ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ -- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου, Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Για την αρμονική και ισορροπημένη ζωή μας είναι αναγκαία και απαραίτητη η χαρά όσο και το οξυγόνο ή η τροφή. Εύστοχα θα μπορούσαμε να ονομάσουμε τον άνθρωπο «ζητιάνο της χαράς». Από την πρώτη παιδική ηλικία ως το βαθύ γήρας ζη με της χαράς το όραμα. Την αναζητά σε κάθε εκδήλωση, την ψάχνει όπου υπάρχει έστω και η απίθανη υποψία της. Κάνει το παν για να τρυγήσει και τον τελευταίο καρπό της, να ρουφήξει και την ελάχιστη σταγόνα της. Μα είναι τόσο μικρή σε διάρκεια η χαρά, είναι τόσο ευαίσθητη και εύθραστη η υπόστασή της! Κι αν υποθέσουμε πως κάποιος είχε την εξαιρετική τύχη, την ουτοπική δυνατότητα να απολαμβάνει μία εντελώς άλυπη ζωή, να έχει δικά του όλα του κόσμου τα αγαθά και τις ανέσεις, να δρέπει συνεχώς επιτυχίες και να πλέει σε πελάγη ευτυχίας, σίγουρα δεν θα μπορούσε για πολύ να χαρεί. Και πως, στ΄ αλήθεια, να χαρεί, πώς να ανασάνει γεμίζοντας άφοβα τα πνευμόνια του με τον αέρα της χαράς, όταν γνωρίζει πως είναι πεπερασμένη η ζωή του, πως σε κάθε του βήμα καιροφυλακτεί ο θάνατος; Φαρμακώνει την καρδιά, θολώνει τον νου αυτή η αλήθεια, καθώς γίνεται θλιβερή και πανθομολογούμενη διαπίστωση πως ο θνητός άνθρωπος με κάθε βήμα τρέχει γοργά – γοργά προς το μνήμα. Αιχμάλωτοι του θανάτου κατάντησαν μετά την πτώση οι άνθρωποι· «δια παντός του ζειν ένοχοι ήσαν δουλείας» (Εβρ. 2: 15).

Κι ήταν αυτή η δουλεία που κατέστησε χίμαιρα, άπιαστο όνειρο την χαρά, αφού εγκατέστησε τον θάνατο τέρμα και φόβητρο της ζωής και όρισε το άγχος θλιβερό συνοδοιπόρο της. Μόνο η υπέρβαση του θανάτου θα μπορούσε να εγγυηθεί μία χαρά αναφαίρετη και άληκτη, ατόφια και αιώνια. Αυτό ακριβώς χάρισε στην ανθρωπότητα η ανάσταση του Ιησού Χριστού. Από το κενό μνήμα του, τον ζωοδόχο τάφο, αναβλύζει η αληθινή και καθολική χαρά. Η ανάσταση του Ιησού Χριστού διαλύει ριζικά και οριστικά το σκοτάδι του τάφου. «Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, άδου την καθαίρεσιν». Τα δώρα της χάριτος, σχολιάζει ο Μέγας Αθανάσιος, υπερβαίνουν «τα της φύσεως μέτρα»: Ο θάνατος απομακρύνεται από τους ανθρώπους· ο άδης εγκαταλείπει πλέον την πολυετή δυναστεία του· το ανθρώπινο γένος, που σύμφωνα με το νόμο της αμαρτίας ήταν καταδικασμένο, το ανάγει στο βασιλικό αξίωμα η δωρεά της χάριτος. Μ΄ ένα λόγο, συνοψίζει ο άγιος πατέρας, «Χριστός εγερθείς εκ νεκρών, όλην την ζωήν των ανθρώπων εορτήν απειργάσατο». Γιορτή και πανηγύρι γίνεται πλέον η ζωή! Εύλογα, λοιπόν, διαγγέλλει ο εκκλησιαστικός ποιητής «σκιρτώντες υμνούμεν τον αίτιον» αυτής της απροσμέτρητης ευλογίας, αυτής της ασύλληπτης χαράς. Και αλλού παιανίζει: «Χαράς τα πάντα πεπλήρωται, της Αναστάσεως την πείραν ειληφότα…». Προβάλλει την αδιαμφισβήτητη ιστορία και συγχρόνως προκαλεί προς απόκτηση της αναστάσιμης εμπειρίας. Εδώ ακριβώς βρίσκεται το κομβικό σημείο του θέματος. Γέμισε με χαρά τον κόσμο η ανάσταση του Ιησού Χριστού. Κι είναι στο χέρι του καθενός να μελετήσει, να ερευνήσει και να βεβαιωθεί για την αλήθεια του γεγονότος. Μα δεν αρκεί η ιστορία. Πρέπει να τολμήσεις να προχωρήσεις στην εμπειρία. Και απαιτεί τόλμη η εμπειρία της Αναστάσεως, διότι προϋποθέτει την συμφιλίωση με την οδύνη και τον πόνο, την εμπειρία του σταυρού. Το διακηρύττει ξεκάθαρα ως βίωμά της η Εκκλησία μας· «Ιδού γαρ ήλθε δια του σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω». Ο φρικτότερος πόνος άνοιξε τον δρόμο για την υπέρτατη χαρά. Ο σταυρός του Χριστού είναι ο πρόξενος της χαράς του κόσμου, διότι πάνω στον σταυρό ο Ιησούς Χριστός συγκρούστηκε με τον θάνατο και τον συνέτριψε. Το άχραντο αίμα του εξουδετερώνει και εξαλείφει την ρίζα και αιτία όλων των κακών, τον αδίστακτο ληστή της χαράς μας, την αμαρτία. Την γενική αυτή προσφορά του Ιησού Χριστού και την συνεπαγόμενη χαρά βιώνει ο καθένας στο μέτρο της συμφιλιώσεώς του με τον σταυρό. Το άγγελμα της Αναστάσεως συνεπάγεται το παράγγελμα της μετανοίας. Και αντίστροφα η εφαρμογή του παραγγέλματος της μετανοίας οδηγεί στην ευφροσύνη της Αναστάσεως. Αλλά η μετάνοια είναι ένας σταυρός, η απάρνηση του αμαρτωλού εαυτού μας. «Δίνεις αίμα για να λάβεις πνεύμα», λέει η εμπειρία των ασκητών πατέρων. Για να κοινωνήσεις στην χαρά της Αναστάσεως, πρέπει να εγκολπωθείς τον σταυρό, τον ζωοδότη και χαροποιό.