Λιβελογράφημα η απάντηση του διευθυντή της “Πεμπτουσίας”

Του κ. Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Απάντηση στο κείμενό μου “Μέγας χορηγός η Ι. Μ. Βατοπαιδίου σε ορατόριο που συμπεριλαμβάνει ποίημα αρνητή της Παναγίας ως Θεοτόκου”, δημοσίευσε η “Πεμπτουσία”, που τιτλοφορείται “Οφειλομένη απάντηση στους επικριτές του Ορατόριου της Παναγίας” στις 3 Απριλίου 2019, του κ. Νικόλαου Γκουράρου, Γενικού Διευθυντή Διαδικτυακού περιοδικού Πεμπτουσία. Δυστυχώς η έλλειψη επιχειρημάτων, οδήγησε σε υπεραρκετά απαξιωτικά για το πρόσωπό μου, αλλά και υπονοούμενα για τον “Ορθόδοξο Τύπο” που το δημοσίευσε.

Προλογικά προβάλλει το υπονοούμενο, “η εφημερίδα που θέλει να καλείται “Ορθόδοξος Τύπος”, λησμονώντας ότι δεν είναι ο “Ορθόδοξος Τύπος” που πρόβαλε την αιρετική πλάνη περί της Θείας Χάριτος του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, ότι “ο νους είναι υπεράνω της Θείας Χάριτος”. Λησμονεί ότι δεν είναι ο “Ορθόδοξος Τύπος” που προβάλλει κατ’ επανάληψη την «περί πληρώσεως της ενοχής» διδασκαλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που παραπέμπει στην ανσέλμεια σωτηριολογική θεώρηση περί αναγκαιότητας εξόφλησης της ενοχής, όπου κυριαρχεί η δικαιϊκή έννοια της σωτηρίας, αλλ’ ούτε και την κακόδοξη ανοησία ότι ο Χριστός υποδύεται το ρόλο του μετανοούντος. Λησμονεί ότι δεν είναι ο “Ορθόδοξος Τύπος” που τήρησε σιωπή για τη διδασκαλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού για το μη εφάμαρτο των αμβλώσεων πριν τον τρίτο μήνα της κύησης, αλλά και άλλων θεολογικών ατοπημάτων του.

“Αποτελεί κλασικό παράδειγμα θρησκόληπτου ανθρώπου που βιώνει τη θρησκειοποιημένη Εκκλησία, τον τυπικισμό, τον ηθικισμό και όχι βέβαια την Χάρη του Θεού”, αναφέρει για μένα με ανεπίτρεπτο τρόπο ο κ. Γκουράρος, ενώ για τον αντίθεο Βάρναλη αποδέχεται και προβάλλει αυτό που είπε σε συνέντευξη της η σκηνοθέτις του ορατορίου κ. Δ. Γκάτζιου, ότι “δεν διάλεξε ο Βάρναλης να γράψει αυτό το αριστούργημα, επελέγη να είναι το δοχείο χάριτος που θα το χωρέσει”.

Το κείμενό μου λάμβανε αφορμή από την βλάσφημη επεξήγηση που έδωσε ο Βάρναλης για τη γραφή των ποιημάτων του για την Παναγία. Ο ποιητής Κώστας Βάρναλης, στο σύγγραμμά του “Φιλολογικά απομνημονεύματα”* επεξηγεί το λόγο που χρησιμοποίησε την Παναγία ως Μάνα – Σύμβολο, στις ποιητικές δημιουργίες του, με αυτά τα λόγια: “Όσο για μένα όλες οι υπερφυσικότητες και οι μεταφυσικότητες είναι έξω από την πνευματική και από τη συναισθηματική ζωή μου. Αν η Παναγία μου κίνησε το ποιητικό μου ενδιαφέρο, είναι γιατί μπορούσε να γίνει η Μάνα – Σύμβολο, ο τύπος όλων των μανάδων, που κλαίνε και δέρνονται, όταν τους αδικοσκοτώνουνε τα παιδιά τους, ο τύπος και το σύμβολο της πραγματικής μητρότητας, που μπορεί να φτάσει ίσαμε την έσχατη προστυχιά και ίσαμε το έγκλημα για να σώσει το πλάσμα της”*. Αντί να ανασκευάσει ο κ. Γκουράρος την κακόδοξη άποψη του Βάρναλη, θεώρησε υποχρέωσή του να μου αποδώσει τα τόσα απαράδεκτα, που μόνο την ιδιοτέλεια και την μονομέρεια τελικά ικανοποίησε.

Πολλές φορές όταν διαβάζομε ένα ποίημα, το ερώτημα που γεννάται, είναι το “τι θέλει να πει ποιητής”. Στην προκειμένη περίπτωση ο ποιητής Βάρναλης επεξήγησε επακριβώς από που ερείδεται η ποιητική αναφορά του στην Παναγία, ανακατεύοντας φρικτές βλασφημίες. Όταν ο Βάρναλης ήταν στην επικαιρότητα, ήταν γνωστή η στάση της Εκκλησίας της Ελλάδας για τις απόψεις του αυτές. Ο ίδιος το ομολογεί αναφέροντας το “«ασεβέστατος» όπως με ονόμασε η ιεραρχία της Ελλάδος”*.

Ο ποιητής Κώστας Βάρναλης στο ποίημά του για την Παναγία “Η Μάνα του Χριστού”, βάζει την Παναγία να λέγει στον σταυρωμένο Χριστό: “Ωσάν και τ’ άλλα αδέρφια να σ’ είχα γεννήσει κι από δόξες αλάργα, κι αλάργα από μίση!”, για το οποίο ομολογεί ο ίδιος στο σύγγραμμά του “Φιλολογικά απομνημονεύματα”*, ότι συμφωνεί με την Προτεσταντική πίστη. Με τέτοιο βλάσφημο σκεπτικό, πως αποδέχθηκε τον ισχυρισμό ότι έγινε ο Βάρναλης “δοχείο της Θείας Χάριτος”, ενώ για το πρόσωπό μου συμπλήρωσε με απόλυτη βεβαιότητα, το που δεν βιώνει “βέβαια την Χάρη του Θεού”.

Είναι απαράδεκτη και ανυπόστατη και άδικη η αναφορά στο πρόσωπό μου, “…ο οποίος προκειμένου να πλήξει για ακόμη μία φορά την Ιερά Μονή και την ιεραποστολική δραστηριότητά της”. Αυτό που πλήττει “την Ιερά Μονή και την ιεραποστολική δραστηριότητά της”, είναι πρωτίστως η προβαλλόμενη αιρετική διδασκαλία χωρίς καμιά ανασκευή, ότι δήθεν ο νους υπέρκειται της Θείας Χάριτος, που δίδασκε ο π. Ιωσήφ Βατοπαιδινός. Είναι απαράδεκτο το Μοναστήρι απ’ όπου πέρασε ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, να προβάλλει χωρίς καμιά ανασκευή, διδασκαλία που αντιστρατεύεται την περί Θείας Χάριτος διδασκαλία. Αυτά πλήττουν “την Ιερά Μονή και την ιεραποστολική δραστηριότητά της”.

“Αποτελεί κλασικό παράδειγμα θρησκόληπτου ανθρώπου που βιώνει… και όχι βέβαια την Χάρη του Θεού”, αναφέρει ο κ. Γκουράρος, εκφράζοντας τη μονομέρειά του για μένα , ενώ για τον Βάρναλη που απαξίωνε κάθε πίστη στον Θεό λέγοντας “όσο για μένα όλες οι υπερφυσικότητες και οι μεταφυσικότητες είναι έξω από την πνευματική και από τη συναισθηματική ζωή μου” στην προλογική του αναφορά για το σκεπτικό της γραφής των ποιημάτων για την Παναγία, εύκολα αποδέχθηκε ο κ. Γκουράρος ότι έγινε “δοχείο της Θείας Χάριτος” για το ποίημά του στην Παναγία, παρόλο, που ο ίδιος ο Βάρναλης επεξηγεί το σκεπτικό της γραφής των ποιημάτων του για την Παναγία, με βλάσφημες αναφορές στην Παναγία.

Η υποχρέωση να δοθεί οπωσδήποτε απάντηση, προσπέρασε τα “όρια της αγάπης” της Παναγίας κατά τον Βάρναλη, “που μπορεί να φτάσει ίσαμε την έσχατη προστυχιά και ίσαμε το έγκλημα, για να σώσει το πλάσμα της”*. Άπαγε της βλασφημίας, με τέτοιο βλάσφημο σκεπτικό, πως μπορούμε να δεχθούμε ότι έγινε “δοχείο της Θείας Χάριτος”;

Αναφέρει ο κ. Γκουράρος ότι “ο συντάκτης του ιεροκατηγορητηρίου αυτού γράμματος επικαλείται Γ  Οἰκουμενική Συνόδο, όπου οι Πατέρες της Εκκλησίας με επικεφαλής τον Άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας καταδικάζουν τον Νεστόριο, ο οποίος εμέριζε τον Χριστό σε δύο υποστάσεις, καλώντας την Θεοτόκο, ανθρωποτόκο”.

Κατ’ αρχή το κείμενο δεν είναι ιεροκατηγορητήριο. Είναι σίγουρα καταπέλτης για τις βλάσφημες επεξηγήσεις του Βάρναλη, για το σκεπτικό της γραφής των ποιημάτων του για την Παναγία. Ομιλεί ο κ. Γκουράρος για δογματισμό. Εκτός από το ότι ο ισχυρισμός είναι παραπλανητικός και εφευρέθηκε στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, δεν αντιλήφθηκε ότι είναι ο ίδιος ο Βάρναλης που αναφέρθηκε στην Γ  Οἰκουμενική Συνόδο, επεξηγώντας ότι η άποψή του για την Παναγία “δε συμφωνεί με τα δόγματα της Γ  Οἰκουμενικῆς συνόδου”*; Ο ίδιος καταγράφει την εναντιότητά του στην Γ  Οἰκουμενική Συνόδο, η οποία όντως καταμαρτυρείται σε ποίημά του, αλλά και στις επεξηγήσεις που δίνει.

Η υποχρέωση να δοθεί οπωσδήποτε απάντηση, οδήγησε τον κ. Γκουράρο και στην εξής αναφορά: “Λησμονεί όμως ότι με την Δ  Οἰκουμενική Σύνοδο, λίγες δεκαετίες αργότερα καταδικάζει μία άλλη εξ ίσου επικίνδυνη αίρεση τον μονοφυσιτισμό και τα παρακλάδια του, τον μονοενεργητισμό και τον μονοθελητισμό”. Αυτό καμιά σχέση έχει με το κείμενό μου. Όμως εξ αφορμής που αναφέρεται ο κ. Γκουράρος στην απόφαση της Δ  Οἰκουμενικῆς, καλό είναι να αναφέρουμε ότι ο εν λόγω δεδηλωμένος άθεος Βάρναλης, την Θείαν φύσιν του Χριστού αρνείτο και ως εκ τούτου ήταν αντίθετος με την Δ  Οἰκουμενική Σύνοδο. Το αναφερόμενο από τον Βάρναλη, “όσο για μένα όλες οι υπερφυσικότητες και οι μεταφυσικότητες είναι έξω από την πνευματική και από τη συναισθηματική ζωή μου”, στην προλογική αναφόρά του στην επεξήγηση του σκεπτικού των ποιημάτων του για την Παναγία, καταδεικνύει επακριβώς την αντίθεσή του και στην Δ  Οἰκουμενική Σύνοδο.

Το κείμενό μου από την αρχή μέχρι το τέλος του την έκφραση λύπης καταγράφει, για το βλάσφημο σκεπτικό του Βάρναλη για τη συγγραφή των ποιημάτων του για την Παναγία. Ούτε “ηθικισμός” ούτε “ευσεβοφάνεια” ούτε “πέπλο εμπαθείας”, όπως ισχυρίζεται υπάρχουν στο κείμενό μου. Τι άλλο μπορεί ένας Χριστιανός Ορθόδοξος να χαρακτηρίσει την απαράδεκτη επεξήγηση, “που μπορεί να φτάσει ίσαμε την έσχατη προστυχιά και ίσαμε το έγκλημα, για να σώσει το πλάσμα της”; Που είναι ο “φανατισμός” και ο “φονταμενταλισμός” που μου αποδίδει; Δεν είναι σωστό να δίνεται τέτοια απάντηση – λιβελογράφημα με πλήθος απαξιωτικών χαρακτηρισμών, για ένα ξεκάθαρο κείμενο.

«Ορθ.Τύπος»