγουμένων ὀρθοδόξων πιστῶν, οἱ θεόφθογγοι ὑμνολογικοὶ λόγοι, τοῦ πνευματέμφορου ὑμνογράφου τῆς ἑορτῆς, ποὺ μυσταγωγοῦν καὶ ἀναβιβάζουν τὶς κατανυσσόμενες, καρδιές τους, στὰ νοητὰ λειτουργικὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων τῆς Θεομήτορος!… Γιατὶ ἡ Πάναγνος Θεόνυμφος Παρθένος, ἡ Θεόπαις Μαριὰμ ὡς τριετίζουσα δάμαλις καὶ «ὡς μυστικῶς νυμφευθεῖσα τῷ πνεύματι, τῷ Θεῷ καὶ Πατρί», εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων τοῦ πανσέπτου ἱεροῦ ναοῦ τοῦ Κυρίου προσάγεται καὶ ὁ Ζαχαρίας ἀγαλλόμενος θεοπρεπῶς Αὐτὴν ὑποδέχεται!… Σήμερον «ἡ πολυτίμητος παστὰς καὶ Παρθένος, τὸ ἱερὸν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, εἰσάγεται ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου, τὴν χάριν συνεισάγουσα τὴν ἐν Πνεύματι Θείῳ. Αὕτη ὑπάρχει σκηνὴ ἐπουράνιος» (Κοντάκιον τῆς ἑορτῆς).
Σήμερον καὶ αὐτὰ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἀγάλλονται, γιατὶ ἱεροπρεπῶς ὑποδέχονται τὴν πολυτίμητον παστάδα καὶ Παρθένον, ὡς ἱερὸν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν μυστικὴν ἱερουργίαν τῶν θείων γάμων Θεότητος καὶ ἀνθρωπότητος, μέσα στὴν ἁγιασμένη παρθενικὴ μήτρα τῆς Πανάγνου Θεόπαιδος!… Σήμερον κι᾽ αὐτοὶ οἱ οὐράνιοι χοροὶ τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων καὶ Ἀρχαγγέλων μυστικῶς πανηγυρίζουν… Γιατί σήμερον εἰσέρχεται μυστικῶς καὶ ἱεροκρυφίως εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἡ Πάναγνος Παρθένος Μαριάμ, ἡ Θεόνυμφος κόρη, ὡς μυστικῶς «προμνησθευθεῖσα τῷ Πνεύματι» καὶ διαπερνᾶ τὰ «Ἅγια» ὅπου εὑρίσκετο ἡ ἑπτάφωτος λυχνία καὶ ἡ τράπεζα τῆς προθέσεως τῶν ἄρτων, γιατὶ «αὐτὴ ἦταν, κατὰ τὸν Μέγαν Ἀθανάσιον, ἡ πραγματικὴ ἑπτάφωτος λυχνία τῶν ἑπτὰ χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»!… Ἔπειτα, ἡ Πάναγνος Θεόπαις, εἰσέρχεται εἰς τὰ τῶν Ἁγίων Ἅγια, ὡς ζωηφόρος τράπεζα τοῦ Ἄρτου τῆς ζωῆς, γιατὶ «Αὐτὴ ἦταν, κατὰ τὸν Ἠλίαν Μηνιάτη, τὸ πραγματικὸ Χρυσὸ Θυσιαστήριο, ποὺ κρατοῦσε ἀφλέκτως τὸ πῦρ τῆς Θεότητος!… Αὐτὴ ἦταν ἡ Χρυσὴ Στάμνος, ποὺ ἐβάσταζεν τὸ οὐράνιον μάνα! Αὐτὴ ἦταν ἡ πλάκα, ποὺ ἔφερε σωματούμενον τὸν ἐνυπόστατον Λόγον τοῦ Πατρός!… Αὐτὴ ἡ ράβδος, ὅπου ἐβλάστησεν παραδόξως τὸ ἄνθος τῆς ἀφθαρσίας! Αὐτὴ ἡ κιβωτός, ποὺ ἔσωσεν, ἐκ τοῦ κατακλεισμοῦ τῆς ἁμαρτίας τὸ ἀνθρώπινον γένος!…». Γιατί, καθὼς ἡ Πνευματέμφορος θεολογικὴ γλῶσσα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ ἑρμηνεύει «τὸ ἀποκεκρυμμένον θεολογικὸν μυστήριον τῆς Πανάγνου Θεόπαιδος», ὁ ἀπειροτέλειος καὶ Πάνσοφος Τριαδικὸς Θεός, ποὺ προγνωρίζει τὰ πάντα «πρὶν γενέσεως αὐτῶν», προεγνώριζε καὶ τὴν ὑπέρλογον τελειότητα τῆς Θεοτόκου καὶ πρὸ πάσης κτίσεως τὴν προώρισε καὶ τὴν ἐπέλεξε, ὡς πιὸ ἄξια, ἀπ᾽ ὅλες τὶς γυναῖκες ὅλως τῶν γενεῶν, γιὰ νὰ ὑπηρετήσῃ, ὡς συνεργός, τὴν ἀρχαία βουλὴ τοῦ Θεοῦ «περὶ τῆς τοῦ Λόγου σαρκώσεως καὶ τῆς ἡμῶν θεώσεως»!… (Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, Λόγος Α´ εἰς τὸ Γενέσιον). Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ μέγας ὑψιπέτης τῆς Ὀρθοδόξου Πατερικῆς Θεολογίας Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, χαρακτηρίζει τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον, ὡς «προεπινοούμενον καὶ τέλειον σκοπὸν τῆς δημιουργίας» (πρὸς Θαλάσσιον PG, 620–25), ποὺ ὑπῆρχε πάντοτε στὴν προαινώνια βουλὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἡ ὁποία, κατὰ τὸν Ἅγιον Νικόδημον τὸν Ἁγιορείτη «ἔχαιρε καὶ ὑπερέχαιρε πρὸ τοῦ αἰῶνος, προγινώσκουσα, κατὰ τὴν Θεαρχικήν της ἰδέαν, τὴν ἀειπάρθενο Μαριάμ, ὡς νέα Εὔα, ποὺ θὰ ἐγίνετο συνεργὸς καὶ τροφὸς στὸ παμμέγιστον Μυστήριον τῆς Θείας ἐνανθρωπίσεως» (Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου «Ὁ Ἀόρατος Πόλεμος»). Αὐτὸ σημαίνει πὼς ἡ Θεοτόκος, ὡς ἐπιλεγμένη ἀπὸ τὶς γυναῖκες ὅλων τῶν γενεῶν, γιὰ νὰ γίνη συνεργὸς καὶ τροφὸς τῆς Σαρκωμένης Θείας Σοφίας καὶ Θείας Ζωῆς, εἰσέρχεται σήμερον εἰς τὰ τῶν Ἁγίων Ἅγια, «τὴν χάριν συνεισάγουσα τὴν ἐν Πνεύματι Θείῳ!…». Γιατὶ ὅπως ἑρμηνεύει ἡ Θεόφθογγος Θεολογικὴ γλῶσσα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ «ἡ Θεοτόκος μᾶς ἀπεκάλυψεν τὶς ὑπὲρ νοῦν καὶ λόγον τελειωτικὲς ἐνέργειες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ὅτι ὅπως ὁ Υἱὸς εἶναι εἰκόνα τοῦ Πατρὸς καὶ εἰκόνα τοῦ Υἱοῦ εἶναι τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον» (Ἔκδοσις Ὀρθοδόξου Πίστεως 1, 13), ἔτσι καὶ ἡ Θεοτόκος, κατὰ τὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ, εἶναι «τὸ Θεοπρεπὲς ταμεῖον τῆς κορυφαίας ἀκρότητος, τῶν μυστηρίων τοῦ Πνεύματος καὶ ἡ ἔνσαρκος εἰκόνα Αὐτοῦ» (Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὁμιλία εἰς τὰ Εἰσόδια, ΕΠΕ 11, 286). Γι᾽ αὐτὸ ἡ εἰσερχομένη σήμερον εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, Πάναγνος Παναγία Παρθένος, ἐξαγιάζει αὐτὰ καὶ γίνεται ἡ ἀμόλυντος παστὰς τοῦ Λόγου, ὁ παρθενικὸς θάλαμος τῆς ἀπειρογάμου νύμφης τοῦ Κυρίου, ἔνθα ὁ αἰώνιος Βασιλεὺς τῆς δόξης, ὁ ἔνσαρκος Λόγος τοῦ Πατρός, ὁ μέγας Ἀρχιερεὺς τῶν Μυστηρίων τῆς Τρισυποστάτου Θεότητος, ἐτέλεσε καὶ ἱερούργησε «τὸ πανμυστήριο τοῦ ὄντος καὶ παντὸς τοῦ ὑπάρχοντος», κατὰ τὴν ἔκφρασιν τοῦ μεγάλου Θεολόγου, Ὁσίου Ἰουστίνου Πόποβιτς, ποὺ εἶναι ἡ ὑποστατικὴ ἕνωσις Θείας καὶ ἀνθρωπίνης φύσεως!… Ἰδοὺ γιατὶ ἡ Πάναγνος Θεόνυμφος Παρθένος κατέστη μέτοχος τῆς Θείας Σοφίας καὶ τῆς Θείας Γνώσεως. Γιατί, ὅπως θεολογεῖ νεώτερος Ἁγιορείτης Θεολόγος, ἡ Θεοτόκος «κατέστη δοχεῖο τῆς ἀπορρήτου γνώσεως καὶ Σοφίας τῆς Ἁγίας Τριάδος!…» γιατὶ «ἡ Θεοτόκος ἑνώνει τὸ πλήρωμα τῆς φυσικῆς γνώσεως μὲ τὴν τελειότητα τῆς ὑπερλόγου γνώσεως ἐν τῇ μυστικῇ σιγῇ τοῦ Πνεύματος. Ὑπερβαίνει τόσο στὴν γνώση ὅσο καὶ στὴν ἀρετὴ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα καὶ ἀγγελικὰ ὄντα, ἐνσαρκώνοντας τὴν ὑπὲρ νοῦν καὶ λόγον Σοφία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!…» (Χρυσοστόμου μοναχοῦ Διονυσιάτου «Θεὸς Λόγος καὶ ἀνθρώπινος λόγος», σελὶς 371). Ἰδοὺ γιατί ἡ Πάναγνος καρδία τῆς Θεοτόκου ἀνεδείχθη μόνιμος οὐράνιος θρόνος τῆς Τριαδικῆς Σοφίας καὶ γνώσεως!… Ἰδοὺ γιατὶ ἡ κεκαθαρμένη καὶ ἁγιασμένη καρδία τῆς Πανάγνου Θεόπαιδος, ἔγινε τὸ μυστικὸ κέντρο τῆς ὑπερλόγου μυστικῆς Θεοπτίας καὶ Θεογνωσίας τῆς καινῆς Κτίσεως, ποὺ εἶναι ἡ Ἐκκλησία! Γιατὶ μέσα ἀπὸ τὴν Πάναγνον Μητρικήν της καρδίαν, ἀναβλύζουν οἱ οὐράνιοι πνευματικοὶ κρουνοὶ τῆς ἀπορρήτου Τριαδικῆς Σοφίας καὶ πηγάζουν τὰ ὑπέρλογα μυστικὰ κεφάλαια τῶν δογμάτων τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως!… (β´ οἶκος τῶν Χαιρετισμῶν). Ἰδοὺ γιατὶ ὁ μέγας μύστης καὶ Θεολόγος τῆς Ὀρθοδόξου ἀσκητικοησυχαστικῆς παραδόσεως Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, βλέπων τὸ ἀνέκφραστον καὶ ἀπαστράπτον Θεῖον Κάλλος τῆς Πανάγνου Θεόπαιδος, νὰ εἰσέρχεται εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων τοῦ πανσέπτου ἱεροῦ ναοῦ τοῦ Κυρίου, ἔκθαμβος ἀναφωνεῖ: «Σήμερον εἰσέρχεται εἰς τὰ προσκαίρως τῶν Ἁγίων Ἅγια, ἡ ἀκατάληκτως Ἁγία τῶν Ἁγίων. Εἰσέρχεται ἡ ἀχειροποίητος σκηνὴ τοῦ Λόγου ἡ λογικὴ καὶ ἔμψυχος κιβωτὸς τοῦ ὡς ἀληθῶς ἐξ οὐρανῶν καταπεμφθέντος ἄρτου τῆς ζωῆς, ἡ μὴ τύπους λόγου, ἀλλ᾽ Αὐτὸν τὸν Πατρὸς Λόγον ἀπορρήτως δεξαμένη!…» (Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ Ὁμιλία ΝΓ´ 18, ΕΠΕ 11). Εἰσέρχεται σήμερον εἰς τὰ ἐπίγεια Ἅγια τῶν Ἁγίων, «ἡ ἀχειροποίητος σκηνὴ τοῦ Λόγου, ἡ μὴ τύπους λόγου, ἀλλ᾽ Αὐτὸν τὸν τοῦ Πατρὸς Λόγον ἀπορρήτως δεξαμένη», ὡς ἔχουσα «ἐκ μητρικῆς νηδύος, τὸ πλήρωμα τῶν τοῦ Πνεύματος χαρισμάτων», χωρὶς νὰ δεχθῆ, κατὰ τὸν Θεῖον Γρηγόριον, καμίαν ἐπίκτητον γνῶσιν ἀπὸ σοφοὺς καὶ διδασκάλους, «ἀλλὰ τὸν μὲν ἡγεμόνα νοῦν ὑπήκοον διὰ πάντων ἀποφήνασα (ἐναποθέσασα) Θεῷ, τὰς δὲ τῶν ἀνθρώπων ἡφηγήσεις (διδασκαλίας) κατὰ κράτος ἀπολελοιπυΐα (ἐξ ὁλοκλήρου ἐγκαταλείψασα)καὶ οὕτω τὴν ἄνωθεν σοφίαν, ἄφθονον ἀνειληφυΐα (ἀποδεχθεῖσα…), αὕτη ἐν ἁγίοις ἀδύτοις, καθάπερ ἐν θεσπεσίοις ἀνακτόροις ἐνέκειτο Θεῷ…» (Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ὁμιλία ΝΓ´ 18, ΕΠΕ 11). Γιατὶ ἡ Πάγκαλος καὶ Πάναγνος Παρθένος, Θεόπαις Μαριάμ, μέσα στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ὑπερέβη τὴν φυσικὴν θεωρίαν τῶν κτισμάτων, κατὰ τὸν θεῖον Γρηγόριον καὶ μὲ τὴν τελειωτικὴν Χάριν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, μετεμόρφωσε τὸ κατὰ φύσιν εἰς τὸ ὑπὲρ φύσιν καὶ ἔθεσεν ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν τοῦ Πνεύματος καὶ αὐτὰ τὰ ἀδιάβλητα πάθη! Γιατί «ἔζη καθάπερ ἐν παραδείσῳ καὶ ἐν τόπῳ ξεχωρισμένον ἀπὸ τὴν γῆν, μᾶλλον δὲ καθάπερ ἐν ἐπουρανίοις αὐλαῖς!… Ἔζη ἀπεριμνέριμνον, ἀπραγμάτευτον διανύουσα βίον, λύπης ἄμοιρον, παθῶν ἀγενῶν ἀμέτοχον, καὶ θείας ἡδονῆς οὐρανίου, ποὺ εἶναι ἀνώτερος ἐκείνης, ποὺ δὲν ξεχωρίζει ἀπὸ τὴν ὀδύνην. Θεῷ βλεπομένη μόνῳ, Θεῷ τρεφομένη, Θεῷ τηρουμένη μόνῳ, ποὺ ἐπρόκειτο νὰ σκηνώση εἰς ἡμᾶς δι᾽ αὐτῆς, πάντως δὲ καὶ Αὐτὴ Θεὸν μόνον ὁρῶσα, Θεὸν ποιουμένην τρυφὴν οἰκείαν, Θεῷ διηνεκῶς προσανέχουσα (ἀφιερωμένη)!…» (Γρηγορίου Παλαμᾶ, ὁμιλία ΝΓ´ 47, ΕΠΕ, 11). Γιατὶ ἡ Θεόπαις Μαριάμ, ἀμέσως μετὰ τὴν εἴσοδόν της εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, καθὼς ἀποφαίνεται ἡ οὐρανόφθογγος Θεολογικὴ γλῶσσα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, «διαπετάσασα τὸ τῆς διανοίας ὄμμα πρὸς τὰς ἀοράτους καλλονάς», δὲν θεωροῦσε πλέον τίποτε εὐχάριστο ἐπάνω στὴ γῆ. Γιατὶ μὲ τὸ νὰ γίνη ἀνωτέρα «τῶν τῆς φύσεως ἀναγκῶν καὶ τῶν τῆς αἰσθήσεως ἡδονῶν», τὰ μὲν ὡραῖα στὴν ὅραση ἔκρινε ἀνάξια νὰ τὰ βλέπη, τὰ δὲ καλὰ πρὸς βρῶσιν ἄξια παραβλέψεως, ἀνεδείχθη πρώτη Αὐτὴ καὶ μόνη ἀνέπαφος, ἐπὶ πολλὲς περιόδους ἐτῶν πρὸς τὰ ποικίλα, μᾶλλον δὲ καὶ παντοειδῆ εἴδη ἡδονῶν, ποὺ ἔχουν ἐφευρεθῆ ὡς δέλεαρ κατὰ τῶν ψυχῶν ἀπὸ τοὺς ἄρχοντες τοῦ σκότους καὶ ἔστησε ἔτσι ἡ Θεόπαις τὸ κατ᾽ αὐτοῦ τρόπαιον!… Καὶ ἀφοῦ περιεφρόνησε ὅλες αὐτὲς τὶς ἡδονές, Αὐτὴ μόνη ἀπὸ ὅλους ἡ Θεόπαις καὶ παραδόξως ἀπ᾽ αὐτὴν ἀκόμη τὴν παιδικὴν ἡλικίαν, παίρνει δικαίως ἀπὸ τὸν Ἄγγελο ὡς βραβεῖο τὴν οὐράνια τροφὴ καὶ ἀναδεικνύεται εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς Βασίλισσα τῶν οὐρανῶν, ἔχουσα στὴν ὑπηρεσίαν της τοὺς οὐρανίους νόας!…» (Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὁμιλία ΝΓ´ 46, ΕΠΕ 11). «Ἀλλὰ γιὰ νὰ ἀκουσθῆ συντόμως τὸ μέγεθος τοῦ ὑπερφυεστάτου τούτου μυστηρίου, θὰ εἰπῶ λόγον, ποὺ συμφέρει σ᾽ ὁλόκληρο τὸ Χρυστεπώνυμο πλήρωμα, μάλλιστα δὲ στοὺς ἀποτασσομένους τὸν κόσμο μοναχούς, διὰ τοῦ ὁποίου θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ γευθῆ τὰ μέλλοντα ἐκεῖνα ἀγαθὰ γιὰ νὰ σταθῆ μαζὶ μὲ τοὺς ἀγγέλους καὶ νὰ γίνη πολίτης τῆς οὐρανίου βασιλείας, θέλοντας νὰ ζηλώση, κατὰ δύναμιν «τὴν καὶ μόνην ἀποταξαμένην ἐκ βρέφους ὑπὲρ κόσμου τῷ κόσμῳ ἀειπάρθενον νύμφην!…». Γιατὶ γιὰ νὰ προσεγγίσουμε κατ᾽ ἀλήθειαν τὸν Θεόν, εἶναι ἀδύνατον, ἐὰν δὲν βγοῦμε διὰ τῆς καθάρσεως ἀπὸ τοὺς ἑαυτούς μας, ἐγκαταλείποντες κάθε τι τῶν αἰσθητῶν μετὰ τῆς αἰσθήσεως, ἀνυψούμενοι ὑπὲρ ἄνω λογισμῶν καὶ συλλογισμῶν καὶ πάσης γνώσεως καὶ ἀπ᾽ αὐτὴν ἀκόμη τὴν διάνοιαν, κυριαρχούμενοι ἐξ ὁλοκλήρου ἀπὸ τὴν νοερὰν ἐνέργειαν, τὴν ὁποίαν ὁ Σολομῶν προεῖπε, ἐπιτυγχάνοντας ἔτσι τὴν ὑπὲρ τὴν γνῶσιν ἄγνοια!… (Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὁμιλία ΝΓ´ 50, 51). Γι᾽ αὐτὸ ἡ Πάναγνος Θεόπαις, ζητοῦσα τὴν ἄρρητον καὶ μυστικὴν ἕνωσίν της μὲ τὸν Θεόν, εὑρίσκει σὰν ἄριστον χειραγωγόν της, τὴν νοερὰν ἡσυχίαν, ἡ ὁποία, κατὰ τὸν θεῖον Γρηγόριον, ὁδηγεῖ στὴν «τοῦ νοῦ καὶ κόσμου στάσιν, στὴν λήθην τῶν κάτω, τὴν μύησιν τῶν ἄνω, τὴν τῶν νοημάτων ἐπὶ τὸ κρεῖτον ἀπόθεσιν· αὕτη πρᾶξις ὡς ἀληθῶς καὶ ἐπίβασις, τῆς ὡς ἀληθῶς θεωρίας ἢ θεοπτίας εἰπεῖν οἰκιότερον, ἡ ὁποία μόνη εἶναι τὸ δεῖγμα τῆς ὡς ἀληθῶς εὐχομένης ψυχῆς· γιατὶ πᾶσα ἄλλη ἀρετή, εἶναι σὰν ἕνα φάρμακο ἀλεξητήριο γιὰ τὶς ἀσθένειες τῆς ψυχῆς καὶ τὰ ριζωμένα σ᾽ αὐτὴν ὑπὸ τῆς ραθυμίας πονηρὰ πάθη, ἡ δὲ θεωρία εἶναι τὸ τῆς ὑγιαινούσης ψυχῆς ὁ καρπός, ὁ ὁποῖος εἶναι σὰν ἕνα θεουργὸ τέλος καὶ εἶδος· διότι δι᾽ αὐτῆς θεοποιῆται ὁ ἄνθρωπος καὶ ὄχι διὰ τῆς στοχαστικῆς ἀναλογίας ἀπὸ τοὺς λόγους καὶ τὰ ὁρώμενα, ἄπαγε (χαμαίζηλος γὰρ αὕτη καὶ ἀνθρωπίνη), ἀλλὰ διὰ τῆς ἀπὸ καθ᾽ ἡσυχίαν ἀγωγῆς!…» (Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὁμιλία ΝΓ´ , 52). Ἔτσι χειραγωγουμένη καὶ παιδαγωγουμένη ἡ Πάναγνος Θεόπαις «διὰ τῆς καθ᾽ ἡσυχίαν ἀγωγῆς», ἐπέλεξε τὴν ἀόρατον σὲ ὅλους ἀκοινώνητον ζωὴν καὶ διαμένοντας μέσα στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἐλύθη ἀπὸ κάθε ὑλικὸ δεσμὸ καὶ ἐξετίναθε σχέσιν «καὶ αὐτῆς τῆς πρὸς τὸ οἰκεῖον σῶμα συμπαθείας ὑπεραναβᾶσα» (ἀνυψωθεῖσα), συνῆψε τὸν νοῦν της πρὸς τὸ κέντρον τῆς ὑπάρξεώς της, ποὺ εἶναι ἡ καρδία καὶ μὲ τὴν ἀδιάλειπτη θεία προσευχή, ὑπερέβη τὸν πολύμορφο συρφετὸ τῶν λογισμῶν καὶ μᾶς ἔδειξε «καινὴν καὶ ἀπόρρητον ὁδὸν πρὸς τοὺς οὐρανούς, τὴν ἳν᾽ οὕτως εἴπω, νοητὴν σιγήν!…». Ἔπειτα πρὸς αὐτὴν τὴν νοητὴν σιγὴν προσέχουσα τὸν νοῦν της ἡ Θεόπαις περίπταται πάντων τῶν κτιστῶν καὶ βλέπει μεγαλύτερη δόξαν ἀπὸ τὸν Μωυσῆ καὶ ἐποπτεύει τὴν θείαν Χάριν, ποὺ εἶναι εὔχαρες καὶ ἱερὸν θέαμα ἀσπίλων νόων καὶ ψυχῶν!… Αὐτοῦ τοῦ ἱεροῦ θεάματος μετέχουσα ἡ πάναγνος Θεόπαις Μαριὰμ γίνεται, κατὰ τοὺς θείους ὑμνωδούς, «Νεφέλη φωτεινὴ τοῦ ὄντως ζῶντος ὕδατος, αὐγὴ τῆς μυστικῆς ἡμέρας καὶ πυρίμορφον ὄχημα τοῦ Λόγου» (Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ὁμιλία ΝΓ´ 59, ΕΠΕ 11). Γι᾽ αὐτὸ ἔκθαμβος ὁ θεῖος Γρηγόριος γιὰ τὰ ἀπερίγραπτα μεγαλεῖα τῆς Πανάγνου Θεόπαιδος, ἀναφωνεῖ: «Τίς λαλήσει τὰ μεγαλεῖα σου Παρθένε; “ἀκουστὰς ποιήσει πάσας τὰς αἰνέσεις σου” (Ψαλμ. 105, 2), Θεόπαις· Θεομήτωρ ἐχρημάτισας· ἥνωσας τὸν νοῦν Θεῷ· ἥνωσες Θεὸν σαρκί· υἱὸν ἀνθρώπου ἐποίησας Θεόν, καὶ τὸν ἄνθρωπον υἱὸν Θεοῦ!…» (Γρηγορίου Παλαμᾶ, ΝΓ´ 62).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου