Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ
κεφάλαιον, καὶ τοῦ ἀπ᾽ αἰῶνος Μυστηρίου ἡ φανέρωσις· ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Υἱὸς τῆς
Παρθένου γίνεται, καὶ Γαβριὴλ τὴν χάριν εὐαγγελίζεται. Διὸ καὶ ἡμεῖς σὺν αὐτῷ τῇ
Θεοτόκῳ βοήσωμεν· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σου (Ἀπολυτίκιον τοῦ Εὐαγγελισμοῦ).
Ὁ
Εὐαγγελισμὸς τῆς Θεοτόκου δηλαδὴ ἡ χαρμόσυνη ἀναγγελία ἀπὸ
τὸν Ἀρχάγγελο Γαβριὴλ στὴν Παρθένο
Μαριὰμ ὅτι θὰ γίνει Μητέρα κατὰ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀπαρχὴ τοῦ κοσμοσωτηρίου γεγονότος τῆς θείας σαρκώσεως.
Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος
χαρακτηρίζει τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ: «πρώτη καὶ πάνσεπτος ἑορτὴ κατὰ τὴν τῶν πραγμάτων τάξιν καὶ σύνταξιν ὑπάρχουσα, τοῦ θείου Εὐαγγελισμοῦ
κλητὴ Ἁγία ἡμέρα περὶ τῆς ἐξ οὐρανοῦ καταβάσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ… Καὶ γὰρ
κατελθόντα αὐτὸν ἐκ τῶν οὐρανῶν
πιστεύομεν καθὼς καὶ ἀνελθόντα διομολογοῦμεν».
Ἡ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καθορίστηκε νὰ ἑορτάζεται κατὰ τὴν
25η Μαρτίου, ἐννέα μῆνες πρὸ τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ποὺ καθιερώθηκε τὴν 25η
Δεκεμβρίου. Στὴν Ναζαρὲτ, ἡ Ἁγία Ἑλένη ἔκτισε Ἱερὸ Ναό, βασιλική, ἐντὸς τῆς ὁποίας
περιείχετο καὶ ὁ κατὰ τὴν παράδοση οἶκος τῆς Θεοτόκου, ὅπου δέχθηκε τὴν ἐπίσκεψη
τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ.