Θεία αρετή είναι η προαιρετική ενέργεια του ανθρώπου προς
πραγμάτωσιν του ηθικού δέοντος. Είναι επίσης η βούλησις δια την ενέργειαν του
καλού. Με το χάρισμα παρουσιάζεται η εξής σχέσις· κάθε
χάρισμα που δίδεται εις τον άνθρωπον από τον Θεόν ως δώρημα τέλειον, έχει τα
ιδιώματά του, τα οποία είναι αυταί αι αρεταί· με την σειράν της δε η αρετή
αποσπά, όταν ευρεθή εις πληρότητα ιδανικήν, εκ του Θεού και ανάλογον χάρισμα
κ.ο.κ. Αι αρεταί εννοούνται καθολικώς ως μία αρετή, ως στάσις δηλαδή του
πνεύματος και δυναμισμός της ψυχής προς κτήσιν της τελειότητος. Ήδη και ο
Πλάτων πρεσβεύει την ιδίαν άποψιν. «Η δικαιοσύνη και σωφροσύνη και οσιότης και
πάντα ως εν τι είη συλλήβδην, αρετή» («Πρωταγόρας» 329. Βλ. και «Πολιτεία» 433
Α. κ.ε.). Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, χωρίς να απορρίπτουν την αρετήν, εις
οποιονδήποτε φορέα την εύρουν –αποδέχονται και την τυχούσαν εις τους προ ή έξω
της Εκκλησίας –, την θεωρούν ως ποιότητα της ψυχής, η οποία δεν ευρίσκεται
βεβαίως ολοκληρωμένη. Αλλά εις ένα «τέλειον και ολόκληρον» (Ιακ. α: 4)
Χριστιανόν η αρετή έχει πλήρη ενότητα. Η ενότης επιτυγχάνεται δια της τηρήσεως
των εντολών· ούτω γράφει ο Νέος Θεολόγος θείος Συμεών (SC 113, 38) : « Δια γαρ
της εκπληρώσεως των εντολών η εργασία των αρετών, δια δε της πράξεως των αρετών
η πλήρωσις των εντολών γίνεται, και ούτω δια τούτων ανοίγεται ημίν η θύρα της
γνώσεως».
***
Ο Ανώνυμος άφησε
ένα σχόλιο για την ανάρτησή σας "Η
ΑΡΕΤΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΑΣ -- Αθωνικά...":
Από τη μια λέει ο Κύριος οφείλεις ψυχρός ή ζεστός, από
την άλλη πολλοί άγιοι υποστήριξαν τη μέση οδό όπως αναγράφεται και στο κείμενο,
μεγάλο πράγμα η διάκριση! Άραγε είναι θέμα ταπείνωσης; δωρεάς του Θεού; ή έρχεται ως κατανόηση από προσωπικό αγώνα
πχ. μελέτης, προσευχής κ.α; ή και τα τρία;