῾Ο Μέγας ᾿Αθανάσιος διδάσκαλος τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Αποτειχίσεως*

῎Ας μελετήσουν αὐτὴν προσεκτικῶς οἱ κοινωνοῦντες μὲ τοὺς Οἰκουμενιστὰς καὶ ἄς ἀναλογισθοῦν τὰς εὐθύνας των!

Προς  ὅσους ἀσκοῦν τὸν μοναχικὸν βίον καὶ εἶναι στερεωμένοι εἰς τὴν πίστιν τοῦ Θεοῦ, ἀγαπητοὺς καὶ περιποθήτους ἀδελφούς, χαίρετε ἐν Κυρίῳ. Πρῶτον μὲν εὐχαριστῶ τὸν Κύριον, ὁ ὁποῖος σᾶς ἠξίωσε νὰ πιστεύσετε εἰς Αὐτόν, διὰ νὰ κληρονομήσετε καὶ σεῖς τὴν αἰώνιον ζωὴν μαζὶ μὲ τοὺς ῾Αγίους. ᾿Επειδὴ δὲ ὑπάρχουν μερικοὶ ἀρειανόφρονες, οἱ ὁποῖοι περιέρχονται τὰ Μοναστήρια διὰ κανένα ἄλλον σκοπόν, παρὰ νὰ ἐξαπατήσουν τοὺς ἁπλοϊκούς, ὡσὰν ἀπεσταλμένοι τάχα ἀπὸ ἡμᾶς, ὑπάρχουν δὲ μερικοί, οἱ ὁποῖοι διαβεβαιώνουν μὲν πὼς δὲν πιστεύουν εἰς τὴν διδασκαλίαν, ἀλλὰ ὑποχωροῦν καὶ προσεύχονται μαζὶ μὲ αὐτοὺς εἰς τὸν ἴδιον τόπον· κατ᾿ ἀνάγκην λοιπὸν ἔσπευσα, ἐπειδὴ μὲ παρεκάλεσαν μερικοὶ σταθερώτατοι ἀδελφοί, νὰ σᾶς γράψω, ὥστε νὰ φυλάσσετε ἀκεραίαν καὶ ἀνόθευτον τὴν εὐσεβῆ Πίστιν, τὴν ὁποίαν διατηρεῖ εἰς σᾶς ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, διὰ νὰ μὴ δώσετε ἀφορμὴν σκανδαλισμοῦ εἰς τοὺς ἀδελφούς. Διότι, ὅταν μερικοὶ ἰδοῦν σᾶς τοὺς πιστοὺς εἰς τὸν Χριστὸν νὰ συγκεντρώνεσθε μὲ αὐτοὺς καὶ νὰ κοινωνῆτε μαζὶ τους, ὁπωσδήποτε θὰ θεωρήσουν τοῦτο ὅτι ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΣΗΜΑΣΙΑΝ, καὶ ἔτσι θὰ πέσουν εἰς τὸν βόρβορον τῆς ἀσεβείας. Διὰ νὰ μὴ συμβῇ λοιπὸν τοῦτο, ἀποφασίσατε, ἀγαπητοί, αὐτοὺς μὲν ποὺ φανερὰ πιστεύουν εἰς τὴν ἀσέβειαν νὰ ἀποστρέφεσθε, ἀπ᾿ αὐτοὺς δέ, ποὺ νομίζουν πὼς δὲν πιστεύουν εἰς τὴν ἀρειανικὴν διδασκαλίαν, κοινωνοῦν ὅμως μὲ τοὺς ἀσεβεῖς, νὰ φυλάττεσθε· καὶ μάλιστα ἐκείνων ποὺ ἀποστρεφόμεθα τὴν πίστιν, αὐτοὺς πρέπει νὰ ἀποφεύγωμεν ἀπὸ τὴν κοινωνίαν. ᾿Εὰν δὲ κανεὶς προσποιῆται μὲν ὅτι ὁμολογεῖ ὀρθὴν Πίστιν φαίνεται δὲ ὅτι κοινωνεῖ μὲ ἐκείνους, αὐτὸν νὰ παροτρύνετε νὰ ἀποφεύγῃ αὐτὴν τὴν συνήθειαν· καὶ ἐὰν μὲν ὑποσχεθῇ, νὰ τὸν θεωρῆτε ἀδελφόν, ἐὰν δὲ ἐπιμένῃ μὲ πεῖσμα, αὐτὸν νὰ τὸν ἀπομακρύνετε. Διότι ἐὰν πράττετε ἔτσι θὰ διατηρήσετε καθαρὰν τὴν Πίστιν, καὶ ἐκεῖνοι βλέποντες σᾶς θὰ ὠφεληθοῦν, ἐπειδὴ θὰ φοβηθοῦν μήπως θεωρηθοῦν ὡς ἀσεβεῖς καὶ ὅτι πιστεύουν τὴν διδασκαλίαν ἐκείνων.

Επιστολὴ πρὸς Μοναχοὺς

Tοις  τὸν μονήρη βίον ἀσκοῦσι, καὶ ἐν πίστει Θεοῦ ἱδρυμένοις, ἀγαπητοῖς καὶ ποθεινοτάτοις ἀδελφοῖς ἐν Κυρίῳ χαίρειν. Εὐχαριστῶν μὲν τῷ Κυρίῳ, τῷ δόντι ὑμῖν εἰς Αὐτὸν πιστεῦσαι, ἵνα μετὰ τῶν ῾Αγίων καὶ ὑμεῖς ἔχητε τὴν ζωὴν τὴν αἰώνιον. ᾿Επειδὴ δὲ εἰσί τινες οἱ τὰ ᾿Αρείου φρονοῦντες, περιερχόμενοι τὰ Μοναστήρια, δι᾿ οὐδὲν ἄλλο εἰ μὴ ἵνα, ὡς πρὸς ὑμᾶς ἐλθόντες καὶ ἀφ᾿ ἡμῶν ὑποστρέφοντες, τοὺς ἀκεραίους ἐξαπατῶσι, τινὲς δὲ εἰσιν οἱ διαβεβαιοῦντες  μὲν τὰ ᾿Αρείου μὴ φρονεῖν, συγκαταβαίνοντες δέ, καὶ μετ᾿ αὐτῶν εὐχόμενοι ἐπὶ τὸ αὐτό· ἀναγκαίως, παρακελευόντων τινῶν εἰλικρινεστάτων ἀδελφῶν, πρὸς ὑμᾶς γράφειν ἐσπούδασα, ἵνα τὴν εὐσεβῆ Πίστιν, ἢν ἡ τοῦ Θεοῦ χάρις ἐν ὑμῖν ἐργάζεται, ἀκεραίως καὶ ἀδόλως φυλάττοντες, οὐ μὴ πρόφασιν δῶτε σκανδάλου τοῖς ἀδελφοῖς. ῞Οταν γάρ τινες ὑμᾶς τοὺς ἐν Χριστῷ πιστοὺς θεωρήσαντες μετ᾿ αὐτῶν συνερχομένους καὶ κοινωνοῦντας, πάντως ὑπονοήσαντες  ΑΔΙΑΦΟΡΟΝ ΕΙΝΑΙ τὸ τοιοῦτον, εἰς τὸν τῆς ἀσεβείας ἐμπεσοῦνται βόρβορον. ῞Ιν᾿ οὖν μὴ τοῦτο γένηται, θελήσατε, ἀγαπητοί, τοὺς μὲν φανερῶς φρονοῦντας τὰ τῆς ἀσεβείας ἀποστρέφεσθαι, τοὺς δὲ νομίζοντας τὰ ᾿Αρείου μὴ φρονεῖν, κοινωνοῦντας δὲ μετὰ τῶν ἀσεβῶν, φυλάττεσθαι· καὶ μάλιστα ὧν τὸ φρόνημα ἀποστρεφόμεθα, τούτους ἀπὸ τῆς κοινωνίας προσήκει φεύγειν. Εἰ δέ τις προσποιεῖται μὲν ὁμολογεῖν ὀρθὴν Πίστιν, φαίνε-ται δὲ κοινωνῶν ἐκείνοις, τὸν τοιοῦτον προτρέψασθε ἀπέχεσθαι τῆς τοιαύτης συνηθείας· καὶ ἐάν μὲν ἐπαγγέληται, ἔχετε τὸν τοιοῦτον ὡς ἀδελφόν, ἐὰν δὲ φιλονείκως ἐπιμένῃ, τὸν τοιοῦτον παραιτεῖσθε. Οὕτω γὰρ διατελοῦντες, καθαρὰν τὴν Πίστιν διατηρήσετε, κἀκεῖνοι βλέποντες ὑμᾶς ὠφεληθήσονται, φοβηθέντες μὴ ἄρα ὡς ἀσεβεῖς καὶ τὰ ἐκείνων φρονοῦντες νομισθῶσιν.

Μ. ᾿Αθανασίου, Πρὸς Μοναχούς, PG τ. 26, στλ. 1185-1188.

῾Η νεοελληνικὴ ἀπόδοσις ἀπὸ ΕΠΕ, Μ. ᾿Αθανάσιος, τ. 10, σελ. 312-315, Θεσσαλονίκη 1976.  ῾Η ᾿Επιστολὴ δημοσιεύεται ἀσχολίαστος, διότι ὁμιλεῖ ἀφ᾿ ἑαυτῆς.

῎Ας μελετήσουν αὐτὴν προσεκτικῶς οἱ κοινωνοῦντες μὲ τοὺς Οἰκουμενιστὰς καὶ ἄς ἀναλογισθοῦν τὰς εὐθύνας των!