Παληό και Νέο ημερολόγιο -- Του αειμνήστου Αθανασίου Σακαρέλλου, Θεολόγου

13. Η κατάσταση της Εκκλησίας τον 19ο αιώνα

1. Ο 19ος αιώνας είναι πολύ δύσκολη εποχή για τα Ρωμαϊκά Πατριαρχεία της Ανατολής. Ιδιαίτερα για το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, του οποίου ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ ανήλθε στην αγχόνη από τον Τούρκο δυνάστη. Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως την εποχή αυτή έκανε τιτάνιο αγώνα, για να περιφρουρήσει την Ορθοδοξία και τη Ρωμηοσύνη. Άρχισε όμως σιγά σιγά να απογυμνώνεται από περιοχές του, οι οποίες αποτελούσαν τοπικές Εκκλησίες του. Αυτές μεταβάλλονταν σε Αυτοκέφαλες εθνικές Εκκλησίες, με την υποκίνηση ξένων κέντρων. Τέτοια Εκκλησία, που πρώτη αποκόπηκε απ’ το Πατριαρχείο, ήταν η Εκκλησία της Ελλάδας το 1833. Έτσι, η Εκκλησία της Ελλάδος έπεσε στα χέρια των Βαυαρών, του Μάουρερ, του Φαρμακίδη και των οπαδών του Κοραή. Το αποτέλεσμα ήταν, όχι μόνο να καταστεί σχισματική, αλλά και να αμβλυνθούν τα ρωμέηκα αισθήματα του ποιμνίου της, αυτό δηλ. που επί αιώνες ήθελαν να πετύχουν οι Φράγκοι σε βάρος μας. Η δυσάρεστη για την Ορθοδοξία και τη Ρωμηοσύνη κατάσταση αυτή στην Ελλάδα, κράτησε τουλάχιστον μέχρι την Μικρασιατική καταστροφή. Τότε, πρόσφυγες Ρωμηοί, λόγω της καταστροφής, πάνω από ένα εκατομμύριο ήρθαν στην Ελλάδα. Την ίδια εποχή, μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και τ’ άλλα Πατριαρχεία, ήταν πολύ περισσότερο προσκολλημένα στη Πατερική Παράδοση.

2 Εκτός από τον «υπόγειο» πόλεμο που γίνονταν σε βάρος της Ορθοδοξίας απ’ τους Φράγκους, υπήρχε και ο φανερός, όχι μόνο από τους Πάπες, αλλά και τους πρεσβευτές των ευρωπαϊκών κρατών, που βρίσκονταν στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι προσπαθούσαν να ναρκοθετήσουν την Ορθοδοξία!

α. Το 1846 ανήλθε στον παπικό θρόνο ο Πίος Θ΄. Υπήρξε ο μακροβιότερος Πάπας. Έμεινε στον παπικό θρόνο 32 χρόνια. Το 1848 εξαπέλυσε μια Εγκύκλιο «Προς τους Ανατολικούς», με την οποία προέτρεπε τους Ορθοδόξους να ενωθούν με την Λατινική Εκκλησία. Την Εγκύκλιο αυτή, μεταφρασμένη στα ελληνικά, κυκλοφόρησαν κατά χιλιάδες οι παπικοί μισσιονάριοι (= ιεραπόστολοι) μεταξύ των Ορθοδόξων. Οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες της Ανατολής, Κωνσταντινουπόλεως Άνθιμος ΣΤ΄, Αλεξανδρείας Ιερόθεος Β΄, Αντιόχειας Μεθόδιος και Ιεροσολύμων Κύριλλος Β΄, με τις Συνόδους τους, απάντησαν πάλι με Εγκύκλιο. Την απάντησή τους αυτή οι Πατριάρχες δεν την απηύθυναν προς τον Πάπα, γιατί δεν ήθελαν να έχουν, όχι μόνο διάλογο, αλλ’ ούτε έμμεση δι’ αλληλογραφίας επαφή μαζί του! Την απηύθυναν προς όλους τους Ορθοδόξους. Στην ιστορική αυτή απάντηση, οι Πατριάρχες χαρακτηρίζουν τον παπισμό ως αίρεση και αναιρούν όλες τις πλάνες του 108 . Το 1870 ο Πάπας αυτός συγκάλεσε την Α΄ Βατικανή Σύνοδο. Την Σύνοδο αυτή οι Λατίνοι την θεωρούν «20ή Οικουμενική Σύνοδό» τους! Η Σύνοδος αυτή επεκύρωσε δύο νέες αιρέσεις, το «πρωτείο» και το «αλάθητο», ως δόγματα του παπισμού! Όσοι παπικοί δεν δέχτηκαν τα δόγματα αυτά αποσχίστηκαν απ’ τη παπική Εκκλησία και σχημάτισαν την «Εκκλησία των Παλαιοκαθολικών», που είναι οι φανατικώτεροι απ’ όλους τους παπικούς! Με το δόγμα του Πρωτείου, ο Πάπας θεωρείται ότι «προΐσταται της παγκόσμιας Εκκλησίας και είναι υπεράνω των Οικουμενικών Συνόδων»! Είναι δηλ. ο Τοποτηρητής του Χριστού πάνω στη γη. Με το δόγμα του αλάθητου, θεσπίστηκε ότι ο πάπας όταν μιλάει από «καθέδρας», δηλ. στο όνομα ολόκληρης της Εκκλησίας του, δεν κάνει λάθη 109 .

β. Το 1878 έγινε Πάπας ο Λέων ΙΓ΄, ο οποίος έμεινε στο παπικό θρόνο μέχρι το 1903. Το 1894 εξαπέλυσε κι’ αυτός μια Εγκύκλιο, η οποία μεταφράστηκε στα ελληνικά. Φέρει την επιγραφή «Αποστολική Επιστολή Λέοντος ΙΓ΄ Πάπα Ρώμης». Με την Εγκύκλιο αυτή ο Πάπας καλούσε την Ορθόδοξη Εκκλησία σε ένωση, στα πρότυπα της Ουνίας. Πρότεινε, εμείς οι Ορθόδοξοι να διατηρήσουμε την λατρεία μας, αρκεί ν’ αναγνωρίσουμε μόνο το Πρωτείο του! Ο Πάπας αυτός διέταξε μεγαλύτερη δραστηριοποίηση της Ουνίας. Έστειλε περισσότερους ιεραποστόλους για προπαγάνδα και προσηλυτισμό των Ορθοδόξων. Ο τότε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Άνθιμος Ζ΄ (1895 –1897) απάντησε στην επιστολή του, χωρίς ν’ απευθυνθεί κι’ αυτός στον ίδιο τον Πάπα, αλλά προς όλους τους Ορθοδόξους. Η απάντησή του αυτή αποτελεί μνημείο Ορθοδοξίας! Ποτέ άλλοτε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, μετά τον άγιο Φώτιο, δεν μίλησε τόσο Ορθόδοξα προς τους Λατίνους, όσο ο Άνθιμος! Στα πλαίσια αυτά της Λατινικής προπαγάνδας άρχισαν τα παπικά όργανα να υποκινούν το θέμα της αλλαγής του Παληού Ημερολογίου. Στην Κωνσταντινούπολη μάλιστα στάλθηκε ο καρδινάλιος Π. Τοντίνι, ο οποίος έκανε ορισμένες διαλέξεις για το ημερολόγιο. Τόνιζε ότι το Γρηγοριανό είναι τελειότερο από το Ιουλιανό Γι’ αυτό έπρεπε οι Ορθόδοξοι να το αλλάξουν. Ο Πατριάρχης Άνθιμος Ζ΄ απαγόρευσε κάθε συζήτηση για το θέμα αυτό, γιατί το έλυσαν οι Σύνοδοι του 16 ου αιώνα. Το επίσημο δημοσιογραφικό όργανο του Πατριαρχείου «Εκκλησιαστική αλήθεια» δημοσίευσε βαρυσήμαντο άρθρο εναντίον του Νέου ημερολογίου. Τονίζονταν σ’ αυτό πως αν αλλάξει το ημερολόγιο, αυτό θα ισοδυναμούσε στα μάτια του Ορθοδόξου λαού «προς απόπειραν τροποποιήσεως προς πίστεως των Πατέρων του, προς αυτόχρημα εκφραγκισμόν»! 110

3. Το «ξήλωμα» όμως της Ορθοδοξίας είχε αρχίσει από παλαιότερα. Περισσότερο έκδηλο όμως, άρχισε να παρουσιάζεται από την εποχή αυτή. Από τότε, άρχισαν να παρατηρούνται αρκετά εκφυλιστικά φαινόμενα στη συμπεριφορά μερικών, υποτίθεται, Ορθοδόξων Ιεραρχών. Αυτά δείχνουν την κατιούσα πορεία της Ορθοδοξίας, ύστερα από την τόση δραστηριοποίηση των Φράγκων. Τέτοια φαινόμενα, μέχρι το 1924,όπως τα εντόπισε ο Αρχιμ. π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, είναι τα ακόλουθα 111 :

α. Το 1863 αγγλικανός κληρικός έγινε δεκτός στη Σερβία στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, με έγκριση της Ιεράς Συνόδου της!

β. Το 1869 στη κηδεία του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρύσανθου, έλαβε ενεργό μέρος ο Αρχιεπίσκοπος των Αρμενίων και ένας Αγγλικανός ιερεύς!

γ. Το έτος 1875 ο επίσκοπος Πατρών συνιερούργησε στο μυστήριο του βαπτίσματος με Αγγλικανό ιερέα.

δ. Το 1879 η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, με Πατριάρχη τον Ιωακείμ Γ΄, αποφάσισε τη μυστηριακή «κοινωνία» με Αρμενίους. Επέτρεψε στους Ορθοδόξους ιερείς του Πατριαρχείου να τελούν για τους Αρμενίους τα μυστήρια βαπτίσματος, γάμου και θείας Ευχαριστίας!

ε. Το 1898 ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Γεράσιμος επέτρεψε στους Σύρους Ορθοδόξους της Μελβούρνης στην Αυστραλία να κοινωνούν από τους Αγγλικανούς!

στ. Το 1917 ο μασόνος Μητροπολίτης Ροδοστόλου Αλέξανδρος, της Εκκλησίας της Ελλάδος, έλαβε μέρος σε εσπερινό της Αγγλικανικής Εκκλησίας, ως και σε χειροτονία Αγγλικανού κληρικού στη Πενσυλβάνια της Αμερικής!

ζ. Το 1918 ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Άνθιμος και ο Μητροπολίτης Αθηνών (δεν είχε πάρει ακόμα τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου ο Μητροπολίτης Αθηνών) Μελέτιος Μεταξάκης έλαβαν μέρος πολλές φορές σε ακολουθίες στον Αγγλικανικό ναό των Αθηνών!

η. Το 1920 ο Μητροπολίτης Διδυμοτείχου Φιλάρετος, όταν πήγε στο Λονδίνο ως αντιπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου για να πάρει μέρος στο Συνέδριο του Λάμπεθ, έλαβε μέρος σε ακολουθία, που τελέσθηκε σε Αγγλικανικό ναό! Το ίδιο έτος ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Δαμιανός παρέστη σε λειτουργία Αγγλικανών στα Ιεροσόλυμα. Φορούσε την αρχιερατική στολή του και διάβασε το Ευαγγέλιο στα ελληνικά!

θ. Το 1920 ο Τοποτηρητής του Οικουμενικού θρόνου Δωρόθεος Προύσης με ολόκληρη την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου υποδέχτηκαν στην Κωνσταντινούπολη τον Αγγλικανό επίσκοπο Ιάκωβο Δάρλιγκτον. Όταν δε έγινε θεία Λειτουργία στον Πατριαρχικό ναό, ο Τοποτηρητής έδωσε στον Αγγλικανό επίσκοπο και φόρεσε πετραχήλι και ωμόφορο. Στη συνέχεια τον κάλεσε να μοιράσει το αντίδωρο στους πιστούς!

ι. Το 1921 στο Λονδίνο, κατά την κηδεία του Τοποτηρητή του Οικουμενικού θρόνου Δωροθέου Προύσης έλαβε μέρος στη νεκρώσιμη ακολουθία ο Αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος διάβασε το Ευαγγέλιο!

ια. Το 1922 ο Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων Γερμανός, αντιπρόσωπος του Οικουμενικού θρόνου στο Λονδίνο, έλαβε μέρος σε εσπερινό Αγγλικανών, με μανδύα και ποιμαντορική ράβδο! ΄Όλα αυτά δείχνουν ότι η διάβρωση της Ορθοδοξίας, κυρίως τον 19 ο αιώνα και αρχές του 20 ου ήταν πια πραγματικό γεγονός και μέγιστος κίνδυνος γι’ αυτή.

4. Κατά την τελευταία δεκαετία του 19 ου αιώνα, η Μασονία και ο εκκολαπτόμενος Οικουμενισμός μπόρεσαν να διεισδύσουν για πρώτη φορά στα ανώτατα εκκλησιαστικά κλιμάκια της Εκκλησίας. Πέτυχαν δηλ. να δημιουργήσουν ένα προγεφύρωμα, μέσα σε καίρια πόστα της Ορθοδοξίας. Επαναλήφθηκε δηλ. η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την άλωση του ακόμα τότε Ορθόδοξου Πατριαρχείου της Παλαιάς Ρώμης, με τους Φραγκόφιλους Πάπες!

α. Το σχέδιό τους, για να πετύχει, είχε ανάγκη από την βοήθεια ορισμένων ανθρώπων, « εκ των ένδον» της Εκκλησίας! Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι τα φρούρια, συνήθως πέφτουν «από μέσα»! Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι Φράγκοι. Τέτοια εγκάθετα άτομα, μπορεί να είναι Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι, Μητροπολίτες, επίσκοποι, άλλοι κληρικοί, ακόμη και μοναχοί και λαϊκοί! Αυτά, τα κατά πλείστον φιλόδοξα, ανόητα, ή με άλλες αδυναμίες σε θέματα ηθικής άτομα, με μειωμένα τα ρωμέηκα και Ορθόδοξα αντανακλαστικά, ευκολότατα γίνονται όργανά τους και μάλιστα χαίρονται γι’ αυτό! Ο ρόλος, που τους αναθέτουν, διακρίνεται σε τρεις φάσεις, χωρίς να είναι απαραίτητο κάποιος «συνεργάσιμος» να διανύσει και τις τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει «δύο βήματα προς την Ορθοδοξία, κι’ ένα βήμα προς την κακοδοξία»! Η δεύτερη φάση περιλαμβάνει «ένα βήμα προς την Ορθοδοξία, ένα βήμα προς την κακοδοξία», Και η τρίτη φάση περιλαμβάνει «ένα βήμα προς την Ορθοδοξία, δύο βήματα προς την κακοδοξία»! Σήμερα οι δυνάμεις αυτές έχουν πολλά τέτοια άτομα στον εκκλησιαστικό χώρο! Θα δούμε στη συνέχεια, πως δούλεψαν μερικά τέτοια άτομα , για το φράγκεμά μας.

β. Στους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού, όταν κάποιος προσηλυτίζονταν σε κάποια αίρεση, εγκατέλειπε την Ορθόδοξη Εκκλησία και προσχωρούσε στην αιρετική κοινότητα, που προτιμούσε. Τουλάχιστον αυτό ήταν από την πλευρά τους μια πράξη εντιμότητας. Δεν ενεργούσαν ως Δούρειοι ίπποι μέσα στην Εκκλησία. Στους τελευταίους όμως αιώνες συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Οι Φράγκοι, όταν προσηλυτίζουν κάποιον Ορθόδοξο στην αίρεσή τους, μερικές φορές του συνιστούν να παραμένει ως εγκάθετός τους, στην Ορθόδοξη Εκκλησία και να ενεργεί την δολιοφθορά μέσα από αυτή. Τα άτομα αυτά ενεργούν, όπως ενεργούν οι διάφοροι πράκτορες ξένων δυνάμεων μέσα σε μια χώρα. Άλλωστε, το Βατικανό είναι περισσότερο κράτος και λιγότερο Εκκλησία. Με βάση αυτή τη γραμμή, μέσα στο χώρο της Ορθοδοξίας φαίνεται ότι υπάρχουν πρόσωπα, που ανήκουν στον Πάπα και εργάζονται για λογαριασμό του! Αλλιώς, δεν εξηγούνται οι κακόδοξες δηλώσεις τους και ενέργειές τους, που μόνο την Ορθοδοξία δεν εκφράζουν και δεν εξυπηρετούν!