ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΑΙΡΕΣΕΙΣ -- του αειμνήστου Ιωάννου Κορναράκη, Καθηγητού Παν. Αθηνών

Η τελευταία ιερατική συνδιάσκεψη εκπροσώπων ιερών Μητροπόλεων, στο Προκόπι της Ευβοίας, με θέμα· Η Νέα Εποχή, που ωργάνωσε η Εκκλησία και όσα ελέχθησαν δια των σχετικών εισηγήσεων και μάλιστα τα δημοσιευθέντα στον τύπο πορίσματα, δίνουν την εντύπωση, ότι η Εκκλησία είναι μια μάχιμη, κατά των αιρέσεων Ορθόδοξη Εκκλησία! Εξάλλου την εντύπωση αυτή ενισχύει το γεγονός ότι η Εκκλησία έχει συγκροτημένη Συνοδική Επιτροπή επί των δογματικών θεμάτων και των αιρέσεων, προεδρευομένη δηλαδή από τον οριζόμενο εκάστοτε, για την επιτροπή αυτή συνοδικό αρχιερέα. Έτσι στο πλήρωμα της Εκκλησίας φαίνεται, ότι η Εκκλησία ελέγχει, με ωργανωμένες ενέργειες, την κατάσταση στο χώρο τής εμφανίσεως και δραστηριότητος των αιρέσεων, των αποκλίσεων από την παράδοσή της και τη διδασκαλία της. Όμως, ποια είναι η αλήθεια ή η πραγματικότητα στη σχέση της διοικούσης Εκκλησίας με τα ποικίλα φαινόμενα αιρέσεων και ετεροδιδασκαλιών;

Η πραγματικότητα στο χώρο των αιρέσεων δείχνει ότι η Εκκλησία ασχολείται, κατά τακτά διαστήματα με τις εισαγόμενες αιρέσεις, αλλά σιωπά και αδιαφορεί για τις αιρέσεις της αυλής της. Κλείνει τα μάτια μπροστά σε γεγονότα, που δείχνουν ότι ακριβώς, κάτω από νεοεποχίτικες επιδράσεις, κάποιοι κληρικοί ή λαϊκοί θεολόγοι αντιστρατεύονται, με δικές τους προσωπικές γνώμες ή θεωρίες, στο γράμμα και στο πνεύμα της ορθοδόξου θεολογικής παρακαταθήκης και παραδόσεως, ιδιαίτερα μάλιστα της πατερικής θεολογίας!  Υπάρχει τα τελευταία χρόνια και κυρίως επί της αρχιεπισκοπίας του κ. Χριστοδούλου, μία μεγάλη ενθάρρυνση για ανοίγματα σε θεωρίες και διδασκαλίες, οι οποίες αποστασιοποιούνται από την Ορθοδοξία της Εκκλησίας. Αλλά, πέραν αυτού του γεγονότος, η ίδια η διοίκηση της Εκκλησίας, ενεργητικώς ή παθητικώς (με τη σιωπή της Ιεραρχίας), συμπορεύεται κάποιες φορές με αιρετικές αποκλίσεις! Η τελευταία σύναξη στο Προκόπι, όπως παρουσιάζεται μάλιστα από τον «Ο.Τ.», δίνει την εντύπωση ότι η Εκκλησία είναι καλά ωργανωμένη στον τομέα των αιρέσεων. Αλλά αυτό ακριβώς, ό,τι γίνεται στο Προκόπι αποτελεί και το άλλοθί της, για το γεγονός ό,τι (από την άλλη μεριά) με δικές της πρωτοβουλίες μολύνη το χώρο της Ορθοδοξίας με εισαγόμενα σώματα και οργανισμούς, απειλητικούς για την ορθόδοξη παρακαταθήκη της Εκκλησίας! Με δική της πρωτοβουλία έφερε στην καρδιά της Ορθοδοξίας τον Πάπα, αλλά και το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών. Προαναγγέλλεται δε διάλογος με τον Παπισμό με την παρουσία και εκπροσώπου της επάρατης Ουνίας.

Ως προς την αίρεση της Νέας Εποχής, η Εκκλησία, φαίνεται να καταδικάζει στο Προκόπι, την ιδεολογία αυτή, αλλά λησμονεί ότι, επί των ημερών του Αρχιεπισκόπου κ. Χριστοδούλου υιοθέτησε νεοεποχίτικο κείμενο ως καταστατικό χάρτη των θεολογικών προϋποθέσεων της λειτουργικής αναγεννήσεως! Στο περιοδικό «ΕΚΚΛΗΣΙΑ», επίσημο όργανο της Εκκλησίας της Ελλάδος και στο τεύχος του Ιουνίου 2003, δημοσιεύθηκε συνοδικό κείμενο με τίτλο· «ΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΕΩΣ». Το κείμενο αυτό ακραιφνώς νεοεποχίτικο κείμενο, είναι γραμμένο επί τη βάσει της αρχής της ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΟΣ! Το νεοεποχίτικο νόημά του φαίνεται στον ορισμό του όρου λειτουργική αναγέννηση. «Με άλλα λόγια ο όρος «λειτουργική αναγέννηση», σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει πλέον εφαρμογή στο σύνολο του θεολογικού επιστητού σε όλους τους τομείς της θεολογικής επιστήμης, από τους καθαρά πρακτικούς έως τους αυστηρά θεολογικούς» (σελ. 414). Το κύριο αίτημα του κειμένου του θεολογικού υποβάθρου, σχετισμένο και με το πνεύμα της Παγκοσμιοποιήσεως, είναι ο διαρκής επαναπροσδιορισμός των πάντων στο χώρο της Εκκλησίας και της Θεολογίας της, ιδιαίτερα της ταυτότητός της και του μυστηρίου της Θ. Ευχαριστίας! Εναντίον αυτού του κειμένου καταθέσαμε στη Γραμματεία της Συνόδου της Εκκλησίας οκτασέλιδο Υπόμνημα (αριθ. πρωτ. 3384-9.9.03). Το κείμενο του υπομνήματος αυτού απεστείλαμε σχεδόν σε όλους τους συνοδικούς αρχιερείς της περιόδου εκείνης (2003), «Ούτε φωνή» βεβαίως «Ούτε ακρόαση»! Στο υπόμνημά μας αυτό απήντησε ο Μακαριώτατος, με επιστολή του, για να μας βεβαιώσει ότι η Εκκλησία δεν διδάσκει αρχές της Νέας Εποχής! Όπως φαίνεται, το κείμενό μας δεν εισήχθη για συζήτηση σε συνεδρία της Συνόδου! Πιθανόν και οι συνοδικοί αρχιερείς, παραλήπτες του υπομνήματος, δεν εζήτησαν να εισαχθεί. Έτσι έμεινε χώρος, στον Μακαριώτατο, να λειτουργήσει ως η ενσάρκωση του συνοδικού συστήματος της Εκκλησίας, αφού μάς έχει πείσει ήδη ότι ο ίδιος είναι Η Σύνοδος. Νοοτροπία εντελώς παπική(1). Έλαβε δική μου απάντηση σε ανοικτή επιστολή μου («Ο.Τ.» 17.10.03) και έληξε εκεί το θέμα, όχι, όμως, και στο περιοδικό «ΕΚΚΛΗΣΙΑ», αφού εκεί ως δημοσιευμένο πλέον κείμενο, θα διασώζει μια αξιόπιστη μαρτυρία νεοεποχίτικης νοοτροπίας της διοικούσης Εκκλησίας της Ελλάδος!

Αλλά ο Μακαριώτατος κ. Χριστόδουλος προκαλεί το κοινό αίσθημα του εκκλησιαστικού πληρώματος, τη στιγμή, που το μήνυμά του, με την ευκαιρία της συνάξεως στο Προκόπι, δείχνει να λησμονεί «η δεξιά του τι έχει ποιήσει η αριστερά του!». Η δεξιά του στο Προκόπι είπε· «Ο θρησκευτικός συγκρητισμός, τον οποίο καλλιεργεί και προωθεί η Νέα Εποχή, η απαράδεκτος δια κάθε ορθόδοξον χριστιανόν άποψις, ότι όλαι αι θρησκείαι ή «τα πνευματικά μονοπάτια», κατά την νεοεποχίτικην ορολογίαν είναι παράλληλοι δρόμοι, οι οποίοι οδηγούν εις τον Θεόν, προσκρούουν απολύτως εις την Ορθόδοξον αυτοσυνειδησίαν μας, ότι η εν Χριστώ Ιησού αποκαλυφθείσα Αλήθεια είναι μοναδική, ανυπέρβλητος και αναντικατάστατος. Το πανθρησκειακό όραμα, το οποίον εξισώνει το μυστήριον της Αγίας, Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος με τα πάσης φύσεως ανθρωποκεντρικά μορφώματα… δεν έχει θέσιν εις την ζωήν των ορθοδόξων, αλλά ουσιαστικώς αποτελεί άρνηση της εν Χριστώ Ιησού σωτηρίας, ελευθερίας και ελπίδος μας» (Ο.Τ. 11.11). Και όμως, ο ίδιος, ο Αρχιεπίσκοπος, διεκήρυξε στη παγκόσμια σύναξη θρησκειών και πολιτισμών, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (6.5.2004), ότι ο Χριστιανισμός ανήκει στο διαθρησκειακό όραμα, όταν εδήλωσε ότι «Ο Χριστιανισμός ανήκει στις θρησκείες, που έχουν βεβαιότητα για την αλήθειά τους και μάλιστα την αποκλειστικήν τους αλήθεια»! Στην παγκόσμια αυτή σύναξη, ο Μακαριώτατος υπεραμύνθηκε (πολύ σωστά) της ιδιοπροσωπίας των πολιτισμών. Δεν έκανε, όμως, το ίδιο για την Ορθοδοξία. Την αποσιώπησε, την έθαψε μάλλον, στο διαθρησκειακό κλάμπ των μεγάλων θρησκειών. Αλλά την ίδια δήλωση ότι· «Ο Χριστιανισμός ανήκει στις μονοθεϊστικές θρησκείες», την έχει καταθέσει ο Μακαριώτατος σε κείμενό του στο περιοδικό «ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ» (Ιούνιος 2004). Είναι λοιπόν, κατά τον Μακαριώτατο και ο Χριστιανισμός παράλληλος δρόμος θρησκευτικής ζωής, όπως και οι άλλες θρησκείες;

Αλλά πολλά ερωτηματικά θα μπορούσε να θέσει κανείς και ως προς το ρόλο της Συνοδικής Επιτροπής επί των δογματικών θεμάτων και των αιρέσεων. Ποιος είναι ο ρόλος της; Υπάρχει μόνο για το Προκόπι της Ευβοίας; Είναι μονόφθαλμη; Βλέπει μόνο προς το Προκόπι και θέλει να αγνοεί τι γίνεται στην αυλή της Εκκλησίας; Πάντως δεν ακούσθηκε η φωνή της σε κραυγαλέες και ήδη πασίγνωστες περιπτώσεις απόπειρας αλλοιώσεως αποφάσεων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου με μέθοδο «επιστημονική»! Πρόκειται για την απόδειξη δήθεν, δια της μεθόδου αυτής, της ορθοδοξίας, δύο αγίων «των αντιχαλκηδονίων, δύο αιρετικών, του Διοσκόρου και του Σεβήρου, μέσω δύο διδακτορικών διατριβών, οι οποίες εκπονήθηκαν στη Θεολογική Σχολή της Θεσσαλονίκης»! Κανείς από τους αρμοδίους να ορθοτομούν τον λόγον της Αληθείας, δεν φάνηκε να ενοχλήθηκε. Κανένα μέλος της πιο πάνω επιτροπής δεν αντέδρασε! Κανένα εκκλησιαστικό περιοδικό δεν ασχολήθηκε με τις αιρετικές εισβολές αυτές στο αγιασμένο χώρο της πατερικής θεολογίας. Μόνο ο «Ο.Τ.» προσέφερε χώρο αναφοράς στο πρόβλημα αυτό, με κάποιες παρεμβάσεις διαφωνούντων θεολόγων, κληρικών και λαϊκών!  Είναι αλήθεια ότι η στάση της Εκκλησίας στις αιρέσεις είναι μονόπλευρη! Βλέπει την πλευρά των εισαγομένων αιρέσεων, αλλά δεν δραστηριοποιεί την αρμοδία Συνοδική Επιτροπή για ανάλογη αντιμετώπιση των αιρέσεων της αυλής της. Η συμπεριφορά της αυτή εμπίπτει στο λόγο του Κυρίου προς τους Γραμματείς και Φαρισαίους· «Ουαί υμίν… ότι αποδεκατούτε το ηδύοσμον και το άνηθον και το κύμινον, και αφήκατε τα βαρύτερα του νόμου, την κρίσιν και τον έλεον και την πίστιν» (Ματθ. 23,23). Η διοίκηση της Εκκλησίας ασχολείται με το ηδύοσμον το άνηθον και το κύμινον των έξωθεν ερχομένων αιρέσεων και αφήνει στο χώρο της αδιαφορίας, αλλά και στα χέρια της ασυδοσίας θεολογούντων παραγόντων της αυλής της, τα βαρύτερα της αγιοπνευματικής της παρακαταθήκης, την μοναδικότητα της αποκεκαλυμμένης αλήθειας της πίστεώς της και της διδασκαλίας  της, το δόγμα και την πατερική της παράδοση. «Ταύτα (στο Προκόπι) έδει ποιήσαι κακείνα (της αυλής της) μη αφιέναι»!

 

1. Η κατάργηση (με την ευχή όντως της Ιεραρχείας, της άφωνης) του συνοδικού συστήματος,  δυνάμει της Παπικής νοοτροπίας του κ. Χριστοδούλου, ισοσταθμίζεται  εκκλησιολογικά, με την ίδια νοοτροπία του Πάπα Πίου του Θ΄, ο οποίος στην εικοστή βατικάνια σύνοδο (1870) αξίωσε το αλάθητο για τον εαυτό του και τους διαδόχους του! Όταν κάποια μέλη της συνόδου εκείνης του αντείπαν, ότι η παράδοση δεν δίνει ασφαλή ερείσματα για τέτοιο δικαίωμα, εκείνος απάντησε· Εγώ είμαι η παράδοση! Σήμερα μπορούμε να λέμε· Εγώ είμαι η Σύνοδος!