Η Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας και οι απειλές της Ρωσίας!

Η Εκκλησία της Ελλάδος άνοιξε τον δρόμο! Ποιοι είναι οι πέντε άξονες για την ιστορική αναγνώριση

Ρεπορτάζ  Αντώνης Τριανταφύλλου

Την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας αναγνώρισε και τυπικά η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος σε έκτακτη συνεδρίασή της το Σάββατο, λαμβάνοντας μια ιστορική απόφαση με πολλαπλές προεκτάσεις. Τις επόμενες ημέρες θα σταλεί από την Αθήνα η απάντηση στο ειρηνικό γράμμα του μητροπολίτη Κιέβου Επιφανίου και, όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος της αλληλογραφίας ανάμεσα σε Αθήνα και Κίεβο, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος θα αρχίσει να μνημονεύει τον νέο προκαθήμενο.
Η Ελλαδική είναι η πρώτη Εκκλησία που αναγνωρίζει την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας και για αυτό κινεί τα διορθόδοξα «γρανάζια», δείχνοντας ποιον δρόμο πρέπει να ακολουθήσουν και οι άλλες Εκκλησίες. Κυρίως διευκολύνει συγκεκριμένες Εκκλησίες, όπως της Αλεξάνδρειας και των Ιεροσολύμων, να ξεπεράσουν τον φόβο των απειλών και των εκβιασμών που ασκεί διαρκώς και πιεστικά το Πατριαρχείο της Μόσχας, προκειμένου καμία Εκκλησία να μην αναγνωρίσει την Ουκρανία.


Έπεται συνέχεια
Τα Πατριαρχεία της Γεωργίας και της Ρουμανίας φέρεται ότι είναι τα επόμενα που θα αναγνωρίσουν την Ουκρανία, αλλά αργά ή γρήγορα και οι άλλες ελληνόφωνες Εκκλησίες (Αλεξάνδρεια, Ιεροσόλυμα, Κύπρος, Αλβανία) θα πρέπει να αποβάλουν τον φόβο των εκβιασμών της Μόσχας.
Η εισήγηση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου βασίστηκε σε πέντε άξονες: α) ουδέποτε το Οικουμενικό Πατριαρχείο παραχώρησε στη Μόσχα τη δικαιοδοσία του Κιέβου, β) το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει το προνόμιο της έκκλητης προσφυγής και από αρχιερείς άλλου εκκλησιαστικού κλίματος, γ) ο Οικουμενικός Πατριάρχης είχε και έχει το κανονικό δικαίωμα να μεριμνά για την υποστήριξη των δοκιμαζόμενων Ορθόδοξων Εκκλησιών, αλλά και την υποχρέωση να αναλαμβάνει έγκαιρα πρωτοβουλίες για την αποτροπή ή τη θεραπεία επικίνδυνων απειλών ή δοκιμασιών του εκκλησιαστικού σώματος, δ) το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει το κανονικό προνόμιο να ανακηρύσσει το αυτοκέφαλο των κατά τόπους Ορθόδοξων Εκκλησιών και ε) η Εκκλησία της Ελλάδος δεν μπορεί παρά να συντάσσεται με το Οικουμενικό Πατριαρχείο βάσει του άρθρου 3 του Συντάγματος.
Η Ιεραρχία, όπως ήταν αναμενόμενο, συστρατεύτηκε χωρίς αστερίσκους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και στοιχήθηκε γύρω από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, στηρίζοντας το προνόμιό του να μνημονεύσει τον νέο προκαθήμενο της Ουκρανίας.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος επικοινώνησε τηλεφωνικά το Σάββατο με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος τον ευχαρίστησε για τη στήριξη της Εκκλησίας της Ελλάδος προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Την ικανοποίησή του για την ιστορική, όπως τη χαρακτήρισε, απόφαση της Ιεραρχίας της Ελλαδικής Εκκλησίας να αναγνωρίσει την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας εξέφρασε χθες ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. 
Προσβλητική ήταν η πρώτη αντίδραση του Πατριαρχείου της Μόσχας. Ο πρωθιερέας Νικόλαος Μπαλασόφ απείλησε ότι η απόφαση της Αθήνας θα έχει συνέπειες, ενώ λοιδόρησε την Εκκλησία της Ελλάδος λέγοντας ότι «αντίθετα με την Εκκλησία της Ελλάδος, η δικαιοδοσία της οποίας δεν καλύπτει καν ολόκληρη την επικράτεια της Ελλάδας, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι μια πολυεθνική εκκλησία και δεν περιορίζεται από πιστούς που ζουν στη Ρωσία».
Αυστηρή κριτική στη Μόσχα για την επίθεση στο Φανάρι

Μνημείο ενότητας, ομοψυχίας και εκκλησιαστικής ωριμότητας αποτελούν όσα είπαν στην έκτακτη συνεδρίαση της Ιεραρχίας περισσότεροι από 30 μητροπολίτες, στην κρίσιμη και ιστορική συνεδρίαση που αποφάσισε την αναγνώριση της Aυτοκεφαλίας της Ουκρανίας.
Οι απειλές, οι ωμοί εκβιασμοί και η ασφυκτική πίεση που δέχονταν -κατά καιρούς- από εκκλησιαστικούς παράγοντες του Πατριαρχείου της Μόσχας, κυρίως τον μητροπολίτη Βολοκολάμσκ, προκάλεσαν την έκρηξη πολλών. Τα στόματα άνοιξαν και η συνεδρίαση λειτούργησε ως «ομαδική ψυχοθεραπεία», καθώς δεν ήταν λίγοι οι μητροπολίτες που ξέσπασαν κατά των απειλών της Μόσχας και εκτονώθηκαν περιγράφοντας τις πιέσεις που δέχονταν.
«Μας απειλούν οι Ρώσοι με διάσπαση, μας εκβιάζουν ότι θα ενωθούν με τους Παλαιοημερολογίτες. Δεν είναι δυνατόν να μιλούν για κανονικότητα εκείνοι που παραβιάζουν όλους τους κανόνες και να μιλούν για εξαγορά αυτοί που χτίζουν ναούς σε όλον τον κόσμο με ρωσικό χρήμα» είπε ο μητροπολίτης Κορίνθου Διονύσιος και αναρωτήθηκε: «Ποιος είναι, τέλος πάντων, ο Μόσχας; Ο οικουμενικός;» Μάλιστα, περιέγραψε όσα έζησε στα Ιεροσόλυμα, όπου Ρώσοι κληρικοί και μητροπολίτες πάνε και λειτουργούν αντικανονικά, χωρίς την άδεια του Πατριάρχη Ιεροσολύμων.
Αυστηρός στην κριτική του προς τους Ρώσους ήταν και ο μητροπολίτης Πατρών. Ο κ. Χρυσόστομος κατήγγειλε στην Ιεραρχία κλίμα εκφοβισμού, ενώ αναγνώρισε ότι είχε αρχικά επιφυλάξεις για την Αυτοκεφαλία, αλλά, έπειτα από συζήτηση που είχε με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αυτές εξαφανίστηκαν.
«Εμείς έχουμε ευκαιρία να λύσουμε τα χέρια και των άλλων Πατριαρχείων» κατέληξε στην παρέμβασή του, ενώ απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο του είπε ότι «δεν θα είχαμε φτάσει εδώ, αν εσείς είχατε μνημονεύσει αμέσως τον Κιέβου Επιφάνιο».
Αυστηροί στην κριτική προς τη Μόσχα και αναφανδόν υπέρ της Αυτοκεφαλίας ήταν και ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος και ο Νέας Ιωνίας Γαβριήλ. Λάβρος ήταν ο Λαγκαδά Ιωάννης, που είπε ότι «οι απειλές πως οι Ρώσοι θα κάνουν αυτό ή εκείνο επιβεβαιώνουν ότι ο πανσλαβισμός, που ξεκίνησε επί Στάλιν, συνεχίζεται με αλλά μέσα σήμερα», ενώ ο Περιστερίου Κλήμης έκανε λόγο για «πονηρά κίνητρα» από πλευράς Εκκλησίας Ρωσίας.
Με δυναμισμό
Ο Σερρών Θεολόγος εμφανίστηκε δυναμικός υποστηρικτής του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
«Μέσα από τη σημερινή διαδικασία πρέπει να βγούμε ενωμένοι ως Ιεραρχία και στοιχισμένοι γύρω από εσάς, μακαριότατε, και δίπλα στο Φανάρι. Δεν πρέπει οι Ρώσοι να χρησιμοποιούν το μυστήριο της θείας ευχαριστίας ως όπλο. Είναι απαράδεκτο να κόβουν το μνημόσυνο του Οικουμενικού Πατριάρχη». Ο Βεροίας Παντελεήμων, παρότι στο παρελθόν είχε ιδιαίτερα στενές σχέσεις με το Πατριαρχείο της Μόσχας, ήταν κάθετος: «Πρέπει να είμαστε ταυτισμένοι με το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Εμείς στη βόρεια Ελλάδα ήδη αναγνωρίζουμε την Ουκρανία εκ των πραγμάτων».
Ο Ιωαννίνων Μάξιμος ήταν ιδιαίτερα σκληρός -«Δεν γίνεται να υποκύψουμε στους εκβιασμούς του μητροπολίτη Βολοκολάμσκ»-, ενώ ο Ναυπάκτου Ιερόθεος υπογράμμισε ότι το Πατριαρχείο Μόσχας διαχρονικά υπονομεύει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, κάτι που δεν μπορεί να το αγνοήσει και να το επιτρέψει η Εκκλησία της Ελλάδος.

Ο Ξάνθης Παντελεήμων, σύμφωνα με πληροφορίες, περιέγραψε στους άλλους συνοδικούς μητροπολίτες την επίσκεψη ενός Ρώσου επισκόπου, που θέλησε να του ασκήσει πίεση για το Ουκρανικό, και ότι ο ίδιος ο κ. Παντελήμων τού επεσήμανε ότι η Ρωσία υπονόμευσε τη σύνοδο της Κρήτης, πως η ρωσική Εκκλησία διέκοψε την κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ότι δεν έχει κανένας το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τη θεία κοινωνία ως εργαλείο.
"ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ"

Ενδέχεται το περιεχόμενο του άρθρου να μη συμπίπτει με τις απόψεις και θέσεις του Ιστολογίου